Termometry rozszerzalnościowe

Termometr bimetaliczny

W tym termometrze czujnikiem jest płytka lub taśma, składająca się z dwóch zespawanych ze sobą warstw, wykonanych z różnych metali, mających różne współczynniki rozszerzalności cieplnej. Przy zmianach temperatury, na skutek niejednakowych zmian długości obu warstw tasmy bimetalicznej, tasma będzie się odkształcała, wyginając się przy obniżaniu temperatury w kierunku warstwy o większym, a przy podwyższaniu temperatury – w kierunku warstwy o mniejszym współczynniku rozszerzalności cieplnej. Odkształcenie taśny bimetalicznej jest proporcjonalne do zmiany temperatury i może służyc jako wskaźnik temperatury. W termometrach bimetalicznych czujnik jest na ogół wykonywany w kształcie spirali, której środkowy, wolny koniec jest połączony ze wskazówką. Termometry te są stosowane najczęściej do pomiaru temperatury powietrza atmosferycznego

Termometr dylatacyjny

Nie są stosowane jako wskaźniki a jedynie jako czujniki temperatury w układach regulacji. Działają na zasadzie wykorzystania zjawiska rozszerzalności cieplnej ciał stałych. Rolę czujnika spełnia tuleja przyspawana do ścianki rurociągu; zmiany długości tulei przenoszone są prze pręt porcelanowy( charakteryzujący się małym współczynnikiem rozszerzalności cieplnej) i system dźwigni do wzmacniacza hydraulicznego, stanowiącego element regulatora temperatury w rurociągu.

Termometry ciśnieniowe(manometryczne)

Czujnikiem jest pojemnik w kształcie wydłużonego walca. Czujnik połączony jest kapilarą(rurka o bardzo małym przekroju) ze wskaźnikiem manometrycznym. Zależnie od użytego czynnika termometry ciśnieniowe dzieli się na trzy grupy:

-cieczowe, w których cały układ pomiarowy (czujnik, kapilara i manometr) wypełniony jest cieczą, najczęściej rtęcią.

- gazowe,w których cały układ pomiarowy wypełniony jest gazem np. azotem

- kondensacyjne, w których czujnik wypełniony jest częściowo cieczą o niskiej temperaturze wrzenia (np. acetonem, benzolem itp.) a częściowo parą nasyconą. Kapilara i manometr wypełnione są również parą nasyconą, albo specjalną cieczą pośredniczą, np. gliceryną

Zaletą termometrów ciśnieniowych jest ich prostota i łatwośc uzyskania sygnału wyjściowego w postaci przsunięcia, które może być wykorzystywane do poruszania wskazówki, piska w rejestratorze, albo do sterowania urządzeniami automatyki. Dokładnośc termometrów manometrycznych jest stosunkowo niewielka, są to przyrządy klasy 1,5…4. Dokładnośc jest uwarunkowana:

-zmianami ciśnienia atmosferycznego

- zmianami temperatury otoczenia

-ciśnieniem hydrostatycznym.