10.12.2010. PRAWO PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH.

Rodzaje urlopów bezpłatnych:

1. Urlop bezpłatny udzielony na wniosek pracownika, ma charakter fakultatywny- pracodawca może udzielić urlop na wniosek, ale nie musi. Wniosek nie musi być umotywowany /wcześniej musiał być/. Ustawodawca nie określa czasu trwania urlopu. Przy urlopach trwających ponad 3 m-ce można odwołać z urlopu. Okres nie jest wliczany do stażu pracy. Dłuższy niż miesiąc powoduje obniżenie o 1/12 urlopu wypoczynkowego.

2. Urlop bezpłatny w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy; Za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego przez okres ustalony w zawartym w tym celu w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Okres tego urlopu wlicza się do okresu pracy pracownika, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

3. Urlop bezpłatny wychowawczy, jest to urlop udzielany na maksymalnie 3 lata, do czasu ukończenia przez dziecko 4 lat (są wyjątki). Okres uprawniający nabycie prawa do tego urlopu – staż pracy 6 m-cy. Udzielany jest na wniosek; od dnia złożenia wniosku podlega się ochronie. Wliczany jest do stażu pracy od, k/zależą uprawnienia pracownicze.

4. Urlop bezpłatny na okres pełnienia funkcji z wyboru.

   Art. 74. Pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.

   ZBIOROWE PRAWO PRACY – POJĘCIA.

   Pojęcia ZPP jest pojęciem języka prawniczego, oznacza ono część prawa pracy obejmującą przepisy regulujące status zbiorowych podmiotów prawa pracy:

• Związków zawodowych i załóg pracowniczych oraz pracodawców i ich organizacji, a także relacje pomiędzy tymi podmiotami.

  PODSTAWOWE AKTY PRAWNE ZPP:

  Ustawy z 23. 05 1991 :

1. O związkach zawodowych;

2. O organizacjach pracodawców,

3. O rozwiązywaniu sporów zbiorowych

   ZASADY ZPP:

1. Zasada prawa koalicji (art. 12 i 59 Konstytucji oraz 18¹ KP),

2. Zasada dialogu społecznego (art. 20 Konstytucji),

3. Zasada zachowania pokoju społecznego w zbiorowych stosunkach pracy ( art. 20 i 59 ust.2 Konstytucji oraz art. 1 ustawy o trójstronnej komisji ds. społeczno – gospodarczych)

4. Zasada równego traktowania partnerów społecznych (art. 59 ust.1 Konstytucji)

5. Zasada autonomii partnerów społecznych ( art. 54 ust. 2 Konstytucji)

6. Zasada samorządności partnerów społecznych ( art. Od 9- 11 ustawy o związkach zawodowych oraz art. 2i 3 ustawy o organizacjach pracodawców)

7. Zasada uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakładem pracy- zasada partycypacji ( art. 18² KP)

8. Obowiązek pracodawców i administracji publicznej tworzenia warunków do realizacji prawa koalicji i prawa partycypacji.

   ROZWIĄZYWANIE SPORÓW ZBIOROWYCH.

Rodzaj sporu	INDYWIDUALNY	ZBIOROWY
Spór o co?	PRAWA	INTERESY
Czyj spór?	JEDEN PRACOWNIK	CO NAJMNIEJ DWÓCH

Tryb rozstrzygania sporów zbiorowych reguluje odrębna ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

SPÓR ZBIOROWY PRACOWNIKÓW Z PRACODAWCĄ LUB PRACODAWCAMI MOŻE DOTYCZYĆ:

• Warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych.

  Prawo do zrzeszania przysługuje tylko pracownikom, osobom, które przeszły na emeryturę, jak również chałupnikom /nie przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilno-prawnych/.

  Prawa i interesy zbiorowe pracowników w sporze zbiorowym są reprezentowane przez związki zawodowe, natomiast prawa i interesy pracodawców w sporach zbiorowych mogą być reprezentowane przez właściwe organizacje pracodawców, co do zasady pracodawca reprezentuje sam siebie.

  W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna organizacja związkowa, każda z nich może reprezentować w sporze zbiorowym interesy stanowiące przedmiot tego sporu. Jeżeli organizacje związkowe tak postanowią, w sporze może wystąpić wspólna reprezentacja związkowa. W imieniu pracowników zakładu pracy, w którym nie działają związki zawodowe spór zbiorowy może prowadzić organizacja związkowa, do której pracownicy zwrócili się z prośbą o reprezentowanie ich interesów zbiorowych. Nie jest dopuszczalne prowadzenie sporu zbiorowego w celu poparcia indywidualnych żądań pracowniczych, jeżeli ich rozstrzygnięcie możliwe jest przed sądem.

  ETAPY ROZWIĄZYWANIA SPORU ZBIOROWEGO.

  Spór zbiorowy istnieje od dnia wystąpienia przez podmiot reprezentujący pracowników do pracodawcy z żądaniami ;jeżeli pracodawca nie uwzględnił wszystkich żądań w terminie określonym w wystąpieniu nie krótszym niż 3 dni. W zgłoszeniu sporu określa się przedmiot żądań oraz zgłaszający spór może uprzedzić, że w razie nie uwzględnienia żądań zostanie ogłoszony STRAJK. Dzień zapowiedzianego strajku nie może przypadać przed upływem 14 dni od dnia zgłoszenia sporu.

  I etap -> ROKOWANIA (etap obligatoryjny)

  Istota rokowań jest rozwiązanie konfliktu w sposób pokojowy, jeżeli nie dojdzie do zawarcia porozumienia strony sporządzają protokół rozbieżności ze wskazaniem stanowisk stron.

  II etap -> MEDIACJA ( etap obligatoryjny)

  Jeżeli strona, która wszczęła spór podtrzymuje zgłoszone żądania, spór prowadzony jest przez strony z udziałem mediatora, którego zadaniem jest doprowadzenie stron do porozumienia. Jeżeli nie dojdzie do porozumienia w postępowaniu mediacyjnym, są uprawnienia do podjęcia akcji strajkowej /już na etapie mediacji możliwy jest strajk tzw. ostrzegawczy trwający nie dłużej niż 2 godz. – trzeba mieć uzasadnione powody, że mediacje nie przyniosą skutku/.

  III etap – fakultatywny- poddanie sporu Kolegium Arbitrażu Społecznego (instytucja powoływana do rozstrzygnięcia sporu, nie jest stała). Jeżeli spór dotyczy jednego zakładu pracy kolegium znajdować się będzie przy Sadzie Okręgowym, jeżeli spór jest wielozakładowy- kolegium przy Sądzie Najwyższym. Cechą charakterystyczną działania KAS /skład – sędzia zawodowy i przedstawicie zwaśnionych stron/ jest fakt, że rozstrzygnięcie wiąże strony, jeżeli strony oświadczyły, że poddadzą się rozstrzygnięciu KAS/.

  IV etap – strajk- ostateczny sposób /etap/ rozwiązania sporu, możliwy po wykorzystaniu dwóch etapów obligatoryjnych ( wyjątek, gdy np. reprezentujący strony działacz związkowy został zwolniony z pracy).

  POJĘCIE I RODZAJE STRAJKU

  STRAJK polega na dobrowolnym zbiorowym powstrzymaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu zbiorowego.

  Prawo do strajku przysługuje pracownikom.

  Strajk zakładowy ogłasza organizacja związkowa po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników, jeżeli w głosowaniu wzięło udział 50% pracowników.

  Strajk wielozakładowy ogłasza organ związku wskazany w statucie po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników, w szczególnych zakładach jeżeli w głosowaniu w każdym z tych zakładów wzięło udział co najmniej 50% pracownikow.

  Ogłoszenie strajku powinno nastąpić co najmniej na 5 dni przed jego rozpoczęciem.

  Rodzaje strajków:

  - ostrzegawczy,

  - zakładowy,

  - wielozakładowy,

  - solidarnościowy.

  Zgodnie z ustawa w obronie praw i interesów pracowników, którzy nie mają prawa do strajku związek zawodowy działający w innym zakładzie pracy może zorganizować strajk solidarnościowy na czas nie dłuższy niż połowa dnia roboczego /strajk zastępczy zawodowy/.

  Formą strajku jest też urlop na żądanie wszystkich pracowników w tym samym dniu, również dzień bez wokandy.

  Strajk pracodawcy /tzw. lokałt/ - może być defensywny lub ofensywny. W Polsce, jak na razie nie ma lokałtów.