Praca kontrolna z wiedzy o społeczeństwie semestr VI

1. przedstawione postaci są przykładem obywatelskiego nieposłuszeństwa. Dopasuj postać do opisującego ją biogramu, przyporządkowując odpowiednie cyfry do Liter

1	Martin Luter King	A	Odmówił płacenia podatków na wojnę, protestując przeciw niewolnictwu, szykanowaniu Indian w USA i amerykańskiej inwazji na Meksyk
2	Mahatma Gandhi	B	Jako poseł nowogrodzki, wzbraniając się przed uznaniem konfederacji targowickiej, wraz z garstką innych posłów okupowali salę sejmową. Starał się własnym ciałem zagrodzić przejście uczestnikom konfederacji.
3	Henry David Thoreau	C	Walczył o równouprawnienie czarnoskórych mieszkańców USA. Stworzył filozofię wywierania nacisku na władze zgodną z zasadą niestosowania przemocy przez takie środki jak bojkot czy strajk okupacyjny , zajmowanie miejsc przeznaczonych dla białych ( tzw. Sit-ins) i marsze.
		D	Kierował kampania na rzecz praw robotników i chłopów, bojkotu towarów angielskich i zachodniego sposobu ubierania się . W 1930 r. zorganizowali tzw. Marsz soli. Metody walki o niepodległośc Indii ograniczał do demonstracji, pochodów, odmowy posłuszeństwa władzom, np. w sprawie płacenia podatków, wykonywania zarządzeń pracy, głosowania w wyborach czy bojkotu państwowych instytucji.

1	2	3

1. Właściwemu rodzajowi konfliktu społecznego przyporządkuj charakteryzujący go opis, wpisując właściwą literę pod cyfrą

1	Konflikt kulturowy	A	Wynaradawianie Tybetu przez władze chińskie
2	Konflikt ekonomiczny	B	Konflikt między zwolennikami muzyki klasycznej, poezji i literatury pięknej a zwolennikami muzyki hip hop i literatury popularnej.
3	Konflikt religijny	C	Konflikt miedzy pracodawcą a pracownikiem, dotyczący wynagrodzenia.
		D	Konflikt w wielu relacjach Ameryki Północnej, w którym ludność o jasnej skórze traktuje ludność o ciemnym kolorze skóry jako gorszą od siebie

1	2	3

1. Przyporządkuj rodzajom systemów politycznych ich opisy, wpisując właściwą literę pod cyfrą

1	System półprezydencki	A	Prezydent łączy w sobie funkcje głowy państwa i szefa rządu. Kieruje władzą wykonawczą i wybiera rząd.
2	System prezydencki	B	Federacja państw związkowych, z których każde posiada swój własny rząd i parlament. Na szczeblu federalnym władza wykonawcza wybierana jest przez izbę niższą parlamentu.
3	System parlamentarno – gabinetowy	C	Prezydent wybierany w wyborach powszechnych jest głową państwa i odwołuje premiera oraz na jego wniosek ministrów
		D	Rząd z premierem na czele jest powoływany i odwoływany przez głowę państwa, odpowiedzialność polityczna ponosi parlament

1	2	3

1. W tabeli wymienione są cechy państwa totalitarnego i autorytarnego. Zaznacz literą A – cechy państwa autorytarnego, a literą T – cechy państwa totalitarnego

	cechy	a- państwo autorytarne b- państwo totalitarne
1	Rozbudowany system kontroli nad Stefą zachowań, przekonań, poglądów i postaw
2	Terrorystyczna kontrola policji, która sprawuje też nadzór nad partią
3	Kontrolowanie ważnych dziedzin życia obywateli
4	Autokratyczna skupiona w rekach jednostki lub grupy sprawującej władzę
5	Dopuszcza możliwość sprawowania władzy państwowej przez wojsko
6	Pełny monopol w sferze środków masowego przekazu ( cenzura prewencyjna )
7	Wyklucza kontrolowanie rządu przez społeczeństwo
8	Rozbudowanie techniki masowej propagandy
9	Sprawy religii czy kultury pozostają w gestii samych obywateli
10	Scentralizowana kontrola całej gospodarki
11	Partia dominuje nad państwem, jest sprawczym czynnikiem zmian, odgrywa rolę pierwotną i dominującą

1. Przyporządkuj doktrynom politycznym ich założenia, wpisując przy każdej z nich właściwe litery

1. podstawą życia społecznego są tradycyjne wspólnoty, takie jak rodzina, wspólnota lokalna i naród

2. podstawowymi wartościami są godność i wolność osoby ludzkiej, połączone z odpowiedzialnością

3. wyrzeka się rewolucji i dąży do realizacji idei państwa opiekuńczego

4. podstawową wartością w życiu człowieka jest wolność jednostki

5. ideałem państwa jest państwo minimalne, czyli silne i praworządne , ale ograniczone w swoich uprawnieniach do ochrony uprawnień jednostki

6. wolność człowieka powinna być równoważona przez prawo i porządek

7. właściwym ustrojem państwa jest demokracja przedstawicielska, funkcjonująca zgodnie z zasadą pomocniczości

8. redystrybucja dóbr i dochodów oraz programy socjalne wyrównują niesprawiedliwość rynkową

9. nierówności społeczne mają charakter naturalny

10. państwo powinno stworzyć obywatelom możliwości swobodnego działania, a efekty będą sprawiedliwe, bo uzależnione od jego uzdolnień i pracowitości

Liberalizm
Konserwatyzm
Socjaldemokracja
Chrześcijańska demokracja

1. Uzupełnij schemat przedstawiający hierarchię aktów prawnych, wpisując w puste pola właściwe litery

Źródła prawa

1. ustawa konstytucyjna

2. zarządzenie wojewody

3. ustawa budżetowa

4. ratyfikowane umowy międzynarodowe

5. rozporządzenia ministra

1. Wymienionym w tabeli organom orzekającym , kontrolującym przestrzeganie prawa oraz pomocniczym przyporządkuj właściwe instytucje, wpisując w tabelę odpowiednie cyfry

a	Organy orzekające
b	Organy kontrolujące przestrzeganie prawa
c	Organy pomocnicze

1. sąd najwyższy 2. sady administracyjne 3. adwokatura

4. prokuratura 5. rzecznik praw obywatelskich 6. trybunał konstytucyjny

7. radcowie prawni 8. Krajowa rada Radiofonii i Telewizji 9. notariat

10. trybunał stanu 11. sądy powszechne 12. Najwyższa Izba Kontroli

1. Wymienione prawa człowieka przyporządkuj poszczególnym generacjom, wpisując właściwe cyfry w prawą kolumnę tabeli

A	Pierwsza generacja
B	Druga generacja
c	Trzecia generacja

Prawa człowieka:

1. prawo do czystego środowiska 2. prawo do udziału w życiu społecznym

3. prawo do pracy i wynagrodzenia 4. prawo do życia

5. prawo do prywatności 6. prawo do pokoju

7. prawo do własności 8. prawo do nauki

9. prawo do wolności 10. prawo do rozwoju

1. Połącz cyfrę z literą

1	Rada Gospodarcza - Społeczna	A	Centralny organ ONZ zrzeszający prawie 200 państw. Stwarza możliwości wymiany poglądów miedzy dyplomatami, reprezentującymi różne kraje
2	Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości	B	Organ ONZ działający na rzecz rozwoju handlu światowego, uprzemysłowienia, ochrony zasobów naturalnych, praw człowieka
3	Zgromadzenie Ogólne	C	Organ kierujący bieżącą pracą ONZ na czele z sekretarzem generalnym, wybieranym raz 5 lat przez Zgromadzenia Ogólne
4	Sekretariat	D	Organ uprawniony do podejmowania ważnych dla krajów członkowskich decyzji w sytuacji zagrożenia lub naruszenia pokoju oraz aktów agresji
		E	Organ z siedziba w Hadze, rozstrzygający spory z zakresu prawa międzynarodowego

a……………. b…………….. c……………….. d………………

1. Przyporządkuj instytucjom odpowiadające im kompetencje, wpisując właściwą literę pod cyfrą

1	Komitet Praw człowieka w Genewie		A	Ocenia zgodność prawa danego kraju z konstytucją
2	Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu		B	Sadzi zbrodniarzy wojennych oraz zbrodnie przeciwko ludzkości
3	Międzynarodowy Trybunał Karny		C	Instytucja, do której mogą się zwracać obywatele państw sygnatariuszy Europejskiej konwencji Praw Człowieka
			D	Instytucja rozpatrująca indywidualne petycje osób, które powołują się na Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych

11. Wskaż, które z wymienionych aktów Prezydenta RP wymagają kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów, wpisując w odpowiednie miejsca w tabeli Prawda lub Fałsz

	Kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów wymaga	Prawda lub Fałsz
a	Ratyfikowanie umowy międzynarodowej
B	Skrócenie kadencji sejmu
C	Wskazanie kandydata na Prezesa NBP
D	Skorzystanie z inicjatywy ustawodawczej
E	Rozpisanie referendum ogólnokrajowego
F	Powołanie szefa Sztabu Generalnego
G	Skierowanie ustawy do ponownego rozpatrzenia przez sejm
H	Wydanie rozporządzenia do ustawy
I	Powołanie Pierwszego Prezesa Sądu najwyższego
J	Powołanie ambasadora
K	Powołanie Prezesa Trybunału Konstytucyjnego
L	Zastosowanie prawa łaski
Ł	Zwołanie Rady Gabinetowej
M	Wprowadzenie stanu wyjątkowego
n	Skierowanie umowy międzynarodowej do Trybunału Konstytucyjnego

12. Ważność wyborów posłów i stentorów stwierdza:

1. Państwowa Komisja Wyborcza

2. Sąd najwyższy

3. Trybunał Konstytucyjny

   13. Ważność wyboru Prezydenta RP stwierdza:

1. Państwowa Komisja Wyborcza

2. Zgromadzenie Narodowe

3. Sąd Najwyższy

14. Czynne prawo wyborcze do w wyborach do sejmu mają obywatele po ukończeniu najpóźniej w dniu wyborów;

a. 18 r. życia b. 21. r. życia c. 25 r. życia

15. Bierne prawo wyborcze w wyborach do sejmu mają obywatele po ukończeniu najpóźniej w dniu wyborów

a. 18 r. życia b. 21 r. życia c. 25 r. życia

16. . Konstytucyjnymi organami władzy ustawodawczej jest / są

a. Sejm i Senat b. Sejm, Senat. Prezydent RP c. Zgromadzenie Narodowe

17. Rzecznik Praw Obywatelskich ponosi odpowiedzialność konstytucyjną przed

a. sejmem b. senatem c. Trybunałem stanu

18. W razie nieuchwalenia budżetu przez sejm i Senat w konstytucyjnym terminie

1. prezydent musi skrócić kadencję sejmu

2. prezydent może skrócić kadencję Sejmu

3. Rada ministrów podaje się do dymisji

18. do łacińskich sentencji obowiązujących w prawie polskim przyporządkuj ich tłumaczenia

a. ignorantia Iris nocet

b. audiatur et altera pars

c. dura lex sed lex

d. lex posterior derogate legi priori

1) nalezy wysłuchac dwóchy stron

2) Twarde prawo, lecz prawo

3) Nieznajomośc prawa szkodzi

4) prawo nie działa wstecz

5. Prawo późniejsze uchyla prawo wcześniejsze

A - ……………. B- ………………. C- …………….. d-……………..

18. Do podanych organizacji międzynarodowych przyporządkuj daty wstąpienia do nich Rzeczypospolitej Polskiej

1. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

2. Pakt Północnoatlantycki

3. Rada Europy

4. Unia Europejska

1. 1991 2) 1996 3)1999 4)2002 5)2004

a-……………. B-………………. C-……… d-……………….

18. Do pokojowych sposobów rozwiązywania konfliktów przyporządkuj ich opisy.

1. Arbitraż b. Głosowanie c. Mediacje d. Negocjacje

1. Oddanie sprawy do rozstrzygnięcia organowi władzy państwowej.
2. Poddanie przedmiotu konfliktu pod ocenę społeczną
3. Rozmowy dobrowolne podjęte przez strony konfliktu
4. Zwrócenie się stron konfliktu do osoby trzeciej, aby pośredniczyła w rozmowach.
5. Zwrócenie się stron konfliktu do osoby trzeciej, przy jednoczesnym zobowiązaniu się do przestrzegania jej ustaleń.

A- …. B- …. C- …. D- ….

21. Do wymienionych subkultur przyporządkuj odpowiedni opis.

a) Punki c) Hipisi

b) Skini d) Rastafarianie

1. Ruch ten powstał w Wielkiej Brytanii w latach 60. w środowisku robotniczym. Ich agresja skierowana jest przeciwko marginesowi społecznemu i obcym

2. W kulturze zachodniej jest to subkultura przestępcza o strukturze gangu. Obecnie najbardziej widoczni są podczas imprez sportowych, szczególnie meczów futbolowych.

3. Ruch ten powstał w latach 70. w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Członkowie tej subkultury są negatywnie nastawieni do rzeczywistości, a jedno z ich haseł brzmi „Nie ma przyszłości”.

4. Ruch ten powstał w latach 30. wśród murzynów z Jamajki. Uznają prosty styl życia, bez alkoholu, przeważnie są wegetarianami.

5. Grupa ta powstała w USA w latach 60. Skupiła młodych ludzi, którzy odrzucali konsumpcyjne, konformistyczne społeczeństwo.

a) - ….. b) - ….. c) - ….. d) - …..

18. Do podanych systemów partyjnych przyporządkuj państwa, w których one występują, wpisując cyfry do tabeli.

System jednopartyjny	System dwupartyjny	System wielopartyjny

1) Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna

2) Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej

3) Rzeczpospolita Polska

4) Stany Zjednoczone Ameryki Północnej

5) Republika Irlandii

6) Republika Kuby

18. Wskaż, do której generacji praw człowieka należą wymienione prawa człowieka.

Prawa człowieka	Generacja
1.	Prawo do życia
2.	Prawo obywateli do ustawowej ochrony ich życia gospodarczego
3.	Wolność osobista
4.	Prawo narodów do samostanowienia politycznego i pokoju
5.	Wolność wyznania, sumienia, myśli, wyrażania poglądów
6.	Prawo do strajku zgodnie z ustawami krajowymi
7.	Prawo do nauki i bezpłatnego nauczania podstawowego
8.	Prawa narodów, w tym mniejszości narodowych i etnicznych, m.in. do zachowania własnej tożsamości, swojego języka, podtrzymywania własnej tradycji i dziedzictwa
9.	Prawo do czystego środowiska naturalnego
10.	Prawo ekonomiczne narodów do własnych zasobów i bogactw naturalnych

1. Pierwsza generacja praw człowieka

2. Druga generacja praw człowieka

C, Trzecia generacja praw człowieka

18. Uzupełnij tabelę, uporządkowując wymienione prawa człowieka.

Prawa i wolności osobiste	Prawa ekonomiczne	Prawa społeczne	Prawa kulturalne

1. Prawo do życia i wolności

2. Prawo do pracy

3. Zakaz stosowania tortur

4. Prawo do własności

5. Prawo do opieki zdrowotnej

6. Prawo dostępu do edukacji

7. Wolność nauczania i nauki

8. Prawo do urlopu

18. Zaznacz, które ze zdań dotyczących absolutnej koncepcji praw człowieka są prawdziwe, a które fałszywe. Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli Prawda (zdanie prawdziwe) lub Fałsz (zdanie fałszywe).

Zdania	Prawda lub fałsz
A.	Prawa człowieka są powszechnie obowiązujące – nikt nie może się ich zrzec.
B.	Prawa człowieka są nienaruszalne – dotyczą wszystkich ludzi, niezależnie od tego, na terytorium jakiego państwa żyją.
C.	Prawa człowieka są niezbywalne – nikt nie może ich pozbawić człowieka.

18. Przedstawiona analiza wyników wyborów pokazuje scenę polityczną hipotetycznego państwa. Wskaż, jaki model systemu partyjnego opisuje.

Wyniki wyborów stanowią prawdziwą zagadkę dla krajowych i zagranicznych obserwatorów. Poważne straty zanotowali konserwatyści, uzyskując jedynie 35 proc. głosów. Dający się we znaki kryzys wzmocnił socjalistów, którzy utworzą największy klub parlamentarny. Niezły rezultat zanotowali zieloni – 6 proc.; natomiast liberałowie z 11 proc. zachowali dotychczasowy stan posiadania. Języczkiem u wagi będzie z pewnością mała grupa autonomistów, której zdanie może zdecydować o losach najbliższych czterech lat rządów w tym kraju.

1. model partii dominującej

2. model dwupartyjny

3. model wielopartyjny