Funkcje ukladu krazenia.
Na rysunku przedstawic i opisac przebieg potencjalu czynnościowego w Komorkach układu bodźcotwórczo-przewodzacego serca.
Pod względem czynnościowym w sercu wyróżnia się dwa rodzaje komórek:
komórki tworzące układ bodźcoprzewodzący
- komórki te skupione są w strukturach zwanych układem bodźcotwórczo-bodźcoprzewodzącym, są więc nierównomiernie rozmieszczone w sercu
- komórki te nie posiadają stałego potencjału spoczynkowego,generują one tzw. samoczynne spoczynkowe depolaryz. ( potencjały czynnościowe)
Potencjał czynnościowy w ukł bodźcotwórczym:
Prepotencja – jest on wywołany głównie dokomórkowym dopływem jonów sodowych przez kanały błonowe typu F (prąd Jf)
Depolaryzacja – spowodowana dokomórkowym napływem wapnia
Repolaryzacja – odkomórkowy wypływ jonów potasowych
Na rysunku przedstawic i opisac przebieg potencjalu czynnościowego w Komorkach mięśniówki roboczej serca.
komórki mięśniówki roboczej przedsionków i komór
Komórki te posiadaja stałą wartość potencjału spoczynkowego ok. 95mV
Faza 0
Depolaryzacja spowodowana jest aktywacją sodową czyli nagłym dokomórkowym napływem jonów sodu przez napięciem kanały błonowe
Faza 1
Faza wstępnej repolaryzacji – spowodowana napływem jonów chlorkowych i potasowych
Faza 2 (Plateau - równowagi)
Spowodowana równowagą pomiędzy dokomórkowym napływem jonów wapniowych i sodowych i odkomórkowym wypływem jonów potasowych
Faza 3
Końcowa repolaryzacja – spowodowana odkomórkowym wypływem jonów potasowych
Faza 4
Podczas której następuje przywrócenie stężeń jonów po obu stronach błony komórkowej do wartości sprzed potencjału
Budowa, charakterystyka fizjologiczna i znaczenie układu bodźcoprzewodzącego.
- węzeł zatokowo-przedsionkowy
Zlokalizowany w prawym przedsionku, leży podwsierdziowo, pomiędzy ujściem żyły głównej górnej i dolnej, generuje on samoczynnie spoczynkowe depolaryzacje (potencjały czynnościowe) z częstością 60-100/min u dorosłego człowieka w spoczynku – z tego powodu węzeł ten jest nazywany nadrzędnym ośrodkiem automatyzmu (I-rzędowym)
- węzeł przedsionkowo-komorowy
leży w dnie prawego przedsionka podwsierdziowo, zbudowany jest z 3 stref:
strefa przedsionkowo-węzłowa – jej funkcją jest wyłapywanie pobudzenia docierających z prawego przedsionka
strefa węzłowa – w tej strefie i w pierwszej strefie dochodzi do charakterystycznego przewodzenia i opróźnienia węzłowego z dekrementem; szybkość przewodzenia w tych strefach od ok. 5cm/s; dzieki temu potencjał czynnościowy dociera do komórek z opóźnieniem ok. 90-120ms (tzw. opóźnienie węzłowe). Dzięki temu możliwe jest zsynchronizowanie w czasie prawidłowa czynność elektryczna i mechaniczna przedsionków i komór
strefa węzłowo–pęczkowa – przewodzi impulsy z węzła przedsionkowo-komorowego do pęczka przedsionkowo-komorowego (Palladino-Hissa)
- pęczek przedsionkowo-komorowy
jest to jedyne czynnościowe połaczenie między przedsionkami a komorami; pęczek ten posiada krótki pień który biegnie wzdłuż przegrody międzykomorowej, dzieli się na prawą i lewą odnogę, a lewa odnoga na przednią i tylną wiązkę. Szybkość przewodzenia w pęczku od 2,5 do 4,5 m/s. Komórki pęczka generują potencjały czynnościowe z częstotliwością od 40 do 25 /min.
-włókna Purkiniego
Odchodzą od wiązek i odnóg pęczka Hissa i przewodzą potencjały czynnościowe do mięśniówki roboczej komór, wykazują zdolność do samoczynnej spoczynkowej depolaryzacji z częstotliwością poniżej 25 pobudzeń na minutę.
Cykl pobudliwości serca.
W warunkach prawidłowych potencjał czynnościowy w komórkach roboczych trwa około 300ms, w tym czasie komórki znajdujące się w okresie refrakcji bezwzględnej czyli jest całkowicie niepobudliwa (zapobiega to skurczom tężcowym).
Pod koniec fazy 3 i 4 błona komórkowa znajduje się w okresie refrakcji względnej – możliwej jest jej pobudzenie po zastosowaniu silnego bodźca. Zmiany pobudliwości kardiomiocytów rozprzestrzeniają się w sercu podczas każdego cyklu w ściśle określonej kolejności.
Węzeł przedsionkowo komorówy ->prawy przedsionek -> lewy przedsionek
Prawy przedsionek -> węzeł przed-kom ->pęczek przed.kom ->włókna Purkiniego ->mięśniówka komór
W komórkach pobudzenie rozprzestrzenia się od segmentów przykoniuszkowych w kierunku podstawy seca.
Czynność mechaniczna serca:
W ślad za potencjałem czynnościowym w komórkach mięśniówki roboczej przedsionków i komór następuje sprzężenie elektromechaniczne, które dośc podobne jest do sprzężenia występującego w mieśniach szkieletowych.
czynność mechaniczna przedsionków – składa się na nia skurcz przedsionków który trwa ok. 0,1s i rozkurcz przedsionków trwający 0,7 s. W czasie skurczu prawego przedsionka generowane jest w nim max cisnienie 5mm słupa rtęci w lewym 10. Podczas rozkurczu ciśnienie może spadać do 0 lub nawet -1,-2 – siła ssąca przedsionków.
Czynność mechaniczna komór – składa się na nią skurcz komór – 0,3s i rozkurcz 0,5s.
Na rysunku przedstawic i opisac petle cisnienie-objetosc dla lewej komory serca. (zeszyt)
Scharakteryzowac fazy skurczu serca.
skurcz izowolumetryczny
(rozpoczyna się w pkt. A gdy w lewej komorze znajduje się objętość końcowo rozkurczowa krwi – 140ml i panuje w niej cisnienie końcowo rozkurczowe – 100mm Hg).
Podczas tej fazy skurcz przy zamkniętych zastawkach przedsionkowo-komorowych i tętniczych; cisnienie wzrasta ok. 80 mm/Hg.
skurcz izotoniczny
(rozpoczyna się w pkt. B, gdy cisnienie w lewej komorze przewyższa ciśnienie aktualnie panujące w aorcie i nastąpi otwarcie zastawki aortalnej). W tej fazie krew początkowo szybko a następnie wolniej wypływa z lewej komory do aorty – faza szybkiego i zredukowanego wyrzutu. W tej fazie w lewej komorze generowane jest max cisnienie ok. 120mm Hg – ciśnienie skurczowe, a objętość zmniejsza się do wartości objętości końcowoskurczowej – 60ml.
Różnica między objętością końcową rozkurczową a końcową, skurczową to objętość wyrzutowa.
Scharakteryzowac fazy rozkurczu serca.
okres protodiastoliczny
jest to czas od zwiotczenia mięśniówki roboczej komory do zamknięcia zasawki aortalnej
rozkurcz izobolumetryczny (D-E)
podczas tej fazy rozkurczu cisnienie w lewej komorze spada do 0 mm/Hg bez zmiany objętości komory
rozkurcz izotoniczny
w punkcie E następuje otwarcie zastawek przedsionkowo-komorowych i krew zaczyna napływać do komór (3 fazy napływu). W punkcie A ponownie osiągana jest objętość końcowo–rozkurczowa i ciśnienie końcowo–rozkurczowe.
Zdefiniowac pojecia: objętość wyrzutowa, pojemność minutowa serca, frakcja wyrzutowa – od czego zaleza ich wartości?
Objętość wyrzutowa serca - SV - jest to objętość krwi wytłoczona przez jedną z komór serca podczas jej skurczu. U dorosłego mężczyzny objętość krwi wytłoczonej przez komorę podczas skurczu wynosi około 70-75 ml.
Pojemność minutowa - jest to pojemność krwi wytłoczonej przez jedną z komór w czasie jednej minuty. Pojemność minutową oblicza się mnożąc objętość wyrzutową przez liczbę skurczów w czasie jednej minuty. Przykładowo:
Objętość wyrzutowa komory w spoczynku wynosi 70 ml, więc przy 70 - 75 skurczach na minutę daje to wynik objętości minutowej serca równy ok. 5 litrów/min. (70ml x 70 skurczów/min. = 5 litrów/min).
Objętość wyrzutowa serca jest zależna od kilku czynników , do których zalicza się między innymi: ciśnienie tętnicze, kurczliwość komór, objętość krwi w komorze na początku jej skurczu. Na częstość skurczów serca wpływa min. autonomiczny układ nerwowy - współczulny przyspiesza czynność serca, przywspółczulny zwalnia ją.