Eksperymenty seksualne okresu dzieciństwa

Teoria relacji z obiektem (Kernberg)- rozwój seksualny zależny jest od uwarunkowań biologicznych oraz przebiegu relacji z obiektem (ważną osobą, najczęściej matką)

Rozwój seksualny chłopca

1. Faza preedypalna (do lat 3)

• Matka jest osobą bezpośrednio kształtującą seksualność dziecka (w pierwszym miesiącu rozwija powierzchowny erotyzm niemowlęcia)

• Chłopiec identyfikuje się z pobudzeniem matki i ze źródłem tego pobudzenia

1. Faza edypalna (3-6/7 lat)

• Wpływ systemu rodzinnego i grupy przedszkolnej

• Chłopiec ponownie kieruje swoje zainteresowanie ku matce, a ojca traktuje jak rywala. Pobudzenie seksualne i zainteresowanie matką rośnie. Jednocześnie dziecko przeżywa poczucie winy za chęć wyeliminowania ojca i lęk kastracyjny

• Matka daje dziecku optymalną satysfakcję i optymalną frustrację

• Chłopiec odsunięty przez matkę ma możliwość zidentyfikowania się z ojcem

• Hilton - 2 wzorce komunikatów kierowanych do dziecka
  *dziecko i rodzic płci przeciwnej
  -spostrzeżenie płciowej dziecka, radość z posiadania cech płciowych z przynależności do określonej płci
  -spostrzeżenie i akceptowanie uczuć dziecka
  -niedostępność seksualna rodzica dla dziecka
  -zapewnienie o wspierani dziecka
  * rodzic tej samej płci
  - radość z podobieństwa
  -radość z męskiego pierwiastka
  - empatia i wsparcie w poszukiwaniu partnera

1. Faza utajenia (6/7 do 11 lat)

• Odsunięcie problemów seksualnych na dalszy plan

• Zaniechanie zainteresowania matką i konfliktu z ojcem

• Duży wpływ ma grupa rówieśnicza

• Dewaluacja seksualności- dowcipu, wulgarne słownictwo; jest wyrazem postępującej dezintegracji między seksualnością a miłością i między agresją i czułością

Rozwój seksualny dziewczynki

1. Faza preedypalna (do lat 3)

• Matka zajmuje się ciałem córki co kształtuje erotyzm niemowlęcia oraz świadomość pierwotnej genitalności waginalnej

• Potem hamowanie pobudzenia dziecka okres zmniejszonego zainteresowania seksualnością

• Dziewczynka cały czas zachowuje ukryte pojęcie o naturze własnej płciowości

• Poprzez zbliżenie matki do ojca dziewczynka identyfikuje się z nią i jej związkiem, a przez to i z osobą ojca

1. Faza preedypalna (3 do 6/7 lat)

• Pragnienie by ojciec spostrzegł jej płeć i zaakceptował ją (utwierdzenie poczucia własnej genitalności)

• Zainteresowanie seksualne ojcem, które daje optymalną akceptację i optymalną frustrację

• Matka podejmuje rywalizację, wygrywa i pociesza dziecko. Uczy ją poszukiwania partnera wśród rówieśników

1. Faza utajenia (6/7 do 11 lat)

• Zainteresowanie seksualnością zmniejsza się

• Rodzice spostrzegani są jako osoby nieposiadające cech seksualnych

• Podział na osoby obce- być może wyposażone w atrybut seksualny i bliskie- niewinne, nie kojarzone z seksualnością

Ekspresja seksualna w okresie dzieciństwa

1. Zachowania masturbacyjne

• Masturbacja- stymulowanie przez dziecko własnego ciała- głównie obszarów erogennych- i wywoływanie w ten sposób uczucia przyjemności

- masturbacja w celu osiągnięcia przyjemności- charakteryzuje się celowością, powtarzalnością, przemijalnością i nieszkodliwością
- masturbacja eksperymentalna- celem jest ciekawość, chęć poznania właściwości fizycznych, efektem- przeżycie nieoczekiwanych doznań
- masturbacja instrumentalna- dziecko podejmuje aktywność seksualną, by osiągnąć pozaseksualne cele (radzenie sobie ze stresem, usuwanie przeszkody, przyciągnięcie uwagi)

1. Zachowania orientacyjne

• Poszukiwanie odpowiedzi na 2 pytania
  - jakie są różnice w budowie anatomicznej między kobietą a mężczyzną?
  - jaki jest ich cel?

• Trudności:
  - problem w sklasyfikowaniu osób dorosłych (bardzo się od siebie różnią)
  - niedostępność obiektów

• Zadawanie mnóstwa pytań dotyczących seksualności

1. Zachowania interakcyjne

• Nawiązywanie relacji, której tematem jest seksualność, a celem przeżycie związanej z nią przyjemności

• Zabawy naśladujące aktywność seksualną innych osób

• Zabawy odtwarzające sytuacje pozaseksualne (dotyk, intymność, obnażanie ciała)

• Zabawy odreagowujące- odtwarzanie traumatycznych wydarzeń pozwala obniżyć napięcie emocjonalne

1. Twórczość dziecięca

• Twórczość pozwala dziecku w sposób bezpieczny ujawnić treści, które są objęte zakazem lub zbyt trudne do wyrażenia wprost

• Jedną z funkcji tej twórczości jest badanie postaw dorosłych i wyczekiwanie na ich reakcję

• Odmienna u dziewczynek (zbanalizowane i sentymentalne rysunki wyrażające bezpieczeństwo świata pozbawionego jawnych treści seksualnych) i u chłopców (wulgarne opowiadania, nieprzyzwoite wyrazy są źródłem pobudzenia seksualnego)

Trud dorastania seksualnego

Rozwój seksualny dorastającego chłopca

• Dezintegracja seksualna okresu dorastania- rozdźwięk pomiędzy uczuciowością, a podnieceniem i pożądaniem

• Droga od dezintegracji do integracji u chłopca dzieli się na 2 etapy

1. Do 14 roku życia

- konflikty z rodzicami przypominają te z fazy edypalnej
- zachowania seksualne, które są niedojrzałe, nieuporządkowane, niepohamowane

- pokazywanie, porównywanie narządów płciowych, zainteresowanie materiałami o treści erotycznej lub pornograficznej, dążenie do kontaktu z dziewczynami

2) Po 14 roku życia

- rośnie wiedza o zachodzących w nim przemianach

- napięcie seksualne charakteryzuje się znaczną siłą, uogólnionym charakterem, łatwością rozładowywania

- rozdzielenie miłości i pożądania seksualnego

Rozwój seksualny dorastającej dziewczynki

• Konflikty podobne do tych z fazy edypalnej

• Rozwijająca się seksualność dziewczynki doświadczana jest przez nią jako pragnienie więzi uczuciowej

• Dezintegracja seksualna wyraża się jako demonstracyjne zaprzeczenie i eliminowanie seksualności

• Poszukiwanie aseksualnego mentora (często tej samej płci)

• Integracja polegająca na traktowaniu bliskości fizycznej i emocjonalnej jako całości zbudowanej z różnych jakościowo i równoważnych elementów

Wpływ grupy rówieśniczej na seksualność

1. Pozytywny wpływ

• W grupie tej samej płci nauka współdziałania, współzawodnictwa, przewodzenia i podporządkowania

• Chłopcy częściej w grupach podejmują zachowania seksualne (porównywanie narządów, zbiorowe oglądanie filmów erotycznych)

• Nauka nawiązywania i zrywania kontaktu

• Grupa rówieśnicza dając wsparcie- edukuje

• Ważne źródło wiedzy o normach

1. Negatywny wpływ grupy

• Grupa nie realizuje celów długofalowych i nie bierze odpowiedzialności za skutek ich działa

• Czerpie wiedzę z treści łatwo dostępnych

• Potrafi doprowadzić do nadmiernego nacisku tylko jednego aspektu seksualności- aspektu fizycznego

• Zachowania seksualne mogą stać się narzędziem zdobywania atrakcyjnego partnera lub wysokiej pozycji w grupie

• Brak gwarancji prawdziwości wiedzy

• Zagrożenie stanowi również język grup rówieśniczych, który obniża kulturę językową i utrudnia opis świata, promuje również agresję i niedojrzałość

Grupa uczy zachowań seksualnych.

Ekspresja seksualna okresu dorastania

1. Masturbacja

• Ma charakter rozwojowy i mija wraz z pojawieniem się bardziej dojrzałych zachowań seksualnych

• Masturbacja nałogowa

• Masturbacja o dziwacznym charakterze- bywa niebezpieczna, ponieważ z jednej strony konstruuje nietypowe sposoby zaspokajania, po drugie łączy elementy masturbacji w pewien powtarzalny rytuał

• Masturbacja zagrażająca życiu i zdrowiu
  - klismafilia (podniecenie poprzez wykonywanie lewatyw z użyciem szkodliwych substancji)
  - stygmatofilia (osiąganie przyjemności przez nakłuwanie własnego ciała)
  - apotemnofilia (osiąganie przyjemności przez dążenie do samouszkodzenia

1. Petting- wzajemna stymulacja partnerów, by doprowadzić się do orgazmu, wykluczając z zachowań stosunek seksualny

2. Inicjacja seksualna

• Chłopcy rozpoczynają inicjację seksualną szybciej

• Czynniki przyspieszające inicjacje: zażywanie narkotyków, picie alkoholu, palenie papierosów

• 4 wzorce zachowań seksualnych młodzieży:
  - wzór „stabilnego, rozważnego seksu” (młodzież starsza, pełnoletnia, regularne współżycie traktowanej jako dopełnienie związku)

- wzór „zróżnicowanej aktywności” (młodzież męska z ośrodków wielkomiejskich, osoby niereligijne; akceptacja dużej liczby zróżnicowanych form aktywności seksualnej, ważność seksu w życiu respondentów)
- „ wzór trudności” (głównie młode kobiety, którym aktywność seksualna nie zawsze przynosi satysfakcję)

-wzór „seksu romantycznego” (monogamia, trwały związek z pierwszym partnerem)