FIZJOLOGIA UKŁADU KRĄŻENIA
ROLA UKŁADU KRĄŻENIA
Transport gazów oddechowych
Transport substratów odżywczych enzymów, hormonów, miro- i makroelementów
Transporty produktywny przemiany materii
Transport termoregulacyjny
Udział w reakcjach odpornościowych za pośrednictwem składników krwi
Właściwości mięśnia sercowego
Pobudliwość
Zdolność do pojedynczego skurczu
Automatyzm pracy serca
Zdolność do ciągłej pracy
Siła skurczu mięśnia zależna jest od stopnia rozciągnięcia włókien mięśniowych
Wysoka wrażliwość na niedotlenienie
Mięsień sercowy stanowi syncytium czynnościowe
Układ przewodzący serca
Układ przewodzący serca generuje impulsy stanu czynnego w sercu bez dopływu jakichkolwiek informacji z układu nerwowego, co stanowi podstawę automatyzmu pracy serca
Węzeł zatokowo- przedsionkowy jest ośrodkiem I rzędowym automatyzmu. W ośrodku tym występuje zjawisko powolnej spoczynkowej depolaryzacji, tzn. po osiągnięciu podczas repolaryzacji wartości progowej, dochodzi do następnego pobudzenia komórki mięśnia sercowego
II rzędowy węzeł przedsionkowo- komorowy
III rzędowy pęczek przedsionkowo- komorowy
Czynniki determinujące siłę skurczu mięśnia sercowego
Stopień wypełnienia komór
Mięsień sercowy drażniony podnietami o wzrastającej sile albo nie kurczy się w ogóle, albo reaguje od razu maksymalnym skurczem na pierwszą skuteczną podnietę. Dalsze zwiększanie siły bodźca nie zwiększa siły skurczu
Prawa hemodynamiki
Prawo Laplace’a
Ciśnienie krwi jest proporcjonalne do napięcia sprężystego ściany naczynia oraz do jego promienia
Prawo Poiseuille’a
Objętość cieczy przepływającej w jednostce czasu( natężenie przepływu) jest proporcjonalne do różnicy ciśnień podtrzymujących ruch cieczy oraz do czwartej potęgo promienia naczynia, a odwrotnie proporcjonalne do długości naczynia i lepkości cieczy
Cykl pracy serca
Faza skurczowa(systole)
-Skurcz izowolumetryczny
-Maksymalny wyrzut
Wyrzut zredukowany
Faza rozkurczowa(diastole)
- Rozkurcz komór
- Szybkie wypełnianie
Zredukowane wypełnianie
Wskaźniki czynnościowe serca
HR sp= 72 sk/ min
Częstość skurczów serca
HRmax= 220- wiek
SBP= 120 mmHg
Ciśnienie skurczowe krwi
SV= 70- 80 ml
Objętość wyrzutowa serca
DBP= 70 mmHg
Ciśnienie rozkurczowe krwi
CO= 5, 4- 5, 7 l/ min
Pojemność minutowa serca
CO= SV x HR
Tony serca
Tętno(puls)- fala ciśnienia rozchodzenia się w tętnicach zależnie od fazy cyklu pracy serca
Tony serca- efekty akustyczne towarzyszące prawidłowej pracy serca
Ton I skurczowy
Ton II rozkurczowy
Reakcja organizmu na wysiłek fizyczny- zmiany czynności układu sercowo- naczyniowego podczas wysiłku fizycznego
REGUŁA FICKA- ilość tlenu dostarczonego z płuc do tkanek przez układ krążenia w czasie jednej minuty jest równa iloczynowi pojemności minutowej serca( CO, cardiac output) i tętniczo- żylnej różnicy wysycenia krwi tlenem(a- vO2 diff)
VO2[ml/ min]= HR[sk/ min] x SV[ml] x a= vO2 diff[ml x 100/ ml krwi]/ 100
CO[ml/ min]= HR[sk/ min] x SV[ml]
Obliczanie wartości maksymalnych
Częstość skurczów serca (HR) jako wskaźnik oceny intensywności wysiłku:
Metoda maksymalna
HR max =220- wiek( w latach)
Metoda rezerwy maksymalnej( Karvovena)
HR max = procent planowanego wysiłku x( HR max- HR sp) + HR sp
Ciśnienie skurczu tętniczego krwi (SBP)
Metoda według wzoru Hecka
SBP[ mmHg]= 147+ 0, 334 x obciążenie [W]+ 0, 31 x wiek( w latach)
Zasady hemodynamiki
Zasada ciągłości przepływu
Średnia prędkość liniowa przepływu jest proporcjonalna do przepływu objętościowego, a odwrotnie proporcjonalna do całkowitej powierzchni przekroju naczyń krwionośnych
Zasada oporu przepływu
Przepływ krwi jest wprost proporcjonalny do ciśnienia napędowego, a odwrotnie proporcjonalny do oporu przepływu
Zasada przepływu warstwowego i burzliwego
Przepływ ma charakter warstwowy, wzrost prędkości przepływu krwi zmienia przepływ w burzliwy, co prowadzi do zmniejszenia prędkości liniowej przepływu krwi
Zasada lepkości krwi
W naczyniach o coraz mniejszej średnicy dochodzi do efektywnego zredukowania lepkości krwi