Wykład- Nowożytne Idee Polityczne 15.11.2013

John Rawls (1921-2002)

Koncepcja liberalnej sprawiedliwości jako bezstronności (akademika, abstrakcyjna koncepcja).

• Metoda kontraktualistyczna w „stanie natury”, gdzie naturalna jest kooperacja i konflikt

• Sytuacja pierwotna: „zasłona niewiedzy” (stan pierwotności, sytuacja pierwotna- ludzie powinni wyobrazić sobie siebie w takiej sytuacji)

• Indywidualny człowiek- jego wybory w sytuacji nieobecności zawiści, niekt nie będzie myślał, by mieć więcej czy lepiej od innych

• Szukanie zasad podstawowych generujących wsparcie dla siebie samych (gwarantujących stabilność oraz poczucie sprawiedliwości i przyjaźni)

• Szukanie zasady sprawiedliwości społecznej (brak dyskryminacji, poczucie równego traktowania)

• Reguła maksyminu (jedyna racjonalna i pewna -wybór maksymalnego z minimalnych; najlepszego z najgorszych / reguła maksymaksu- wybór najlepszego z najlepszych

• Wybór zasad dokonany w sposób: racjonalny, pewny, minimalny, gwarancja prawdy i sprawiedliwości

1. Każda osoba powinna mieć równe prawa do jak najszerszego, całościowego systemu równych podstawowych wolności, dającego się pogodzić z podobnym systemem dla wszystkich

2. Nierówności społeczne i ekonomiczne mają być tak ułożone :

1. Aby były z największą korzyścią dla najbardziej upośledzonych, pozostając w zgodzie z zasadą sprawiedliwego oszczędzania i jednocześnie

2. Aby były związane z dostępnością urzędów i stanowisk dla wszystkich, w warunkach autentycznej równości szans

Wolność, równość sprawiedliwość

• Zasady stabilizacji systemu politycznego w sytuacji różnorodności wizji świata

• Racjonalność

• Rozumność - wzajemność – stabilność

• Rozległa „doktryna” życia- rozumna rozległa „doktryna” życia (szacunek dla innych ludzi, świadomość tego, że ludzie nie są nieomylni

• Idea publicznego rozumu

• Ideał publicznego rozumu (realizacje idei w praktyce)

„Liberalna jedność ogranicza różnorodność po to, by ją zachować”

Liberalizm socjologów

Raymond Aron (1905-1983)

• Liberalizm to swoista „gra społeczna” między rządem i partiami politycznymi a związkami zawodowymi i grupami nacisku – reguły tej gry znane i przejrzyste; wolna konkurencja i pluralizm opinii

• Wolność nie jest taka sama wszędzie- jest efektem społecznych gier

• O sukcesie myśli liberalnej decyduje skuteczna walka z mitami intelektualistów: lewicy, rewolucji, historycznej konieczności

Ralf Dahrendorf (1929-2009)

1. Każde społeczeństwo w każdym momencie podlega procesom zmiany- zmiana jest wszechobecna

2. W każdym społeczeństwie i w każdym momencie występuje niezgoda i konflikt spowodowany między tymi, którzy chcą więcej możliwości wyboru z tymi, którzy domagają się więcej uprawnień- konflikt społeczny jest wszechobecny

3. Każdy element w społeczeństwie przyczynia się do jego dezintegracji i zmiany

4. Każde społeczeństwo opiera się na przymusie stosowanym przez jednych jego członków w stosunku do innych = każde społeczeństwo ma dwa oblicza

Pluralizm i wolna konkurencja idei, jako najskuteczniejsza metoda pokojowego rozwiązywania konfliktów

Liberalizm zapewnia wolność, efektywność i spójność społeczną