Terapia w pracy socjalnej z rodziną

1. Techniki aktywnego słuchania :

• Potwierdzanie (świadczy, że jesteś zainteresowany)

• Dowartościowywanie (akceptacja tego co mówi druga osoba, waga i znaczenie rozmówcy)

• Odzwierciedlanie (informuj rozmówce jak rozumiesz jego odczucia)

• Klaryfikacja (naprowadzanie rozmówcy na główne wątki rozmowy)

• Parafrazowanie (potwierdzanie komunikatu nadawcy własnymi słowami)

1. Poziomy słuchania (Thomson):

• Nieprzytomny wzrok

• Automatyczna odpowiedź

• Słuchanie jednym uchem

• Mogę odpowiedzieć na pytanie

• Mogę wytłumaczyć komuś innemu

• Mogę nauczyć kogoś innego

3.Sposoby pokonywania barier komunikacyjnych:

Wg Łęcki i Szostak (10)

• Dostosowywanie przekazu do świata znaczeń odbiorcy

• Stosowanie odpowiedniego kodu przekazu

• Formułowanie jednoznacznych komunikatów

• Mówienie i pisanie prostym językiem

• Organicznie przekazania zbyt wielu informacji

• Nadawanie właściwych struktur przekazowi

• Panowanie nad emocjami

• Wykorzystanie sprzężenia zwrotnego

• Stosowanie wzmacniania przekazu

• Słuchanie

4.Bariery komunikacyjne :

Wg Boltona:
1. Osądzanie:

• Krytyka – negatywne opinie o innych

• Przezywanie – nadawanie etykiet

• Stawianie diagnozy

• Pochwała z oceną

2.Dawanie rozwiązań :

• Rozkazywanie

• Grożenie

• Moralizowanie – co jest właściwe a co nie

• Stawianie zbyt wielu i niewłaściwych pytań

• Doradzanie

3.Unikanie udziału w troskach drugiego człowieka:

• Odwracanie uwagi – od tematów, które nie lubimy

• Logiczne argumentowanie

• Uspokajanie

Wg Łęckiego i Szostaka: (11)

• Różnice perspektyw,

• Różnice zasobów i wiedzy

• Różnice językowe

• Hiperinterpretacja i nadczytelność treści

• Nieumiejętność aktywnego słuchania

• Nadawanie sprzecznych ze sobą informacji

• Nadmiar wiadomości

• Niezgodność przekazu słownego z językiem ciała

• Wpływ emocji

• Brak zaufania

• Wpływ grupy

5. Rodzina jako system :

• Normy i zasady podtrzymujące jej spójność, każda os. w rodzinie częścią systemu

• Cele i sposoby zaspokajania potrzeb, własne sposoby społecznego funkcjonowania

• System powiązany z różnymi elementami , zmiana jednego elementu wpływa na cały system

• Całościowość- więcej niż suma części, system jest rezultatem pomiędzy sumą części

• Przyczynowość kolista – element A wpływa na B, B wpływa na C, a C wpływa na A

• Ekwifinalność – osiągnięcie podobnych rezultatów przy wychodzeniu z różnych źródeł

• Ekwipotencjalność- przyczyny wychodzące z tego samego źródła mają różne skutki

• Homeostaza – dążenie do określonego typu równowagi

• Morfogeneza – rozwój i zmiana w rodzinie

6. System rodzinny wg Fielda:

- Związek małżeński,
- Styl rodzicielski,
- funkcjonowanie dzieci,
- dynamika życia rodzinnego,
- odejście dorosłych dzieci z domu,

a)rodzina prawidłowa – związek oparty na miłości, wzajemny szacunek i troska, otwarta komunikacja, rozwiązywanie konfliktów , poczucie bezpieczeństwa u dzieci i możliwość ich rozwoju, , swoboda w wyrażaniu zdania, dbałość o kontakt z innymi ludźmi, odejście dzieci z domu jest naturalne, odbywa się bez kryzysów i unikania nadmiernych rad.

b)rodzina władzy – zasady ponad stosunki międzyludzkie, istnieje wyraźna struktura: obowiązki, zadania , reguły . Małżonkowie nie wyrażają uczuć, wykonują określone role surowo, Rodzice oczekują od dzieci różnych rzeczy o których te mają wiedzieć same. Problemy rozwiązywane silną ręką.

c)rodzina nadopiekuńcza – unikanie konfliktów, rezygnacja z indywidualności, unikanie rozmów o trudnych problemach, dzieci mają wszystko czego chcą i posiadają wygórowane oczekiwania, W rodzinie występuje wrażliwość szacunek, oraz pomoc w trudnych sytuacjach, Brak ochoty na opuszczenie rodziny bądź strach przed jej opuszczeniem.

d)rodzina chaotyczna – pozbawienie więzi i rozdarcie, wykorzystywanie i ignorowanie, brak bliskości między osobami zaburzona więź małżeńska- jedna strona poświęca się. Nastrój wpływa na relacje w rodzinie, dzieci mają poczucie zagrożenia i bycia złym dzieckiem, dorosłe dzieci wcześnie opuszczają dom rodzinny

e) rodzina uwikłana – silne zorientowanie na rodziców, jeden z rodziców może nawiązać więź z dzieckiem z powodu kruchości małżeństwa, oddanie dzieciom, zaborczość i koncentracja na dzieciach, ukrywanie konfliktów. Brak prawa odejścia dzieci z domu

7. Cykle życia rodziny (Halley)
I faza – narzeczeństwa (randkowanie)

- młodzi uczą się kontaktu partnerskiego

- niektórzy nie chcą lub nie mogą zacząć (opuścić gniazda rodzinnego)

- w tej fazie dokonuje się czas opuszczania domu rodzinnego

II faza – wczesny okres małżeństwa

- to ważne wydarzenie nie tylko dla pary młodej

- ceremonia ślubna to ważne wydarzenie

- nie jest w stanie poprawić sytuacji, jeżeli wcześniej coś źle się układało

- nie kiedy to tylko ucieczka od rodziców

- czas podejmowania wielu ważnych decyzji życiowych

III faza – narodziny dziecka

- okres piękny lub okres stresu i napięcia

- matka może przejść szok poporodowy

- skupienie się na wychowaniu

IV faza – problemy „środkowej” fazy małżeństwa

- dojrzalsze podejście do życia, wychowane dzieci

- zdarza się, że w tym okresie rodziców łączy już tylko dziecko

V faza – rodzice oddzieleni od dziecka

- często bywa, że małżonkowie po odejściu dziecka z domu mają ze sobą złe relacje

VI faza – emerytura i okres starości

- gdy para przejdzie przez proces rozłączania ze swoimi dziećmi często następuje okres harmonii i zadowolenia

8. Cechy zdrowego systemu rodzinnego :

- jasno zdefiniowane relacje z otoczeniem,
- otwarta i czytelna struktura,
-obecność zdrowych relacji ze środowiskiem
- zdolność pokonywania kryzysów
-jasna epistemologia rodziny- budowana wspólnie
- równowaga między relacjami wspólnoty i jej wymiana

9. Komplementowanie i refraiming :

Komplementowanie – oparte na faktach, uczciwe, mówione w kategoriach możliwości a nie właściwościach

Refraiming – przeramowanie, przeformułowanie wad na komplementy

10. Nurty w terapii rodzin i założenia:?