CECHY LUDZKIE:

• silny rozwój mózgoczaszki

• silnie rozwinięty mózg, mocno pofałdowana kora mózgowa, asymetria wielkości i kształtu półkul

• uwsteczniony węch, silnie rozwinięty wzrok, słuch, dotyk

• rozwinięta mowa dzięki wytworzeniu się mięśni napinających struny głosowe

• pojawienie się bródki

• czaszka podparta na kręgosłupie

• skrócone kkg,

• redukcja wielkości palców, ich zdolności chwytne i manipulacyjne

• klatka spłaszczona w kier przednio-tylnym

• skrócony i poszerz mostek

• poszerzona, skrócona , wygięta kość krzyżowa

• stopa stanowi podporę

• ukształtowane krzywizn

• lokomocja dwunożna

• redukcja owłosienia

 

TEORIE STARZENIA SIE:

1-teorie genetyczne: a) "starzenie się i śmierci są realizacja programu ontogenezy". Dowodzi ona istnienia ciągu procesów życiowych wytworz w toku ewolucji-starzenie i śmierć są ewolucyjnie uwarunkowane

b)mechanizmy powstawania błędów w podstawowych strukturach organizmów, zaburzających ich prawidłowe funkcjonowanie. Należą tu skokowe zmiany cech dziedzicznych-mutacje prowadzące do zniekształcania kodu gen. Każda trwała zmiana właściwości kom będzie szkodliwa i niszcząca.

2-teorie uwzględniające zaburzenia funkcji neuro-hormonalnych: zaburzenia te prowadzą do utraty zdolności przystosowawczych do zmieniających się war otoczenia. Czynnikami niekorzystnie wpływającymi na urój są wolne rodniki- wchodzą w reakcje ze związkami i uszkadzają DNA, błony kom, zmieniają antygenowosc kom. Inne czynniki to promieniowanie jonizujące, UV, niektóre leki.

Szybkość procesu starzenia się związana jest z czynnikami egzo i endogennymi (płeć, konstytucja, rasa)

 

REGULACJA HORMONALNA ROZWOJU:

Poprzez hormony wytwarzane przez gruczoły wydzielania zewnętrznego. Ich aktywność związana jest z działalnością OUN -podwzgórza. Podwzgórze kontroluje przysadkę- pełni ona nadrzędna role w stosunku do innych gruczołów wydzielania wewnętrzeng .

Przysadka wydziela :

a) hormon wzrostu GH - somatotropina, która stymuluje przemianę materii, rozwój komórek i tkanek. Zahamowanie jego wydzielania powoduje karłowatość przysadkowa (proporcje ciała nie zmieniają się).Hormon ten wydzielany jest już u noworodków, działa na chrząstki wzrostowe od ok 2 r.ż. Efektem nadmiaru jest gigantyzm

b) hormony gonadotropowe - noworodki pozostają początkowo pod wpływem gonadotropiny łożyskowej, dopiero ok 8-9 r.ż uaktywnia się folikulostymulina - FSH i hormon luteinizujacy LH. Szczytowa faza wydziel przypada na okres dojrzewania płciowego. Pobudzone u mężczyzn jądra do produkcji testosteronu, u kobiet jajniki do wydzielania estrogenu i progesteronu. Przedwczesne wydzielanie gonadotropin powoduje przyspieszone dojrzewanie płciowe. Prolaktyna PRL natomiast warunkuje rozwój gruczołów mlecznych i zapoczątkowuje laktację, uczestniczy w końcowej fazie rozwoju jajników.

c) kortykotropina ( ACTH) pobudza działalność kory nadnerczy do produkcji i wydzielania hormonów

d) tyreotropina (TSH) reguluje czynność wydzielniczą tarczycy

Drugim hormonem wpływającym na rozwój jest tarczyca. Wydziela ona T₃ oraz T₄ Reguluje ona tempo przemian metabolicznych . efektem niedoczynności jest kretynizm, obrzęki skóry, wole. Efektem nadczynności jest choroba Basedowa, wytrzeszcz gałek ocznych, nadpobudliwość, wole.

W okresie pokwitania wybitny wpływ na rozwój fizyczny mają gruczoły płciowe. Stają się one wówczas gruczołami wydzielania wewnętrznego i powodują szereg ważnych zmian i przekształceń organizmu. Jajniki produkują estrogeny i progesteron. Warunkują wtórne cechy płciowe kobiet, wpływają na popęd płciowy. Efektem niedoboru jest niekobieca budowa ciała, zaburzenia płodności. Jądra natomiast produkują androgeny odpowiedzialne za wtórne cechy płciowe męskie i popęd płciowy. Efektem niedoboru jest kobieca budowa ciała, brak owłosienia na twarzy. Ogólnie mówiąc niedobory tych hormonów powoduje o występowaniu cech dziecięcych w wieku dojrzałym, co nazywane jest infantylizmem.

Do gruczołów wydzielania wewnętrznego czynnych w okresie pierwszych 2 latach życia należy grasica - organ umieszczony w śródpiersiu, tuż pod mostkiem, zanikająca prawie zupełnie ok. 12 r.ż. . wpływa ona na wzrost organizmu, na rozwój umysłowy dziecka. Wytwarza tymozynę. Przetrwanie tego organu po 12 r.ż. powoduje przewrażliwienie organizmu na czynniki środowiskowe, osłabioną odporność na czynniki chorobowe. Stan taki nazywamy grasicznym, a jeżeli w parze z tym idzie i powiększenie organów limfatycznych - stanem grasiczno- limfatycznym.

Oprócz tych gruczołów odgrywają również role takie gruczoły jak szyszynka i nadnercza.

---