Teatr może być skutecznym narzędziem w pracy pedagogicznej. Już samo wejście dziecka wtajemniczy świat oznacza uświadomienie mu możliwości jego własnego ciała, a co za tym idzie nowych sposobów ekspresji każde zadanie aktorskie zmusza ciało do ruch, a ruch jest ważnym źródłem komunikowania się małego aktora z otoczeniem. Teatr w przedszkolu to również umiejscowienie swego ciała w przestrzeni. Teatr to także umiejętność słuchania opowiadania, komunikowania się oraz spontaniczne poznawanie innej osoby czyli bohatera. Dzięki zabawom teatralnym dziecko poznaje samego siebie własne możliwości oswaja się z innymi. Idea teatru w przedszkolu zrodziła się z obserwacji spontanicznych właściwych dla wieku dziecięcych zachowań zwanych przez Piageta animizmem dziecięcym i skłonność dzieci do nadawania przedmiotom cech ludzkich przypisania im ról daje nam ogromne możliwości w edukacji teatralnej.
Wprowadzenie dziecka w świat teatru ma na celu przede wszystkim:
Rozwój fizyczny dziecka. Uświadomienie ma własnych możliwości fizycznych oraz budowy ciała
Sprzyja rozwojowi intelektualnemu i kulturalnemu
Ułatwia przystosowanie społeczne sprzyja relacją międzyludzkim i eliminuje egocentryzm
Rozwija uczciwość i wrażliwość własną i na innych.
Zabawa teatralna łączy cztery postulaty:
Gra jako potrzeba ( przestrzeni realnej i fantastycznej) poznawanie własnego ciała
Gra jako środek wyrazu
Gra jako przyjemności
Gra jako motywacja
Ćwiczenia:
Ożywienie ciała. Ludzie nie porozumiewają się tylko za pomocą słów, ale również za pomocą języka ciała np. ruchy ciała, ćwiczenia ożywienia ciała mają sprawić aby dzieci zdały sobie sprawę że komunikowanie to ma tylko języka, ale również ciało ważne jest aby każdy zaakceptował swe ciało takim jakim jest. Zwinne, gibkie i było w stanie wykonywać szybkie ruchy. Ożywić grupę to również ożywić przestrzeń, wypełnić ją zabawą, śmiechem, ale także skupieniem czy spowolnieniem ruchów.
Przestrzeń poznanie otaczającego świata dziecko rozpoczyna od usytuowania się w danym miejscu następnie się z nim a wreszcie, uznaje za swoje. Przestrzeń, w której będą odbywały się zajęcia się trzeba wyodrębnić lub ograniczyć i ćwiczenia te mają dwojaki charakter:
Przyswojenie przez dzieci przestrzeni pełniącej rolę sceny
Praca nad zagospodarowaniem przestrzeni najbliżej ( umiejętność zbliżenia się nawzajem do siebie, bycia w grupie lub pojedynczo, oddalania się od siebie)
Dziecko powinno też zrozumieć że sposób wyrażania uczuć nie może być zawsze ten sam, a powinien zależeć od odległości w jakiej znajduje się inna osoba.
Rytm i słuchanie -
Rytm – to harmonia i równowaga należy więc znaleźć taką odwagę rozwoju dziecka, na której nie byłaby lekceważona umiejętność wyczuwania i doskonalenia własnego rytmu jak również kontaktów i budzenie zaufania między dziećmi. Te ćwiczenia wymuszają niejako koncentrację niezbędną przy wykonywaniu ćwiczeń i decydują o ich powodzeniu i maja wpływać na rozwój fizyczny i umysłowy.
Kontakt dziecko małe jest egocentryczne, często mówi tylko o sobie i odrzuca świat, który go otacza instynktownie. Musimy więc dbając o jego indywidualność nauczyć je patrzeć dotykać odbierać, kogoś innego.
Nauczyciele wychowania przedszkolnego oraz nauczyciele szkół podstawowych wykorzystują w swojej pracy małe formy teatralne
Zabawa w teatr są to różnego rodzaju improwizacje słowne ruchowe etiudy pantomimiczne inspirowane bajką opowiadaniem lub z życia w realiach powstają kąciki teatralne, w których przechowywane są rekwizyty, lalki, dekoracje, kostiumy. Tam dzieci odgrywają swoje role wymyślają scenariusze i dialogi. Zabawa przeradza się w teatr samorodny. Trudno odróżnić go od teatralnej improwizacji. Każdy aktorem, widzem, reżyserem.
Gry dramatyczne służą do wydobycia z uczestników ukrytych możliwości rozwijają intelekt myślenie, pamięć i mowę mają też wartość terapeutyczną. Nie ma w nich gotowych ról oparte na wyobraźni, twórczości ruchowej. Wstępem są ćwiczenia związane z wymową sceniczną np. wykrzywienie twarzy, dziwne dźwięki. Pokaż ż jesteś wesoły, smutny, wesoły.
Czytanie z podziałem na role. Podział tekstu na role i stawianie się kimś ożywia obecność dziecka w szkole. Intonacje.
Elementy dramy
Teatr przedmiotów
Przestrzeń – opracować na zaliczenie
Wykładowca: Aleksandra Feliniak