Zajęcia organizacyjne

Na konsultacje umawiamy się wcześniej za pomocą:

• mail: edward.radosiń[e-mail]

• tel: [phone]

Podstawowa książka:

Edward Radosiński, Wprowadzenie do sprawozdawczości, analizy i informatyki finansowej, PWN, Warszawa 2010

Zaliczenie:

• 14.04 – kolokwium 1; str. 153-252 + wykład

• 26.05 – kolokwium 2l str. 253-350 + wykład

• 09.06 – termin rezerwowy

Na kolokwium należy ładnie pisać (zwłaszcza panowie) – można otrzymać do 1 oceny w górę

Będą puszczane listy obecności

Wprowadzenie do analizy finansowej

Zadanie analizy finansowej:

Określenie – na podstawie badań wielkości pieniężnych – czy przedsiębiorstwo funkcjonuje w sposób zgodny z kryteriami, które uznaje się za zasady prawidłowego gospodarowania.

Dane źródłowe przekształcają się w diagnozy ekonomiczne za pomocą metod analizy finansowej i technik przetwarzania informacji

Źródła informacji analitycznej:

Informacja podstawowa do analizy finansowej:

• raport roczny za rok …,

• sprawozdanie zarządu spółki z działalności za rok …,

• ustawa o rachunkowości.

Sprawozdania finansowe:
Wszystkie firmy:
bilans rachunek zysków i strat informacja dodatkowa

Sprawozdania finansowe wg Międzynarodowych Standardów Rachunkowości:

• sprawozdanie z sytuacji finansowej na koniec okresu (zamiast bilansu),

• sprawozdanie z całkowitych dochodów za dany okres (zamiast rachunku zysków i strat),

• sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres,

• sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres,

• noty, zwierających informacje o polityce rachunkowości oraz inne informacja objaśniające.

Metody analizy finansowej:

• ilościowe, za pomocą których poszukuje się mierzalnych związków pomiędzy ilościowym danymi o przedsiębiorstwie,

• jakościowe (opisowe), które ujmują badane związki i zależności w formie opisowej, werbalnej.

Rysunek 1 Analiza finansowa w ujęciu metodologicznym

Techniki przetwarzania:

Techniki statyczne przeciwnie do dynamicznych nie uwzględniają czasu. Retrospekcja oznacza cofanie się w czasie (ex post – po fakcie) a prospektywne posuwanie się z czasem do przodu (ex ante – przed faktem). Prognostyka to próba przewidzenia co się będzie działo (np. jaka będzie pogoda) a produktywność zakłada aktywne działanie (np. jeżeli zwiększymy cenę to czy przychody ze sprzedaży wzrosną czy spadną)

Analiza płynności

Cel analizy płynności – ocena sytuacji płatniczej (kasowej) firmy

Płynność finansowa – zdolność firmy do terminowego pokrywania zobowiązań krótkookresowych.

Zobowiązania krótkoterminowe – zobowiązania z tytułu dostaw i usług, a także całość lub ta część zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

PRZEDSIĘBIORSTWA BANKRUTUJĄ NIE Z POWODU UTRATY RENTOWNOŚCI, ALE Z POWODU UTRATY PŁYNNOŚCI !!!

„Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny”, a „Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań”

Przy dodatniej rentowności problemy z terminowymi płatnościami mogą być spowodowane następującymi przyczynami:

• Utrzymywanie nadmiernych zapasów,

• Błędy w polityce inwestycyjnej,

• Nieterminowa ściągalność długów.

CASH IS KING – kasa jest najważniejsza

Treasurer – kasjer, osoba dbająca o płynność finansową w amerykańskich firmach

Firma jest trwale płynna, jeżeli:

• Terminowo spłaca swoje zobowiązania,

• Systematycznie wypracowuje nadwyżkę pieniężną,

• Wypłaca godziwą dywidendę swoim akcjonariuszom,

• Cieszy się reputacją rzetelnego płatnego.

Skutki złej reputacji płatniczej:

• Odmowa udzielania kredytów,

• Żądanie natychmiastowej zapłaty za dostarczone materiały i usługi,

• Wycofywanie się odbiorców wyrobów firmy z obawy przed jej bankructwem i utratą zobowiązań gwarancyjnych.

Cele szczegółowe analizy płynności:

• Ocena przeszłej i aktualnej sytuacji płatniczej firmy,

• Zasygnalizowanie zagrożeń dla wiarygodności płatniczej firmy w perspektywie krótko i długookresowej

• Przygotowanie racjonalnych podstaw informacyjnych do podejmowania decyzji dotyczących zarządzania pieniądzem w firmie.

  1. Analiza statyczna płynności (ujęcie bilansowe)

Rysunek 2 Metody statycznej analizy płynności

ZADŁUŻENIE KRÓTKOOKRESOWE (ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE) SPŁACAMY AKTYWAMI OBROTOWYMI

Zadania statycznej analizy płynności:

• Ocena skali zadłużenia krótkoterminowego,

• Zbadanie stopnia płynności aktywów obrotowych,

• Analiza możliwości regulowania zobowiązań krótkoterminowych poprzez upłynnianie aktywów obrotowych.

Ocena skali zadłużenia krótkoterminowego

Zobowiązania krótkoterminowe – zobowiązania z tytułu dostaw i usług, a także całość lub ta część zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Analiza wskaźnikowa zobowiązań:

• Wskaźnik zobowiązań natychmiast wymagalnych,

• Wskaźnik udziału zobowiązań krótkoterminowych w zobowiązaniach ogółem,

• Wskaźnik udziału zobowiązań przeterminowanych.

$$\begin{matrix} Wskaznik\ udzialu\ zobowiazan \\ \text{\ przeterminowanych} \\ \end{matrix} = \ \frac{zobowiazowania\ przeterminowane}{zobowiazania\ ogolem}$$

Aktywa obrotowe

Klasyfikacja aktywów obrotowych ze względu na ich płynność:

• I płynności, zbywalne natychmiastowo

• II płynności, zbywalne naturalnie, zgodnie z cyklem obrotu środków przedsiębiorstwa,

• III płynności, zbywalne z trudnościami.

Należności krótkoterminowe - Ogół należności z tytułu dostaw i usług, a także pozostałe należności o okresie spłaty do 12 miesięcy.

Znaczenie analizy należności:

• Podstawowe źródło pieniądza,

• Zróżnicowanie tak co do ich rzeczywistej płynności, jak i terminu w jakim mogą zamienić się na gotówkę.

Niezapłacona, przeterminowana należność powoduje:

• Zmniejszenie się wpływów gotówkowych ze sprzedaży,

• Obniżenie kapitału obrotowego netto,

• Spadek efektywności posiadanego majątku.

Analiza wskaźnikowa należności:

• Wskaźnik obrotowości należności

$$\frac{przychody\ ze\ sprzedazy}{przecietny\ stan\ naleznosci}$$

• Wskaźnik udziału należności nieściągalnych w należnościach ogółem,

Zbadanie relacji pomiędzy wydatkami bilansowymi (zobowiązania krótkoterminowe) a wpływami bilansowymi (aktywa obrotowe)

Metody:

• Rachunek płynności,

• Analiza kapitału obrotowego netto,

• Wskaźniki bilansowe płynności (płynności gotówkowej, szybki, bieżący).

Kapital obrotowy netto = aktywa obrotowe − zobowiazania krotkoterminowe

Ujemny kapitał obrotowy netto – nawet gdy sprzedamy wszystkie aktywa obrotowe to nie staczy nam na pokrycie zobowiązań krótkoterminowych. O ujemnym kapitale obrotowym netto firma dowiaduje się wcześniej niż wierzyciele więc ma czas na odpowiednią reakcję.

Reakcje zarządu, gdy kapitał obrotowy netto jest ujemny:

• zaciągnięcie nowych kredytów długoterminowych,

• powiększenie kapitałów własnych poprzez emisję akcji,

• restrukturyzacja zadłużenia krótkoterminowego – mówimy wierzycielom, że nie spłacimy zobowiązań żeby przekształcili zobowiązania krótkoterminowe w długoterminowe

Analiza wskaźnikowa płynności:

• bilansowy wskaźnik płynności

$$\begin{matrix} bilansowy\ wskaznik \\ plynnosci \\ \end{matrix} = \frac{\text{aktywa\ obrotowe}}{zobowiazania\ krotkoterminowe}$$

• wskaźnik pozycji kredytowej

$$\begin{matrix} wskaznik\ pozycji \\ \text{kredytowej} \\ \end{matrix} = \frac{naleznosci\ od\ odbiorcow}{zobowiazania\ u\ dostawcow}$$

Short position – należności<zobowiązania otoczenie kredytuje nas

Long position – zobowiązania<należności kredytujemy otoczenie

Najlepszą metodą kontroli kosztów są systemy komputerowe

Firmy zwykle sprzedają długi do firm windykacyjnych

Gra „należności-zobowiązania” czyli „ja płacę, kiedy i mi płacą”

Analiza dynamiczna płynności (ujęcie przepływowe)

Cele dynamicznej analizy płynności:

• Badanie równowagi pomiędzy wydatkami a wpływami przedsiębiorstwa,

• Ocena źródeł wpływów i wydatków,

• Szacowanie cyklu operacyjnego (obrotowość, długość cyklu),

• Analiza wypłacalności czyli zdolności do spłaty zadłużenia długoterminowego.

Badanie równowagi pomiędzy wydatkami a wpływami przedsiębiorstwa

Wpływy pieniężne vs. Wydatki pieniężne

$$\begin{matrix} Dodatnie\ saldo\ przeplywow \\ pienieznych\ (nadwyzka\ pieniezna)\ \\ \end{matrix}\ = \ Pieniezne\ wplywy - pieniezne\ wydatki\ > \ 0$$

Zdarza się, że wpływy pieniężne są mniejsze od wydatków pieniężnych jednak jest to bardzo groźna sytuacja dla firmy, zwłaszcza gdy utrzymuje się przez dłuższy czas

Ocena źródeł wpływów i wydatków

Oceny źródeł wpływów i wydatków dokonujemy na podstawie rachunku przepływów pieniężnych.

Strumienie gotówkowe w rachunku przepływów pieniężnych:

• Operacyjne, związane z podstawową działalnością produkcyjną przedsiębiorstwa,

• Inwestycyjne, będące konsekwencją poczynionych lub likwidowanych inwestycji rzeczowych i finansowych,

• Finansowe, wynikające ze zmian w strukturze finansowania przedsiębiorstwa poprzez zaciąganie i spłatę kredytów, emisję akcji i obligacji oraz ponoszenie kosztów tych operacji

Ujemne salda z działalności finansowe i inwestycyjnej są wytłumaczalne. Np. w działalności finansowej może być ono wynikiem spłaty dużego kredytu, a w inwestycyjnej założeniem dużej lokaty

Saldo z działalności operacyjnej nie powinno być ujemne. Działalność operacyjna jest podstawowym źródłem pieniądza w przedsiębiorstwie więc w prawidłowo funkcjonującym przedsiębiorstwie powinna ona generować nadwyżkę pieniężną.

Saldo przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (net cash flow)
Metoda bezpośrednia
pieniezne wplywy operacyjne − piniezne wydatki operacyjne
Metoda pracochłonna ale bardziej dokładna

Źródła nadwyżki pieniężnej:

• Działalność operacyjna

• Działalność finansowa (emisja nowych akcji)

• Działalność inwestycyjna (likwidacja inwestycji, zaciąganie kredytów)

• Krótkookresowe poprzez ściąganie należności, upłynnianie zapasów zbędnych, opóźnianie spłaty zobowiązań, czyli najogólniej poprzez skracanie cyklu środków pieniężnych w ramach cyklu operacyjnego

Szacowanie cyklu operacyjnego (obrotowość, długość cyklu)

W przedsiębiorstwie ciągle zatacza się to same koło (na rysunku). Mamy gotówkę, kupujemy materiały, które poprzez produkcję w toku przekształcają się w wyroby gotowe, a następnie sprzedajemy czyli otrzymujemy gotówkę. Zakup materiałów oraz sprzedaż wyrobów gotowych może odbywać się za gotówkę lub z odroczoną płatnością. W ten sposób pojawiają się zobowiązania i należności.

Zadaniem analityka finansowego jest sprawdzenie czy przy każdym obrocie wytwarza się jakaś nadwyżka pieniężna. Jeśli tak to im więcej przejdziemy takich cykli w ciągu roku tym większą nadwyżkę uzyskamy. W tej sytuacji należy rozpoznać możliwości przyśpieszenia tego cyklu. Jeśli każdy cykl generuje stratę to im więcej cykli przejdziemy tym starta całkowita będzie większa.

Dodatkową gotówkę możemy pozyskać poprzez:

• Skracanie cyklu środków pieniężnych

  • Skracanie cyklu zapasów,

  • Skracanie syklu likwidacji należności,

  • Wydłużanie cyklu płacenia zobowiązań,

Wskaźniki obrotowości:

$$W_{\text{obrB}} = \ \frac{sprzedaz}{B}\ ,\ gdzie\ B - skladnik\ aktywow\ obrotowych$$

Przykładowo wskaźnik obrotowości należności:

$$W_{\text{obrNAL}} = \ \frac{przychody\ ze\ sprzedazy}{przecietny\ stan\ naleznosci}$$

Wskaźniki cyklu:

$$W_{\text{cykluB}} = \ \frac{B}{sprzedaz} \bullet 365\ dni\ ,\ gdzie\ B - skladnik\ aktywow\ obrotowych$$

$$W_{\text{cykluB}} = \frac{365\ dni}{W_{\text{obrB}}}$$

Korzyści z analizy płynności:

• Zaproponowanie działań na rzecz utrzymania płynności w perspektywie krótko i długoterminowej,

• Zarzadzanie płynnością.

Korzyści z zarządzania płynnością:

• Ustalenie optymalnego poziomu środków pieniężnych w firmie,

• Skrócenie czasu obiegu pieniądza,

• Wskazanie tanich i dostępnych źródeł zasilenia w pieniądz,

• Określenie sposobów dysponowanie nadwyżek pieniężnych.

Dzienne zarządzanie gotówką:

• Wskaźnik dziennej płynności dyspozycyjnej

$$\frac{aktywa\ plynne}{\text{planowane\ dzienne\ wydatki}}$$

• Wskaźnik dziennego dyspozycyjnego pieniądza

$$\frac{srodki\ pieniezne + papiery\ wartosciowe}{\text{planowane\ dzienne\ wydatki}}$$

Analiza rentowności

Cel badania rentowności – ocena efektywności gospodarowania majątkiem firmy

Przedsiębiorstwo może mieć dodatnią płynność a ujemną rentowność. Analiza płynności nie mówi czy majątek jest prawidłowo zarządzany.

PRZEDSIĘBIORSTWO TRWALE NIERENTOWNE PRĘDZEJ CZY PÓŹNIEJ UTRACI PŁYNNOŚĆ

System ostrzegania przed bankructwem:

• Krótkookresowy – płynność,

• Średniookresowy – rentowność.

Rentowność – wypracowanie zysku/straty (wyniku finansowego)

Głównym zadaniem analizy rentowności jest zbadanie, czy:

• Przedsiębiorstwo jest trwale rentowne,

• Wskaźniki rentowności firmy są porównywalne względem osiąganych przez przedsiębiorstwa tej samej branży,

• Rentowność kapitału zainwestowanego w majątek firmy jest konkurencyjna wobec innych, ekwiwalentnych ze względu na ryzyko, form lokowania środków finansowych.

BUSINESS OF BUSINESS IS BUSINESS – zadaniem biznesu jest robienie interesu

↑Zwrot na inwestycji  ↔ Ryzyko↑

Im większy zwrot na inwestycji tym większe ryzyko

Albo lepiej jesz, albo lepiej śpisz

Wynik finansowy w ujęciu bezwzględnym - różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami

Wynik finansowy = Przychody – koszty

Zasady ewidencjonowania wyniku finansowego:

• kasowa,

• memoriałowa.

Zasada kasowa

$$Wplywy\ gotowkowe\ - \ wydatki\ gotowkowe = \ \begin{matrix} \text{Wynik\ kasowy\ } \\ (Saldo\ przeplywow\ pienieznych) \\ \end{matrix}$$

Zasada memoriałowa

$$\begin{matrix} Przychody\ ze\ sprzedazy\ \\ (wedlug\ wystawionej\ faktury) \\ \end{matrix}\ \ \begin{matrix} Koszty\ poniesione\ z\ tytulu \\ wyprodukowania\ sprzed.\ wyrobow \\ (wedlug\ danych\ z\ kiegowosci) \\ \end{matrix} = \ \begin{matrix} \text{Wynik} \\ memorialowy \\ \end{matrix}\ $$

Wszędzie stosuje się zasadę memoriałową. Zasada kasowa jest prosta, prawdziwa prawie z definicji, bo wszystko widać w kasie. Natomiast zasada memoriałowa jest zasada papierową, rentowności nie ma fizycznie. Zasada kasowa pokazuje płynność ale nie pokazuje efektywności. Wysoki wynik kasowy mogliśmy osiągnąć nie przez zasoby ekonomiczne tylko np. likwidacje lokat kiedyś założonych. Wynik kasowy jest wtedy dodatni a de facto się wyprzedajemy. W zasadzie memoriałowej liczymy efektywność majątku czyli przychody i koszty

Zasada podziału zysku

Wynik finansowy stanowi podstawę do:

• Naliczenia podatku dochodowego,

• Określa możliwości firmy w zakresie samofinansowania swego rozwoju,

• Informuje o spodziewanych przychodach akcjonariuszy w postaci dywidendy.

Analiza wyniku finansowego w ujęciu bezwzględnym

Analiza wyniku finansowego w ujęciu bezwzględnym:

• Ocena statyczna (zysk, strata),

• Ocena dynamiczna (rośnie, spada).

Analiza rentowności w wymiarze względnym

Analiza wskaźnikowa rentowności

W analizie rentowności należy obliczyć następujące wskaźniki:

• Wskaźnik rentowności obrotu

$$\frac{\text{wynik\ finansowy}}{\text{przychody}}\ $$

• Wskaźnik rentowności majątkowej

$$\frac{\text{wynik\ finansowy}}{\text{aktywa}}$$

• Wskaźnik rentowności finansowej

$$\frac{\text{wynik\ finansowy}}{\text{pasywa}}$$

Należy zbadać czy:

• Wskaźniki rentowności spadają czy rosną (lepiej rosną),

• Ocena sektorowa

Wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE – Return on Equity) - król wskaźników

$$\frac{\text{wynik\ finansowy}}{kapital\ wlasny}$$

Jeśli wpakowałem 1mln zł w przedsiębiorstwo to czy zwrot na tym mln jest większy niż np. na obligacji

Przykład

	Firma A	Firma B
Wartość majątku	1 mln zł	1 mln zł
Zysk	100 tys. zł	100 tys. zł
Kapitał własny	200 tys. zł	800 tys. zł
Kapitał obcy	800 tys. zł	200 tys. zł

Firma a i b maja taka sama wartość majątku, taki sam zysk, ale zróżnicowana strukturę kapitałową. W firmie A zwrot na kapitale własnym wynosi 0,5 gr na każdą złotówkę, a w firmie B 0,12 gr. Należy jednak pamiętać o relacji miedzy zyskiem a ryzykiem. A ma duży kapitał obcy wiec jest bardziej ryzykowna. Spółka B jest bezpieczna.

Analiza akcji:

• Analiza fundamentalna, oceniająca pozycję ekonomiczną firmy (akcje jakiej firmy należy kupić),

• Analiza techniczna, oceniająca pozycję rynkową firmy (kiedy należy kupić akcje firmy wybranej w trakcie analizy fundamentalnej).

Wskaźniki wartości akcji:

• Wewnętrzne, których wartość można obliczyć na podstawie wyników finansowych spółki (analiza fundamentalna),

• Zewnętrzne, których wartość kształtowana jest na podstawie wyceny akcji przez rynek kapitałowy (analiza techniczna).

Zewnętrzne wskaźniki wartości akcji:

• P/CE (Price/Cash Earnings); stosunek ceny giełdowej do nadwyżki pieniężnej czyli tzw. Cash earnings to stosunek sumy zysku netto i amortyzacji za dwa ostatnie półrocza do liczby akcji;

• P/E (Price/Earnings); relacja ceny rynkowej 1 akcji do zysku na 1 akcję. Odwrotność P/E (E/P) nosi nazwę stopy wewnętrznego zwrotu akcji;

• D/P (Dividend/Price); stopa dywidendy liczona jako relacja dywidendy na 1 akcje do ceny rynkowej 1 akcji

Analiza przyczynowa

Analiza przyczynowa wyniku finansowego:

• Analiza sprzedaży,

• Analiza kosztów,

• Analiza relacji między sprzedażą, kosztami a wielkością produkcji.

Zadania analizy przyczynowej:

• Czy przedsiębiorstwo może zwiększyć przychody ze sprzedaży, np. poprzez zmianę cen lub korektę struktury asortymentowej,

• Czy są możliwości obniżki kosztów w przedsiębiorstwie,

• Jakie skutki dla wyniku finansowego będzie miało zwiększenie produkcji.

Analiza przychodów ze sprzedaży:

• Dynamika sprzedaży,

• Wielkość i struktura sprzedaży w podziale na źródła przychodów,

• Kierunki aktywizacji sprzedaży (wolumen sprzedaży, oferta asortymentowa, cena sprzedaży)

SPRZEDAŻ JEST NAJWAŻNIEJSZA!

Dynamika sprzedaży – metody wskaźnikowe:

• Wskaźnik dynamiki sprzedaży

$$\frac{sprzedaz\ danego\ okresu}{sprzedaz\ z\ poprzedniego\ okresu}$$

• Relacja przychodów uzyskanych do przychodów planowanych

Wielkość i struktura sprzedaży w podziale na źródła przychodów:

• Odbiorcy,

• Produkty,

• Reprezentanci handlowi (najważniejsi).

Badania przyczynowo-skutkowe przychodów ze sprzedaży:

• Ilość sprzedanych wyrobów,

• Cena sprzedaży,

• Struktura asortymentowa sprzedaży.

$$S = P \bullet Q,\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ gdzie\ \begin{matrix} S - przychody\ ze\ sprzedazy \\ P - cena\ sprzedazy\ wyrobu \\ Q - ilosc\ sprzedanych\ wyrobow \\ \end{matrix}$$

Analiza kosztów:

• Jaki trend wykazują koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo,

• Jakie są źródła kosztów,

• Jak na koszty firmy wpłynie zmiana skali produkcji.

Analiza wskaźnikowa:

• Wskaźnik poziomu kosztów ogółem

$$\frac{koszty\ ogolem}{przychody\ ogolem}$$

• Wskaźnik dynamiki kosztów

$$\frac{\text{koszty\ z\ danego\ okresu}}{\text{koszty\ z\ poprzedniego\ okresu}}$$

• Wskaźnik dynamiki przychodów > wskaźnik dynamiki kosztów

Źródła kosztów:

• Jakie są główne rodzaje kosztów,

• Jakie są koszty funkcjonowania poszczególnych komórek organizacyjnych firmy,

• Jakie są koszty wytworzenia produkowanych wyrobów.

Grupowanie kosztów:

• Układ rodzajowy,

• Układ kalkulacyjny.

Układ rodzajowy kosztów z działalności operacyjnej:

• Amortyzacja,

• Zużycie materiałów i energii,

• Usługi obce, podatki i opłaty,

• Wynagrodzenia,

• Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,

• Pozostałe koszty rodzajowe.

W większości przedsiębiorstw zużycie materiałów i energii oraz wynagrodzenie stanowią ok 60-70% wszystkich kosztów.

Układ kosztów dla pojedynczego wyrobu:

• Koszty bezpośrednie – v:

  • Materiały bezpośrednie,

  • Płace bezpośrednie,

• Koszty pośrednie – F:

  • Koszty wydziałowe,

  • Koszty ogólnego zarządu,

  • Koszty sprzedaży.

Analiza relacji pomiędzy sprzedażą a kosztami (efekt skali)

Próg rentowności (ang. Break Even Point – BEP), zwany też punktem przełamania: minimalna skala produkcji (Q_BEP), przy której sprzedaż (S = p • Q_BEP) danego wyrobu przynosi zyski.

zysk = sprzedaz − koszty

Z definicji, dla progu rentowności Q_BEP: zysk=0, a zatem:

sprzedaz (S) = koszty (C)

P • Q_BEP = F + v • Q_BEP

Wielkość sprzedaży dla punktu przełamania Q_BEP, czyli tzw. Ilościowy próg rentowności (zysk operacyjny =0) wynosi:

$$Q_{\text{BEP}} = \frac{F}{P - v}\ ,\ gdzie\ \begin{matrix} v - jednostkowy\ koszt\ bezposredni \\ F - koszty\ stale \\ P - cena\ jednostkowa \\ \end{matrix}$$

Wartościowy próg rentowności wynosi:

S_BEP = P • Q_BEP

Na prawo od punktu przełamania mamy pole zysku (wpływy przewyższają koszty) a na lewo pole straty (krzywa kosztów jest powyżej krzywej wpływów)

Polityka zysków i strat:

• Zwiększenie zysków,

• Zmniejszenie strat.

Zwiększenie zysków:

• Zwiększenie sprzedaży drogą przyśpieszonej wysyłki produktów,

• Zmniejszenie kosztów poprzez wstrzymanie się z rozpoczynaniem remontów, szkoleń, kampanii reklamowych

Zmniejszenie zysków:

• Zmniejszenie sprzedaży, zaś powstałe w ten sposób zapasy uwzględnić w rachunku zysków i strat według technicznego kosztu wytworzenia,

• Zwiększenie kosztów poprzez intensyfikację remontów, szkoleń, działalności marketingowej itp.

Analiza sytuacji majątkowo-kapitałowej

Podstawowe źródło:

• Bilans (sprawozdanie z sytuacji finansowej)

Bilans w formie sprawozdawczej warto przekształcić do formy analitycznej

Bilans analityczny:

• Eliminowanie kategorii nieistotnych,

• Grupowanie kategorii podobnych,

• Wskaźniki dynamiki,

• Wskaźniki struktury.

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe Aktywa obrotowe	Kapitał własny Zobowiązania
Suma aktywów =	Suma pasywów

Schemat analizy majątkowo-kapitałowej:

• Ocena wykorzystania aktywów,

• Badanie struktury i dynamiki zmian pasywów,

• Analiza relacji między aktywami a pasywami.

Przedsiębiorstwo prowadzi prawidłową gospodarkę swoimi aktywami i pasywami jeżeli:

• Wzrasta wartość aktywów, przy czym dynamika środków obrotowych jest wyższa niż dynamika środków trwałych,

• Wzrasta udział kapitału własnego w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa,

• Kapitał własny finansuje środki trwałe firmy, natomiast kapitał obcy służy przede wszystkim do finansowania majątku obrotowego.

Analiza aktywów

Analiza aktywów (sytuacji majątkowej):

• Ocena struktury aktywów,

• Badanie aktywów trwałych,

• Ocena aktywów obrotowych.

Wskaźnik struktury aktywów:

$$\frac{aktywa\ trwale}{\text{aktywa\ obrotowe}}$$

Zadania analizy aktywów trwałych:

• Czy przedsiębiorstwo dysponuje właściwymi środkami produkcji,

• Czy zachodzi prawidłowa relacja pomiędzy wielkością i strukturą środków trwałych, a charakterem i rozmiarem prowadzonej działalności gospodarczej.

Zadania analizy aktywów obrotowych:

• P. analiza płynności,

• Analiza wskaźników obrotowości (rotacji aktywów),

• Analiza wskaźników cyklu.

Analiza pasywów

Analiza źródeł finansowania (pasywów) majątku przedsiębiorstwa:

• Ocena struktury pasywów,

• Badanie efektywności kapitałów własnych i obcych,

• Analiza zadłużenia.

Analiza pasywów:

• Analiza efektywności kapitału,

• Ustalenie poziomu granicznego dla kapitału obcego,

• Ocena zdolności do obsługi długu,

• Badanie wiarygodności kredytowej.

Analiza efektywności kapitału:

• Rentowność kapitału (ROI, ROE, ROC),

• Koszt kapitału,

• Efektywność tzw. Dźwigni kapitałowej.

Lewarowane wrogie przejęcie – leverage buy out

Przykład – Firma „Bracia Krupa”

Początkowo:

• Aktywa firmy 10 mln zł w pełni pokryte kapitałem własnym,

• Zadłużenie zerowe.

AKTYWA	PASYWA
Majątek 10	Kapitał własny 10 Zobowiązania 0

Zarząd firmy „Bracia Krupa” postanawia wyemitować akcje:

• Aktywa firmy 10 mln zł w pełni pokryte kapitałem własnym,

• Zadłużenie zerowe,

• Emisja akcji za 20 mln – udana (cena emisyjna akcji – 1zł).

Po emisji:

• Aktywa firmy 30 mln zł w pełni pokryte kapitałem własnym – akcyjnym (30 mln akcji)

• 10 mln akcji – Bracia Krupa, 20 mln akcji – akcjonariat giełdowy

• Zadłużenie zerowe.

AKTYWA	PASYWA
Majątek 30	Kapitał własny 30 10 Bracia Krupa (10 mln akcji, 33%) 20 akcjonariat giełdowy (20 mln akcji, 67%) Zobowiązania 0

W tym momencie wkraczamy my – firma „Hoch Investor”:

• Pożyczamy 30 mln zł (od kolegi)

• Wezwanie do sprzedaży akcji „Bracia Krupa i spółka” po 1,50 – kupujemy 20 mln akcji (30 mln zł)

AKTYWA	PASYWA
Majątek 30	Kapitał własny 30 10 Bracia Krupa (10 mln akcji, 33%) 20 Hoch Inwestors (20 mln akcji, 67%) Zobowiązania 0

Zmieniamy nazwę firmy na „Krupa, Hoch Investors” S.A.:

• Struktura własności (67% - „Hoch Investors”, 33% - bracia Krupa),

• Wyrzucamy braci Krupa z zarządu

Rynek finansowy akceptuje strukturę pasywów 0,5 a więc możemy zaciągnąć tyle kapitału obcego ile jest kapitału własnego dlatego pożyczamy pod majątek firmy 30 mln zł

AKTYWA	PASYWA
Majątek 30 Gotówka 30	Kapitał akcyjny 30 10 Bracia Krupa (10 mln akcji, 33%) 20 Hoch Inwestors (20 mln akcji, 67%) Zobowiązania 30

Za gotówkę spłacamy dług zaciągnięty na samym początku.

Podsumowanie: dług u kolegi spłacony, a Firma jest nasza.