Temat: polekowe zaburzenia ze strony układu oddechowego i moczowego 19.12.12
Polekowe zaburzenia ze strony układu oddechowego
leki, które najczęściej powodują zaburzenia czynności układu oddechowego:
kwas acetylosalicylowy (objawy dychawicy oskrzelowej)
niesteroidowe leki przeciwzapalne-NLPZ
Ezynofilia płucna (często poprzedzaj ją kaszel, gorączka, duszności)
nitrofurantoina (Może wywołać śródmiąższowe zwłókniające zapalenia płuc)
fenytoinie
karbamazepinie,
kwasie amino salicylowym
izoniazydzie
sulfonamidach
penicylinie,
hydralazynie
solach złota
amiodaronie
polekowe zwłóknienie płuc:
niektóre leki przeciwnowotworowe: bleomycyna, peplomycyna, busulfan, cyklofosfamid, karmustyna, mitomycyna, chlorambucyl, melfalan, metotreksat
tokainidem,
amiodaronem
Penicylaminą
metysergidem
depresja ośrodka oddechowego:
opioidy
nasilają objawy dychawicy oskrzelowej (działają kurcząco na oskrzela)
leki beta-adrenolityczne
morfina
leki cholinomimetyczne,
IKA (kaptopryl)-(napady dychawicy często są poprzedzone uporczywym, przewlekłym, suchym kaszlem)
Polekowe uszkodzenia ze strony układu moczowego:
Nerek i dróg moczowych
Czynniki ryzyka:
Duże dawki i częste podawanie leków
Jednoczesne stosowanie nefrotoksycznych substancji leczniczych
Uprzednie lub współczesne choroby nerek
Odwodnienie
Zaburzenia gospodarki elektrolitowej
Hipoproteinemia a zwłaszcza hipoalbuminemia
Podeszły wiek
| Rodzaj uszkodzenia | Leki mogące wywołać uszkodzenie |
|---|---|
| Uszkodzenie cewek nerkowych lub/i ostre śródmiąższowe zapalenie nerek | acyklowir, aminoglikozydy, azacytydyna, cefalosporyny, chlorozotocyna, chinolon, cyklofosfamid, cyklosporyna, diklofenak, erytromycyna, fenacetyna, fenylbutazon, fenytoina, furosemid, ifosfamid, izoniazyd, kaptopryl, karbamazepina, karmustyna, ketoprofen, , lomustyna, mannitol, metotreksat,, metyldopa, NLPZ, omeprazol, paracetamol, plikamycyna, ryfampicyn, sole litu i złota, streptomycyna, wankomycyna |
| Martwica brodawek nerkowch | fenacetyna, kwas acetylosalicylowy, kwas mefenamowy |
| Uszkodzenie kłębuszków i/lub naczyń nerkowych | diklofenak, fenylbutazon, fluorouracyl, hydralazyna, ifosfamid, interferon gamma, kwas mefenamowy, mitomycyna, nifedypina, NLPZ, probenecyd, propyltiouracyl, ryfampicyna, sole złota |
| Śródmiąższowe zapalenie nerek na tle nadwrażliwości | allopurynol, cefalosporyny, chlorprotyksen, cyprofloksacyna, erytromycyna, fenylbutazon, fenytoina, halotan, kaptopryl, karbamazepina, kwas mefenamowy, naproksen |
| Krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego | Akroleina –cytostatyk, cyklofosfamid, ifosfamid |
| Zespół lizy guza-szybki rozpad bardzo dużej ilości komórek nowotworowych | chemioterapia |
b) Leki wywołujące zaburzenie gospodarki wodno-elektrolitowej
| Rodzaj uszkodzenia | Leki mogące wywołać uszkodzenie |
|---|---|
| Zatrzymanie płynów i jonów sodowych | glikokortykosteroidy, steroidy anaboliczne, androgeny, estrogeny, rezerpina, diazoksyd, guanetydyna, klonidyna, fenylbutazon |
| Hiponatriemia(obniżenie jonów sodowych) | cyklofosfamid, heparyna, spironolakton, niesteroidowe leki przeciwzapalne, karbamazepina |
| Hipokaliemia (obniżenie jonów potasowych) | amfoterycyna B, cisplatyna, glikokortykosteroidy, gentamycyna, lewodopa, neomycyna, nifedypina, streptozocyna, tiazydowe leki moczopędne |
| Hiperkalcemia –( podwyższenie poziomu wapnia we krwi) | duże dawki estrogenów i androgenów, hiperwitaminoza D, A, sole litu, tiazydowe leki moczopędne |
| Hipokalcemia (obniżenie poziomu wapnia) | barbiturany, furosemid, kwas etakrynowy, neomycyna, plikamycyna, pochodne hydantoiny |
| Hipomagnezemia (obniżenie poziomu magnezu) | cisplatyna, cyklosporyna, |
| Hipofosfatemia (obniżenie stężenia fosforanów nieorganicznych we krwi) | cisplatyna, doksycyklina, ifosfamid, streptozocyna |