PUBLICZNE PRAWO GOSPODARCZE
Prawo publiczne-relacje z organami administracji oparte na nierówno rzędności
Prawo gospodarcze-ingerencja państwa w prowadzenie działalności gospodarczej
Relacja: przedsiębiorca-organ
-Społeczna Gospodarka Rynkowa-filary:
Wolność gospodarcza-również podlega ograniczeniom, przypisana randze ustawowej, ważny interes publiczny-nie można swobodnie wprowadzać ograniczenia; art. 3 ust. 3 tylko ustawa i tylko w razie konieczności
Własność prywatna-ochrona własności i zasady dziedziczenia; społeczna gospodarka rynkowa
Państwo socjalne-dialog społeczny
Działalność gospodarcza -art. 2 uosdg – zarobkowa działalność wytwórcza … wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, jeśli przynosi straty nadal jest to działalność gospodarcza;
-działalność odpłatna: pobiera się wynagrodzenie tylko dla pokrycia kosztów utrzymania działalności
-działalność zorganizowana: wymaga minimum wysiłku, trzeba planować, przewidywać
-działalność ciągła: w naszym założeniu ma to być stałe źródło utrzymania; liczy się zamiar, mimo że jest to np. tylko jedna inwestycja
Podane kryteria są nieostre i wynikają z nich wątpliwości dla przedsiębiorcy. Przedsiębiorca (art. 4 uosdg i 43 KC) prowadzi działalność gospodarczą we własnym imieniu.
Przedsiębiorstwo:
-w znaczeniu przedmiotowym (art. 55 § 1 KC) to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej;
-składniki np. budynki, pieniądze, maszyny-nie jest to lista zamknięta
-zobowiązania nie są składnikami przedsiębiorstwa
-zbywca-nabywca mają charakter solidarny, każdy odpowiada za całość; Chronimy wierzyciela i nabywcę, który może dokonać złego zakupu. Nabywca odpowiada tylko za zobowiązanie o którym wiedział lub mógł się dowiedzieć. Nie odpowiada całym swoim majątkiem, jedynie do wartości założonego przedsiębiorstwa.
-wartość przedsiębiorstwa:
-co wchodziło w skład przedsiębiorstwa w momencie zakupu
- w momencie zakupienia przez wierzyciela
Prawa i obowiązki przedsiębiorców (decyduje UE):
-dyrektywa dotycząca usług na rynku wewnętrznym: skierowana do państw członkowskich. Dany kraj ma obowiązek wprowadzić ją z poprawnością i w terminie; wtedy można się odwołać na prawa, które dyrektywa nadaje sprzeciwiając się państwu.
Procedury dotyczące przedsiębiorców powinny być jasne, łatwe i szybkie; można prowadzić działalność od momentu złożenia wniosku o wpis do KRS (bez zbędnej zwłoki-organ administracji ma na to miesiąc, w szczególnych przypadkach dwa miesiące, a jeśli nie zmieści się w terminie powinien przedsiębiorcę o tym zawiadomić)
Podejmowanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne:
-osoby z innych krajów członkowskich i uchodźcy podejmują działalność gospodarczą na tych samych zasadach co Polacy
-spółka komandytowa, komandytowo-akcyjna, z. o. o., akcyjna-spółki dla przedsiębiorców niemieszczących się w grupie powyżej
-przedsiębiorca żąda interpretacji przepisów prawa-Krajowa Informacja Podatkowa (art. 10)- musi opisać stan faktyczny lub hipotetyczny i zaproponować własną interpretację, organ wydający decyzję ma na to 30 dni, w przeciwnym razie uznaje się, że organ zgodził się z interpretacją przedsiębiorcy. Przedsiębiorca nie musi zgodzić się z interpretacją danego organu, może złożyć odwołanie. Nie może go spotkać żadna negatywna konsekwencja.
-Przedsiębiorca ma obowiązek w niektórych sytuacjach regulować płatności według rachunku bankowego (płatności powyżej 15 tys. € i miedzy przedsiębiorcami); liczy się całość a nie rata;
Zarejestrowanie działalności gospodarczej wiąże się z wpisaniem w odpowiednim rejestrze.
Rejestry pełnią funkcję:
-kontrolną-organy prawne rejestru badają przedsiębiorstwa (badania materialne)
-legalizacyjną-działalność jest legalnie prowadzona tylko wtedy, jeśli znajduje się wpis w rejestrze
-prawotwórczą
-bezpieczeństwa
Rejestry w Polsce:
Ewidencja Działalności Gospodarczej (dla osób fizycznych)
-funkcja legalizacyjna-za prowadzenie działalności, która nie jest wpisana do ewidencji grozi kara z ramienia kodeksu wykroczeń; jest prowadzona przez wójtów, prezydentów i burmistrzów;
-funkcja ochronna-nie wiemy do jakiego rejestru mamy zaglądać
-Centralna Ewidencja i Informacja Działalności Gospodarczej: zacznie w pełni funkcjonować od 1 lipca 2011 r., do końca 2011 r. wszystkie ewidencje prowadzone przez burmistrzów zostaną przeniesione do jednej ewidencji prowadzonej przez ministra gospodarki; miejsce zamieszkania wpisujemy do odpowiedniego rejestru, osoba spoza kraju wpisuje się do rejestru w miejscu, gdzie chce prowadzić działalność gospodarczą
-dane zawarte w ewidencji:
Firma
Pesel, REGON, NIP
Obywatelstwo
Adres korespondencji (zamieszkania) firmy
E-mail, adres strony internetowej
Data rozpoczęcia działalności (nie musi być tożsama z data wpisania do ewidencji)
Przedmiot działalności
Informacja o stosunkach majątkowych (małżeńskich)
Informacja czy dana osoba jest wspólnikiem spółki cywilnej
Dane pełnomocnika ogólnego przedsiębiorcy, w polskim prawie można ustalić pełnomocnictwa: szczególne (jedna konkretna czynność), rodzajowe (szereg takich czynności) i ogólne (kompetencje do dokonywania czynności zwykłego zarządu)
Zawieszenie czy wznowienie działalności gospodarczej
Utrata zdolności do czynności prawnych
Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
Upadłość przedsiębiorcy (przedsiębiorca nie ma pieniędzy do zapłaty zwykłych zobowiązań)
Zmiany w tych informacjach muszą być zgłoszone do EDG w ciągu 7 dni. Niedotrzymanie tego terminu jest wykroczeniem.
Ewidencja jest objęta zasadą jedności formalnej-każdy ma dostęp do danych bez konieczności podania powodu.
Od 1 lipca 2011 r. wszystkie te dane będą dostępne w Internecie (poza PESLEM i numerem …..). Znikną zaświadczenia o ewidencji. Tradycyjne zaświadczenia będą dostarczane drogą elektroniczną bez pieczątki i podpisu właściwego organu. Organy administracji nie powinny już żądać zaświadczeń o wpisie do EDG, same muszą sobie to sprawdzić. W centralnej ewidencji będą również informacje dotyczące koncesji, licencji, zezwoleń itd.
Postępowanie o wpis na wniosek osoby zainteresowanej na podstawie UOSDG i KPA.
Wpis jest decyzją techniczną. Przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą legalnie już od dnia złożenia wniosku. Jeżeli organ administracyjny odmawia wpisu bądź wykreśla działalność gospodarczą jest to już decyzja administracyjna. Od decyzji można odwołać się do SKO. Zgodnie z nową ewidencją procedura rejestracji może odbywać się elektronicznie.
Dane w ewidencji objęte są domniemaniem prawdziwości. Osoba prowadząca działalność nie może tłumaczyć się fałszywością danych w EDG, jeżeli nie złożyła wniosku o wprowadzenie zmian.
Wpis do ewidencji nie wywołuje skutków prawnych, jedynie wniosek.
Przedsiębiorca składa wniosek o:
REGON
NIP
wniosek do ZUS-u, że jest płatnikiem
Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej-na wniosek; forma informacyjna. Zawiesić działalność gospodarczą może przedsiębiorca niezatrudniający pracowników w okresie od 1 do 24 miesięcy. Zaczyna się od dnia złożenia wniosku albo od dnia wskazanego we wniosku. Organ musi wezwać przedsiębiorcę po upływie 24 miesięcy z zapytaniem: co dalej? Przedsiębiorca ma 30 dni na odpowiedź, jeżeli nie odpowie to zostanie automatycznie wykreślony. W takim okresie zawieszenia przedsiębiorca nie może prowadzić działalności gospodarczej. Może finalizować rozpoczęte prace, które mogą być poddane kontroli.
Wykreślenie z urzędu:
orzeczenie o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej
stwierdzenie trwałego zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej
utrata uprawnień koniecznych do …. określonego rodzaju działalności
dokonanie wpisu z naruszeniem prawa
KRS - dotyczy wszystkiego, co nie jest osoba fizyczną
-skomputeryzowany rejestr prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości
-właściwość miejscowa sądu określana według siedziby głównej działalności
-jest objęty zasada jawności formalnej
Rejestr przedsiębiorców KRS:
Przedsiębiorcy
stowarzyszenia, inne organizacje społeczno-zawodowe, fundacje
rejestr dłużników niewypłacalnych-osoba fizyczna, która ogłosiła upadłość, osoba z zaległościami alimentacyjnymi, osoba, którą sąd zobowiązał do wyjawienia majątku
Organ wpisu-Sądy Rejestrowe-wydziały Sądów Rejonowych w Polsce
Nic co zostanie wpisane do rejestru przedsiębiorców nigdy z niego nie zniknie.
Katalog rejestrowy:
-forma elektroniczna
-podstawowe akty, statuty, dokumenty, uchwały zmieniające umowy itd.
-sprawozdanie finansowe sporządzone z działalności (opinie rewidentów)
Akta rejestrowe:
-akta, do których są składane dokumenty do sądu rejestrowego
-nie mają formy elektronicznej
-podpisy osób uprawnionych do rejestracji
-charakter jawny
Gwarancją jawności jest ogłaszanie wszystkiego w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym”. Po ogłoszeniu jest powiązane z wpisem w rejestrze.
Zasada jawności materialnej- nikt nie może zasłaniać się nieznajomością wpisu, KRS -aspekt pozytywny. Do dnia ogłoszenia w Monitorze można się tłumaczyć, ze się o czymś nie wiedziało (do 16 dni od dnia ogłoszenia) nie można się powoływać na rzeczywistość sprzeczną z rejestrem. Osoba trzecia może powoływać się na dane, które nie zostały wpisane, ale dowiedziała się o tym z innej przyczyny. Podmiot wpisany w rejestrze ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za to, ze jej dane są nieaktualne.
Jeśli ktoś nie złoży aktualizacji to sąd rejestrowy może nałożyć grzywnę, jeśli to nie pomoże -rozwiązać spółkę osobową lub w przypadku innych spółek powołać kuratora; z tych powodów jest to bardzo efektywny mechanizm.
Postępowanie rejestrowe jest prowadzone na wniosek zainteresowanego w ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności (przepisy szczególne mogą to modyfikować). Dane są publikowane w Monitorze, co wiąże się z opłatami. Wniosek rejestrowy badany będzie pod kątem formalnym, a także pod kątem zgodności z prawem danych i czynności, które SA związane z tym wpisem.
Funkcja prawotwórcza KRS -dopiero wpis wywołuje skutek prawny.
-spółki osobowe powstają dopiero z chwilą wpisania do rejestru i dopiero wtedy mogą zacząć działalność
-spółki kapitałowe najpierw się zawiązują i mają 6 miesięcy na zarejestrowanie , mogą prowadzić działalność; mogą prowadzić działalność po podpisaniu umowy jako spółka w organizacji przed zarejestrowaniem, sam wpis daje im osobowość prawną;
Reglamentacja działalności gospodarczej
-każdy może podejmować działalność gospodarczą, jest to prawo konstytucyjne
-reglamentacja jest podstawowym ograniczeniem, bo reglamentuje ten kto może prowadzić dany rodzaj gospodarki;
Reglamentacja działalności gospodarczej:
-koncesje (najdalej idące ograniczenie)
-zezwolenia
-rejestr działalności regulowanej (najłagodniejsze ograniczenie)
Koncesja:
-akt administracyjny, który w sposób władczy rozstrzyga o prawach i obowiązkach podmiotu
-decyzja administracyjna-decyzja uznaniowa, oparta jest na uznaniu administracyjnym; organ nie ma obowiązku przyznać koncesji, nawet jeśli przedsiębiorca spełni wszystkie warunki, lecz musi decyzję uzasadnić;
-katalog dziedzin, dla których wykonywania wymagana jest koncesja, zmienia się art. 46 ustawy o swobodzie gospodarczej
-podmiot wydający koncesję zależy od wykonywanej działalności, zazwyczaj jest to odpowiedni minister
-wniosek o udzielenie lub zmienienie koncesji musi zawierać: kto, adres, nr przedsiębiorców, NIP, określenie o jaką działalność chodzi
-koncesje wydaje się na czas oznaczony 5-50 lat; można prosić, żeby była na krócej niż 5 lat, lecz nie można, żeby była na dłużej niż 50 lat;
-promessa koncesji- min. 6 miesięcy; gwarancja, ze jeśli w określonym czasie przedsiębiorca spełni określone warunki dostanie koncesję;
Wyjątki:
Niespełnienie warunków postawionych przez organ w promessie
Jeśli dane zawarte we wniosku promessy uległy zmianie
Zagrożenie obronności i bezpieczeństwa i obywateli
-procedura obejmuje sprawdzenie pod kątem formalnym i pod kątem zgodności z rzeczywistością
-organ musi ogłosić w Monitorze Polskim ile ma koncesji do rozdysponowania, musi podać o jaką działalność chodzi, warunki jakie trzeba spełnić, na jaki jest czas, jakie wnioski trzeba złożyć i gdzie
-jeśli jest więcej chętnych niż koncesji to organ ogłasza w Monitorze Polskim przetarg-wnioski, kiedy będzie rozstrzygnięty, minimalną oczekiwaną przez organ opłaty koncesyjnej;
Wadium- kwota pieniędzy jaka trzeba ponieść na poczet przetargu
Oferta musi zawierać informację o przedsiębiorcy i jakie wadium wpłacił
Wygrywa ten kto daje największe wadium
Jeśli przedsiębiorca nie chce, żeby jakieś informacje np. o technologii były udostępniane innym to wtedy opatruje to klauzula poufności
-kiedy organ odmawia koncesji:
Przedsiębiorca nie spełnia wymagań
Jeśli jest ograniczona liczba koncesji
Zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa i obywateli
-organ może dokonać kontroli przedsiębiorstwa
1. organ musi cofnąć koncesję:
Jeżeli wobec przedsiębiorcy sąd wydał zakaz wykonywania działalności gospodarczej
Jeżeli przedsiębiorca nigdy nie zaczął działalności
Jeżeli przedsiębiorca trwale zaprzestał działalności
(Nie mogą być koncesje niewykorzystywane)
2. organ ma obowiązek interwencji, lecz albo może cofnąć albo ograniczyć zakres wykonywania koncesji
Przedsiębiorca narusza warunki wykonywania koncesji; organ decyduje jakie naruszenia są rażące;
3. organ może działać i może nie informować; działa, gdy uzna za potrzebne;
Zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa i obywateli
Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy
Upadłość:
-likwidacja-koncesja jest odbierana
-tryb układowy, restrukturyzacja zadłużenia-organ może, ale nie musi odbierać koncesji
Zezwolenia:
-kategoria zbiorcza
-może występować pod różnymi nazwami: zezwolenie, licencja, zgoda itd.
-nie ma przepisów ogólnych, tylko szczególne
-są decyzjami administracyjnymi, mają charakter związany-jeśli przedsiębiorca spełni określone w ustawie warunki to organ ma obowiązek wydać zezwolenie, ale istnieją też wyjątki;
-art. 75 uosdg- wymienia wszystkie ustawy wprowadzające zezwolenia
Rejestr działalności regulowanej:
-nie ma przepisów ogólnych, są tylko szczególne, ale pewne kwestie ogólne można ustalić
-nie ma decyzji administracyjnej
-przedsiębiorca zgłasza do organu zamiar wykonywania działalności gospodarczej
-wpis to czynność materialno-techniczna, nie władcza
-badanie pod kątem formalnym wniosku, nie ma badania pod katem zgodności z rzeczywistością
-organ ma 7 dni na wpisanie do rejestru
-jeśli organ tego nie zrobi to po upływie 14 dni od złożenia wniosku o wpis może podjąć decyzję o rozpoczęciu działalności
-jeśli jest taka potrzeba, organ może zażądać dodatkowych wyjaśnień
-odmowa wpisu:
prawomocne orzeczenie zakazu prowadzenia działalności;
jeżeli w przeciągu 3 lat przedsiębiorca był wpisany i wykreślony-„3 lata szlabanu”
-wykreślenie:
Jeżeli informacje podane o działalności są nieprawdziwe
Jeżeli organ stwierdzi rażące naruszenie zasad działalności (jeśli nie są rażące daje termin do naprawienia ich)
-rejestr jest jawny
Kontrola działalności gospodarczej (UOSG):
Jeżeli kontrola jest prowadzona niewłaściwie wobec przedsiębiorcy to:
-należy się odszkodowanie przedsiębiorcy
-zgromadzone materiały nie mogą być wykorzystane w tym ani … postępowaniu
Wójt (burmistrz, prezydent) – mają obowiązek sygnalizowania kontroli, prowadzić nadzór nad kontrolą, maja obowiązek zawiadamiania innych organów o kontroli;
O kontroli należy powiadomić przedsiębiorcę. Są 2 wyjątki, kiedy nie trzeba powiadamiać przedsiębiorcy o kontroli.
Od 7 do 30 dni od momentu powiadomienia przedsiębiorstwa można przeprowadzić kontrolę.
-kto przeprowadza kontrolę: najczęściej pracownicy danego organu, który przeprowadza kontrolę bądź inna upoważniona osoba
-kontrola powinna się odbyć w obecności przedsiębiorcy lub innej upoważnionej przez przedsiębiorcę osoby
-kontrole można przeprowadzić nawet jeśli nie ma przedsiębiorcy
-kontrola powinna być przeprowadzona w godzinach pracy
-przedsiębiorca ma obowiązek posiadania książki kontroli
-nie można prowadzić jednocześnie więcej niż jednej kontroli (są wyjątki kiedy mogą być prowadzone równoległe kontrole)
-są różne limity długości trwania kontroli w roku (12-48 dni) – mikroprzedsiebiorca i mały przedsiębiorca-12 dni, średni przedsiębiorcy-24 dni, pozostali-48 dni;
-powody przedłużenia kontroli
-przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec kontroli lub określonych czynności
-wyjątki, kiedy przedsiębiorca nie może wnieść sprzeciwu wobec kontroli
-kontrole kończy sporządzenie protokołu pokontrolnego, a później może być kontrola tego czy przedsiębiorca spełnił wymagania
Prawo konkurencji
-Gospodarka rynkowa nie może istnieć bez konkurencji. Państwo jest zobowiązane, aby wspierać konkurencję. Prawo konkurencji wyznacza granice konkurencji na rynku i jest prowadzone w zasadzie przez przepisy UE.
-Prawo konkurencji (antymonopolowe):
praktyki ograniczające konkurencję
koncentracja przedsiębiorców
pomoc publiczna dla przedsiębiorców
-Monopol prawny-przepis prawa wymusza sytuację, kiedy może działać jeden przedsiębiorca (np. monopol dla poczty polskiej na przesyłki do 50g)
-Monopol naturalny-żaden przepis prawny nie wymusza monopolu, ale lepiej jest, gdy tylko jeden przedsiębiorca działa w danej dziedzinie (np. PKP-PLK –zajmują się utrzymaniem torów)
-Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta podlega premierowi.
-Ustawa o ochronie konkurencji i konsumenta-zajmuje się praktykami i koncentracją
skutek musi być w Polsce
może działać w interesie publicznym
-Może działać Komisja Europejska, jeżeli jest ograniczona konkurencja bądź inny element trans graniczny
-prawo konkurencji dotyczy przedsiębiorców, podmiotów, które świadczą usługi użyteczności publicznej, zrzeszeń przedsiębiorców, osób, które są członkami władz przedsiębiorstwa
-Rynek właściwy-obejmuje teren i jest określany przez towary, usługi oraz cenę towarów.
-Wąski i szeroki rynku właściwego-dla przedsiębiorstw lepszy jest szeroki rynek właściwy, bo ma większe pole manewru
Koncentracja przedsiębiorców-połączenie się przedsiębiorców i zwiększenie wpływów na rynku. Na początku jest kontrola wstępna. Zgłasza się sam zamiar podjęcia koncentracji.
Rodzaje koncentracji:
-połączenie z samodzielnych przedsiębiorstw:
fuzja A+B=C
inkorporacja A+B=A
-utworzenie wspólnego nowego przedsiębiorcy A+B=A+B+C (spółka „córka”, np. A i B wspólnie otwierają fabrykę)
-przejęcie kontroli nad innym przedsiębiorcą, np. A przejął większościowe akcje w przedsiębiorstwie B
-nabycie mienia należącego do innego przedsiębiorstwa (tylko w prawie polskim) jeżeli to mienie realizowało rocznie co najmniej 10 mln € obrotu
Progi kwotowe-kryterium jest wielkość obrotu (w Polsce) – 1 mld € w skali świata albo 50 mln € w skali Polski ->muszą dokonać zgłoszenia zamiaru koncentracji
Wyłączenia-przypadki, kiedy nie trzeba zgłaszać koncentracji, pomimo przekroczenia progów, np.:
-gdy koncentracja ma czasowy charakter (np. kiedy jest zastaw)
-postępowanie upadłościowe
-połączenie przedsiębiorstw należących do jednej grupy kapitałowej (główny i reszta pod niego podlega)
Kontrola ma charakter prewencyjny.
Skutki zgłoszenia:
-zgoda na dokonanie koncentracji, gdy organ stwierdzi, ze koncentracja nie zagrozi konkurencji
-wyraża zgodę, zagraża konkurencji, ale nie jest to istotne i zgoda jest pod pewnymi warunkami
-zgoda na koncentracje, która istotnie zagraża konkurencji, ale w opinii urzędu pozytywnie wpłynie na rozwój ekonomiczny, techniczny, wpłynie na gospodarkę krajową
-zakaz konkurencji
Organy nie są związane swoimi decyzjami, czyli można na nowo wydać decyzję.
Postępowanie w prawie konkurencji
Faza wyjaśniająca-wstępne przygotowanie, ma na celu …………………. , jest to post. administracyjne, tryb odwoławczy taki jak przy odwołaniu administracyjnym, odwołanie w terminie 2 tygodni do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sąd może rozstrzygnąć sprawę merytorycznie, służy zaskarżenie do ETS
Faza kontroli właściwej - żądanie dokumentów i zeznań od przedsiębiorców
Pomoc publiczna dla przedsiębiorców- pomoc realizowana przez państwo dla prywatnych przedsiębiorców. Stanowi naruszenie konkurencji. KE jest uprawniona do kontrolowania działań państw członkowskich.
Podstawa o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej przed prezesem UOK..?
Art. 107-zakazana jest wszelka pomoc przyznana przez państwo bądź wykorzystująca środki państwowe, o ile spełnione są 3 warunki:
-pomoc udzielana na warunkach korzystniejszych niż rynkowe
-pomoc miała charakter selektywny, wybiórczy
-pomoc miała charakter antykonkurencyjny
Wszelka pomoc-nie jest istotna forma, ale to że jest realną pomocą finansową.
Pomoc publiczna:
-programy pomocowe-akty prawne (określa kto może skorzystać i na jakich zasadach)
-pomoc indywidualna-pomoc dla konkretnego przedsiębiorcy, przybiera postać decyzji administracyjnej
-subwencjonowanie-środki są przekazywane z państwa na rzecz przedsiębiorcy
-zmniejszenie obciążeń-przedsiębiorca nie płaci państwu albo samorządowi tego co powinien
Pomoc udziela na warunkach korzystniejszych niż rynkowe; pomoc indywidualna jest selektywna.
Dwa wyjątki od art. 107:
-pomoc w niewielkim zakresie finansowym (200 tys. € w ciągu 3 lat kalendarzowych)
-pomoc dozwolona z mocy prawa (jest to katalog) i pomoc dopuszczalna (katalog)
∙ pomoc dozwolona z mocy prawa: pomoc w celach socjalnych dla indywidualnych konsumentów, w razie klęski żywiołowej, dla byłych rejonów NRD
∙ pomoc dopuszczalna: pomoc dla newralgicznych dziedzin gospodarki (sektorowa), pomoc regionalna dla słabiej rozwiniętych regionów UE, pomoc na konkretne przedsięwzięcia (badanie i rozwój nowych technologii, ochrona środowiska)
Państwo członkowskie, które chce wprowadzić niedozwoloną pomoc publiczną, musi zgłosić się do Komisji Europejskiej. Od decyzji Komisji przysługuje odwołanie do ETS lub zgoda od Rady Europy.
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
-sami przedsiębiorcy mogą pozywać do sądu nieuczciwych konkurentów
-przepisy mają chronić interes przedsiębiorców i konsumentów
Czyn nieuczciwej konkurencji-definicja i przykłady zawarte są w ustawie
Czyn nieuczciwej konkurencji-każde działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli narusza albo chociaż potencjalnie zagraża interesom innego przedsiębiorcy lub klienta
Przykłady:
Takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić w błąd co do tożsamości (np. podobny symbol, nazwa, oznaczenie, Wedel–Wadel -korzystanie z renomy innej firmy)
Opatrywanie towarów lub usług fałszywym oznaczeniem geograficznym
Oznaczenie towarów lub usług w sposób wprowadzający w błąd (np. pochodzenie, ilość, jakość, skład, data ważności, sposób konserwacji)
Na produktach sprzedawanych w Polsce powinna być zamieszczona informacja w języku polskim
Wykorzystywanie, ujawnianie, przekazywanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa tzw. szpiegostwo przemysłowe; przedsiębiorca musi wprowadzić klauzulę poufności lub dołożyć innych starań, aby dana informację nazwać tajemnicą
Naśladowanie gotowego produktu (np. coś wygląda jak inny towar, przez co wprowadza w błąd klienta; nie można przypisać miana czynu nieuczciwej konkurencji, gdy nie ma innego wyjścia np. to że samochód ma 4 koła)
Rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji o sobie lub innym przedsiębiorcy w celu przysporzenia sobie korzyści lub innym szkody
Wszystko co mieści się w nadużywaniu pozycji dominującej
Utrudnianie dostępu do rynku małym przedsiębiorcom; sprzedaż po cenie bez uwzględnienia marży handlowej, poniżej własnych kosztów-oprócz likwidacji sklepu i wyprzedaży
Reklama sprzeczna z prawem, dobrymi obyczajami lub godnością człowieka
Reklama wprowadzająca w błąd
Reklama odwołująca się do leków, łatwowierności dzieci
Reklama, która sprawia wrażenie neutralnej informacji
Reklama porównawcza-z bezpośrednim lub pośrednim wskazaniem; istnieje 8 warunków, jakie powinno się spełnić w konstruowaniu takiej reklamy (nie może wprowadzać w błąd-trzeba podać realne informacje, porównanie musi nastąpić w sposób rzetelny, porównanie musi nastąpić w sposób obiektywny i odnosić się do sprawdzalnych i istotnych dla konsumenta cech, nie może dyskredytować konsumenta-można mówić że dany produkt jest lepszy itd. Ale nie można używać negatywnych sformułowań, musi być zachowana tożsamość oznaczeń geograficznych, nie można robić reklamy „tylko po to by pokazać się obok bardziej renomowanego produktu”, reklama nie może przedstawiać produktu jako imitacji innego produktu, który ma już jakąś renomę)
Co przedsiębiorcy mogą zrobić, jeśli ktoś się ucieka do nieuczciwej konkurencji?
-można zażądać zaniechania działania
-można zażądać usunięcia skutków działanie nieuczciwej konkurencji
-żądanie naprawienia szkody lub wydania uzyskanych korzyści
-można zażądać zapłacenia określonej sumy pieniędzy na cel społeczny
W przypadku wysunięcia bezpodstawnego oskarżenia o nieuczciwą konkurencję poszkodowany przedsiębiorca może domagać się odszkodowania.
Przedsiębiorstwa państwowe - samodzielne, samorządne, samofinansujące się przedsiębiorstwa posiadające osobowość prawną;
-Wady:
słaba pozycja dyrektora
pracownicy uczestniczą w zarządzaniu, ale nie ponoszą odpowiedzialności
-Organ założycielski - organ administracji, który zdecydował się złożyć przedsiębiorstwo; organ sprawuje nadzór nad dyrektorem;
-Przedsiębiorstwa państwowe użyteczności publicznej – zajmują się np. wodociągami, kanalizacją i mogą być dotowane przez budżet państwa, nawet jeśli nie przynoszą zysków;
-Obecnie nie tworzy się przedsiębiorstw państwowych.
-organy przedsiębiorstw państwowych:
Dyrektor – zarządza i reprezentuje na zewnątrz, powołują go pracownicy
Ogólne Zgromadzenie Pracowników – zbierają się co najmniej 2 razy do roku, uchwały podejmują większością głosów;
Rada Pracownicza – składa się z 15 członków, którzy SA wybierani przez pracowników; organ stanowiący (statut), kompetencja opiniodawcza, uprawnienia kontrolne;
zastępcy dyrektora / pełnomocnicy
-Komisja Rozjemcza – rozstrzyga spory pomiędzy dyrektorem a Radą Pracowników; muszą wybrać superarbitra, który ma wykształcenie prawnicze; Komisja ma 14 dni na wydanie decyzji, ale można też wnieść sprawę do sądu;
-Konstrukcja prawna przedsiębiorstwa:
umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym – zawiązana na czas oznaczony, ale co najmniej na 3 lata pomiędzy Skarbem Państwa a zarządcą
Rada Nadzorcza – kontroluje zarządcę, 1/3 Rady stanowią pracownicy
-postępowanie naprawcze – wszczynane przez organ założycielski z Ministrem Finansów jeżeli przedsiębiorstwo przynosi straty; jest Zarząd Komisaryczny, którego wskazuje organ założycielski; musi przedstawić program naprawczy;
-likwidacja – decyduje o niej organ założycielski:
jeżeli przez 6 miesięcy przedsiębiorstwo przynosi straty
jeżeli sąd zakaże prowadzenia działalności
jeżeli ponad połowa aktywów to akcje w innych przedsiębiorstwach
Do likwidacji powołany jest zespół przygotowawczy; Minister Skarbu Państwa sprzeciwić się likwidacji. Prawo sprzeciwu przysługuje Dyrektorowi i Radzie Pracowniczej. Likwidacja to unicestwienie w sensie prawnym (wykreślenie z KRS), ale przedsiębiorstwo działa dalej i jest przenoszone do innego przedsiębiorcy itp.
Transformacja – przekazywanie majątku państwa w ręce prywatne
Komunalizacja – mienie państwowe przekazywane jest JST.
-Instrukcje, które dokonywały zamiany mienia państwowego na prywatne
Agencja Mienia Wojskowego
Agencja Nieruchomości Rolnej
Jednostki Samorządu Terytorialnego
Minister Skarbu Państwa
-Komercjalizacja – przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w spółkę:
z. o. o. – udziały
s. a. – akcje
(udziały i akcje należą do Skarbu Państwa)
-Komercjalizacji dokonuje Minister Skarbu Państwa na wniosek organu założycielskiego albo na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa i Rady Pracowniczej. Na ich wniosek musi dokonać komercjalizacji. JST może wnioskować o komercjalizację, ale Minister Skarbu Państwa tylko może dokonać komercjalizacji, nie musi.
-Minister sporządza akt komercjalizacji, określa kapitał zakładowy spółki i jakie będą pierwsze władze. Potem rejestruje się spółkę w KRS.
2. Prywatyzacja pośrednia – całość sprzedawana w ręce prywatne albo Skarb Państwa przekazywał część udziałów prywatnym inwestorom; czuwa nad tym Minister Skarbu Państwa
-wybiera tryb sprzedaży akcji:
giełda
oferta ogłoszona publicznie
w drodze przetargu publicznego
w drodze negocjacji na podstawie publicznego ogłoszenia
aukcja
-z wybranym zawiera się umowę prywatyzacyjną
-pracownik ma prawo do akcji skomercjalizowanej spółki, nie może ich sprzedać w ciągu 2 lat.
3. Prywatyzacja bezpośrednia – bez pośrednictwa komercjalizacji; rozporządzanie wszystkimi składnikami przedsiębiorstwa; właściwym organem do prywatyzacji bezpośredniej jest organ założycielski;
-trzy tryby:
cały majątek przedsiębiorstwa może być sprzedany
majątek przedsiębiorstwa może być wniesiony do spółki
majątek przedsiębiorstwa może być oddany do odpłatnego korzystania
-sprzedaż przedsiębiorstwa:
przetarg publiczny
w drodze negocjacji
-Na zasadzie wyjątku majątek przedsiębiorstwa państwowego będzie wniesiony do jednoosobowej spółki Skarbu państwa (taki sam efekt jak przy komercjalizacji, likwidacja przedsiębiorstwa-majątek do spółki, tryb ten stosuje się najczęściej w bardzo trudnych sytuacjach, później może nastąpić prywatyzacja pośrednia, dofinansowanie spółki)
-Szczególne zasady spółek skomercjalizowanych
1. jednoosobowe spółki akcyjne, które powstały w skutek prywatyzacji
-musi funkcjonować Rada Nadzorcza (kontroluje działalność zarządu)
2/5 – przedstawiciele pracowników
3/5 – osoby, które zdały odpowiedni egzamin; osoby, które mają tytuły i wykształcenie prawnicze lub ekonomicznie nie muszą;
-do roku po zakończeniu funkcji w radzie nadzorczej nie można zwolnić pracownika, ani podjąć działań na jego niekorzyść (czas pełnienia funkcji + rok)
-w spółkach skomercjalizowanych można powierzyć zarząd zewnętrznemu menagerowi (w drodze umowy)
2. w spółkach, gdzie Skarb Państwa jest większościowym właścicielem
-zarząd nie może swobodnie decydować o tym czy utworzyć nową spółkę, kupić akcje innej spółki, sprzedać akcje; wymagana jest zgoda walnego zgromadzenia akcjonariuszy
-sprzedaż składnika majątku trwałego następuje w drodze przetargu, jeśli przekraczają
5 tys. €
-darowizna, zwolnienie z długu i wszelkie umowy niezwiązane z działalnością gospodarczą, przekraczające 5 tys. € wymagają zgody Rady Nadzorczej
-musi być przeprowadzony konkurs do wyboru członków zarządu
„Złota akcja Skarbu Państwa”
-ustawa szczególnych uprawnieniach Ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywania w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej i paliw gazowych;
-żeby podlegać pod tą ustawę mienie tych spółek zostało uznane za szczególnie istotne i wymienione jest na dokumencie urzędowym jakiem jest Jednolity wykaz obiektów, instalacji i usług wchodzących w skład infrastruktury, który sporządza Dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa; z góry wiadomo jakie mienie podlega pod przepisy tej ustawy, nie ma dowolności;
-jeśli spółka objęta jest wykazem to Minister Skarbu Państwa może się sprzeciwiać decyzji zarządu wobec uchwał dotyczących rozwiązania spółki, zaniechania eksploatacji mienia z infrastruktury krytycznej, długoletnim planom finansowym, zbyciu lub wydzierżawieniu, przeniesieniu siedziby spółki za granicę, zmianie przedmiotu działalności;
-Minister ma 14 dni od poinformowania go, żeby zgłosić sprzeciw; informację przekazuje pełnomocnik do spraw infrastruktury krytycznej
-moc prawna decyzji jest zawieszona w czasie-do momentu czy Minister zgłosi sprzeciw czy nie
-po wniesieniu sprzeciwu można wnieść prośbę o ponowne rozpatrzenie decyzji, na ponowne zażalenie przysługuje sprzeciw do sądu administracyjnego;
Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
-potrzebna jest decyzja administracyjna Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji; jeśli wyrazi zgodę, to Minister Ochrony Narodowej albo do spraw rolnictwa może się sprzeciwić;
-cudzoziemiec:
Osoba fizyczna bez obywatelstwa polskiego
Osoby prawne i jednostki organizacyjne mające siedzibę zagranicą
Polska spółka lub jednostka organizacyjna, utworzona w Polsce, mająca siedzibę w Polsce, jeśli jest kontrolowana przez osobę fizyczna bez obywatelstwa polskiego albo osobę prawną lub jednostkę organizacyjną mającą siedzibę zagranicą (kontrola ponad 50% głosów na zgromadzeniu pracowników)
-nabycie nieruchomości – nabycie prawa własności, wieczystego użytkowania na podstawie dowolnego zdarzenia prawnego
-MSWiA przyznaje zezwolenie przy spełnieniu dwóch przesłanek:
Gdy MSWiA stwierdzi, że nabycie nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa, obronności i porządku publicznego oraz nie jest sprzeczne z polityką zdrowotną, społeczną i ….
Gdy cudzoziemiec wykaże swoje związki z Polską (polskie pochodzenie, małżeństwo z obywatelem polskim, prawo przebywania w Polsce, prowadzenie w Polsce działalności gospodarczej, członek władz w polskiej spółce, przedsiębiorstwie)
-wniosek musi zawierać:
Kto się stara
O jaką nieruchomość chodzi
Od kogo, po kim się nabywa
Forma prawna nabycia
Cel nabycia
-zaspokojenie własnych potrzeb życiowych (do 0,5 ha powierzchni)
-dla prowadzenia działalności gospodarczej (bez limitu powierzchni, lecz trzeba wykazać, ze akurat taka powierzchnia jest potrzebna)
-cudzoziemiec może się starać o uzyskanie promessy od MSWiA (obietnicy, że uzyska pozwolenie)
-zezwolenie wymaga nabycie udziałów i akcji w polskich spółkach, nie dotyczy to spółek publicznych (notowanych na giełdzie)
-nabycie nieruchomości bez uzyskania zezwolenia jest nieważne, z tym że nieważność musi być stwierdzona przez sąd
-wnioskować o stwierdzenie nieważności może:
Wójt, burmistrz, prezydent
Starosta
Marszałek województwa
Wojewoda
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
-nie trzeba zezwolenia jeśli chodzi o dziedziczenie ustawowe, gdy jest testament to musi w ciągu 2 lat od chwili otwarcia testamentu uzyskać zezwolenie
-nie trzeba zezwolenia np. na nabycie garażu, legalnie przebywający cudzoziemiec co najmniej 5 lat, gdy zawrze małżeństwo z osobą z Polskiem obywatelstwem 2 lata, na nabycie nieruchomości przez polską spółkę kontrolowaną przez cudzoziemców w mieście (do 0,4 ha)