1. Obowiązki dziennikarza związane ze sprawozdawczością sądową.
Nie wolno wypowiadać w prasie opinii co do rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym przed wydaniem orzeczenia w I instancji.
Nie wolno publikować w prasie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, jak również danych osobowych i wizerunku świadków, pokrzywdzonych i poszkodowanych, chyba że osoby te wyrażą na to zgodę.
Właściwy prokurator lub sąd może zezwolić, ze względu na ważny interes społeczny, na ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe.
Redaktor naczelny dziennika jest obowiązany opublikować odpłatnie we wskazanym lub uzgodnionym terminie:
1) prawomocny wyrok sądu lub inne orzeczenie zawierające klauzulę o opublikowaniu,
2) ogłoszenie sądu lub innego organu państwowego.
2. Redaktor naczelny dziennika jest obowiązany opublikować nieodpłatnie, we wskazanym lub uzgodnionym terminie, list gończy.
W przypadku orzeczenia środka karnego podania wyroku do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w dzienniku lub czasopiśmie, sąd przesyła tekst mającego się ukazać ogłoszenia (odpis wyroku lub wyciąg z jego treści, ewentualnie -tekst będący streszczeniem wyroku) z poleceniem jego wydrukowania w jednym z najbliższych numerów pisma.
2. Prawo pokrewne i jego przykłady.
Rodzaj praw własności intelektualnej, podobnych do praw autorskich. Są to prawa zbywalne i bezwzględne (skuteczne wobec wszystkich co oznacza że na wszystkich spoczywa obowiązek nie ingerowania w sferę spraw określonych tym prawem). Prawa pokrewne chronią głównie interesy podmiotów, dzięki którym utwory są rozpowszechniane, np. wykonawców utworów, producentów fonogramów. Prawa pokrewne powstają równolegle do praw autorskich i nie naruszają ich. Prawa pokrewne są ograniczone czasowo. Wygasają zasadniczo po upływie:
lat od:
- ustalenia artystycznego wykonania (po upływie 50 lat następujących po roku, w którym nastąpiło pierwsze ustalenie wykonania)
- sporządzenia fonogramu lub wideogramu (po upływie 50 lat następujących po roku, w którym został on sporządzony)
- pierwszego nadania programu (po upływie 50 lat następujących po roku, w którym nastąpiło pierwsze nadanie programu)
lat od publikacji wydania naukowego i krytycznego (od jej daty)
25 lat od pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia (od jego daty).
Przykłady:
prawa do artystycznych wykonań,
prawa do fonogramów i wideogramów,
prawa do nadań programów,
prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych.
3. Rozpowszechnianie utworu.
Utworem rozpowszechnionym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został
w jakikolwiek sposób udostępniony publicznie.
Rozpowszechnianiem utworu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, drogą
emisji radiowej lub telewizyjnej, prowadzonej w sposób satelitarny jest jego
rozpowszechnianie poprzez wprowadzenie przez organizację radiową lub telewizyjną
i na jej odpowiedzialność, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do
drogi przekazu prowadzącej do satelity i z powrotem na Ziemię.
W przypadku gdy sygnał przekazujący utwór jest kodowany w sposób uniemożliwiający
jego powszechny i nieograniczony odbiór, jest to rozpowszechnianie,
pod warunkiem równoczesnego udostępnienia przez organizację
radiową lub telewizyjną, lub za jej zgodą, środków do odbioru tego sygnału.
4. Prawo zależne.
Rozporządzanie i korzystanie z opracowań zależy od twórcy pierwotnego. Musi on wydać zezwolenie na wykonanie opracowania, oraz jego późniejsze rozpowszechnianie. Twórca pierwotny może cofnąć zezwolenie, jeśli przez 5 lat opracowanie nie zostanie rozpowszechnione. Na egzemplarzach opracowania należy umieścić nazwisko autora pierwotnego, oraz tytuł dzieła pierwotnego.
5. Rejestracja dziennika/czasopisma.
Wydawanie dziennika lub czasopisma wymaga rejestracji w sądzie wojewódzkim właściwym miejscowo dla siedziby wydawcy, zwanym dalej organem rejestracyjnym.
Wniosek o rejestrację powinien zawierać:
1. tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedzibę i dokładny adres redakcji,
2. dane osobowe redaktora naczelnego,
3. określenie wydawcy, jego siedzibę i dokładny adres,
4. częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma.
Wydawanie dziennika lub czasopisma można rozpocząć, jeżeli organ rejestracyjny nie rozstrzygnął wniosku o rejestrację w ciągu 30 dni od jego zgłoszenia. O zmianie danych należy zawiadomić niezwłocznie organ rejestracyjny.
6. Zasady nadawania programów telewizyjnych i radiowych.
Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 33% kwartalnego czasu nadawania programu na audycje wytworzone pierwotnie w języku polskim, z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów.
Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają ponad 50% kwartalnego czasu nadawania programu na audycje europejskie, z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów.
Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 10% kwartalnego czasu nadawania programu na audycje europejskie wytworzone przez producentów niezależnych, z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów. W czasie przeznaczonym na audycje europejskie wytworzone przez producentów niezależnych, audycje wytworzone w okresie 5 lat przed rozpowszechnieniem w pro-gramie powinny stanowić co najmniej 50%.
Nadawcy programów radiowych, z wyłączeniem programów tworzonych w całości w języku mniejszości narodowej lub etnicznej, lub w języku regionalnym przeznaczają co najmniej 33% miesięcznego czasu nadawania w programie utworów słowno- muzycznych na utwory, które są wykonywane w języku polskim, z tego co najmniej 60% w godzinach 5–24.
Przy ustalaniu czasu nadawania w godzinach 5–24 czas nadawania utworu słowno-muzycznego w tych godzinach wykonywanego w języku polskim przez debiutanta jest liczony jako 200% czasu nadawania utworu.
Za utwór wykonywany przez debiutanta uważa się utwór słowno-muzyczny wykonywany w języku polskim, który w danym okresie rozliczeniowym został rozpowszechniony w programie radiowym, a od daty pierwszego rozpowszechnienia nie minęło 18 miesięcy, przy czym za debiutanta uważa się wyłącznie artystę lub zespół muzyczny, który w powyższym okresie 18 miesięcy po raz pierwszy opublikował album zawierający utwory słowno-muzyczne lub pojedyncze nagranie utworu słowno-muzycznego.
Przekazy handlowe powinny być łatwo rozpoznawalne. Reklamy i telesprzedaż powinny być łatwo odróżnialne od materiału redakcyjne-go. Reklamy i telesprzedaż odróżnia się w programie za pomocą środków wizualnych, dźwiękowych lub przestrzennych. Reklamy i telesprzedaż nie mogą zajmować więcej niż 12 minut w ciągu godziny zegarowej.
Ograniczenia określonego w ust. 3 nie stosuje się do:
1) ogłoszeń nadawcy, zawierających jedynie informację o jego audycjach lub fragmenty tych audycji;
2) ogłoszeń nadawcy zawierających jedynie informację o dodatkowych pro-duktach uzyskiwanych bezpośrednio z audycji;
3) wymaganych prawem oznaczeń przekazów handlowych, w tym wskazań sponsorów.
Ogłoszenia te są emitowane pomiędzy audycjami i nie mogą zajmować więcej niż 2 minuty w ciągu godziny zegarowej. Bloki programowe poświęcone wyłącznie telesprzedaży powinny być wyraźnie oznaczone w sposób wizualny i dźwiękowy oraz nadawane w sposób nieprzerwany przez co najmniej 15 minut. Do bloków takich nie stosuje się ograniczenia określonego w ust. 3.
Umieszczanie reklam lub telesprzedaży podczas audycji nie może naruszać integralności audycji, przy uwzględnieniu naturalnych przerw w audycji, jej czasu trwania i charakteru, ani uprawnień podmiotów praw do audycji. W transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające z przepisów ich rozgrywania oraz w transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy, reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane wyłącznie w tych przerwach.
Filmy wyprodukowane dla telewizji, z wyłączeniem serii, seriali i audycji doku-mentalnych, oraz filmy kinematograficzne mogą zostać przerwane, w celu nadania reklam lub telesprzedaży, wyłącznie jeden raz podczas każdego okresu pełnych 45 minut przewidzianych w programie.
Audycje inne niż określone w ust. 2 mogą być przerywane w celu nadania reklam lub telesprzedaży, jeżeli okres między kolejnymi przerwami w danej audycji wynosi w programie telewizyjnym co najmniej 20 minut, a w programie radiowym co najmniej 10 minut. Za przerwanie audycji uznaje się każde umieszczenie reklamy lub telesprzedaży w trakcie audycji.
Nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży:
1) serwisów informacyjnych;
2) audycji o treści religijnej;
3) audycji publicystycznych i dokumentalnych o czasie krótszym niż 30 minut;
4) audycji dla dzieci.
Zakazane jest nadawanie przekazu handlowego:
1) wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu,
2) napojów alkoholowych,
3) świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej udzielanych wyłącznie na podstawie skierowania lekarza;
4) produktów leczniczych,
5) gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier na automatach,
6) substancji psychotropowych lub środków odurzających oraz środków spożywczych lub innych produktów.
Zakazane jest nadawanie przekazów handlowych:
1) nawołujących bezpośrednio małoletnich do nabywania produktów lub usług;
2) zachęcających małoletnich do wywierania presji na rodziców lub inne osoby w celu skłonienia ich do zakupu reklamowanych produktów lub usług;
3) wykorzystujących zaufanie małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i innych osobach;
4) w nieuzasadniony sposób ukazujących małoletnich w niebezpiecznych sytu-acjach;
5) oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość.
Przekaz handlowy nie może:
1) naruszać godności ludzkiej;
2) zawierać treści dyskryminujących ze względu na rasę, płeć, narodowość, pochodzenie etniczne, wyznanie lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek czy orientację seksualną;
3) ranić przekonań religijnych lub politycznych;
4) zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich;
5) sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska.
7. Domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych i jego wyłączenia (kontratypy).
Domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych:
1.Ustalenie, że naruszenie dobra osobistego było bezprawne
2.Brak okoliczności wyłączających ową bezprawność (bezprawność – czyn sprzeczny z treścią przepisu prawa lub ustawy, ale także sprzeczny z zasadami współżycia społecznego)
3.Domniemanie bezprawności dobra osobistego (domniemanie – np. ojcostwa, domniema się że, ojcem dziecka jest mąż matki dziecka, ważne jest przeniesienie ciężaru dowodu.)
Domniemanie bezprawności - gdy doszło do naruszenie dobra osobistego to sąd przyjmuje, że działanie było bezprawne do chwili gdy dziennikarz nie uchyli owej bezprawności. To na dziennikarzu ciąży obowiązek okoliczności wyłączających bezprawność.
Kontratypy wyłączające bezprawność:
1.Trzeba wykazać, że naruszenie dobra osobistego nastąpiło za zgodą osoby pokrzywdzonej.
2.Trzeba wykazać, że naruszenie dobra było zezwolone przez przepis prawny.
3.Trzeba wykazać, że dziennikarz działał w obronie uzasadnionego interesu społecznego – kontratyp dozwolonej krytyki prasowej.
Ad.1 Zgoda może być udzielona w dowolnej formie, aby tylko można było udowodnić, że do udzielenia zgody doszło. Zgoda musi być udzielona przez osobę pokrzywdzoną, w przypadku dzieci przez ich opiekuna. Zgoda musi dotyczyć konkretnego sposobu wykorzystania dobra osobistego. Zawsze musi być skonkretyzowana, co do miejsca i czasu publikacji. Zgoda nie może być odsprzedana i wątpliwa.
Ad.2 Policjant może naruszać dobro osobiste, np. nietykalność osobistą, ponieważ wynika to z przepisu prawa, który zezwala policjantom na takie zachowanie.
Ad. 3 Ujawnienie danych osobowych i wizerunku osób przeciwko którym toczy się postępowanie sądowe lub przygotowawcze mogą być ujawnione tylko za zgodą sądu lub prokuratora.
8. Definicja : prasy, dziennika, czasopisma, materiału prasowego, redaktora, red.naczelnego, redakcji , wydawcy, wydawnictwa.
PRASA – publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe;
DZIENNIK- ogólno informacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu, ukazujący się częściej niż raz w tygodniu.
CZASOPISMO - druk periodyczny ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu, a nie rzadziej niż raz w roku; przepis ten stosuje się odpowiednio do przekazu za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu innego niż określony w (dziennik)
MATERIAŁ PRASOWY - każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w prasie tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa,
REDAKTOR - dziennikarz decydujący lub współdecydujący o publikacji materiałów prasowych
RED. NACZELNY - jest osoba posiadająca uprawnienia do decydowania o całokształcie działalności redakcji
REDAKCJA - jednostka organizująca proces przygotowywania (zbierania, oceniania i opracowywania) materiałów do publikacji w prasie
WYDAWCA - osoba prawna, fizyczna lub inna jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej. W szczególności wydawcą może być organ państwowy, przedsiębiorstwo państwowe, organizacja polityczna, związek zawodowy, organizacja spółdzielcza, samorządowa i inna organizacja społeczna oraz kościół i inny związek wyznaniowy
WYDAWNICTWO - jest instytucją, która zajmuje się całym procesem wydawniczym
9. Pojęcie informacji publicznej. Tryb udostępniania informacji publicznej.
Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie.
Podmioty uprawnione do uzyskania informacji publicznej.
Każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, zwane dalej "prawem do informacji publicznej". Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Nie można ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne - w zakresie tych zadań lub funkcji.
Podmioty zobowiązane do udzielenia inf. publicznej
Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
1) organy władzy publicznej,
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,
4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.
Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców reprezentatywne.
Udostępnianie informacji publicznych następuje w drodze:
1) ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej,
2) udostępniania,
3) wstępu na posiedzenia organów, tj. dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów a także udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.
Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Tworzy się urzędowy publikator teleinformatyczny - Biuletyn Informacji Publicznej - w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej, zwany dalej "Biuletynem Informacji Publicznej”.
Podmioty udostępniające informacje publiczne w Biuletynie Informacji Publicznej są obowiązane do:
1) oznaczenia informacji danymi określającymi podmiot udostępniający informację,
2) podania w informacji danych określających tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji,
3) dołączenia do informacji danych określających tożsamość osoby, która wprowadziła informację do Biuletynu Informacji Publicznej,
4) oznaczenia czasu wytworzenia informacji i czasu jej udostępnienia,
5) zabezpieczenia możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji.
Informacja publiczna może być udostępniana:
1) w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych,
2) przez zainstalowane w miejscach, o których mowa w pkt 1, urządzenia umożliwiające zapoznanie się z tą informacją.
10. Autorskie prawa majątkowe. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Autorskie prawa majątkowe nie podlegają egzekucji, dopóki służą twórcy. Nie dotyczy to wymagalnych wierzytelności. Po śmierci twórcy, spadkobiercy mogą sprzeciwić się egzekucji z prawa autorskiego do utworu nie opublikowanego, chyba że sprzeciw byłby niezgodny z ujawnioną wolą twórcy co do rozpowszechniania utworu. Prawo do wynagrodzenia nie podlega zrzeczeniu się, zbyciu ani egzekucji. Nie dotyczy to wymagalnych wierzytelności.
Oryginalnymi egzemplarzami utworu są: egzemplarze wykonane osobiście przez twórcę, kopie uznane za oryginalne egzemplarze utworu wykonane osobiście, w ograniczonej ilości przez twórcę lub pod jego nadzorem, oznaczone przez niego.
11. Pojęcie dóbr osobistych i ich przykłady.
Dobra osobiste – dobra chronione prawem, niezbywalne, o charakterze niemajątkowym, przysługujące każdemu człowiekowi. Dobrem osobistym jest: zdrowie, wolność, nazwisko, pseudonim, cześć, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza. Nie wszystkie dobra zostały wymienione, ale ustawodawca pokazał nam pewien sposób myślenia. Dobrem osobistym jest też cześć osoby zmarłej, należy dbać o dobre imię takiej osoby. Kodeks cywilny chroni wszystkie dobra osobiste.
12. Utwór; przedmiot prawa autorskiego.
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),
2) plastyczne,
3) fotograficzne,
4) lutnicze,
5) wzornictwa przemysłowego,
6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,
7) muzyczne i słowno-muzyczne,
8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,
9) audiowizualne (w tym wizualne i audialne). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nie ukończoną. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.
13. Zakres stosowania Ustawy o Radiofonii i Telewizji. Ustawę stosuje się do dostawców usług medialnych ustanowionych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawę stosuje sie także do dostawcy usługi medialnej, który:
- korzysta ze stacji dosyłowej do satelity zlokalizowanej na terytorium Polski, albo
- nie korzysta z tej stacji, ale korzysta z łącza satelitarnego należącego do RP.
14. Kontratyp dobra wyższego.
15. Współtwórstwo.
1. Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości
udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości
udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej. Każdy ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców. Do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców. W przypadku braku takiej zgody każdy ze współtwórców może żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeka uwzględniając interesy
wszystkich współtwórców. Każdy ze współtwórców może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia prawa autorskiego do całości utworu. Uzyskane świadczenie przypada wszystkim współtwórcom,
stosownie do wielkości ich udziałów. Do autorskich praw majątkowych przysługujących współtwórcom stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych.
Jeżeli twórcy połączyli swoje odrębne utwory w celu wspólnego rozpowszechniania,
każdy z nich może żądać od pozostałych twórców udzielenia zezwolenia na rozpowszechnianie
tak powstałej całości, chyba że istnieje słuszna podstawa odmowy, a
umowa nie stanowi inaczej.
Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego, w szczególności do encyklopedii
lub publikacji periodycznej, przysługują producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych
części mających samodzielne znaczenie – ich twórcom. Domniemywa
się, że producentowi lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu.
16. Wizerunek. Kiedy możemy go upowszechniać.
Wizerunek osoby – rozpoznawalna podobizna osoby fizycznej, natomiast w odniesieniu do firmy – renoma. Chodzi tu o portret malarski, popiersie, fotografię, karykaturę – jeśli jesteśmy w stanie zidentyfikować do jakiej osoby należy. Wizerunek jest dobrem niematerialnym, takim jak np. wynalazek, bo odrywa się od swojego nośnika, który jest materialny. Wizerunek odrywa się od swojego nośnika, bo można go przedstawić w różny sposób – na kartce namalowany, na fotografii, wyrzeźbiony w drewnie czy kamieniu.
Ustawa o prawie autorskim dotyczy spraw związanych z rozpowszechnieniem wizerunku, gdy np. umieści się czyjś wizerunek w Internecie, czy telewizji bez zgody właściciela. Rozpowszechnianie wizerunku jest możliwe tylko za zgodą osoby sportretowanej. Kiedy osoba pobrała wynagrodzenie za rozpowszechnianie wizerunku, uznaje się że wyraziła zgodę na rozpowszechnienie jej wizerunku.
Sytuacje, w których można rozpowszechniać wizerunek: kiedy osoba jest powszechnie znana i wizerunek został wykonany w związku z pełnieniem przez tą osobę funkcji publicznych, społecznych, zawodowych. Kiedy osoba stanowi szczegół całości (zgromadzenia, krajobrazu, publicznych imprez).
17. Czego dotyczy ustawa o radiofonii i telewizji?
Określa zadania:
- radiofonii i telewizji (w tym publicznej i jej skład),
- Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jej skład,
- zasady nadawania programów telewizyjnych i radiowych,
- mówi o wartościach jakie powinny zawierać te programy, a także o tematach, których nadawanie jest zakazane,
- porusza temat koncesji na rozpowszechnianie tematów (sposoby jej pozyskania, odebrania, opłaty za nią),
- mówi o audiowizualnych usługach na żądanie,
- a także o odpowiedzialności karnej za uchybienia w wyżej wymienionych dziedzinach.
18. Pojęcie rzetelności dziennikarskiej i podział na wypowiedzi ocenne i opisowe.
Rzetelność dziennikarska art. 12 ustęp 1 Prawo prasowe – rzetelność dziennikarska to uczciwość, sumienność, solidność – synonimy, są to mało konkretne pojęcia, więc podzielono wypowiedzi na 2 kategorie:
-wypowiedzi opisowe – są to zdania w sensie logicznym, które są albo prawdziwe albo fałszywe; przyjmuje się że wypowiedzi są rzetelne tylko wtedy gdy są prawdziwe.
-wypowiedzi ocenne – są to wypowiedzi nie będące zdaniami w sensie logicznym, są to czyjeś subiektywne oceny, poglądy, wyobrażenia, często uzasadnione, granicą jest to aby wypowiedź kogoś nie uraziła, więc w tym wypadku badamy motyw wypowiedzi, forma językowa (nieakceptowana) może uznać wypowiedź jako nierzetelną.
19. Na czym polega wolność mediów?
- wolność w pozyskiwaniu i rozpowszechnianiu informacji,
- wolność w zakładaniu prasy i środków społecznego przekazu,
- wolność wypowiedzi prasowej,
- brak cenzury,
- możliwość funkcjonowania mediów niepublicznych i prywatnych,
- wolność wyrażania poglądów.
Art. 54. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są zakazane. Ustawa może wprowadzić obowiązek uprzedniego uzyskania koncesji na prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej.
20. Rzetelność dziennikarza.
Dziennikarz jest obowiązany:
1) zachować szczególną staranność i rzetelność przy zbieraniu i wykorzystaniu materiałów prasowych, zwłaszcza sprawdzić zgodność z prawdą uzyskanych wiadomości lub podać ich źródło,
2) chronić dobra osobiste, a ponadto interesy działających w dobrej wierze informatorów i innych osób, które okazują mu zaufanie,
3) dbać o poprawność języka i unikać używania wulgaryzmów.
Dziennikarzowi nie wolno prowadzić ukrytej działalności reklamowej wiążącej się z uzyskaniem korzyści majątkowej bądź osobistej od osoby lub jednostki organizacyjnej zainteresowanej reklamą.
21. Autoryzacja cytatu w wypowiedzi.
Dziennikarz nie może odmówić osobie udzielającej informacji autoryzacji do-słownie cytowanej wypowiedzi, o ile nie była uprzednio publikowana.
22. Utwór pracowniczy.
Utworem pracowniczym jest utwór, który równocześnie spełnia dwie przesłanki:
- został dokonany przez osobę pozostającą w stosunku pracy,
- stworzenie utworu mieści się w zakresie obowiązków służbowych pracownika.
Nie są zatem utworami pracowniczymi:
- utwory dokonane w wyniku umowy o dzieło lub umów zlecenia, nawet jeżeli umowy te przewidują przejęcie autorskich praw majątkowych przez zlecającego lub zamawiającego utwór;
- utwory konkursowe;
- utwory wykonane na zamówienie;
- utwory dokonane przez pracownika poza jego obowiązkami służbowymi.
Skutek uznania utworu za pracowniczy:
- autorskie prawa majątkowe należą do pracodawcy, także po zakończeniu stosunku pracy;
- pracodawca przejmuje na własność przedmiot, na którym utwór utrwalono, np. modele, klisze, maszynopisy, wydruki komputerowe, wyroby plastyczne;
- autorskie prawa osobiste pozostają przy twórcy, który jednak nie może czynić z nich użytku w sposób, który by naruszał prawa osobiste i majątkowe pracodawcy.
23. Usługa medialna. Dziennikarz.
DZIENNIKARZ- osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji
Usługą medialną jest usługa w postaci programu albo audiowizualnej usługi medialnej na żądanie, za którą odpowiedzialność redakcyjną ponosi jej dostawca i której podstawowym celem jest dostarczanie poprzez sieci telekomunikacyjne ogółowi odbiorców audycji, w celach informacyjnych, rozrywkowych lub edukacyjnych; usługą medialną jest także przekaz handlowy
24. Definicje: sponsorowanie, lokowanie produktu i tematu, audycja, rozprowadzanie programu
Audycją jest ciąg ruchomych obrazów z dźwiękiem lub bez niego (audycja audiowizualna) albo ciąg dźwięków (audycja radiowa), stanowiący, ze względu na treść, formę, przeznaczenie lub autorstwo, odrębną całość w stworzonym przez dostawcę usługi medialnej programie lub katalogu audycji publicznie udostępnianych w ramach audiowizualnej usługi medialnej na żądanie, zwanym dalej „katalogiem”
Rozprowadzaniem jest przejmowanie rozpowszechnionego programu w całości i bez zmian oraz równoczesne, wtórne jego rozpowszechnianie.
Sponsorowaniem jest każdy wkład w finansowanie usługi medialnej lub audycji, przez podmiot, który nie dostarcza usług medialnych i nie produkuje audycji, w celu promocji jego nazwy, firmy, renomy, działalności, towaru lub usługi, znaku towarowego lub innego oznaczenia indywidualizującego.
Lokowaniem produktu jest przekaz handlowy polegający na przedstawieniu lub nawiązywaniu do towaru, usługi lub ich znaku towarowego w taki sposób, że stanowią one element samej audycji w zamian za opłatę lub podobne wynagrodzenie, a także w postaci nieodpłatnego udostępnienia towaru lub usługi.
Lokowaniem tematu jest przekaz handlowy polegający na nawiązywaniu do towaru, usługi lub ich znaku towarowego w scenariuszu lub liście dialogowej audycji w zamian za opłatę lub podobne wynagrodzenie.
25. Zasady korespondencji.
Warunki rozpowszechniania korespondencji
Art. 82. Jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa.
Art. 83. Do roszczeń w przypadku rozpowszechniania wizerunku osoby na nim przedstawionej oraz rozpowszechniania korespondencji bez wymaganego zezwolenia osoby, do której została skierowana, roszczeń tych nie można dochodzić po upływie dwudziestu lat od śmierci tych osób.
27. Tajemnica dziennikarska.
Dziennikarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy:
1. danych umożliwiających identyfikację autora materiału prasowego, listu do redakcji lub innego materiału o tym charakterze, jak również innych osób udzielających informacji opublikowanych albo przekazanych do opublikowania, jeżeli osoby te zastrzegły nieujawnianie powyższych danych,
2. wszelkich informacji, których ujawnienie mogłoby naruszać chronione prawem interesy osób trzecich.
3. Obowiązek, o których mowa w ust. 2, dotyczy również innych osób zatrudnionych w redakcjach, wydawnictwach prasowych i prasowych jednostkach organizacyjnych.
Dziennikarz jest zwolniony od zachowania tajemnicy zawodowej, o której mowa w art. 15 ust. 2, w razie gdy informacja, materiał prasowy, list do redakcji lub inny materiał o tym charakterze dotyczy przestępstwa określonego w art. 254 Kodeksu karnego albo autor lub osoba przekazująca taki materiał wyłącznie do wiadomości dziennikarza wyrazi zgodę na ujawnienie jej nazwiska lub tego materiału.