poetyka odrodzenia, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury


Poetyka XVI wieku

1

Zadania poetyki odrodzenia: w XIV/XV wieku literaci częściej pisali manifesty lub apologie poezji, niż jej teorię (ta pojawiła się tylko we fragmentach). Liczne i pełniejsze nowożytne opracowania poetyki pojawiły się dopiero w XVIw.. Były to komentarze do poetyk starożytnych, bądź własne „artes poeticae”. W XVI w. kiedy ogłoszono drukiem dużą ilość poetyk od razu ustalił się ich typ, dobór zagadnień, schemat układu, a także główne rozwiązania.

Autorzy poetyk nie do końca się ze sobą zgadzali. Panowało wówczas przekonanie, iż to starożytni znaleźli właściwe rozumienie poezji, przez co należy odnaleźć ich pisma (starożytnych), zinterpretować je, uzgodnić między sobą i zastosować do poezji współczesnej. Jednakże w XVI w. nie brakowało tzw. „traktatystów”, którzy sądzili, że należy zbudować własną poetykę. Autorzy stawiali więc przed sobą różne zadania; jedni chcieli odnawiać starożytne poetyki, innym była bliższa tradycja średniowieczna.

2

Źródła poetyki Odrodzenia:

3

Paradoksy poetyki odrodzenia:

W recepcji antycznej poetyki przez Odrodzenie tkwiły liczne paradoksy:

O poezji w XVI w. pisali profesorowie, miłośnicy i znawcy poezji, poeci (Tasso), filozofowie (Campanella), duchowni. Poetyka była więc dziełem ludzi różnych zawodów, a mimo to była w miarę jednolita.

4

Treść poetyk:

5

Chronologia: - poetyka Odrodzenia, zasadniczo jednolita, przeszła jednak przez różne okresy

6

Główne dzieła: - istniała obfitość dzieł z dziedziny poetyki. Publikacje z dziedziny poetyki XVI w. były trojakie:

Komentarze i podręczniki mało się różniły między sobą; dużo miejsca zajmowały w nich wywody szczegółowe, techniczne, obojętne dla estetyki

7

Definicje poezji: - W XVI wiecznych poetykach istotne znaczenie estetyczne miało jedno zagadnienie: Co to jest poezja? Nie było na to pytanie jednej odpowiedzi. Oto niektóre z definicji poezji:

8

Zagadnienia poetyki:

W Odrodzeniu szukanu: genus proximum poezji (sztuka czy poezja), differentia specifica poezji ( naśladowanie czy fikcja), a także źródeł, funkcji i celów poezji, zastanawiano się nad przedmiotem poezji i jej formą. Roztrząsano, jaki jest stosunek poety, dzieła i odbiorców, jaka jest główna wartość poezji. Zagadnienia te zostały w XVI wieku rozwiązane w zgodzie z estetyką klasyczną.

9

Genus proximum poezji:

Wahano się czy poezja jest sztuką, rzeczą kunsztu, czy „poetyckim szałem”

Ponadto poezja włączona do filozofii była traktowana jako jej narzędzie działania, a nie jak część, czy narzędzie poznania.

Zasadniczą była jednak koncepcja, która zaliczała poezję do sztuk. Humaniści powoływali się na starożytnych, zaliczając poezję do sztuki, filozofii czy historii. Jednak w rzeczywistości odrodzenie odbiegało od klasycznego antyku, dla którego poezja była natchnieniem.

10

Differentia specifica poezji:

11

Cel poezji:

12

Prawda a fałsz; prawda a piękno:

13

Treść i forma poezji:

14

Poeta a odbiorca:

15

Reguły i wolność:

16

Wartość poezji:

17

Rozwój poetyki cinquecenta:

18

Arystoteles i Awerroes:

19

Imitatio

20

Przebłyski nowych myśli

  1. Pojawiła się świadomość i odrębność poezji ( wcześniej była traktowana jako dodatek do filozofii, etyki)

  2. Obok klasyków, chwalących reguły, pojawili się tacy, którzy chcieliw poezji zostawić dużo swobody i9 fantazji

  3. Rozpowszechniał się pogląd, ze poezja jest sama w sobie celem, a nie tylko środkiem. Przyjemność zaczęła górować nad pożytkiem.

  4. Odchodzi się od traktowania poezji jako umiejętności; uznaje się ją za twórczość, inwencję

  5. Zaczęto wypowiadać w poezji siebie, a nie to co zewnętrzne

  6. Odchodzono od skłonności racjonalistycznych ku entuzjazmowi, cudowności

  7. Błysnęła myśl, że w poezji ważna jest jej własna doskonałość, a odbiorcy mają się do niej dostosować



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
robortello, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
jacobson, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
wyznaczniki lit i obrazowosc, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
teoriliter pozytywizm, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
SZTUKA POETYCKA, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
castelvetro, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
scaliger, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
robortello, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
Słownik - poetyka, Polonistyka, Teoria literatury
Arystoteles. Poetyka. Pojęcia, polonistyka, teoria literatury
J. Culler Co to jest teoria , Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opracowania
Bachtin - Problem gatunków mowy (streszczenie), Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opraco
Culler rozdział VII Język performatywny, Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opracowania
Poetyka Arystotelesa, Filologia polska, Teoria literatury i poetyka
Panas - Tajemnica siódmego anioła, Polonistyka, Teoria literatury

więcej podobnych podstron