Rośliny ozdobne – ćwiczenia; 22.10.2012

Temat: Tulipany.

Tulipa – Tulipa L.

Rodzina: Liliaceae (liliowate)

Azja Środkowa, Iran, Afganistan, Indie, Chiny, Japonia, Azja Mniejsza

W Europie od poł.XVI w.

Wcześniej ogrody tureckie i perskie

Conrad Gesner – pierwszy w Europie opis i rysunek tulipana.

Karol Clusius – miłośnik i propagator tulipanów.

„Tulipanowa gorączka”-Holandia 1634-1637

Klasyfikacja tulipanów:

1. Pojedyncze wczesne

2. Pełne wczesne

3. Triumph

4. Mieszańce Darwina

5. … jest ich 15, cztery powyższe są najważniejsze!

Cebulka – przekształcony pęd

Funkcje: magazynuje, ochrania, rozmnażanie wegetatywne.

Cykl życiowy tulipana:

• Sadzimy – jesienią (wrzesień do poł.X); spadające temperatury powodują wprowadzenie cebuli do stanu spoczynku (procesy zostają zahamowane)

• Wiosną:

- okres niskich temperatur się kończy , temperatura zaczyna wzrastać, a tulipan budzi się do życia; procesy zaczynają bardzo szybko zachodzić (hormonalne, białek etc.)

- kwitnienie (marzec – maj)

Po zakończeniu kwitnienia: część nadziemna zamiera, powstają torebki nasienne

Co się dzieje z cebulką? Rozmnaża się wegetatywnie, tj. z dwóch pąków przybyszowych wyrastają cebulki potomne (pod koniec czerwca – klony cebulki);

Zanim przyjdzie lato w nowych cebulkach tworzą się nowe kwiaty, które zobaczymy w marcu – kwietniu.

Spoczynek letni: procesy wyhamowują.

ISTOTNA JEST DLA ŻYCIA TULIPANA – TEMPERATURA!

Schemat:

Tulipany wykopujemy co roku!

- szachownica cesarska

-czosnek

-tulipany

Cebuli trzymamy w 18-20^oC do jesieni, przykrywamy trocinami

Pędzenie – przerywanie lub skrócenie spoczynku bezwzględnego i zmuszanie rośliny do wzrostu i zakwitania w terminie innym niż naturalny w warunkach spoczynku.

Preparowanie

Chłodzenie

Pędzenie w szklarni

Podłoże – mała zawartość składników pokarmowych; odczyn lekko kwaśny (pH 6,2-6,5), najczęściej mieszanina torfu wysokiego i gruboziarnistego piasku w proporcji objętościowej 4:1 z dodatkiem saletry wapniowej.

Preparowanie – przechowywanie cebul w wysokich temperaturach w celu przyspieszenia wysokich powstania zawiązków liści i kwiatów. Po zbiorze w końcu czerwca i na początku lipca.

Po zbiorze 34^oC – 7 dni

17-20^oC – 3-4 tygodnie do stadium G.

Temperatura przejściowa 17^oC - 1-2 tygodnie.

Stadium G

- trójkącik + 6 punkcików – koniec procesu

- zawiązek pręcika, jest słupek!

Chłodzenie cebul

Wymagania zależą od temperatur, terminu oraz sposobu pędzenia.

Zbyt krótkie chłodzenie – obniżenie jakości kwiatów (zasychanie pąków, słabszy wzrost, bielenie lub zielenienie wierzchołków płatków).

Zbyt długie – szybki wzrost, cienkie i łamliwe pędy oraz krótkie kwiaty.

Metody chłodzenia tulipana

• Standardowa (tradycyjna +9^oC

17-18 tygodni

Na sucho – luzem w skrzynkach (6-8 tygodni)

Na mokro – posadzone do skrzynek

Gdy korzenie zaczynają przerastać, obniżamy temperaturę do 5^oC, a gdy pędy będą miały 4-5cm to obniżamy do 0,5-2^oC

Pędzenie w szklarni

• Temperatura powietrza – 16-17^oC

• Wilgotność względna powietrza – 80%

• Kontrola zdrowotności i wietrzenie szklarni

• Specjalna (Coronado) +5^oC

12 tygodni, na sucho są cebule chłodzone

Pozwala na jeszcze wcześniejsze kwitnienie! = wyższa temperatura kwiatów

Przetrzymywane kilka tygodni na sucho, bez wody – temperatura 1^oC

Skąd tulipany latem? Opóźnienie

Retardowanie – opóźnianie kwitnienia tulipanów poprzez przechowywanie zamrożonych cebul tzw.”ice tulips”.

Pędzenie tulipanów ‘ice’

• Przechowywanie dużych cebul do połowy września w 23^oC

• Dalej w 17-20^oC

• Sadzenie do skrzyń w połowie X

• 3-4 tygodnie 9^oC (ukorzenianie)

• 0^oC – 3 tygodnie

• -1,5^oC – 8-10 miesięcy w chłodni o kontrolowanej atmosferze (ULO)

• Rozmnażane kwitną po 2 tygodniach

• Tylko nieliczne odmiany

NIE STOSUJEMY TU ŻADNYCH RETARDANTÓW!

Hydroponika tulipanów – pędzenie w wodzie

- tace do hydroponiki

- maszyna wkłada przechłodzone cebulki

- uzupełnia się wodą

Zalety hydroponiki:

- eliminacja ziemi i obecnych w niej alergenów, takich jak roztocza

- niewielka ilość miejsca do prawidłowego wzrostu

- możliwość kontrolowania bryły korzeniowej

- możliwość kontrolowania ilości wody w donicy

- wydłużony okres pomiędzy podlewaniami

- zmniejszenie częstości przesadzania roślin

- rośliny w uprawie hydroponicznej bardziej podnoszą wilgotność powietrza w porównaniu do roślin w tradycyjnej uprawie ziemnej

Wady hydroponiki:

- nie ma ziemi: cokolwiek wlejesz roślinie - będzie wlane. I nic ponad to. Nie ma bufora dla niedbalstwa, zapomnisz o pożywce - przestanie rosnąć, przesadzisz z odżywką - przestanie rosnąć, zrobisz zły roztwór - przestanie rosnąć. Albo i padnie, zależy jak bardzo i z czym przesadzisz.

- trzeba wiedzieć, co się robi: jakie jest pH, twardość wody, stopień natlenienia, wiedzieć, kiedy regulować i jak.

- ciężko jest przenieść starsze rośliny do hydro, najłatwiej niestety, zacząć od początku z siewkami/sadzonkami

Reprodukcja roślin

Holandia – powierzchnie plantacji ok. 10 000 ha

Polska – ok. 400 ha

• Gleby żyzne, próchniczne, o dobrej kulturze

• Odczyn obojętne

• Właściwy płodozmian

• Nawozy organiczne i mineralne

• Termin sadzenia – październik, cebule zdrowe i zaprawione

• Okrywanie plantacji kora i ściółkowanie słomą

• Nawadnianie, selekcja, ogławianie

• Zbiór, sortowanie, osuszanie bądź płukanie, przechowywanie w odpowiednich warunkach