Mgr Karolina Gmerek	Konsultacje – czw. 16^30-17^30 Dyżur – czw. 12^00-13^00
[e-mail]	„Logika praktyczna” Zygmunt Ziembiński

Logika prawnicza. Ćwiczenia 01.04.2014r.

Znak – układ rzeczy bądź zjawisko spowodowane przez kogoś po to, aby ze względu na istniejące reguły znaczeniowe wywołać u odbiorcy znaku, myśli, określonego typu. Aby coś było znakiem, musi spełnić kilka warunków:

1. Musi to być dostrzegalny układ rzeczy bądź zjawisko. Należy jednak pamiętać o tym, że nie chodzi tu tylko o takie układy rzeczy bądź zjawiska, które dostrzegane są tylko i wyłącznie za pomocą zmysłów. Mogą to być też takie układy rzeczy bądź zjawiska, które są dostrzegane tylko przy użyciu odpowiednich urządzeń(np. fale radiowe odtwarzane przez odbiornik radiowy).

2. Musi to być układ rzeczy bądź zjawisko spowodowane przez kogoś.

3. Musi ono być spowodowane przez kogoś w określonym celu, a nie np. przez przypadek. By skierować czyjeś myśli w określonym kierunku.

4. Z tym układem rzeczy bądź zjawiskiem muszą być powiązane jakieś reguły znaczeniowe(reguły sensu), które nakazują wiązać z określonym stanem rzeczy bądź zjawiskiem myśli określonego typu. Mogą to być reguły zwyczajowo ukształtowane bądź też wyraźnie ustanowione. Nie jest również istotne to czy są to reguły znaczeniowo powszechnie znane czy tez znane jedynie grupie osób, czy jednej osobie która ustanowiła je sama dla siebie(np. ktoś wiąże supeł na chustce po co to by jej nie zapomnieć). Wskazane reguły znaczeniowe mają charakter konwencjonalny, w tym sensie że nie są zdeterminowane przez określone prawidłowości w świecie przyrodniczym.

Oznaka – (jakiegoś pojęcia czy zdarzenia) wszystko to, co współwystępując z tym stanem rzeczy czy zdarzeniem powoduje skierowanie na czyjeś myśli choć nie istnieją reguły znaczeniowe, które by takie skierowanie myśli nakazywały. W przypadku oznaki podstawą powiązania myśli określonego typu z określonym stanem rzeczy bądź zdarzeniem są określone prawidłowości o charakterze przyczynowym.

1. Zjawisko, układ rzeczy dostrzegalny,

2. Powoduje kierowanie myśli na jakieś zjawisko (układ rzeczy) X,

3. Nikt tego specjalnie nie spowodował.

Nazwa – wyrażenie, które w zdaniu można wstawić w miejsce podmiotu lub orzecznika orzeczenia imiennego.

jest

Podział nazw (ze względu na ilość wyrazów):

• Proste – składające się z jednego wyrazu

• Złożone – składające się z wielu wyrazów

Podział nazw (ze względu na sposób istnienia desygnatów nazw):

• Abstrakcyjne – są to takie nazwy, które(nie są rzeczami lub ludźmi, które sobie wyobrażamy) nie odnoszą się ani do osoby, ani też do rzeczy(przedmiotu fizycznego) ani też do czegoś, co sobie wyobrażamy, jako osobę albo też rzecz(przedmiot fizyczny). Przykłady: „liczba cztery”, „zabójstwo”, „biel”, „sejm RP” itp.

• Konkretne – są to takie nazwy, które(są przede wszystkim rzeczami lub ludźmi które sobie wyobrażamy) odnoszą się do osoby bądź też jakiegoś przedmiotu fizycznego bądź też do czegoś, co sobie wyobrażamy, jako osobę czy fizyczny przedmiot. Przykłady: „krasnoludek”, „stół”, „krzesło”, „wieloryb” itp.

Podział nazw (ze względu na sposób odniesienia jej do desygnatu):

• Indywidualne – są to takie nazwy, które odnoszą się do swoich desygnatów niezależnie od cech, które te desygnaty posiadają, ale dlatego że nazwy te zostały w określonym momencie czasowym nadane ich desygnatom; Przykłady: „Rzeczpospolita Polska”, „Bronisław Komorowski”, „Paryż”, „Szczecin” itp.

• Generalne – są to takie nazwy, które odnoszą się do swoich desygnatów ze względu na cechy, które te desygnaty posiadają; Przykłady: „człowiek”, „pies”, „gwiazda” itp.

Podział nazw (ze względu na liczbę desygnatów):

• Ogólne – są to takie nazwy, które w chwili obecne posiadają więcej niż jeden desygnat. Przykłady: „człowiek” itp.

• Jednostkowe – są to takie nazwy, które w chwili obecnej posiadają jeden desygnat. Przykłady: „naturalny księżyc naszej planety”, „Antarktyda”, itp.

• Puste – są to nazwy, które w chwili obecnej nie posiadają desygnatu. Przykłady: „dinozaur”, „Tadeusz Kościuszko”

Podział nazw (ze względu na strukturę desygnatu):

• Zbiorowe – są to takie nazwy, których desygnaty są agregatami, czyli pewnymi całościami złożonymi z prostszych elementów połączonych ze sobą w określony sposób;

• Nie zbiorowe – są to takie nazwy, których desygnaty są przedmiotami monolitycznymi, a więc nierozkładane na elementy, które stanowić by miały ich elementy składowe

Desygnat – przedmiot, do którego odnosi się dana nazwa

Zakres nazwy – klasa wszystkich aktualnych desygnatów nazwy

Między zakresami dwóch nazw nie pustych mogą zachodzić następujące relacje:

1. Zamienność zakresów nazw ma miejsce wtedy, gdy wszystkie desygnaty nazwy S są jednocześnie desygnatami nazwy P, a wszystkie desygnaty nazwy P są desygnatami nazwy S. Np. kartofel – ziemniak.

2. Nadrzędność zakresu nazwy S względem zakresu nazwy P ma miejsce wtedy, gdy wszystkie desygnaty nazwy P są jednocześnie desygnatami nazwy S, ale istnieją takie desygnaty nazwy S, które nie są desygnatami nazwy P.

3. Podrzędność nazwy S względem zakresu nazwy P ma miejsce wtedy, gdy wszystkie desygnaty nazwy S są jednocześnie desygnatami nazwy P, ale istnieją takie desygnaty nazwy P, które nie są desygnatami nazwy S.

4. Krzyżowanie się zakresów nazw S i P ma miejsce wtedy, gdy istnieją takie obiekty, które są desygnatami nazwy S a także nazwy P, a ponadto istnieją takie obiekty, które są tylko desygnatami nazwy S a nie są desygnatami nazwy P, a także istnieją takie obiekty, które są tylko desygnatami nazwy P a nie są desygnatami nazwy S.

5. Wykluczanie się zakresów nazw(nie ma części wspólnych) – dwa desygnaty nie nachodzą się na siebie.

Zadanie:

S – „nazwa ogólna” – def.

P – „nazwa konkretna” – def. Koła Eulera

1. Czy są takie S, które są P?

Są takie nazwy S, które są P.

1. Czy są takie S, które nie są P?

Są takie S, które nie są P.

1. Czy są takie P, które nie są S?

Są takie P, które nie są S.