Kur wykład 2 (26.10.2010)
Przyczyny powstawania urazów podczas zajęć z wychowania fizycznego:
przyczyny wynikające z winy prowadzącego
przyczyny wypływające z winy uczniów
przyczyny o charakterze technicznym
Przyczyny powstawania wypadków z winy prowadzącego zajęcia:
przypadkowy podział uczniów na zespoły lub brak takiego podziału w ogóle
brak rozeznania w indywidualnych możliwościach psychofizycznych poszczególnych ćwiczących
niewłaściwe przygotowanie do zajęć obiektu, sprzętu i przyborów
źle wykorzystanie przestrzeni - rozmieszczanie ćwiczących zbyt blisko ścian, kaloryferów i innych przeszkód na sali lub boisku
nieprzemyślany sposób przenoszenia przyborów i przyrządów
wykonywanie zbyt rzadko lub wcale przeglądu przyborów i przyrządów pod katem ich niezawodności
brak lub zła ochrona podczas ćwiczeń trudnych i niebezpiecznych
Brak ustaleń i egzekwowania sposobu przychodzenia na zajęcia i wychodzenia z zajęć.
Podczas ćwiczeń występują 4 rodzaje asekuracji:
Pomoc – pomagamy ćwiczącemu
Podtrzymanie – lekkie wsparcie ćwiczącego
Ochrona – jesteśmy blisko, nie dotykając ćwiczącego jesteśmy w pogotowiu
Samoochrona – związana z tym że ćwiczący opanował na tyle dobrze ćwiczenie że jest sam w stanie się ochronić.
Niewystarczające przygotowanie dydaktyczno-wychowawcze nauczyciela do wykonywania zawodu;
Niewłaściwy ubiór ćwiczących (przede wszystkim obuwie)
Niska wymagalność dyscypliny
Brak omówienia zasad ochrony podczas wykonywania ćwiczeń.
Zagrożenie
Do zagrożenia dochodzi najczęściej wtedy, gdy ćwiczący
Nie rozumie ruchu i nie wie w jaki sposób go sobie przyswoić
Niedostatecznie uchwyci przyrząd bądź przybór.
Nie zachowuje właściwej pozycji ciała podczas ćwiczenia.
Ma obawę przed wykonaniem całego ruchu bądź jego poszczególnych elementów.
Źle rozmieści szybkość ruchu w czasie
Jest niewystarczająco przygotowany do wykonania ruchu.
Nauczyciel odpowiedzialny jest za:
Wywieszenie, omówienie i przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa (regulaminu) korzystania z sali gimnastycznej, hali sportowej, pływalni, boiska;
Przygotowanie i zabezpieczenie miejsc ćwiczeń;
Bezpośrednie ubezpieczanie uczniów podczas wykonywania zadań ruchowych;
Systematyczne wdrażanie zasad samo ochrony
Przyczyny wypadków wynikające z osobowości ucznia
Trema lub gorączka przedstartowa – powodują rozchwianie się koncentracji, zaburzają poprawność dobrze opanowanych ruchów;
Brutalna gra i ryzykanctwo
Brak znajomości samo ochrony
Brak właściwej rozgrzewki potrzebnej do ćwiczeń;
Znużenie, obniżenie samokontroli, brak napięcia uwagi;
Pochopne lub nieprzemyślane ćwiczenie – konsekwencje wykonywania trudnych ćwiczeń bez przygotowania;
Uprzedzenie do wykonywania określonych ćwiczeń
Brak zdyscyplinowania, nie wykonywanie poleceń nauczyciela;
Przeżycia osobiste ucznia, kłopoty osobiste, złe samopoczucie, ból;
Niehigieniczny tryb życia – zachwianie równowagi między pracą, odpoczynkiem i odżywianiem
Strach przed wykonaniem ćwiczenia – zbyt trudne ćwiczenia lub niedojrzałość psychiczna ucznia.
Przyczyny wypadków o charakterze technicznym
Nieprzygotowane właściwe do zajęć obiekty sportowe
Niewystarczające wyposażenie w sprzęt i ubiór ćwiczącego
Zły stan rozbiegu, miejsca odbicia
Nierówna powierzchnia podłogi, nierówna nawierzchnia bieżni, zły stan lodu, tras narciarskich
Tępe łyżwy, niedopasowane obuwie i ubiór
Zła jakość sprzętu, obuwia, brak ochraniaczy itp.
Unikanie wypadków – gimnastyka
Dopilnować żeby ćwiczący byli wprowadzani i wyprowadzani z Sali gimnastycznej pod kontrolą nauczyciela prowadzącego daną lekcję, a w pozostałym czasie, w którym zajęcia na Sali gimnastycznej nie odbywają się, powinna być ona niedostępna dla uczniów
W Sali gimnastycznej i szatni należy utrzymywać porządek i dyscyplinę;
Kontrolować stan techniczny przyborów i przyrządów;
Usuwać z sali uszkodzone przyrządy, nie używać ich nawet do najprostszych ćwiczeń.
Omawiać każdorazowo prawidłowość wykonania ćwiczenia oraz sposoby asekuracji;
Czuwać nad żywiołowością dzieci
Podczas zajęć nauczyciel powinien przebywać w miejscu, z którego jest widoczny dla uczniów i sam dobrze widzi ćwiczących;
Ujednolicić ubiór ćwiczących, zwłaszcza obuwie;
Eliminować u ćwiczących posiadanie niepotrzebnych przedmiotów – zegarków, pierścionków, bransoletek, kolczyków itp.
Unikanie wypadków – pływanie
Dbać, by zajęcia z pływania odbywały się systematycznie;
Wymagać przestrzegania regulaminu pływalni
Nie dopuszczać uczniów do zajęć po dużym wysiłku, bezpośrednio po posiłkach, podczas choroby, po intensywnym opalaniu;
Nie dopuszczać do wychłodzenia ciała ćwiczących, obserwować uczniów pod tym kątem, w sytuacjach skrajnych przerwać zajęcia;
Wpajać uczniom zasady bezpieczeństwa oraz bezwzględnie wymagać ich przestrzegania;
Omawiać każdorazowo prawidłowość wykonywania ćwiczenia
Przyzwyczaić uczniów do rozpoczynania i kończenia ćwiczenia na wyraźny sygnał
Nie dopuszczać do brawury i agresji
Nauczyć prawidłowo i bezpiecznie skakać do wody
Zwracać uwagę uczniom na bezpieczny sposób poruszania się po śliskiej posadzce na pływalni
Sprawdzać liczebność grupy na początku, w trakcie i po zajęciach.
Zajęcia terenowe
znać teren i jego układ, w którym będzie przeprowadzał zajęcia;
zadbać o zasypanie słabo widocznych gałęzi, usunięcie ostrych kamieni, szkła, wystających z drzew suchych gałęzi
umieć wykorzystywać naturalne przeszkody terenu; rowy, potoki, skarpy, przewrócona drzewa, zwisające gałęzie drzew;
uczyć sposobów pokonywania przeszkód terenowych
zajęcia osobiście prowadzić od początku do końca;
na zajęcia w terenie zabierać podręczną apteczkę;
Zabawy oraz gry sportowe
sprawdzić przed zajęciami przydatność boiska do gry
do gry właściwej dopuszczać młodzież przebadaną przez lekarza, przygotowaną
nie dopuszczać do brutalnej gry
nie pozwalać na zwycięstwo za wszelką cenę
wymagać przestrzegania przepisów gry
w grze stosować podział na drużyny o możliwie równym poziomie sprawności fizycznej.