20. Omów zasadnicze problemy współczesnych stosunków transatlantyckich.
USA i Europę łaczy wspólna historia i lata kooperacji i partnerstwa. W przeszłosci współpraca między państwem „nowego swiata a państwami starego kontynentu była dominująca i bardzo intensywna. W szczególnosci jest to widoczne w okresie II Wojny Swiatowej i Zimnej Wojny gdy USA wraz z Europą tworzyło blok najpierw antynazistowski a później antysowiecki. W wyniku rozpadu systemu biegunowego więzi współpracy politycznej troche sie poluźniły. Z perspektywy USA wynikało to z faktu, że Europa a w szczególnosci Europa Wschodnia zostały zakwalifikowane do grona krajów polityczne stabilnych z których strony nie zagraża niebezpieczeństwo dla interesów Stanów. Jako swiatowe mocarstwo USA skupiło sie bardziej na rozwijaniu relacji z państwami, które nie są ich tradycyjnymi partnerami jak np. Rosja. Relacje z Europą pozostają ciągle ciepłe i partnerski i obie strony kładą na nie silny nacisk.
Jednak w ostatnich czasach coraz wyraźniej widać różnice pomiędzy interesami USA i Europy. Europejczycy doświadczeni wiekami krwawych wojen na Starym Kontynencie, a szczególnie katastrofa II Wojny Światowej odwracają się od polityki siły na rzecz negocjacji i pokojewego załatwiania sporów. Stany zas jako wielkie mocarstwo oparte na potędze i sile militarnej prowadzą politykę mocarstwa rozgrywająć swoje intersy niczym gracz na szachownicy. Amerykanie wychodzą z założenia, że nie można liczyć na międzynarodowe reguły, sceptycznie odnoszą się wobec prawa międzynarodowego, są skłonni do jednostronnego rozwiązywania problemów międzynarodowych. Różnice w postrzeganiu świata przez Amerykę i Europę ujawniają się także w definiowaniu głównych zagrożeń. Dla Ameryki główne zagrożenia to: broń masowego rażenia, terroryzm oraz działalność "państw zbójeckich". Europejczycy natomiast za najważniejsze zagrożenia postrzegają konflikty etniczne, migracje, zorganizowaną przestępczość. Relacje transatlantyckie zmierzają do jednego celu ale strony kształtujące je mają inne narzedzia do ich realizacji.
Mówiąc o relacjach transatlantyckich nie mozna zapominać o roli NATO, które uosabia transatlantycką więź łączącą Europę i Ameryke Północną w unikalny sojusz zapewniający bezpieczeństwo i obronę. W XXI wieku sojusz staje przed nowymi wyzwaniami. Szczególnie istotne jest to, w jaki sposób bedzie zapewniane bezpieczeństwo i z jakimi kryzysami militarnymi bedzie musiał się zmagać
Niewątpliwie bardzo istotnym aspektem relacji transatlantyckich jest dziedzina wspólpracy gospodarczej. Handel transatlantycki stanowi największy procent wymiany miedzynarodowej zarówno dla państw Europy jak i dla USA. Rosnie również ilosć wzajemnych inwestycji bezposrednich i posrednich a rozwój technologii umożliwił szybkie i łatwe poruszanie sie i komunikowanie ludzi bizesu. Można jednak zauwazyć zmiane nastepującą w handlu głównie w wypadku Stanów Zjednoczonych, które w ostatnich czasach bardzo nasiliły wymianę handlowa z państwami dalekiego Wschodu. Dzieje sie tak dlatego, że z jednej strony europejskie rynki zbytu sa juz przesycone a z drugiej strony importowanie produktw np. Z Chin jest dużo tańsze niż sprowadzanie ich z Europy.
W kwestii migracji również zauważalny jest spadek mieszkańcó europy imigrujących do USA, w przeszłosci z powodu ziepskiego poziomu zycia miały miejsce wielkie migracje europejczyków np. Włochów czy Polaków do USA. Dzisiaj tendencja ta nie jest aż tak duża i procentowo ilosć emigrantów europejskich jest znacznie mniejsza niż liczba emigrantów z innych stron swiata.
Politykę Stanów cechuje obecnie skupianie się na własnej polityce wewnetrznej i na zagrożeniu dla interesów Stanów. Jednak wspólpraca w ramach organizacji miedzynarodowych pozostaje wciąż silna i w wielu z nich USA odgrywa wciąż rolę lidera. W kwesti relacji transatlantyckich ważna rolę odgrywa też Unia Europejska, i o ile dla przeciętnego europejczyka polega ona głownie na współpracy suwerennych państw o tyle USA wolałoby, żeby UE mówiła jednym głosem za cała Europę. Sprawiłoby to, że relacje stałyby sie bardziej przejżyste a ich utrzymywanie mniej czasochłonne. W praktyce jednak nie pozwala na to trudnosć opracowania jednoloiej opini w wielu tematach w ramach wspólnot oraz wielka biurokracji UE na którą narzekaja również amerykańscy specjalisci do spraw relacji transatlantyckich. Ameryka również bardzo chętnie widziaąłby jakie państwo Europejskie (najlepiej Anglię, Niemcy badz Francję) jako państwo dominujące we wspólnotach i na całym kontynęcie, co przez europejczyków jest postrzegane jako niebezpieczeństwo powrotu do polityki równowagi sił.
W Polsce ciagle silny jest swego rodzaju kult Ameryki i jej dorobku cywilizacyjnego. Ma to równiez odzwierciedlenie w naszej polityce zagraniczej i poparciu dla inicjatyw USA. Z drugiej strony jestesmy ciągle traktowani jako nie do końca równy parter którego można zadowolić mglista obietnica w zamian za całkowite poparcie i oddanie. I ta relacja pokazuje, jak USA grając swoja potęgą uzuskuje zabezpieczenie swoich interesów na całym swiecie