WYODRĘBNIJ GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KRYZYSU EKOLOGICZNEGO.

KRYZYS EKOLOGICZNY- stan środowiska naturalnego , w którym stopień integracji człowieka w układy przyrodnicze i intensywność ich przekształcenia przekracza zdolność środowiska do samodzielnej kompensacji zachodzących zman.

Stopień zanieczyszczenia środowiska, który po jego przekroczeniu nie posiada zdolności samooczyszczenia i samoodtworzenia biocenoz i ekosystemów. Poprzedza katastrofę ekologiczną.

Rozwój współczesnej cywilizacji i techniki spowodował liczne niebezpieczeństwa. Kryzys ekologiczny jest jednym z największych i najbardziej aktualnych. Objawia się on zakłóceniem równowagi między człowiekiem a środowiskiem, przyrodą a strukturami społecznymi oraz fizjologią człowieka a jego osobowością.

Widmo kryzysu ekologicznego posiada dynamikę o wymiarze globalnym. Kryzys

oznacza tu ingerencję człowieka w układy przyrodnicze, kte przekraczają zdolność

środowiska do samodzielnej kompensacji zachodzących zmian. Przyczyn kryzysu

ekologicznego, naleŜy szukać przede wszystkim w lekcewaŜących postawach

człowieka wobec przyrody, w procesie rozwoju cywilizacji przemysłowej.

Sytuacje kryzysowe mogą spowodować zagrożenia:

 zwyczajne w następstwie niekontrolowanej, codziennej działalności społeczno

- gospodarczej lub,

 nadzwyczajne w wyniku awarii, katastrofy i klęski żywiołowej.

Do zagrożeń zwyczajnych zaliczyć naleŜy:

 globalną zmianę klimatu - efekt cieplarniany,

 zmniejszanie grubości stratosferycznej warstwy ozonowej,

 zmniejszanie różnorodności biologicznej ekosystemu,

 wylesienie i pustynnienie terenu,

 degradacja w zbiornikach oceanicznych i morskich,

 niekontrolowany rozwój techniki wojskowej,

 niezrónoważony rozwój gospodarczy.

3

Kumulacja poszczegónych zjawisk może doprowadzić do wystąpienia klęski

ekologicznej w wymiarze lokalnym i regionalnym. Przykładem mogą być występujące

coraz liczniej, szczególnie w rejonach dotychczas omijanych przez klęski żywiołowe,

powodzie, huragany, pożary i susze.

UWARUNKOWANIA KRYZYSU EKOLOGICZNEGO:

1. CZYNNIKI EKOLOGICZNA-DEMOGRAFICZNE-wynikają głównie z koncentracji geograficznej działalności gospodarczej np. węgiel i koncentracji ludności. Większa liczba mieszkańców prowadzi do rozwoju procesów urbanizacyjnych, koncentracji śmieci. Zanieczyszczenia z przemysłu papierowego, energetycznego, chemicznego. Nadmierny rozwój aglomeracji miejskich, niekontrolowany rozwój przemysłu samochodowego, gł. towarowego, zbytnia koncentracja ruchu turystycznego.

2.Techniczno-ekonomiczne: jest wynikiem stosowania przestarzałych technik czy technologii produkcji, oraz z konstrukcji uciążliwych dla otoczenia wynalazków. Tj. detergenty, niewłaściwa alokacja zasobów, wynikająca z r-ku ekonomicznego, który nie uwzględnia kosztów środowiska, nieracjonalne wzorce konsumpcji, negatywne oddziaływanie człowieka.

. TECHNICZNO-EKONOMICZNE ŹRODŁA ZANIECZYSCZZENIA ŚRODOWISKA:

Zanieczyszczenie środowiska - stan, w którym skażenie substancjami szkodliwymi (obce lub zbędne) przekracza ich średnią zawartość w środowisku, będącym w równowadze, tj. środowisku czystym.

Bezpośrednie przyczyny:

1) nieracjonalne gospodarowanie zasobami

2) przekształcanie powierzchni, zmiany krajobrazu,

3) meriolacja rzek,

4) degradacja rzek,

5) wytwarzanie i składowanie odpadów komunalnych i przemysłowych

6) zanieczyszczanie ściekami zbiorników wód powierzchniowych,

7) zanieczyszczanie powietrza atmosferycznego pyłami i gazami,

8) rozprzestrzenianie się substancji toksycznych nie dających się biologicznie rozłożyć - chemicznych lub radioaktywnych(odpady i smieci),

9) niszczenie lasów i zakwaszanie akwenów wodnych przez trucizny przemysłowe(kwasne deszcze)

10) zanieczyszczenie górnych warstw atmosfery przez chlorofluorowęglowodory, które powodują uszkadzanie warstwy ozonu(dziura ozonowa) i na skutek tego wzrost przenikania szkodliwych promieni ultrafioletowych,

11) efekt cieplarniany.

12) proces stepowienia gleb oraz zanieczyszczanie wód, gdzie rzeki naturalnie oczyszczają się płynąć 4km.,

13) brak perspektyw rozwojowych nośników energii innych niż węglowe,

14) wyczerpanie się wielu zasobów np. rud FE

15) zanik sprawności gleby w miarę wzrostu nawożenia,

16) zubożenie ekonomiczne mieszkańców = dochód na 1 osobę

17) gwałtowne załamanie przyrostu naturalnego,

18) rosnące zjawisko bezrobocia

19) uciążliwy hałas i wibracje emitowane przez wiele zakładów,

20) oddziaływanie na niszczenie roślin i zwierząt, niszczenie unikatowych systemów.

3. kulturowo- społeczne: kierunki rozwoju i charakter potrzeb indywidualnych, poziom konsumpcji, charakter historycznie ukształtowanych norm kulturowych, przyzwyczajeń, nawyki, obyczaje; stopień ekologicznego zdyscyplinowania społeczeństwa, zainteresowania ekologią.

---