Rodzaje popytu na pieniądz:
popyt transakcyjny- dążenie do posiadania pieniądza w związku z planowanymi zakupami
popyt przezornościowy- związany z nieprzewidywanymi zakupami
popyt spekulacyjny- dążenie do posiadania pieniądza w celu dokonywania korzystnych lokat
Najważniejsze czynniki wpływające na popyt pieniądza:
dochód realny
poziom cen
stopa procentowa
Funkcje banku centralnego:
posiada monopol na emisje pieniądza gotówkowego
pełni funkcję banku banków to znaczy zaopatruje banki komercyjne w pieniądz gotówkowy, reguluje rezerwy tych banków i udziela im pożyczki
pełni funkcje banku państwa, to znaczy prowadzi rozliczenia z rzędem, obsługuje budżet państwa, pokrywa zobowiązania zagraniczne państwa, utrzymuje rezerwę państwową
stabilizuje rynki finansowe to znaczy występuje jako kredytodawca ostatniej instancji, wspomaga pożyczkami banki i inne instytucje finansowe w sytuacji gdy panika finansowa mogłaby zagrozić stabilności całego systemu finansowego kraju
współuczestnicy w realizacji polityki pieniężnej państwa, kontroluje i reguluje podaż pieniądza
Podaż pieniądza
M=mm*Bm
M- podaż pieniądza
mm- mnożnik pieniężny
Bm- baza monetarna
Mnożnik kreacji pieniądza nie jest wielkością stałą, jego wartość zależy od współczynnika rezerw banków komercyjnych i od preferencji ludności co do form pieniądza.
Równowaga na rynku pieniężnym- istnieje wówczas gdy zapotrzebowanie na pieniądz jest równe wielkości podaży pieniądza.
Pułapka płynności - jest to sytuacja, kiedy stopa procentowa na rynku kształtuje się na tak niskim poziomie, że nieopłacalne jest lokowanie oszczędności w obligacje, co prowadzi do nieskończenie dużego popytu na pieniądz.
Podstawowe instrumenty kreowania podaży pieniądza:
zmiany stopy rezerw obowiązkowych (podwyższenie lub zmniejszenie)
zmiany stopy redyskontowej- jest to stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym
operacje otwartego rynku- polegających na sprzedaży bądź zakupie papierów wartościowych, przeważnie państwowych