1. Wyjaśnij pojęcia: własność intelektualna, prawo własności intelektualnej, ochrona własności intelektualnej.

Własność intelektualna - zbiorcze określenie grupy monopoli prawnych, obejmujące niektóre dobra niematerialne (prawo autorskie) oraz niektóre własności przemysłowe (patenty oraz znaki towarowe)

Prawo własności intelektualnej - (prawo na dobrach niematerialnych) – termin obejmujący elementy różnych działów prawa, regulujące zasady korzystania z tzw. własności intelektualnej. W Polsce najczęściej do praw własności intelektualnej zalicza się regulacje dotyczące praw autorskich (w ramach prawa cywilnego) oraz patentów i znaków towarowych (w ramach prawa własności przemysłowej). W niektórych krajach do praw własności intelektualnej zaliczane są także tajemnice handlowe. Tak rozumiane prawa własności intelektualnej dają uprawnionym osobom możliwość zakazania innym pełnego korzystania z utworów, koncepcji lub znaków będących przedmiotem ochrony.

Ochrona własności intelektualnej - jest ochroną praw odnoszących się do własności. Intelektualnej

Przedsiębiorstwa mogą chronić swoją własność intelektualną przez:

prawa własności przemysłowej - patenty, wzory użytkowe, wzory, znaki towarowe, prawo do ochrony odmian roślin i oznaczenia geograficzne

prawa autorskie obejmujące oryginalne prace literackie i artystyczne, utwory muzyczne, transmisje telewizyjne, oprogramowanie, bazy danych, twórczość reklamową i multimedialną

strategie handlowe, jak np. tajemnice handlowe, umowy o zachowaniu poufności lub szybka produkcja.

2. Opisz ewolucję prawa autorskiego w Polsce.

Po odzyskaniu niepodległości Polska ratyfikuje międzynarodowy akt „konwencję berneńską o ochronie dzieł literackich i artystycznych"(z 1886 roku), która wyznaje zasady asymilacji(te same prawa w innych krajach) i minimum ochrony(w kraju te same prawa jak w konwencji). W 29 marca 1926 Sejm uchwala ustawę o prawie autorskim, ustanawiającą ochronę cywilną i karną praw osobistych i majątkowych twórców (chroniąca działalność duchową; wygasająca 50 lat po śmierci). W okresie międzywojennym ustawę z 1926 roku nowelizowano tylko raz w 22 marzec 1935 roku. Na nową ustawę o prawie autorskim Polska musiała czekać aż do roku 10 lipiec 1952. Ta z kolei, choć niedoskonała (ze względu na wojny i podporządkowanie Związkowi Radzieckiemu) przetrwała aż do okresu komunizmu - 4 lutego 1994, kiedy to Sejm uchwalił ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych, obejmującą ochroną obok utworów (miedzy nimi programy komputerowe), także artystyczne wykonania, fonogramy i wideogramy, nadania radiowe i telewizyjne.

3. Scharakteryzuj ustawę z 29 marca 1926 roku o prawie autorskim.

Przedmiotem prawa autorskiego jest w jakiejkolwiek postaci (słowo, pismo, kompozycje muzyczne, architektoniczne, plastyczne itd.) każdy przejaw działalności duchowej, noszący cechę osobistej twórczości. Przedmiotem jest również opracowanie cudzych utworów, ale za zgodą twórcy oryginału. Nie zaliczają się z kolei ustawy, orzeczenia i ustalenia dziennikarskie. Przedmioty prawa autorskiego można rozpowszechniać, pod warunkiem, że nie jest to działalność zarobkowa. Prawo działa 50 lat po śmierci twórcy.

4. Wskaż przyczyny konieczności zmiany ustawy z 10 lipca 1952 r. o prawie autorskim.

Ustawę zmieniono ze względu na ogólno panujące wojny, zmiany technologiczne oraz podporządkowanie Związkowi Radzieckiemu.

5. Podaj definicję prawa autorskiego.

Prawo autorskie:

- znaczenie przedmiotowe – zbiór przepisów z myślą o odnowie interesów twórców, dotyczy praw wyłącznych przyznawanych m.in. artystom

- znaczenie podmiotowe – zespół norm prawnych regulujących stosunki związane z dokonywaniem, eksploatacją i ochroną utworów, zespół osobistych i majątkowych uprawnień utworu

6. Scharakteryzuj systemy prawa autorskiego.

a) romański droit dauteur- ochrona jest ustanowiona przede wszystkim ze względu na majątkowe jak i osobiste interesy twórców. Dzielimy go na dualistyczny i monistyczny. Występuję m.in. w Polsce.

b) anglosaski copyright - ochrona prawa autorskiego nastawiona jest na uprawnienia majątkowe twórcy. Osobiste, moralne interesy twórców są w zasadzie pomijane, brany pod uwagę jest rozwój sztuki i nauki. Występuje m.in. w USA, Australii, Japonii, Kanadzie.

7. Opisz modele prawa autorskiego.

- dualistyczny - charakteryzuje się wyodrębnieniem dwóch samodzielnych praw autorskich: prawem majątkowym i prawem osobistym. Różnice zachodzące między nimi dotyczą: czasu trwania, zasady określenie uprawnionego podmiotu, dopuszczalności i reguły obrotu, środki ochrony. (Francja, Włochy, Hiszpania, Polska)

- monistyczny - traktuje uprawnienia

osobiste i majątkowe jako składniki jednolitego, niezbywalnego prawa służącego twórcy, przedmiotem obrotu mogą tu być poszczególne uprawnienia, z tym że obrót ten oparty jest na ustanowieniu praw na rzecz innej osoby. (Niemcy)

8. Wymień i opisz zasady prawa autorskiego.

a) Przedmioty pr. aut. - przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (dotyczy dóbr niematerialnych)

b) Warunki ochrony – ochroną są objęte tylko sposoby wyrażania słowo, symbole, znaki graficzne, dzieła plastyczne, fotograficzne, lutnicze, arch., muzyczne, sceniczne, audiowizualne

c) Pr. aut. obejmują osobiste i majątkowe – utwór możemy oznaczyć nazwiskiem lub pseudonimem, zakazać naruszalności utworu, decydować o udostępnieniu publiczności, nadzorować nad korzystaniem z utworu

d) Pr. majątkowe obejmują prawo twórcy do: wyłącznego korzystania, rozporządzania na wszystkich polach eksploatacji, wynagrodzenia za korzystanie (70 lat po śmierci prawa majątkowe, a 50 lat po śmierci prawa pokrewne)

e) Zakres ochrony praw majątkowych jest zróżnicowany – naruszeniem praw jest wykorzystanie dzieła, twórca może zażądać odszkodowania

f) Naruszenie praw - grozi pozbawienie wolności do lat 3, ograniczenie wolności lub grzywna

g) Charakter terytorialny – oc9. Komu i czemu służy jednolity rynek własności intelektualnej w krajach UE?

Ochrona praw własności intelektualnej służy pobudzeniu innowacyjności i kreatywności w gospodarce oraz spowolnieniu zagrożenia handlu podróbkami(piractwem). Jednolity rynek egzekwuje prawa i chroni inwestycje, zwiększa pewność prawną.

ochrona praw poza granicami

10. Omów, co rozumiemy pod pojęciem plagiatu zgodnie z ustawą o prawie autorskim i jaka grozi odpowiedzialność karna za ten czyn przestępny.

Plagiat- przepisywanie utworu innego autora i podpisywanie go własnym nazwiskiem. Dotyczy też ściągania plików z sieci, przytaczania tekstów w niezmienionej formie bez podania źródła.

Kara: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3

11.Wymień zgodnie z ustawą kwalifikowane znamiona piractwa i omów odpowiedzialność karną za ten czyn przestępny.

Piractwo- nielegalne kopiowanie i wykorzystywanie własności intelektualnej (muzyka, filmy, pliki, oprogramowania, przegrywanie oryginalnych gier i tworzenie pirackich kopii, hackowanie stron internetowych i kradzieże kont w grach ) bez zgody autora lub producenta i bez uiszczenia opłaty.

Kara: grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności do lat 5.

12. Omów na czy polega paserstwo (jakie przybierać może formy) i podaj jakie kary grożą za ten czyn przestępny

Paserstwo- nabywanie, przyjmowanie, pomoc w zbywaniu, a także ukryciu rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego. Może to być przedmiot pochodzący z kradzieży, rzecz wręczona jako łapówka, a także zapłata za popełnienie przestępstwa na zlecenie. W praktyce najczęściej dotyczy handlu skradzionymi przedmiotami.

Rodzaje paserstwa:

-Umyślne-sprawca chciał lub godził się na popełnienie paserstwa

-nieumyślne- sprawca nie miał zamiaru popełnienia przestępstwa

-komputerowe-dotyczy programów komputerowych, a także paserstwo dotyczące przedmiotów będących nośnikami utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu. Zabronione jest ich rozpowszechnianie lub zwielokrotnianie bez uprawnienia albo wbrew ich warunkom.

Kara: grzywna, ograniczenie wolności od 3 miesięcy do 2 lat, pozbawienie wolności od 1 roku do 10 lat.

13. Wyjaśnij jak wymierzana jest kara ograniczenia wolności oraz kara grzywny w polskim prawodawstwie.

Grzywna: Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 540. Sąd może wymierzyć grzywnę także obok kary pozbawienia wolności wymienionej w art. 32 pkt 3, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.

Ograniczenie wolności: Karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach. Najkrótszy okres kary wynosi 1 miesiąc natomiast najdłuższy 12 miesięcy. Kara maksymalnie obostrzona może natomiast wynosić aż 18 miesięcy ograniczenia wolności.

14. Jaką rolę pełnią Organizacje Zbiorowego Zarządzania prawami autorskimi?

Ma uprawnienia do zarządzania prawami autorów i ich ochrony, korzystając ze szczególnych ustawowych przywilejów. Należą do nich: legitymacja procesowa, czyli prawo występowania do sądów w imieniu twórców, roszczenie informacyjne, czyli prawo żądania udzielenia przez użytkownika twórczości określonych informacji i wglądu do dokumentów, domniemanie zarządu (brak konieczności udowadniania reprezentacji konkretnego twórcy), prawo wnioskowania o ściganie karne naruszających prawa autorskie. Udziela zezwoleń użytkownikom na korzystanie z utworów z repertuaru  swoich członków.

15. Co to są autorskie prawa majątkowe?

Przyznawanie ich posiadaczowi monopolu na korzystanie z utworów. Monopol ten ma jednak ograniczony zakres. Na przykład, dzięki przepisom o dozwolonym użytku każdy z nas ma prawo w pewnym zakresie korzystać z utworu bez konieczności uzyskania zgody posiadacza praw majątkowych, a pewne wykorzystania zgody takiej wymagają

16. Wyjaśnij pojęcie domeny publicznej.

Dobro wspólne całego społeczeństwa, a nawet całej ludzkości. Składają się na nią takie  zasoby wspólne, jak: dziedzictwo kulturowe, wspólny język, wspólna wiedza i wymieniane informacje czy środowisko naturalne i krajobraz. Dobra wspólne charakteryzują się tym, że ich wykorzystanie ma w jakimś stopniu nierywalistycznym charakter (dobra nie upływa wraz z konsumpcją)

17. Czas ochrony autorskich praw majątkowych z wyszczególnieniem biegu terminu ich wygaśnięcia.

Czas ochrony aut. pr. maj.:- konwencja berneńska: min 50lat;- ustawa o prawie aut. i prawach pokrewnych:70lat;

czas ochrony w odniesieniu do dzieł fotograficznych i dzieł sztuki użytkowej:- konwencja berneńska:min 25lat;-ustawa o pr. aut. i pr. pokrewnych:70lat

Autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat 70:

a) od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich od śmierci twórcy, który przeżył pozostałych;

b)w przypadku do utworu, którego twórca nie jest znany-od daty pierwszego rozpowszechnienia, chyba, że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;

c) w odniesieniu do utworu, którego aut. pr. maj. przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca- od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie zostłał rozpowszechniony- od daty jego ustalenia

d) w odniesieniu do utworu audiowizualnego- od śmierci najpóźniej zmarłej z wymienionych os: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego

Jeśli bieg trwania wygaśnięcia aut. pr. maj. rozpoczyna się od rozpowszechnienia utworu, a utwór rozpowszechniono w częściach, fragmentach, odcinkach lub wkładkach bieg terminu liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z wymienionych części.

Czas trwania aut. pr. maj. liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów 

ustawowej w art.30 ust.2 pr.aut.

18. Wymień utwory należące do dzieł osieroconych.

-utwory literackie,

-kinematografia,

- fonogramy,

-utwory audiowizualne

19. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje dwa rodzaje umów prawno-autorskich. Wymień je.

Ustawa rozróżnia dwa rodzaje umów prawno-autorskich:

Art. 41. 1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:

1) autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy;

2) nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.

2. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione. Analiza przesłanej nam umowy pozwala stwierdzić, iż mamy do czynienia z udzieleniem przez autorkę licencji, nie zaś ze zbyciem majątkowych praw autorskich

20. Omów rodzaje umów licencyjnych (czym jest umowa licencyjna?)

Umowa licencyjna jest upoważnieniem do korzystania z patentu udzielanym przez uprawnionego z tegoż patentu. Każda umowa licencyjna wymaga zachowania formy pisemnej, pod rygorem nieważności. Czas trwania licencji może zostać określony w umowie, ale z chwilą wygaśnięcia patentu wygasa także licencja. 

Licencja ograniczona lub pełna – w zależności od tego czy zakres korzystania z wynalazku został w niej ograniczony. Jeśli nie, licencjobiorca ma prawo korzystać z patentu w takim samym zakresie jak licencjodawca.

Licencja wyłączna i niewyłączna – gdy udzielenie licencji jednej osobie wyklucza lub nie wyklucza możliwości udzielenia jej innym osobom.

Sublicencją jest licencją udzielaną przez uprawnionego z licencji. Może to nastąpić tylko za zgodą uprawnionego z patentu. Uprawniony z sublicencji nie może już udzielić dalszej licencji.

Licencją otwartą nazywa się oświadczenie o gotowości udzielenia licencji składane w Urzędzie Patentowym przez uprawnionego z patentu. Nie można oświadczenia takiego później zmienić lub odwołać, a informacja o nim wpisywana jest do rejestru patentowego.
Licencją dorozumianą nazywane jest takie przekazanie licencji na korzystanie z patentów powstałych jako rezultat prac badawczych, które nie zostało wyłączone w zawartej wcześniej umowie o wykonanie tychże prac lub innej podobnej.

Licencją wzajemną jest taka licencja, która udzielana jest przez uprawnionego z patentu wcześniejszego temu, kto chce wykorzystywać go tylko do korzystania z własnego patentu późniejszego (patentu zależnego).

Licencja przymusowa jest upoważnieniem dla osób trzecich do korzystania z chronionego wynalazku, udzielanym przez Urząd Patentowy w razie zagrożenia bezpieczeństwa państwa i innych przypadkach wymienionych w ustawie Prawo własności przemysłowej.

21. Omów składniki przedmiotowo istotne przy zawieraniu umowy licencyjnej

-zamieszczenie klauzuli o przeniesieniu praw autorskich,

-wyraźne zaznaczenie pól eksploatacji,

-oznaczenie utworu, co do którego jest przeniesienie praw autorskich

-oznaczenie wynagrodzenia

22. Co to jest sublicencja?

Sublicencją jest licencja udzielana przez uprawnionego z licencji. Może to nastąpić tylko za zgodą uprawnionego z patentu. Uprawniony z sublicencji nie może już udzielić dalszej licencji.

23. Omów szczegółowy tok postępowania w przypadku popełnienia na uczelni plagiatu.

Rzecznik dyscyplinarny składa wniosek, następnie przewodniczący Komisji bada czy wniosek o wszczęcie postępowania i o ukaranie spełnia warunki formalne, ustala skład komisji ( równa liczba nauczycieli akademickich i studentów), przewodniczy tej komisji nauczyciel akademicki. Następuje zamknięcie rozprawy, zakończenie narad i wydanie orzeczenia:

- o ukaraniu, w którym uznaje obwinionego za winnego popełnionego zarzuconego mu czynu i wymierza karę

- o uniewinnieniu obwinionego

- o umorzeniu postępowania

Kary:

-upomnienie

-nagana

-nagana z ostrzeżeniem

- zawieszenie w określonych prawach studenta na okres 1 roku

- wydalenie z uczelni

24. Zbywalność autorskich praw majątkowych.

Osoba inna niż twórca może ja nabyć albo z mocy samej ustawy albo z mocy umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Autorskie prawa majątkowe wchodzą w skład spadku i jako takie mogą być przedmiotem dziedziczenia zarówno ustawowego, jak i testamentowego. Mogą być również przedmiotem zapisu lub zapisu windykacyjnego

Jednym ze sposobów zbycia tych praw jest umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych. Na mocy tej umowy zbywca zobowiązuje się do przeniesienia tych praw do określonego utworu na osobę nabywcy, nabywca zaś ma obowiązek zapłacenia zbywcy wynagrodzenia w określonej w umowie wysokości. Ponadto nabywca uzyskuje prawo do korzystania z danego utworu na wskazanych w umowie polach eksploatacji, a także do przeniesienia tych praw na osoby trzecie. Umowa ta musi być zawarta w formie pisemnej 

Twórca może także umożliwić osobie trzeciej korzystanie ze swojego utworu na podstawie umowy licencyjnej. Ogólna zasada stanowi, że w przypadku braku wyraźnego postanowienia o przeniesieniu prawa uważa się, że twórca udzielił licencji

25.Co to są utwory osierocone-

utwory, których autorów nie można odnaleźć lub, gdy jeden z autorów jest nieznany , gdy nie ma zgody na rozpowszechnianie utworu.

26. Co rozumiemy pod pojęciem autoplagiatu?

Autor przepisuje rozległe fragmenty opublikowanego już tekstu. Dopuszczalna jest tylko pewna ilość powtórzeń w tekście.

27. Wypowiedzenie umowy licencyjnej.

. W jakim trybie może nastąpić wypowiedzenie umowy licencyjnej?

Tryb zwykły- wypowiedzenie z zachowaniem terminów: ustawowy- rok, umowny

Tryb szczególny- możliwość każdorazowego złożenia oświadczenia woli o wypowiedzenie umowy ( gry zachodzą jakieś szczególne okoliczności np. nienależyte wykonywanie umowy licencyjnej).

28. Umowa wydawnicza.

Dobrowolny, dwustronny akt prawny, zawierany w postaci pisemnej, na podstawie którego powstaje stosunek prawny pomiędzy autorem a wydawcą, w ramach którego autor przenosi prawo wydania swojej pracy drukiem lub w podobnej formie.

29. Jakich utworów nie zaliczamy do utworów osieroconych?

??????????????

30. Wymień instytucje zobowiązane do prowadzenie rejestru utworów osieroconych.

-biblioteki,

-placówki oświaty,

-muzea,

-archiwa,

-instytucje odpowiedzialne za dziedzictwo filmowe i dźwiękowe,

-nadawcy publiczni

31. Wskaż ograniczenia, co do swobody treści i formy zawierania umów autorskich (krótko je scharakteryzuj).

-zasada specyfikacji pól eksploatacji utworu- obowiązek precyzyjnego określenia w umowie prawno-autorskiej pól eksploatacji utworu, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji

-zakaz obejmowania umową nieznanych pól eksploatacji-umowa może dotyczyć pól eksploatacji, które są znane w chwili jej zawarcia

-zakaz zawierania umów dotyczących utworów mających powstać w przyszłości-nieważna jest umowa w części dot. wszystkich utworów lub wszystkich tworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości.

- Nie jest zakazane zawieranie umów o przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów mających powstać w przyszłości, jeżeli tylko nie obejmują one całego przyszłego dorobku twórcy.

-nakaz zawierania umów w formie pisemnej(o przeniesienie autorskich praw majątkowych i umów licencyjnych)- umowa przeniesienia autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, umowa licencyjna wyłączna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności

-zakaz zbycia i zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia- zasada ta obejmuje:

32. Scharakteryzuj wszystkie rodzaje plagiatu.

Plagiat jawny ( zupełny, wprost, oczywisty, bezpośredni, wyraźny)

Postać plagiatu jawnego: całościowa- np. podpisanie się pod cudzą pracą magisterską (autorstwo dzieła przywłaszczone w całości)

-Częściowa- np. rozdział książki ( obejmuje jedynie część utworu mającą samodzielny charakter)

-Cytowana- np. zbiór złotych myśli (przedstawienie jako własnych fragmentów cudzego dzieła bez własnych dodatków i zmian)

Plagiat ukryty ( złożony, pośredni)

-Redakcyjny (zmontowanie cudzego dzieła bez własnych dodatków. Wkład twórcy plagiatora sprowadza się do dokonania odpowiedniej selekcji i zestawienia treści za pomocą odpowiedniego klucza.)

-Adaptacyjny ( przeniesienie utworu na inną technikę artystyczną. Polega na twórczym opracowaniu cudzego dzieła w formie np. książki, adaptacji komiksowej filmu)

-Informacyjny (polega na stworzeniu własnego dzieła poprzez przejście niechronionej przez prawo autorskie warstwy metodologicznej, informacyjnej czy ustaleniowej cudzego dzieła a następnie autorskim opracowaniu tych elementów.

-Inkorporacyjny (włączenie do własnego utworu większych lub mniejszych cytatów przejętych od innych autorów, bez podania nazwiska autora, źródła oraz cytatu)

-Współautorski ( zespolenie cudzych lub własnych elementów twórczych, niepozwalające na wyraźne wyodrębnienie fragmentów przywłaszczonych)

33. Wyjaśnij pojęcie „pola eksploatacji utworu”.

Pole eksploatacji jest to sposób wykorzystania utworu mający samodzielne ekonomiczne znaczenie. Twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich znanych polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Pola eksploatacji określają między innymi:

- sposób utrwalania i zwielokrotniania utworu – na przykład utrwalanie określoną techniką (techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową),

- formę obrotu egzemplarzy, na których utwór utrwalono

- wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy,

- sposoby dystrybucji utworu 

- publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

34. Wymień zgodnie z polskim prawodawstwem utwory, które w szczególności są przedmiotem prawa autorskiego.

-wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),

-plastyczne,

-fotograficzne,

-lutnicze,

-wzornictwa przemysłowego,

-architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,

-muzyczne i słowno-muzyczne,

-sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,

-audiowizualne (w tym wizualne i audialne).

35. Autorskie prawa osobiste.

Zespół uprawnień, jakie przysługują twórcy utworu. Autorskie prawa osobiste chronią „intelektualny” związek twórcy z jego dziełem

36.Co rozumiemy pod pojęciem utworu?

Przedmiot prawa autorskiego, każdy przejaw działalności twórczej o charakterze indywidualnym, w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażania.

37. Wymień i scharakteryzuj cechy, które powinien posiadać utwór niematerialny.

Są dwie podstawowe cechy, które musi spełnić dzieło, by zostało uznane za utwór:

 

-musi mieć cechę osobistej twórczości (każdy przejaw działalności twórczej indywidualnym charakterze);

-musi być ustalone w jakiejkolwiek postaci.

 

Dla ochrony nie ma natomiast znaczenia:

 

-czy dzieło ma jakąkolwiek wartość i przeznaczenie;

-czy twórca spełnił jakiekolwiek formalności;

-sposób wyrażenia dzieła.

 

Cecha osobistej twórczości

 

Określano ją bardzo różnie, jako oryginalność czy niepowtarzalność dzieła. Ma dwa aspekty:

 

z jednej strony – nie ma znaczenia, czy cecha osobistej twórczości jest wyraźna uderzająca, czy też ledwie zauważalna; nawet jeśli jest minimalna, wystarcza to dla ochrony prawno-autorskiej;

z drugiej strony – dzieło podlega ochronie tylko w takim zakresie, w jakim jest twórcze. Pozostałe jego elementy nie podlegają prawu autorskiemu.

 

38. Podaj przykłady ustalenia i utrwalenia utworu.

Przykład: polityk wygłosił na wiecu wyborczym przemówienie, które nie zostało nigdzie nagrane. Podlega ono ochronie, gdyż zostało ono ustalone w postaci mowy polityka (słownej). O utrwaleniu moglibyśmy zaś mówić wtedy, gdyby przemówienie to zostało spisane i np. wydane w formie książkowej lub w formie pliku dźwiękowego. Inny przykład to improwizacje muzyczne jakże często grane przez zespoły na koncertach. Choć na ogół nigdzie nie są nagrywane (utrwalane) – są chronione.

39. Ustalenie a utrwalenie utworu – wyjaśnij pojęcia.

Ustalenie polega na tym, iż stwarza się możliwość zapoznania się z utworem jakiemukolwiek odbiorcy poza samym twórcą

Utrwalenie polega na tym, iż utwór otrzymuje taką postać, dzięki której może się z nim zapoznać dowolna liczba osób w jakimkolwiek czasie

40. Wymień czynniki, które nie mają znaczenia przy kwalifikacji danego wytworu intelektualnego jako utworu.

-wartość utworu,

-przeznaczenie utworu,

-sposób wyrażania utworu,

-okoliczności publikacji,

-ilość włożonej pracy

41. Co nie ma znaczenia dla powstania ochrony utworu?

Przy ocenie, czy utwór nadaje się do ochrony prawnej nie ma znaczenia jego wartość artystyczna, ekonomiczna, społeczna, ani kto go stworzył

42. Co to są graniczne wytwory intelektu? Podaj przykłady.

Utwory, które mają niski stopień intelektualny, np. rozkłady jazdy, tabele, książki teleadresowe.

43. Jakie utwory nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego?

Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego:

- akty normatywne lub ich urzędowe projekty;

- urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole;

- opublikowane opisy patentowe lub ochronne;

-proste informacje prasowe.

44. Jakie przesłanki muszą być spełnione do powstania utworu współautorskiego. Komu przysługują prawa majątkowe, a komu prawa osobiste?

Wkład osoby współuczestniczącej w powstaniu dzieła musi mieć charakter twórczy.

Wkłady poszczególnych współautorów powinny tworzy jedno dzieło

Konieczna jest współpraca autorów przejawiająca się co najmniej w porozumieniu co do stworzenia wspólnego dzieła

Do utworu współautorskiego jest wspólne prawo autorskie

45. Utwór połączony – podaj przykłady i przesłanki konieczne do jego powstania.

Utwór połączony - utwór, który powstał w wyniku połączenia przez twórców ich odrębnych utworów w celu wspólnego rozpowszechniania np. utwór słowno-muzyczny, literacko-plastyczny.

-autorskie prawa majątkowe muszą przysługiwać wydawcy,

?????????????

46. Omów szczególną rolę producenta (wydawcy) przy powstaniu utworu zbiorowego i podaj, komu, jakie prawa przysługują do niego.

-Wystąpienie z inicjatywą stworzenia utworu zbiorowego

-Koncepcja twórcza całości utworu zbiorowego

-.Wybór tematu, idei utwory zbiorowego

-.Kontrola i nadzór nad całością koncepcji

-.Zebranie zespołu twórców, którzy mają za zadanie stworzyć poszczególny swój wkład do tego utworu.

-.Zorganizowanie rynku odbiorców, środków finansów na realizację.

-.stworzenie struktury organizacyjnej służącej stworzeniu dzieła.

-.Podejmowanie decyzji, co do ostatecznego kształtu dzieła.

-Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego przysługują producentowi lub wydawcy. Do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie- ich twórcom.

47. Jakie dzieło nie będzie utworem pracowniczym?

-utwory dokonane w wyniku umowy o dzieło lub umów zlecenia, nawet jeżeli umowy te przewidują przejęcie autorskich praw majątkowych przez zlecającego lub zamawiającego utwór;

-utwory konkursowe;

-utwory wykonane na zamówienie;

-utwory dokonane przez pracownika poza jego obowiązkami służbowymi.

48. Autorskie prawa osobiste do utworu pracowniczego.

Jeżeli pracodawca i pracownik nie określili inaczej w umowie o pracę kwestii praw autorskich do utworów, które pracownik stworzył w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, to pracodawca nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Zasada ta nie odnosi się do utworów naukowych i programów komputerowych, w stosunku, do których uregulowano to odmiennie.

49. Co się dzieje z chwilą przejęcia utworu przez pracodawcę?

???????????????????????????

50. Wyjaśnij różnice pomiędzy utworem zależnym a inspirowanym..

Utwór zależny:

-Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

-Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania.

- Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.

- Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem.

- Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.

Utwór inspirowany:

-indywidualny charakter,

- ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia,

- jego powstanie zagwarantował dał cudzy utwór.