Model popytowo-podażowy

AD-AS

AD – globalny popyt

AS – globalna podaż

AD-AS
Czynniki:

1. Produkcja potencjalna

- produkcja, którą można by było osiągnąć gdyby w racjonalny sposób wykorzystać wszystkie czynniki produkcji (praca, ziemia, kapitał, technika/technologia).

1. Produkcja faktyczna

- wytwarzana w gospodarce i uzależniona jest od opłacalnej sprzedaży.

1. Globalny popyt

- łączna ilość towaru jaką konsumenci decydują się zakupić w danych warunkach.

Zależy od:

• Ogólnego poziomu cen

• Wysokości dochodów ludności

1. Globalna podaż

- łączna ilość towarów jaką producenci są w stanie wyprodukować, dostarczyć na rynek i sprzedać.

Zależy od:

• Zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania

• Cen dóbr

• Kosztów produkcji

AD-AS

Z punktu widzenia:

1. Neoklasycy

Yp – produkcja potencjalna

• Krzywa podaży jest niezależna od ceny

• Czynniki wytwórcze są w pełni wykorzystane

• Mamy doczynienia z doskonałą giętkością (elastycznością) cen

• Wzrost globalnego popytu przy stałej globalnej podaży prowadzi jedynie do wzrostu cen

• Produkcja jest zawsze na poziomie potencjalnym:
  produkcja rzeczywista = produkcja potencjalna

1. Kejnsiści

Ye – produkcja rzeczywista

• Krzywa podaży jest kształtowana przy stałej cenie i rosnącej produkcji, aż do momentu osiągnięcia produkcji potencjalnej (Yp), po jej osiągnięciu następuje tylko zwiększenie ceny, ponieważ produkcji zwiększyć się już nie da.

• Czynniki wytwórcze nie są w pełni wykorzystywane, mechanizm rynkowy jest mało skuteczny co powoduje, że ceny w tym podejściu są lepkie (sztywne)

• Po osiągnięciu produkcji potencjalnej zwiększanie globalnego popytu prowadzi do wzrostu cen.

1. Kompromisowe

MODEL POPYTOWO-PODAŻOWY

Model popytowy (kejnsowski)

• Ingerencja państwa wskazana, z uwzględnieniem gospodarki fiskalnej i monetarnej

• Popyt na towary niewystarczający (bezrobocie przymusowe)

• Ceny sztywne (lepkie)

• Mechanizm rynkowy jest zawodny, o czym świadczyć mogą kryzysy ekonomiczne

• Czynniki wytwórcze nie są w pełni wykorzystane

• Model ten dotyczy krótkiego okresu, w którym ceny i płace są stałe

• Poziom produkcji faktycznej zależy od poziomu globalnego popytu

• Model ten tłumaczy przyczyny kryzysów wynikające ze zbyt niskiego popytu globalnego, natomiast nie tłumaczy przyczyn inflacji

• Inwestycje autonomiczne, natomiast oszczędności są funkcją tego dochodu

• Model ten funkcjonuje w warunkach konkurencji niedoskonałej o czym świadczyć może monopolizacja gospodarki

• Działa prawo Kejnsa, które mówi, że wzrost globalnego popytu daje możliwości wzrostu globalnej podazy

• Krzywa AS przegięta „_|”

Model podażowy (klasyczny)

• Ingerencja państwa jest niewskazana (samoregulacja)

• Popyt na towary jest wystarczający (brak bezrobocia)

• Ceny giętkie (elastyczne)

• Mechanizm rynkowy jest skuteczny, samoczynnie zapewnia równowagę rynkową

• Czynniki wytwórcze w pełni wykorzystane

• Model ten dotyczy długiego okresu, w którym ceny i płace są doskonale elastyczne

• Poziom produkcji faktycznej zależy od poziomu produkcji potencjalnej

• Model ten nie wyjaśnia przyczyn kryzysów, ponieważ produkcja zawsze jest na poziomie potencjalnym, natomiast inflację tłumaczy jako wynik dostosowania cen w warunkach nadwyżki popytu globalnego nad globalną podażą

• Zarówno inwestycje jak i oszczędności zależą od bieżącej stopy procentowej

• Model ten funkcjonuje w warunkach konkurencji doskonałej

• Działa prawo Say’a, które mówi, że globalna podaż zawsze stwarza globalny popyt

• Krzywa AS prosta „|”