opracowanie prawo bhp

  1. SYSTEMATYKA I ŹRÓDŁA PRAWA

Z pojęciem źródeł prawa wiąże się termin źródeł obowiązywania prawa - przez, który rozumie się czynniki, które powodują, że reguła zachowania zyskuje moc reguły prawa. Jedni za podstawę obowiązywania aktów prawnych uważają materialne warunki życia społecznego, inni państwo. Ze względu na trudności w wyjaśnieniu pojęcia źródeł prawa coraz częściej zamiast źródeł prawa mówi się o sposobach powstania prawa, do których należą przed wszystkim: stanowienie, zwyczaj, precedens i umowa. Powszechnie obowiązujące źródła prawa charakteryzują się tym, że zwierają generalne i abstrakcyjne normy prawne. Normy generalne to normy skierowane do nieokreślonego katalogu osób poprzez wskazanie cech, natomiast normy abstrakcyjne określają zachowania powtarzalne w rodzajowo określony sposób.

Katalog powszechnie obowiązujących źródeł prawa zawiera art. 87 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., zgodnie z jego brzmieniem:

1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.

Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa o Ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych z 20 lipca 2000 roku. Natomiast umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie są ogłaszane w trybie wymaganym dla ustaw.

  1. ZASADY DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW I PRZEDSIĘBIORCÓW

Ustawa z dnia 2 lipca o swobodzie działalności gospodarczej (DZ. U. 2004 Nr 173 poz. 1807)

Definicja działalności gospodarczej

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.

Definicja przedsiębiorcy

Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Koncesje i zezwolenia

Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:

  1. poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;

  2. wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;

  3. wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;

  4. ochrony osób i mienia;

  5. rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;

  6. przewozów lotniczych.

Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.

Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji.

Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.

Wniosek o udzielenie lub o zmianę koncesji zawiera:

1)firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej;

2)numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);

3)określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.

Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach odrębnych ustaw.

Organy zezwalające oraz wszelkie warunki wykonywania działalności objętej zezwoleniami, a także tryb wydawania, odmowy wydania i cofania zezwoleń określają przepisy odrębnych ustaw, o ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.

Organ zezwalający wydaje zezwolenie po stwierdzeniu, że spełnione zostały wymagane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej w dziedzinie objętej obowiązkiem uzyskania zezwolenia.

Wydawanie, odmowa wydania i cofnięcie zezwolenia następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Zezwolenie wydaje się na czas nieoznaczony.

  1. PROBLEMATYKA PRAWA W SPÓŁKACH

Spółka (łac. societas) rodzaj działalności osób fizycznych lub prawnych oparty na umowie albo statucie, a mający zazwyczaj na celu prowadzenie działalności gospodarczej.

Jako spółkę określa się wiele różnych instytucji prawa, mających ze sobą niewiele wspólnego poza nazwą. Spółki systematyzuje się najczęściej według gałęzi prawa, która je reguluje. W prawie polskim wyróżnia się:

- spółki wodne

- spółki do zagospodarowania wspólnot gruntowych

spółka jawna

spółka partnerska

spółka komandytowa

spółka komandytowo-akcyjna

spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

spółka akcyjna

Spółka cywilna

Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. Domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość. Jeżeli wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki własność rzeczy, do wykonania tego zobowiązania, jak również do odpowiedzialności z tytułu rękojmi oraz do niebezpieczeństwa utraty lub uszkodzenia rzeczy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Jeżeli rzeczy mają być wniesione tylko do używania, stosuje się odpowiednio w powyższym zakresie przepisy o najmie. Wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku.

W czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników.

W czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku.

Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach. Ustalony w umowie stosunek udziału wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału w stratach.

Wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki.

Jednakże gdy spółka została zawarta na czas dłuższy, wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego.

Spółka jawna

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.. Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp. j.”

Umowa spółki jawnej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

3) przedmiot działalności spółki,

4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie.

Spółka partnerska

Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 KSH lub w odrębnej ustawie. Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego. Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp.p.” Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

Spółka komandytowa

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółką komandytowo-akcyjna jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Spółka ZO.O

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej. Umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 5 000 złotych. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego.

Spółka akcyjna

Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 100 000 złotych. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz. Do powstania spółki akcyjnej wymaga się:

 zawiązania spółki, w tym podpisania statutu przez założycieli, wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, ustanowienia zarządu i rady nadzorczej, wpisu do rejestru.

  1. ELEMENTY PRAWA PRACY

Nawiązanie i ustanie stosunku pracy

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Umowę o pracę zawiera się na czas nie określony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności. Każda z umów, może być poprzedzona umową o pracę na okres próbny, nie przekraczający 3 miesięcy.

Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

Umowa o pracę rozwiązuje się:

Umowa o pracę na okres próbny rozwiązuje się z upływem tego okresu, a przed jego upływem może być rozwiązana za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony w wynosi 3 dni robocze.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika:

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Urlopy pracownicze i uprawnienia związane z rodzicielstwem.

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej „urlopem”. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym

Wymiar urlopu wynosi:

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz tych prac. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Przepisu tego nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym, nie przekraczającym jednego miesiąca. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przepisu tego nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139 KP.

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem aż do wyczerpania ustawowego urlopu. Pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu; w takim przypadku niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego udziela się pracownikowi– ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek.

Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4 roku życia. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Urlopu wychowawczego udziela się na wniosek pracownika. Urlop wychowawczy może być wykorzystany najwyżej w 4 częściach. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

  1. ELEMENTY PRAWA CYWILNEGO

Prawo cywilne to gałąź prawa obejmująca zespół przepisów normujących stosunki majątkowe i niemajątkowe pomiędzy osobami fizycznym, prawnymi na zasadzie równorzędności podmiotów. Jest to część prawa prywatnego.

Stosunek cywilnoprawny - jest to stosunek prawny określony przez dyspozycję norm prawa cywilnego. Stosunek prawny jest to stosunek społeczny uregulowany przez prawo, ustanowiona przez prawo wież o charakterze powinnościowym pomiędzy ludźmi lub utworzonymi przez nich podmiotami. Stosunki cywilnoprawne opierają się na zasadzie równorzędności stron ( żadna ze stron nie jest podporządkowana drugiej ) oraz w większości stosunki te są kształtowane przez same strony.

wyróżniamy stosunki

dwustronnie zindywidualizowane jednostronnie zindywidualizowane

są to stosunki powstające pomiędzy dwoma są to stosunki łączące określony podmiot z

( lub więcej ) ściśle określonymi podmiotami, nieoznaczonym kręgiem osób

z prawem oznaczonej osoby sprzężony jest np. własność

obowiązek inne osoby

np. zobowiązania, pr. rodzinne

Elementy stosunku cywilnoprawnego:

  1. podmioty – art. 1 KC

  2. przedmiot

  3. uprawnienia i obowiązki ( treść stosunku prawnego )

Podmioty stosunku cywilno-prawnego

PODMIOTY PRAWA

Osoba fizyczna Osoby prawne Ułomne osoby prawne

Osoba fizyczna

Podmiotem prawa ( osobą fizyczną ) jest każdy człowiek bez względu na wiek, rasę narodowość, wykształcenie czy pochodzenie Art. 8 §1 kc przyznaje każdemu człowiekowi od chwili urodzenia zdolność prawną. Chwila urodzenia została określona jako chwila odłączenia od ciała matki, dziecko aby nabyło zdolność prawną musi urodzić się żywe. Art. 9 wprowadza tu domniemanie obalane ( praesumptio iuris tantum ) że dziecko przyszło na świat żywe. Kto twierdzi inaczej musi to udowodnić

ZDOLNOŚĆ

Zdolność PRAWNA Zdolność DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH

Zdolność prawna to zdolność do bycia Zdolność do tego aby poprzez swoje działania

podmiotem praw i obowiązków nabywać prawa lub zaciągać zobowiązania.

Osoba fizyczna może:

nie mieć zdolności mieć ograniczoną zdolność mieć pełną zdolność

wg art. 12 kc nie mają zdolności wg art. 15 kc ograniczoną zdolność do wg art. 11 kc pełną

do czynności prawnych osoby czynności prawnych mają osoby które zdolność nabywa się z

poniżej 13 roku życia oraz ukończyły 13 lat oraz osoby chwilą uzyskania

osoby ubezwłasnowolnione ubezwłasnowolnione częściowo pełnoletności

całkowicie

Osoba prawna

Podmiotowość prawna jest cechą normatywną, nadaną poprzez ustawę. Określone organizacje są więc tylko dlatego podmiotami prawa, że tak postanowił ustawodawca.

Za osobę prawną można uznać jednostkę organizacyjną która została przez normę prawną wyposażona w zdolność prawną – możność bycia podmiotem stosunków cywilnoprawnych.

Art. 33 kc wskazuje, że osobami prawnymi są Skarb Państwa i inne jednostki organizacyjne którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną ( spółki kapitałowe prawa handlowego, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki samorządu terytorialnego, kościół, uczelnie wyższe, fundacje, partie polityczne, stowarzyszenia rejestrowe, związki zawodowe, samodzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej)

Przedmioty stosunku cywilno-prawnego

Przedmiotem stosunku prawnego jest każde dozwolone, nakazane lub zakazane zachowanie się człowieka, nie mniej w niektórych stosunkach można dodatkowo wyróżnić obiekty materialne i niematerialne, których to zachowanie dotyczy.

Przedmiotem stosunków cywilnoprawnych są:

  1. rzeczy i zwierzęta

  2. energie

  3. dobra niematerialne

  4. zorganizowane kompleksy majątkowe ( np. przedsiębiorstwo )

Nie może być przedmiotem stosunków cywilnoprawnych człowiek.

Rzecz – zgodnie z art. 45 kc rzeczami są przedmioty materialne – rozumie się przez to materialne części przyrody zarówno w stanie przetworzonym jak i stanie pierwotnym, na tyle wyodrębnione, że w stosunkach cywilnoprawnych mogą być traktowane jako dobra samoistne.

Klasyfikacje rzeczy:

Rzeczy

ruchome ( ruchomości ) nieruchome ( nieruchomości )

rzeczą ruchomą jest każda rzecz która nie art. 46 §1 kc wskazuje, że nieruchomościami

jest nieruchomością na gruncie prawa cywilnego są:

  1. grunty – części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności

  2. budynki trwale z gruntem związane

  3. lokale – wyodrębnione trwale części budynków stanowiące odrębny przedmiot własności

Rzeczy

oznaczone tylko co do gatunku oznaczone co do tożsamości

Przedstawicielstwo

Konstrukcja prawna polega na tym, że jedna osoba ( przedstawiciel ) dokonuje w imieniu drugiej osoby ( reprezentowanego ) czynności prawnej, która jeśli mieści się w granicach upoważnienia przedstawiciela do działania w cudzym imieniu ( umocowanie ), pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego ( forma przedstawicielstwa czynnego ).

W przypadku gdy przedstawiciel odbiera oświadczenie woli od osoby trzeciej skierowane do reprezentowanego – występuje forma bierna przedstawicielstwa – z mocy art. 109 Kc do formy biernej stosuje się przepisy formy czynnej ).

Umocowanie

Przedstawicielstwo ustawowe pełnomocnictwo prokura

wynika z art. 96 KC – polega na tym, że wynika z art. 96 KC, umocowanie wynika z art. 1091Kc

umocowanie do działaniu w cudzym imieniu do działania opiera się na udzielić jej może tylko

opiera się na ustawie oświadczeniu reprezentowanego kupiec rejestrowy

Pełnomocnictwo

Jest to źródło umocowania które wynika z woli reprezentowanego. Przedstawiciela nazywa się pełnomocnikiem a reprezentowanego – mocodawcą. Pełnomocnictwa udziela się na skutek jednostronnej czynności prawnej. Do udzielania pełnomocnictwa, mocodawca musi mieć taką zdolność prawną jak jest wymagana do dokonania określonej czynności prawnej.

Pełnomocnictwo może być udzielone w dowolnej formie:

Pełnomocnictwo (art. 98 kc )

Ogólne szczególne rodzajowe

obejmuje umocowanie do czynności pełnomocnictwo do pełnomocnictwo do

zwykłego zarządu poszczególnej czynności czynności określonegoart. 99 §2 kc powinno być udzielone na piśmie pod rygorem

nieważności

Prokura

Prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa które może zostać udzielone tylko przez przedsiębiorcę podlegającemu wpisowi do odpowiedniego rejestru, i które obejmuje czynności sadowe i pozasądowe związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Obowiązki:

  1. Prokura musi być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności

  2. Prokury można udzielić tylko osobie fizycznej mającej pełną zdolność do czynności prawnych

  3. Prokura – jej udzielenie i wygaśnięcie powinno być zgłoszone do rejestru w którym przedsiębiorca jest wpisany ( określać jej rodzaj i w przypadku łącznej sposób jej wykonania)

  4. Prokurent składa własnoręczny podpis – zgodny ze znajdującym się w aktach rejestrowych z dopiskiem wskazującym na prokurę ( chyba, że to wynika z dokumentu )

Zawarcie umowy

Elementem istotnym każdej umowy jest zgodność oświadczeń woli a nie woli wewnętrznej. Gdy brak tej zgodności umowa nie dochodzi do skutku.

Sposoby zawarcia umowy:

  1. rokowania,

  2. przetarg

  3. oferta

Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia. Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w warunkach aukcji zastrzeżono inaczej. Zawarcie umowy w wyniku aukcji następuje z chwilą udzielenia przybicia. Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, zarówno organizator aukcji, jak i jej uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zawarcia umowy. Oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej. Organizator jest obowiązany niezwłocznie powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania wyboru. W warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium). Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.

Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji. Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.

Prawo rzeczowe - dział prawa cywilnego regulujący powstanie, treść, zmianę i ustanie prawa własności i innych praw do rzeczy (w wyjątkowych sytuacjach także nie do rzeczy - np. użytkowanie prawa). Prawo rzeczowe jest prawem bezwzględnym, czyli skutecznym erga omnes - "wobec wszystkich". Wyróżniamy

- prawo własności to najszersze, podstawowe prawo rzeczowe, pozwalające właścicielowi korzystać z rzeczy i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób (w jego ramach właściciel korzysta z maksimum uprawnień względem rzeczy). Oznaką korzystania z rzeczy są uprawnienia do posiadania, używania, pobierania pożytków i innych dochodów z rzeczy (pożytki rzeczy - naturalne, np. płody, jabłka z sadu i cywilne, np. czynsz z tytułu dzierżawy lub najmu, odsetki od pożyczki albo leasingu itp.) oraz dysponowania faktycznego rzeczą (przetwarzanie rzeczy, zużycie, a nawet zniszczenie). Z kolei przez rozporządzanie rozumie się uprawnienia do wyzbycia się własności (np. przeniesienie, zrzeczenie, czy rozrządzenie na wypadek śmierci) i do obciążenia rzeczy poprzez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, np. zastaw, hipoteka lub poprzez dokonanie czynności – zobowiązań dotyczących rzeczy o skutkach obligacyjnych tj. oddanie w dzierżawę, najem, pożyczkę, leasing.

- użytkowanie wieczyste jest to prawo do odpłatnego użytkowania przez określony czas 99 lat wyjątkowo krócej min 40 lat gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego. Nabywać je mogą osoby fizyczne i osoby prawne. Podstawą jest umowa zawarta pomiędzy użytkownikiem a organem administracji państwowej lub samorządowej w formie aktu notarialnego i odnotowane w księdze wieczystej. Budynki i inne urządzenia wzniesione przez użytkownika na użytkowanym gruncie stanowią jego własność.

- użytkowanie – ograniczone prawo rzeczowe wyrażające się w obciążeniu rzeczy prawem do jej używania i pobierania jej pożytków. Użytkowanie jest prawem niezbywalnym, ściśle związanym z osobą, na rzecz której je ustanowiono, w związku z tym wygasa ze śmiercią użytkownika, jeśli jest nim osoba fizyczna, oraz z chwilą ustania bytu osoby prawnej. Ponadto użytkowanie wygasa, gdy użytkownik przez okres dziesięciu lat nie wykonuje swojego prawa. Oprócz tego użytkowanie wygasa w sytuacjach, które prawo cywilne przewiduje jako podstawę wygaśnięcia innych ograniczonych praw rzeczowych.

- służebność ograniczone prawo rzeczowe, obciążające nieruchomość służebną w celu zwiększenia użyteczności innej nieruchomości zwanej władnącą (służebność gruntowa), albo zapewnienie zaspokojenia określonych potrzeb osoby fizycznej (służebność osobista). Jak każde ograniczenie prawo rzeczowe służebność ogranicza możność dysponowania obciążoną nieruchomością przez jej właściciela

- zastaw ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane w celu zabezpieczenia wierzytelności. Najważniejszą cechą zastawu jest to, że może być ustanowiony jedynie na rzeczach ruchomych (oraz na niektórych prawach zbywalnych np: akcjach, obligacjach). Ponadto wraz z ustanowieniem zastawu powstaje więź łącząca go z wierzytelnością, którą zabezpiecza, wraz z zaspokojeniem wierzyciela zastaw upada (jest to więc prawem akcesoryjnym, a więc jego istnienie jest zależne od istnienia wierzytelności).

- hipoteka ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości oraz na wybranych prawach (własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, wierzytelność zabezpieczona hipotecznie), służące zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi każdoczesnego właściciela nieruchomości

- prawo spółdzielcze (prawo do lokalu mieszkaniowego, prawo do lokalu użytkowego, prawo do domku jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej)

  1. SĄDOWNICTWO POWSZECHNE I POLUBOWNE

Struktura sądownictwa w Polsce

Sąd Najwyższy jest organem władzy sądowniczej, powołanym do:
1) sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez: 
a) zapewnienie w ramach nadzoru zgodności z prawem oraz jednolitości orzecznictwa sądów powszechnych i wojskowych przez rozpoznawanie kasacji oraz innych środków odwoławczych, 
b) podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne, 
c) rozstrzyganie innych spraw określonych w ustawach;
2) rozpoznawania protestów wyborczych oraz stwierdzania ważności wyborów do Sejmu i Senatu oraz wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a także ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego;
a) rozpoznawania protestów wyborczych w wyborach do Parlamentu Europejskiego
3) opiniowania projektów ustaw i innych aktów normatywnych na podstawie których orzekają i funkcjonują sądy, a także innych ustaw w zakresie, w którym uzna to za celowe;
4) wykonywania innych czynności określonych w ustawach.

Sądy są organami wymiaru sprawiedliwości, które wydają wyroki w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej. Możemy wyróżnić sądy apelacyjne, sądy okręgowe i sądy rejonowe. Rozstrzygają sprawy cywilne, rodzinne i nieletnich, z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, gospodarcze, upadłościowe, karne, penitencjarne oraz prowadzą księgi wieczyste i rejestry.

W Polsce sądownictwo powszechne jest dwuinstancyjne, oznacza to, że obywatel niezadowolony z rozstrzygnięcia (wyroku, postanowienia) może wystąpić do sądu „odwoławczego” o zmianę orzeczenia, z którym się nie zgadza. Sądami pierwszej instancji są sądy rejonowe (razem z wydziałami grodzkimi) oraz okręgowe. Sądami drugiej instancji są sądy okręgowe i apelacyjne. Sąd drugiej instancji po rozpoznaniu zaskarżonej sprawy może:

* wydać nowe orzeczenie w sprawie,
* utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie,
* uchylić zaskarżone orzeczenie i przekazać je do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji (co oznacza rozpoczęcie sprawy od początku).

Sądy pracy – jednostki organizacyjne tworzone w ramach sądów powszechnych odpowiednich szczebli. W pierwszej instancji spory z zakresu prawa pracy rozstrzygają sądy rejonowe (chyba że przepisy dla danej kategorii spraw zastrzegły, iż sądem właściwym w pierwszej instancji powinien być sąd okręgowy).
Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przekracza 75 tysięcy złotych, oraz spory o prawa niemajątkowe i dochodzone z nimi łącznie roszczenia majątkowe, np. sprawy o naruszenie dóbr osobistych.
Do tzw. właściwości rzeczowej sądów rejonowych należą m.in. sprawy o: ustalenie istnienia stosunku pracy, uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, przywrócenie do pracy, odszkodowanie za naruszenie przepisów o wypowiedzeniu oraz rozwiązaniu stosunku pracy.
Od postanowienia lub wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Od orzeczenia sądu drugiej instancji kończącego postępowanie można wnieść tzw. skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Ta droga jest dopuszczalna, gdy orzeczenie narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, a także w przypadku naruszenia przepisów postępowania, gdy miało to wpływ na treść orzeczenia.
Sądy administracyjne – sądy powołane do kontroli działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem.
Od 1 stycznia 2004 r. sądy administracyjne działają w układzie dwuinstancyjnym. Sądami pierwszej instancji są wojewódzkie sądy administracyjne, które rozpoznają sprawy należące do ich właściwości na obszarze jednego lub większej liczby województw.

W sądownictwie administracyjnym jako sąd drugiej instancji działa Naczelny Sąd Administracyjny z siedzibą w Warszawie. NSA dzieli się na Izbę Finansową, Izbę Gospodarczą i Izbę Ogólnoadministracyjną. Do jego kompetencji należy rozpoznawanie środków odwoławczych od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych, a także podejmowanie uchwał wyjaśniających zagadnienia prawne.

Sądy okręgowe są sądami pierwszej instancji tylko w niektórych (najpoważniejszych) kategoriach spraw. Są sądami, do których należy składać odwołania od orzeczeń wydanych przez sądy rejonowe.

Trybunał Konstytucyjny

Trybunał Konstytucyjny jest odrębnym od sądów, samodzielnym organem konstytucyjnym państwa. Składa się z 15 sędziów, wybieranych przez Sejm na indywidualną 9-letnią kadencję. Podstawowym zadaniem Trybunału jest kontrola normatywnych aktów prawnych: ustaw, umów międzynarodowych oraz innych przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe. Kontrolę norm dzieli się na kontrolę prewencyjną (określaną też kontrolą a priori) i kontrolę następczą (kontrola a posteriori). Pierwsza, wprowadzona w 1989 roku, ogranicza się do kontroli na podstawie wniosku Prezydenta RP i może się odnosić tylko do ustaw już uchwalonych przez Sejm i Senat i przedstawionych Prezydentowi do podpisu oraz do umów międzynarodowych przedstawionych Prezydentowi do ratyfikacji. Większe znaczenie ma kontrola następcza. Konstytucyjność aktu normatywnego może zakwestionować niemal każdy organ konstytucyjny państwa - jest to tzw. inicjatywa powszechna. Inicjatywa szczególna pozwala na kwestionowanie tylko takich aktów normatywnych, których treść dotyczy zakresu działania wnioskodawcy. W tym przypadku wnioskodawcą może być określona liczba podmiotów: np. organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, ogólnokrajowe organy związków zawodowych czy Krajowa Rada Sądownictwa. Kontrola normy prawnej może też być zainicjowana skargą konstytucyjną.

Trybunał Stanu

Trybunał Stanu w Polsce jest konstytucyjnym organem władzy sądowniczej, którego główne zadanie polega na egzekwowaniu odpowiedzialności najwyższych organów i urzędników państwowych za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania, jeśli czyn ten nie wyczerpuje znamion przestępstwa (inaczej: popełnienie deliktu konstytucyjnego) oraz za przestępstwa pospolite i skarbowe w przypadku Prezydenta RP.

Sądy polubowne w Polsce (arbitraż, mediacja)

Przed złożeniem pozwu do sądu powszechnego można skorzystać z "usług" sądu arbitrażowego. Z reguły działają one przy większych izbach gospodarczych, stowarzyszeniach. Sąd ma władność w takich sprawach jak: rozstrzyga wszelkie spory majątkowe, bez ograniczeń podmiotowych pod warunkiem że strony łączy stosunek cywilnoprawny /nie publicznoprawny/
Wyrok sądu polubownego oraz ugoda przed nim zawarta mają moc prawną na równi z wyrokiem sądu powszechnego. Strony mogą same dobierać sobie arbitrów i tym samym decydować kto będzie rozstrzygał spór, a także mogą same określić tryb postępowania, który ma być stosowany w toku rozpatrywania sprawy. Należy pamiętać, iż jeśli jedna ze stron nie stawi się na rozprawę nie wstrzymuje to postępowania. Jest to w zasadzie postępowanie jednoinstancyjne, od wyroku nie przysługuje odwołanie. Jest tylko jeden środek odwoławczy, jest to skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego. Sądy polubowne mogą też być powoływane do rozstrzygnięcia konkretnego sporu /ad hoc/. Sądy ad hoc zainteresowane strony powołują w umowie. Można w ten sposób wskazać arbitrów, superarbitra /przewodniczącego/ i zakres ich działania albo tylko podać liczbę sędziów i sposób powoływania ich. Zapis na sąd polubowny musi określać przedmiot sporu albo stosunek prawny, z którego spór może wyniknąć.

Stałe sądy polubowne powoływane są na czas nieokreślony przez rozmaite organizacje i posiadają własną organizację i organa, a postępowanie toczy się na podstawie regulaminów.
Umowa o podanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego powinna być sporządzona na piśmie i podpisana przez obie strony.

  1. ZASADY I TRYB POSTĘPOWANIA W SPRAWACH GOSPODARCZYCH

Postępowanie administracyjne

Postępowanie administracyjne jest to tok czynności organu administracyjnego i stron, zmierzających do wydania aktu administracyjnego. Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne . Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.

Organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania, a w razie nieuzyskanie zgody - postępowanie umorzyć

Organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

 Decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. W sprawie, w której toczy się postępowanie przed organem administracji publicznej, strony mogą zawrzeć ugodę - jeżeli przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni się to do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się temu przepis prawa.  W toku postępowania organ administracji publicznej wydaje postanowienia. Postanowienia dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w toku postępowania, lecz nie rozstrzygają o istocie spraw, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji.

 Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy. Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania.

 Na wydane w toku postępowania postanowienia służy stronie zażalenie, gdy kodeks tak stanowi.

Zażalenia wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia stronie, a gdy postanowienie zostało ogłoszone ustnie - od dnia jego ogłoszenia stronie.

Postępowanie nakazowe w postępowaniu cywilnym

Postępowanie nakazowe wszczynane jest na pisemny wniosek powoda. Jeśli wierzyciel chce, aby jego sprawa była rozpatrywana w tym trybie powinien to wyraźnie zaznaczyć w pozwie "pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym". Postępowanie w tym trybie może zostać wszczęte, gdy powód dochodzi: roszczeń pieniężnych, świadczeń innych rzeczy zamiennych
W powyższym wypadku żądania wierzyciela muszą wynikać z dołączonych do pozwu takich dokumentów jak:
-dokument urzędowy-wystawiony przez uprawniony do tego organ państwowy, organizacje samorządowe, zawodowe, spółdzielcze itp.
-zaakceptowany przez dłużnika rachunek
-wezwanie dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu
-zaakceptowany przez dłużnika żądanie zapłaty, zwrócone przez bank i nie zapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.
Do pozwu powinny być dołączone oryginalne dokumenty lub, co jest najczęściej praktykowane, notarialnie poświadczone oryginalne dokumenty a gdy w imieniu powoda występuje adwokat lub radca prawny poświadczone przez te osoby. Sprawy w postępowaniu nakazowym rozstrzygają sądy właściwe dla miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika, lub sądy miejsca wykonania zobowiązania. Gdy do sądu zostało pozwanych kilku zobowiązanych z weksla lub czeku, właściwym będzie sąd miejsca płatności lub miejsca zamieszkania akceptanta albo wystawcy weksla.

Postępowanie upominawcze

Odmiennie jak w postępowaniu nakazowym w postępowaniu upominawczym nie jest wymagane do wszczęcia tego postępowania złożenia przez wierzyciela określonych dokumentów, chociaż korzystniej jest, gdy wszelkie dokumenty uprawdopodobniające istnienie wierzytelności zostaną dołączone do pozwu, gdyż sąd może skierować sprawę do postępowania zwykłego, uznając same okoliczności, które zostały przytoczone w pozwie bez poparcia odpowiednimi dokumentami za niewystarczające i budzące wątpliwości. Postępowanie może być prowadzone każdej sprawie o roszczenie pieniężne, wtedy, gdy uzasadnione jest wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nie może zostać wydany tylko w takich wypadkach jak:
-roszczenie jest oczywiście bezzasadne
-przytoczone okoliczności budzą wątpliwości, co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy
-zaspokojenie roszczenia jest uzależnione od świadczenia wzajemnego
-miejsce pobytu nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju
Właściwymi do rozpatrywania spraw w postępowaniu upominawczym są, podobne jak w postępowaniu nakazowym, sądy rejonowe i okręgowe, które sprawy prowadzą na posiedzeniach niejawnych. W tym postępowaniu nie jest wymagany wniosek wierzyciela o wydanie nakazu zapłaty gdyż sąd wyda go z urzędu. Wydając nakaz zapłaty, sąd orzeka, że pozwany /dłużnik/ ma w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zaspokoić roszczenia wraz z kosztami sądowymi lub wnieść w tym terminie sprzeciw do sądu. Jeśli w stosunku do nakazu zapłaty nie wniesiono w całości lub w części skutecznie sprzeciwu, to wówczas ma on skutki prawomocnego wyroku.

Postępowanie uproszczone

Postępowanie takie polega na tym że m.in. ogranicza się w nim uprawnienia stron/wszystko po to by szybko rozpatrzyć sprawę/. W pozwie można dochodzić tylko jednej sprawy, trzeba w nim wymienić wszystkie zarzuty i dowody oraz nie wolno zgłaszać nowych podczas procesu chyba że udowodni się, że nie można ich było wykazać wcześniej, w odpowiedzi na pozew pozwany także może wymienić wszystkie argumenty i dowody.

Najważniejsze cechy postępowania uproszczonego to :

- niedopuszczalna jest zmiana powództwa,

- nie stosuje się przepisów o opinii biegłego,

- możliwe jest zrzeczenie się prawa do wniesienia apelacji (gdy wszyscy uprawnieni zrzekną się prawa do wniesienia apelacji, wyrok uprawomacnia się),

- apelację sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego,

- istnieje możliwość rozpoznania apelacji na posiedzeniu niejawnym (chyba że strona w apelacji bądź w odpowiedzi na apelację zażądała, by przeprowadzono rozprawę; sąd może poza tym rozpoznać apelację na posiedzeniu niejawnym, gdy zarzuty podniesione w apelacji są oczywiście bezzasadne),

- sąd drugiej instancji nie przeprowadza co do zasady postępowania dowodowego (są jednakże dwa wyjątki: 1) sąd może dopuścić dowód z dokumentu, 2) sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, gdy apelacja została oparta na późniejszym wykryciu okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, z których strona nie mogła skorzystać przed sądem pierwszej instancji).

Postępowanie upadłościowe i naprawcze

Postępowanie upadłościowe - procedura regulująca zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami oraz skutki ogłoszenia upadłości (postępowanie upadłościowe zostało uregulowane ustawą z dnia 28 lutego 2003 r. - "Prawo upadłościowe i naprawcze" Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535). Naczelną zasadą postępowania upadłościowego jest jego prowadzenie w taki sposób aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą - dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane.

Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań. Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadające osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje.

Postępowanie upadłościowe może przybrać dwie formy:

Jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu złożył dłużnik i do tego wniosku nie dołączył propozycji układowych wraz z propozycjami finansowania wykonania układu ani zestawienia przepływów finansowych za ostatnie dwanaście miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego zestawienia, ani nie usunął tych braków, mimo wezwania, sąd obowiązany jest ogłosić upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika. Po ogłoszeniu upadłości można wyróżnić następujące etapy:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kilka zagadnień omówionych w krótkim opracowaniu, Prawo, Prawo2
DOKTRYNY+POLICZYTCZNE+i+PRAWNE+opracowanie, Prawo- I rok
opracowanie Prawo Mediw
Prawo Rzymskie-Opracowanie, Prawo Rzymskie, ODPOWIEDZI EGZAMINACYJNE Z PRAWA RZYMSKIEGO
Prawo karne - opracowanie, Prawo karne(8)
Prawo Rzymskie-Opracowanie, Prawo rzymskie (46 stron)
Opracowane Prawo Oswiatowe id 3 Nieznany
Prawo BHP
Prawo pracy pytania, Opracowania PRAWO, Prawo Pracy
-prawo-pracy---opracowanie, prawo pracy
Prawo cywilne ściąga 2, PRAWO SKRYPTY OPRACOWANIA, Prawo cywilne
OPRACOWANIE PRAWO BANKOWE (26 STRON)
prawo karne opracowanie, prawo karne(1)
Prawo bhp w UE, BHP, Bhp Dyrektywy i Konwencje, Bhp Dyrektywy i Konwencje
prawo umów opracowanie, prawo umów w działalności administracji

więcej podobnych podstron