Ralph Linton- Kulturowe Podstawy Osobowości (rozdz. II „POJĘCIE KULTURY”)

• Przejście do kolekcjonowania osobliwości do naukowego badania zachowania ludzkiego zostało poprzedzone pewnymi istotnymi zmianami z punktu widzenia badacza:

- uświadomienie sobie, że podobieństwo obyczajów różnych społeczeństw są znacznie ważniejsze dla rozumienia życia ludzkiego w ogólności niż różnice

- wiele problemów można rozstrzygnąć tylko rozpatrując sposób życia poszczególnych społeczeństw jako całości

• Wraz z rozwojem badań nad osobliwością pojęcie kultury nabrało pierwszorzędnej wagi dla psychologów, socjologów i antropologów

• Termin kultura odnosi się do całości sposobu życia jakiegoś społeczeństwa, a nie tylko do tych jego części, które społeczeństwo uważa za wyższe lub bardziej pożądane

• Dla nauk społecznych nie ma społeczeństw niekulturalnych.

• Każde społeczeństwo posiada kulturę; każda jednostka jest kulturalną, w sensie uczestnictwa w każdej kulturze

• Poszczególne kultury (każda związana z określonym społeczeństwem) stanowią zorganizowane, funkcjonalne całości, jednostka musi być rozpatrywana na tle podłoża swoistej kultury, nie zaś kultury w ogóle

• Różne definicje kultury:

- dziedzictwo społeczne członków danego społeczeństwa

- konfiguracja wyuczonych zachowań i rezultatów, których elementy składowe są podzielane i przekazywane przez członków danego społeczeństwa

• Kultury odznaczają się ciągłością

• Kultury rozwijają się, zmieniają, w toku swej historii odrzucają pewne elementy a zyskują nowe

• Z punktu widzenia jednostki kultura społeczeństwa, w którym się wychowywał, stanowi jej dziedzictwo społeczne, odmienne od biologicznego

• Zakres znaczenia pojęcia kultury w 3 różnych porządkach:

- materialny (rezultaty wytwarzania)

- kinetyczny (jawne zachowania)

- psychologiczny (wiedza, postawy, wartości, podzielone przez członków społeczeństwa)

• Aspekt materialny+ kinetyczny = JAWNY ASPEKT KULTURY (konkretny i dotykalny, bezpośrednio obserwowalny, podlega bezpośredniemu opisowi)

• Zjawiska psychiczne = UKRYTY ASPEKT KULTURY

• Jawne aspekty kultury podstawowe czynniki w przekazywaniu kultury

• Stany psychiczne (ukryta kultura) same w sobie nie są przekazywalne; ich istnienie jest zauważalne tylko dzięki jawnym zachowaniom, w których dają swój wyraz

• RZECZYWISTA KULTURA cała suma zachowań członków społeczeństwa, o tyle o ile są to zachowania wyuczone i podzielone w społeczeństwie

• RZECZYWISTY WZÓR KULTUROWY pewna ograniczona skala zachowań, w ramach której mieszczą się normalne reakcje członków społeczeństwa ma określoną sytuację

• KONSTRUKT WZORU KULTUROWEGO odpowiada modalnej różnicy w ramach rzeczywistego wzoru kulturowego

• Można użyć konstruktu kultury jako podsumowania wpływów środowiska społeczno- kulturowego, z którego członkowie każdego społeczeństwa czerpią większość swych doświadczeń

• WZORY IDEALNE abstrakcje rozwinięte przez członków danego społeczeństwa; wyraz zgodności opinii części członków społeczeństwa w kwestii, jak w poszczególnych sytuacjach ludzie powinni się zachowywać