Olsztyn 05.06.2012

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej

Katedra Planowania i Inżynierii Przestrzennej

Sprawozdanie nr 4

Temat: Ocena krajobrazu metodą Kowalczyka.

Łukasz Pacewicz

GiSzN II grupa2

1. Wiadomości wstępne

Opracowana przez Kowalczyka metoda oceny walorów estetycznych krajobrazu w obrębie powierzchni postrzeganych wizualnie uwzględnia wiele uwarunkowań tej oceny. Stwarza, przede wszystkim, możliwość budowania skal stopni ocen do klasyfikacji zjawisk, podkreśla istotność planów w krajobrazie i tzw. wnętrz w odbiorze wartości estetycznych i ocenie waloru. Także struktura pionowa i harmonia poszczególnych komponentów krajobrazu są uważane za bardzo istotne elementy oceny. . Szczególny nacisk przy tym rodzaju oceny położony został na wnętrze, które „posiada aspekty psychiczne, społeczne i formalne, a jednocześnie występują wszędzie- zarówno w nas samych jak też w naszym otoczeniu stworzonym przez przyrodę i przez człowieka. Założenia stworzone przez autora oraz punktowy system oceny zostały zawarte w tabeli. Autor podzielił elementy ocenianego krajobrazu na pięć podstawowych grup:

1. Liczba wyróżnianych planów w krajobrazie (I)

2. Liczba elementów budujących krajobraz i możliwość ich identyfikacji (II)

3. Różnorodność elementów krajobrazotwórczych (III)

4. Współwystępowanie elementów krajobrazu- harmonia (IV)

5. Struktura pionowa krajobrazu (V)

Lp.	Kryteria i ich podział	Bonitacja punktowa
1	2	3
I	Liczba wyróżnianych planów w krajobrazie: Trzy plany (lub więcej) Dwa wyraźne plany z prześwitami trzeciego nie stanowiącego ciągłości Dwa plany Jeden plan	5 4 3 1
II	Liczba elementów budujących krajobraz i możliwość ich identyfikacji: Krajobraz urozmaicony- powyżej 8 elementów Krajobraz średniourozmaicony-7-8 elementów Krajobraz ubogi- poniżej 7 elementów	5 3 1
III	Różnorodność elementów krajobrazotwórczych : - obiekty wodne dominujące w krajobrazie zauważalne (obecność bez dominacji) brak obiektów wodnych - roślinność drzewiasta obecność zwartego lasu oraz pojedyncze drzewa lub ich skupiska obecność jedynie zwartego lasu, pojedynczych drzew lub ich skupisk roślinność krzewiasta brak roślinności - indywidualne obiekty przyrodnicze lub antropogeniczne, lub ich zespoły wpływające na wartość estetyczną krajobrazu: pozytywnie obojętnie negatywnie skrajnie negatywne	3 2 1 3 2 1 0 1 0 -1 -2
IV	Współwystępowanie elementów krajobrazu- harmonia: Krajobraz harmonijny Krajobraz o częściowo zakłóconej harmonii Krajobraz o mocno zakłóconej harmonii Krajobraz o całkowicie zaburzonej harmonii	5 3 1 0
V	Struktura pionowa krajobrazu Dobrze rozwinięta Średnio rozwinięta Słabo rozwinięta	3 2 1

1. Ocena jednego dnia jedna strona

Nr stanowiska	Ocena
1	13
2	14
3	11
4	10
5	15
6	11
7	18
8	10
9	14
10	17
11	13
12	14
13	17
14	11
15	8

1. Podział skali na kategorie atrakcyjności

Skala: 2-25 punktów wg zaproponowanej skali przez autora metody

< 2 – 5 > - krajobraz nieatrakcyjny;

( 5 – 10 > - krajobraz mało atrakcyjny;

( 10 – 15 > - krajobraz średnio atrakcyjny;

( 15 – 20 > - krajobraz atrakcyjny

( 20 – 25 > - krajobraz bardzo atrakcyjny

1. Wykres

2. Wnioski dotyczące:

1. metody

Według mnie metoda ta nie należy do najprostszych metod oceny krajobrazu. Ma ona swoje dobre i złe strony. Za zaletę uważam to, że obserwator ma podane kryteria oraz ich podział w tabeli co eliminuje problem samodzielnego wartościowania poszczególnych elementów krajobrazu. Tabela sprzyja również porównywaniu poszczególnych stanowisk ze sobą, gdyż każde z nich oceniane było na podstawie tych samych kryteriów, a co za tym idzie wyeliminowano możliwość dokonania błędnej i mało obiektywnej oceny Kolejną, moim zdaniem, zaletą tej metody jest fakt że nie uwzględnia ona (w sposób bardzo istotny) samopoczucia oceniającego i stanu pogody – jest to uwarunkowane tym, że oceniamy krajobrazy zgodnie z narzuconymi z góry kryteriami. Metoda wymaga od obserwatora dokładności, spostrzegawczości i bystrego oka co można uznać za jej wadę. Za największej jej wadę uważam jednak niespójność elementów decydujących o końcowej ocenie jaka z kolei definiuje jednoznacznie walory estetyczne danego krajobrazu. Przykładem może być tu krajobraz który uzyska dużą liczbę punktów, a w rzeczywistości nie jest atrakcyjny bo znajduję się tam np., dzikie wysypisko śmieci. Innymi słowy, metoda niekiedy fałszuje faktyczną atrakcyjność krajobrazu

1. wyników

Obszar przeze mnie oceniany jest terenem o różnym poziomie atrakcyjności. Mamy tu do czynienia z obszarami mało atrakcyjnymi, średnio atrakcyjnymi jak i atrakcyjnymi przyrodniczo. Stanowiskami najbardziej atrakcyjnymi są stanowiska 7, 10 i 13. Natomiast stanowiska 4, 8 i 15 najmniej atrakcyjnymi. W mojej ocenie żaden krajobraz nie zyskał miana nieatrakcyjnego oraz bardzo atrakcyjnego. To że niektóre tereny dostawały zdecydowanie więcej punktów niż w inne nie musi jednoznacznie świadczyć ich przewadze estetycznej, równie dobrze może to być wpływ niedoskonałości metody oceny.