Bankowosc materialy 14 [tryb zgodnosci]

Bankowość

dr Marta Penczar

Plan wykładów (1)
Plan wykładów (2)
Plan wykładów (3)
Literatura
  1. Bankowość, [red.] Głuchowski J. i Szambelańczyk J., Poznań 1999

  2. Bankowość. Podręcznik akademicki, [red.] W. L. Jaworski, Z. Zawadzka, Poltext, Warszawa 2002,

3. Dmowski A., Sarnowski J., Prokopowicz D., Podstawy finansów i bankowości, Difin, Warszawa 2005

4. Finanse, bankowość i rynki finansowe, [red.] Pietrzak E., Markiewicz M., Wydawnictwo UG, Gdańsk 2006

  1. Dobosiewicz, Bankowość, PWE, Warszawa, 2005

  2. Grzywacz J., Podstawy bankowości…, Difin, Warszawa 2006

  3. Heropolitańska J., Borowska E., Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, Warszawa 2002

8. Innowacyjne usługi banku, [red.] D. Korenik, PWN, Warszawa 2006

9. Mishkin S. Frederic, Ekonomika pieniądza, bankowości i rynków finansowych¸ PWN, Warszawa 2002

  1. Studium Bankowości, [red.] R. Wierzba, Gdańsk 2001

  2. Usługi i procedury bankowe, [red.] E. Bogacka Kisiel, Wrocław 2000

  3. Współczesna bankowość [red.] Zaleska M, Difin, Warszawa 2007

1. System bankowy w Polsce

Agenda

  1. Pojęcie i rola systemu bankowego

  2. Rola i funkcje banków w gospodarce

  3. Organizacja systemu bankowego

  4. Ewolucja polskiego systemu bankowego

  5. Instytucje systemu bankowego

  6. Rodzaje banków komercyjnych

System bankowy jako część systemu finansowego

Na czym polega funkcja transakcyjna (pośredniczenia)?

FUNDUSZE

Pośrednicy finansowi

FUNDUSZE

FUNDUSZE

FUNDUSZE

Rynki finansowe

FUNDUSZE

Źródło: F. S. Mishkin, Ekonomika pieniądza, bankowości i rynków finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, s. 53

Elementy systemu finansowego

Instytucja finansowa (pośrednik finansowy)

to podmiot, którym głównym przedmiotem działalności jest utrzymywanie i dokonywanie transakcji instrumentami finansowymi

Segmenty rynku finansowego

Jaka jest definicja banku?

Jaka jest definicja banku w świetle prawa unijnego?

Jakie są modele sektora bankowego?

Kryterium

System oparty na rynkach

papierów wartościowych (anglosaski)

Bankowo zorientowany (japońsko- niemiecki)

Finansowanie przedsiębiorstw

  • Duże znaczenie finansowania wewnętrznego

  • Finansowanie zewnętrzne za pośrednictwem rynków kapitałowych

  • Nacisk na pasywne, krótkoterminowe stosunki między instytucjami finansowymi i firmami

  • Brak udziałów banków w kapitale przedsiębiorstw

  • Duże znaczenie finansowania zewnętrznego

  • Finansowanie zewnętrzne oparte na indywidualnie negocjowanych kredytach bankowych o stałym oprocentowaniu

  • Nacisk na długookresowe, aktywne, bliskie stosunki między instytucjami finansowymi i przedsiębiorstwami

  • Udziały banków w kapitale

Typy i rola instytucji

finansowych

  • Wysoki stopień specjalizacji instytucji

  • Banki nastawione na krótkoterminową działalność kredytową

  • Duża skłonność do tworzenia innowacji finansowych

  • Niski stopień specjalizacji instytucji

  • Banki uniwersalne, nastawione na długoterminową działalność kredytową

  • Mniejsza skłonność do tworzenia innowacji finansowych

Rynki papierów wartościowych

  • Bardziej rozwinięte

  • Mniej rozwinięte

Źrodło: B. Pietrzak, Z. Polański (red.), System finansowy w Polsce (lata dziewięćdziesiąte), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 31

Jakie są wady i zalety poszczególnych modeli sektora bankowego?

Kryterium

System oparty na rynkach

papierów wartościowych (anglosaski)

Bankowo zorientowany (japońsko- niemiecki)

Zalety

  • nadanie kluczowej roli rynkom akcji i obligacji przedsiębiorstw

  • sprzyjanie działaniu inwestorów instytucjonalnych

  • pobudzanie innowacji finansowych

  • finansowanie firm na podstawie indywidualnych umów kredytowych

  • długoterminowe finansowanie między bankiem a korporacją (krzyżowanie udziałów kapitałowych)

  • stymulowanie powstawania silnych banków komercyjnych

Wady

  • oparcie finansowania firm na anonimowym rynku papierów wartościowych

  • nastawienie na częste zmiany partnerów, co wymusza krótkoterminową perspektywę w procesach decyzyjnych

  • duża formalizacja transakcji ekonomicznych

  • niedostateczne wykorzystanie możliwości oferowanych przez różne instrumenty finansowe

  • opóźnienie we wprowadzaniu innowacji bankowych

  • mniejsza odporność na konkurencje ze strony instytucji parabankowych

Źrodło: E. Pietrzak, M. Markiewicz, Finanse, Bankowość i rynki Finansowe, Wydawnictwo UG, 2006

Dlaczego banki istnieją? Czy są potrzebne?

Koszty transakcyjne

Asymetria informacji - brak istnienia doskonałej informacji

Jak można rozwiązać problemy z asymetrią informacji?

Negatywna selekcja

  • Sprzedaż informacji przez wyspecjalizowane podmioty (agencje ratingowe, agencje informacyjne) (problem gapowicza)

  • Regulacje rządowe – konieczność ujawniania informacji przez przedsiębiorstwa

  • Pośrednictwo finansowe – bank jest ekspertem w pozyskiwaniu informacji o firmach, przez co jest w stanie odróżnić ryzyko udzielenia dobrego kredytu od złego

    • Bank angażuje się w kredyty nie będące przedmiotem obrotu

  • Zabezpieczenia – zabezpieczenie, czyli własność przyrzeczona kredytodawcy na wypadek niewypłacalności kredytobiorcy

Ryzyko nadużycia

Jakie funkcje pełni bank (2)?

Funkcje banków

Transakcyjna

Transformacyjna

Bank jest pośrednikiem finansowym dysponującym usługami związanymi z przyjmowaniem i udostępnianiem kapitału, kojarzy w ten spoób

podaż kapitału i popyt na inwestrycje kapitałowe

Bank jest pośrednikiem finansowym miedzy różniącymi się strukturami podaży kapitału i popytu na kapitał.

Dokonując transformacji tych struktur doprowadza do ich zrównoważenia

Transformacja informacji

Transformacja wielkości środków finansowych

Trabsformacja terminu

Transformacja ryzyka

Transformacja przestrzennej alokacji środ. pieniężnych

Banki inwestują pieniądze obce – depozytariuszy

Klient powierzając swoje oszczędności kieruje się rachunkiem ekonomicznym, ale przede wszystkim zaufaniem do banku

Utrata zaufania do banku skutkuje odejściem (ucieczką) klienta do innego banku

Publiczna kontrola banków

Jak zorganizowany jest system bankowy w Polsce? System dwuszczeblowy

SFERA III Związek Banków Polskich

Bankowy Fundusz Gwarancyjny

SFERA II

Krajowa Izba Rozliczeniowa

Biura informacji kredytowej Przedsiębiorstwa kartowe

Sektor pośrednictwa kredytowego Bankowe biura maklerskie

Ośrodki szkoleniowe

Szkoły wyższe

Biura consultingowe Wydawnictwa

Jakie zadania może wykonywać bank?

Jakie zadania wykonuje bank?

Jakie zadania wykonuje bank?

Jakie zadania wykonuje bank?

Jakie są podstawowe rodzaje banków?

Instytucja odpowiedzialna za funkcjonowanie systemu bankowego. Zazwyczaj działa jako jednostka samodzielna, państwowa, bądź podporządkowana państwu.

Jakie są podstawowe rodzaje banków komercyjnych?

Jakie może być specjalizacja banku?

Jakie instytucje tworzą system bankowy?

Instytucje stabilizujące rynek – Siatka bezpieczeństwa finansowego

Instytucje tworzące rynek

Definicja nadzoru

Jaki jest cel działania nadzoru nad bankami?

Cele pośrednie działalności nadzoru:

Kto sprawuje nadzór nad rynkiem bankowym?

Przewodniczący KNF

4 członków:

  1. minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel;

  2. minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel;

  3. Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego Wiceprezes NBP;

  4. przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego

Komisja i Przewodniczący KNF wykonują zadania przy pomocy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF)

Do zadań Komisji Nadzoru Finansowego należy:

Jakie funkcje spełnia Komisja Nadzoru Finansowego?

Prowadzenie działalności licencyjnej

Określanie kształtu regulacji ostrożnościowych (regulacyjna)

Sprawowanie inspekcji (kontrolna)

Podejmowanie działań restrykcyjnych (dyscyplinarna)

Funkcja licencyjna

Funkcja regulacyjna

Funkcja kontrolna

Funkcja dyscyplinująca

Na jakich etapach funkcjonowania banku działa Komisja Nadzoru Finansowego?

Dlaczego działania Komisji Nadzoru Finansowego są ważne?

Jaki poziom kapitałów własnych muszą utrzymywać banki? Prawo bankowe

1.000.000 euro

Dlatego wielkość kapitałów własnych banków jest kontrolowana przez nadzór?

Adekwatność kapitałowa banków

Ww = k

r

k - kapitał służący do absorbowania strat r - ekspozycja na ryzyko

Adekwatność kapitałowa banków

Koncentracja wierzytelności (ryzyka)

Koncentracja wierzytelności (ryzyka)

Rezerwy

Jakie są główne cele systemów gwarantowania depozytów?

W jaki sposób chroni system gwarantowania depozytów klientów banku?

Regulacje prawne w zakresie systemu gwarantowania depozytów

Unia Europejska

Polska

Cechy systemów gwarantowania depozytów

systemu

także deponentów w oddziałach (filiach) banków

krajowych prowadzących działalność poza granicami kraju

kredytowe kosztów finansowania systemu

Procedura podjęcia decyzji o zawieszeniu działalności banku

Kto należy do polskiego systemu gwarantowania depozytów?

Kto jest chroniony w systemie gwarantowania depozytów w Polsce?

TAK

NIE

emerytalne, SKOKi,

Jaka jest maksymalna wysokość środków pieniężnych gwarantowanych przez Fundusz?

Jak przebiega proces wypłaty środków?

Działalność banku zostaje zawieszona

Bank sporządza listę

osób uprawnionych do odebrania środków gwarantowanych

BFG podaje do publicznej wiadomości informacje o sposobie,

miejscu

i terminie wypłat

środków gwarantowanych

NBP jako bank centralny

Bankowość centralna w Polsce

Funkcje banku centralnego

Jaki jest podstawy cel i zadania NBP?

Podstawowy cel działalności NBP (art. 3.1. Ustawy o NBP): utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP

Zadania NBP (art. 3.2. Ustawy o NBP)

1) organizowanie rozliczeń pieniężnych;

2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi;

3) prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami;

4) prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa;

5) regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie;

6) kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego;

6a) działanie na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego

7) opracowywanie statystyki pieniężnej i bankowej, bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej;

Rola Narodowego Banku Polskiego

Jaki jest podstawy cel NBP?

Cel – utrzymanie stabilnego poziomu cen (ograniczenie wahań wartości pieniądza) – kontrola tempa inflacji

inflacja na tyle niska, aby nie wywierała negatywnego wpływu na decyzje podejmowane przez uczestników życia gospodarczego, w tym dotyczące inwestycji i oszczędzania

Zapewnienie stabilności cen jest podstawowym sposobem, w jaki bank centralny przyczynia się do osiągania wysokiego i trwałego wzrostu gospodarczego.

Realizując zadanie utrzymania stabilności cen banki centralne reagują zarówno na zagrożenia inflacyjne, jak i deflacyjne.

Czy bank centralny powinien być niezależny?

Argumenty przeciw niezależności

w państwie nie powinny istnieć 2 ośrodki realizujące politykę – monetarną i ogólnogospodarczą

stabilność cen nie zależy wyłącznie od polityki pieniężnej, ale także np. od podatków

niską inflację i dobre wyniki makro można osiągnąć także w państwach, gdzie bank centralny jest zależny od państwa – np. Japonia

Elementy niezależności Narodowego Banku Polskiego

Organy NBP

Prezes NBP

Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Kadencja Prezesa NBP wynosi 6 lat.

Ta sama osoba nie może być Prezesem NBP dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.

Prezes NBP przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi NBP oraz reprezentuje NBP na zewnątrz.

Prezes NBP reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych oraz w międzynarodowych instytucjach finansowych

Prezes NBP jest przełożonym wszystkich pracowników NBP

Rada Polityki Pieniężnej

Zarząd NBP

Działalnością NBP kieruje Zarząd.

W skład Zarządu NBP wchodzą:

Prezes NBP - jako przewodniczący

6-8 członków Zarządu, w tym 2 wiceprezesów NBP.

Zarząd NBP:

realizuje uchwały Rady;

podejmuje uchwały w sprawach niezastrzeżonych w ustawie do wyłącznej kompetencji innych organów NBP.

Członek Zarządu NBP nie może zajmować żadnych innych stanowisk i podejmować działalności zarobkowej lub publicznej poza pracą naukową, dydaktyczną lub twórczością autorską

Co to jest polityka pieniężna?

Co to jest podaż pieniądza

Podaż pieniądza w gospodarce reguluje bank centralny

Ilość pieniądza w obiegu ustala się w postaci agregatów pieniężnych zróżnicowanych stopniem płynności

Zasoby pieniądza – suma wszystkich zidentyfikowanych form pieniądza

posiadanych przez ludność w danym punkcie czasu.

Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego

Rada Polityki Pieniężnej od 1998 r. opiera politykę pieniężną na strategii bezpośredniego celu inflacyjnego.

Podstawowym instrumentem realizacji założonego celu inflacyjnego jest kształtowanie wysokości krótkoterminowych stóp procentowych.

Bank centralny określa cel inflacyjny w postaci liczbowej, a następnie dostosowuje poziom oficjalnych stóp procentowych tak, by osiągnąć wskazany cel inflacyjny.

Ocena stopnia realizacji celu inflacyjnego jest oparta na wskaźniku wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) w ujęciu rok do roku, publikowanego przez GUS.

Od 2004 r. Rada przyjęła ciągły cel inflacyjny na poziomie 2,5% z symetrycznym przedziałem odchyleń o szerokości ± 1 pkt. proc.

Rada realizuje strategię w warunkach płynnego kursu walutowego.

System płynnego kursu nie wyklucza interwencji na rynku walutowym, gdyby okazało się to niezbędne do zapewnienia stabilności makroekonomicznej i finansowej kraju, co sprzyja średniookresowej realizacji celu inflacyjnego.

Podaż pieniądza i popyt na pieniądz

D SKrzywa popytu DD jest opadająca,

zasoby pieniądza u ludności i firm zmniejszają się w miarę wzrostu stóp procentowych (następuje przesunięcie funduszy do bardziej rentownych aktywów

D

S

PieniądzM* M

Równowaga na rynku ma miejsce gdy zapotrzebowanie na pieniądz jest równe wielkości podaży pieniądza

Wówczas poziom podaży pieniądza wyznaczony przez bank centralny jest zbieżny z zasobami pieniądza pożądanymi przez ludność

Zmiany na rynku pieniężnym

D S´ S D S

E ´

N E D

M* ´ S

E ´´

E D

S

Pieniądz M*

M Pieniądz M* M

Usztywnienie pieniądza oznacza, że rynkowe stopy procentowe muszą wzrosnąć, przesunięcie z S do S´, by pobudzić ludzi do wymiany pieniędzy na obligacje i inne aktywa niepieniężne

Popyt na pieniądz może wzrosnąć na skutek inflacji, bez zmian realnego PKB, krzywa popytu przesunie się w prawo do D'D'

W efekcie wzrosną stopy procentowe, do momentu zrównania popytu na pieniądz z podażą pieniądza.

Wpływ ekspansji pieniężnej na działalność gospodarczą

Bank centralny zwiększając podaż pieniądza z SA do SB wpływa na obniżenie stóp procentowych

Ludzie zwiększają swoje zasoby pieniężne (ruch wzdłuż krzywej popytu z A do B)

Niższy koszt inwestycji zachęca do ich wzrostu (od A' do B')

Wyższe inwestycje przez mechanizm mnożnika podnoszą łączny popyt i PKB z A'' do B''.

PKB

S

0

S

A''

B''

I,S

r SA

D SB

A

B

D

0 M

r

DI

A'

B' DI

0 I

Operacje otwartego rynku

Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi.

Obecnie operacje otwartego rynku przeprowadzane przez NBP polegają na emisji własnych papierów dłużnych (7-dniowych bonów pieniężnych), których minimalna rentowność jest równa stopie referencyjnej wyznaczonej przez Radę Polityki Pieniężnej.

Polityka pieniężna w Polsce – hierarchia celów

Stabilność cen Niskie bezrobocie

Szybki wzrost realnego PKB

Cele ostateczne

Rezerwy Podaż pieniądza Stopy procentowe

Cele pośrednie

Narzędzia (instrumenty)

Operacje otwartego rynku Rezerwy obowiązkowe

Operacje kredytowo-depozytowe

Operacje otwartego rynku

Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane

z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi.

Operacje otwartego rynku równoważą popyt i podaż środków utrzymywanych przez banki komercyjne

w banku centralnym.

Dzięki temu bank centralny wpływa na poziom krótkoterminowych stóp procentowych na rynku międzybankowym.

Obecnie operacje otwartego rynku przeprowadzane przez NBP polegają na emisji własnych papierów dłużnych (7-dniowych bonów pieniężnych), których minimalna rentowność jest równa stopie referencyjnej wyznaczonej przez Radę Polityki Pieniężnej.

Operacje otwartego rynku

Bezwarunkowy zakup

Bank centralny kupuje od banków komercyjnych papiery wartościowe. Są to zazwyczaj bony lub obligacje skarbowe.

Bezwarunkowa sprzedaż

Bank centralny sprzedaje bankom komercyjnym papiery wartościowe.

Warunkowy zakup

(operacje REPO - Repurchase agreement)

Warunkowa sprzedaż (operacje Reverse REPO)

Rezerwa obowiązkowa

Bank centralny nakłada na banki obowiązek utrzymywania rezerwy obowiązkowej.

Rezerwa ma na celu łagodzenie wpływu bieżących zmian płynności sektora bankowego na stopy procentowe na rynku międzybankowym. Służy również ograniczaniu nadpłynności banków.

Rezerwa obowiązkowa utrzymywana jest na rachunkach w NBP.

Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej.

Od 31 grudnia 2010 r. stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 3,5 proc. dla wszystkich rodzajów depozytów,

Od 30 września 2003 r. wszystkie banki pomniejszają naliczoną rezerwę obowiązkową o równowartość 500 tys. euro.

Rezerwa obowiązkowa

Stopa rezerwy obowiązkowej może być zróżnicowana ze względu na:

umowny okres przechowywania środków pieniężnych,

rodzaj waluty,

rodzaj dokonywanych operacji finansowych stanowiących

źródło pozyskania środków

Suma rezerw obowiązkowych nie może przekroczyć:

30 % sumy środków pieniężnych od wkładów na żądanie

20 % sumy środków pieniężnych od wkładów terminowych

Podniesienie stopy oznacza dla banków komercyjnych utrzymywanie większych depozytów w banku centralnym i mniejsze możliwości kreacji pieniądza

Operacje kredytowo – depozytowe

prowadzone z inicjatywy banku komercyjnego, a nie BC

Operacje kredytowo-depozytowe NBP wpływają na wysokość stóp procentowych na rynku pieniężnym

górną granicę stanowi oprocentowanie kredytu lombardowego

dolną – oprocentowanie depozytu w NBP.

1. Kredyt lombardowy

pełni funkcje źródła krótkoterminowej, jednodniowej płynności, ponieważ umożliwia zaciąganie kredytu na bazie O/N.

umożliwia elastyczne pokrywanie krótkookresowych niedoborów płynności w bankach komercyjnych.

udzielany jest przez NBP na podstawie zawartej z bankami umowy ramowej na następujących zasadach:

zastawem są skarbowe papiery wartościowe, a wysokość kredytu nie może przekroczyć 80% ich wartości nominalnej,

termin spłaty kredytu przypada w następnym dniu operacyjnym po dniu jego udzielenia,

warunkiem udzielenia kredytu jest uprzednia spłata kredytu zaciągniętego w poprzednim dniu operacyjnym.

Lokaty terminowe

2. Lokata terminowa banków w NBP (depozyt na koniec dnia)

możliwość składania krótkookresowego (jednodniowego) depozytu w banku centralnym

lokaty przyjmowane są do końca dnia operacyjnego, a zwrot kwoty depozytu wraz z należnymi odsetkami następuje w kolejnym dniu operacyjnym

lokaty są oprocentowane według stopy zmiennej ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej (stopy depozytowej).

lokaty terminowe w NBP pozwalają bankom komercyjnym na zagospodarowanie nadwyżek płynnych środków.

przeciwdziałają spadkowi krótkookresowych stóp na rynku międzybankowym poniżej stopy depozytowej.

Jakie są rodzaje stóp procentowych ustalanych przez NBP

 Stopa referencyjna (interwencyjna, repo)

minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych emitowanych przez NBP. Określa minimalną rentowność operacji otwartego rynku.

 Stopa lombardowa (kredyt lombardowy)

cena, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych.

 Stopa depozytowa

oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym.

 Stopa rezerw obowiązkowych

miernik kwoty rezerw obowiązkowych, jaką banki komercyjne są zobowiązane wpłacić do banku centralnego w celu zabezpieczenia ich wypłacalności

Regulacja podaży pieniądza

 Jeśli BC chce zwiększyć podaż pieniądza, to może:

 obniżyć stopę dyskontową w celu zwiększenia rozmiarów pożyczek, które są udzielana bankom komercyjnym

 zakupić wyemitowane przez rząd papiery wartościowe na otwartym rynku

 obniżyć poziom wskaźnika rezerw obowiązkowych

 Jeśli BC chce zmniejszyć podaż pieniądza, to może:

 ograniczyć ogólną sumę pożyczek udzielanych bankom komercyjnym poprzez podwyższenie stopy dyskontowej

 sprzedawać wyemitowane przez rząd papiery wartościowe, które są w posiadaniu banku centralnego

 podwyższyć poziom wskaźnika rezerw obowiązkowych

Pierwotna i wtórna kreacja pieniądza

Schemat kreacji pieniądza przez banki komercyjne

Aktywa

Pasywa

Podaż pieniądza

Bank 1

Rezerwa – 10 zł

Kredyt – 90 zł

Depozyt – 100 zł

100 zł

Bank 2

Rezerwa – 9 zł

Kredyt – 81 zł

Depozyt – 90 zł

190 zł

Bank 3

Rezerwa – 8,1 zł

Kredyt – 72,9 zł

Depozyt – 81 zł

271 zł

Bank 4

Rezerwa – 7,29 zł

Kredyt – 65,61 zł

Depozyt – 72,9 zł

343,9 zł

Kreacja pieniądza z perspektywy całego systemu bankowego

Bank

Przyjety depozyt

Wymagane rezery (20%)

Rezerwy nadwyżkowe

Udzielony kredyt

Dodatkowa ilość pieniądza w

obiegu

Bank 1

1 000,0 zł

200,0 zł

800,0 zł

800,0 zł

0,0 zł

Bank 2

800,0 zł

160,0 zł

640,0 zł

640,0 zł

800,0 zł

Bank 3

640,0 zł

128,0 zł

512,0 zł

512,0 zł

640,0 zł

Bank 4

512,0 zł

102,4 zł

409,6 zł

409,6 zł

512,0 zł

Bank 5

409,6 zł

81,9 zł

327,7 zł

327,7 zł

409,6 zł

......

Razem

5 000,0 zł

1 000,0 zł

4 000,0 zł

4 000,0 zł

4 000,0 zł

Rodzaje operacji bankowych

Klasyfikacja usług rozliczeniowych świadczonych przez banki

Kryterium zasięgu rozliczeń

Co to jest obrót gotówkowy i bezgotówkowy?

(płatnika), jak i po stronie wierzyciela (beneficjenta)

wierzyciela

Udział procentowy płatności gotówkowych i bezgotówkowych w liczbie płatności detalicznych w Polsce

100

90

80

70

60

50

40

30

20

10

0

2 6 10 11

98 94 90 89

2005 2007 2009 2010

Płatności gotówkowe Płatności bezgotówkowe

Czy i kiedy innowacyjne instrumenty płatnicze mogą zastąpić gotówkę?, Adam Tochmański, Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego, Narodowy Bank Polski, II Forum Rynku Usług Płatniczych Warszawa, 3-4 listopada 2011 r.

Porównanie Polski i innych krajów w zakresie udziału gotówki w całkowitej wartości płatności detalicznych w 2008 r. (%)

100%

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Czy i kiedy innowacyjne instrumenty płatnicze mogą zastąpić gotówkę?, Adam Tochmański, Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego, Narodowy Bank Polski, II Forum Rynku Usług Płatniczych Warszawa, 3-4 listopada 2011 r.

Główne wady i zalety obrotu gotówkowego

Zalety Wady

Szybkość i łatwość płacenia (np. Brak pełnego bezpieczeństwa

nie trzeba pamiętać numeru PIN) (niejednokrotnie bezpowrotna utrata

Anonimowość w przypadku kradzieży)

Możliwość płacenia wszędzie Możliwość zrobienia zakupów

Możliwość realnej kontroli tylko do kwoty posiadanej przy wydatków (nie wydasz więcej niż sobie gotówki

masz) Brak możliwości zrobienia

Możliwość płacenia bez nieplanowanych zakupów dodatkowych opłat Czasem problemy związane z

Przyjemność fizycznego kontaktu wydawaniem reszty

z gotówką Możliwe fałszerstwa banknotów

Brak przychodów z gotówki

Czy i kiedy innowacyjne instrumenty płatnicze mogą zastąpić gotówkę?, Adam Tochmański, Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego, Narodowy Bank Polski, II Forum Rynku Usług Płatniczych

Warszawa, 3-4 listopada 2011 r.

Rachunek bankowy

Art. 49. 1. Banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych

Rachunki oszczędnościowe

Rachunki lokat terminowych

Rachunki bankowe

Rachunki rozliczeniowe

Rachunki powiernicze

Umowa o rachunek bankowy

Umowa rachunku bankowego powinna określać w szczególności:

  1. strony umowy,

  2. rodzaj otwieranego rachunku,

  3. walutę rachunku,

  4. czas trwania umowy,

  5. o ile strony zastrzegają oprocentowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku -wysokość tego oprocentowania i przesłanki dopuszczalności jego zmiany przez bank, a także terminy wypłaty, postawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek,

  6. wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy oraz przesłanki i tryb ich zmiany przez bank,

  7. formy i zakres rozliczeń pieniężnych dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku oraz terminy ich realizacji,

  8. przesłanki i tryb dokonywania zmian umowy,

  9. przesłanki i tryb rozwiązania umowy rachunku bankowego,

  10. zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku

Konto osobiste - Rachunek ROR - podstawowy produkt bankowy

ROR- podstawowy produkt bankowości detalicznej

ROR łączy 3 funkcje

Funkcja rozliczeniowa

Funkcja kredytowa

Funkcja oszczędnościowa

NRB - standard numeru rachunku bankowego

Dla wszystkich banków NRB:

  1. ma długość 26 znaków;

  2. nie zawiera liter;

Klasyfikacja usług rozliczeniowych świadczonych przez banki

Czeki

Trasant Trasat Remitent

Czek zawiera:

  1. nazwę „czek” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono

  2. polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej

  3. nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata)

  4. oznaczenie miejsca płatności

  5. oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku

  6. podpis wystawcy czeku

Rodzaje czeki

Polecenie przelewu

Polecenie przelewu – dyspozycja klienta banku obciążenia jego rachunku określoną kwotą, przy równoczesnym uznaniu tą kwotą wskazanego (w poleceniu) innego rachunku

  1. Faktura

  2. Złożenie polecenia przelewu

Wierzyciel
  1. Zawiadomienie o dokonaniu przelewu


    • Polecenie inicjuje dłużnik

    • Przekazanie polecenia – w formie papierowej lub elektronicznej

    • Polecenie może być stałe lub

3. Przelew środków

jednorazowe

System SORBNET i ELIXIR

Polecenie zapłaty - direct debit

Polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela – pod warunkiem wyrażenia zgody przez dłużnika na stosowanie tego sposobu rozliczeń

UMOWA

3. Zgoda 1.Zlecenie polecenia zapłaty

Bank dłużnika

Obciążenie rachunku dłużnika i przekazanie środków do systemu rozliczeń międzybankowych


  1. Polecenie zapłaty

Polecenie przelewu


  1. Przelew pieniędzy

    • zmniejsza czasowe obciążenie dłużnika z tytułu wykonywanych poleceń przelewu

Polecenie zapłaty - direct debit - ZASADY

Polecenie zapłaty polega na udzieleniu upoważnienia wierzycielowi do obciążania rachunku bankowego dłużnika kwotą zobowiązania wynikającą z rachunku wystawionego przez wierzyciela.

Dłużnikowi przysługuje prawo do cofnięcia w każdym czasie zgody na polecenie zapłaty

30 dni kalendarzowych od dnia dokonania obciążenia rachunku bankowego - w przypadku gdy dłużnikiem jest osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej,

Kiedy warto uruchomić polecenie przelewu, a kiedy polecenie zapłaty?

Karty płatnicze

Rodzaje kart płatniczych – kryterium – sposób rozliczania transakcji

Karty debetowe Pay now

Karty kredytowe Pay later

Karty obciążeniowe Pay later

Karty przedpłacone Pay before

Schemat autoryzacji kart płatniczych

  1. Płatność kartą płatniczą

  2. Wykaz transakcji za pomocą kart płatniczych

Centrum rozliczeniowe kart (np. Polcard, eCard)

Prowizja

Prowizja

Centrum autoryzacji

np. Visa, MasterCard

Noty obciążeniowe

Prowizja

(3) Autoryzacja

5. Uznanie rachunku banku wierzyciela

Bank dłużnika

Obciążenie rachunku dłużnika (4)

Kto uczestniczy w systemie autoryzacji kart płatniczych?

Czy karty płatnicze są bezpieczne?

Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych

O ile umowa nie przewiduje inaczej, posiadacza obciążają operacje dokonane z użyciem utraconej karty płatniczej do czasu zgłoszenia wydawcy jej utraty,

do kwoty stanowiącej równowartość w złotych 150 euro.

Jak wygląda karta płatnicza?

Karty partnerskie (co-brandowe)

Karty affinity

Działalność kredytowa banków komercyjnych

Zagadnienia:

definicja kredytu i pożyczki bankowej,

rodzaje kredytów,

oferta kredytowa banków dla klientów korporacyjnych i detalicznych,

dokumentacja kredytowa, umowa kredytowa i jej istotne elementy,

ocena ryzyka kredytowego, ocena zdolności kredytowej,

monitorowanie i administrowanie kredytami,

credit – scoring,

zabezpieczenie zwrotności kredytów.

Co to jest kredyt bankowy? (art. 69 Ustawy Prawo bankowe)

UMOWA O KREDYT BANKOWY

Cechy kredytu

Bank, określa:

Cechy kredytu

Odpłatność

Zwrotność

każdy kto otrzyma kredyt, ma obowiązek zwrócić go w ustalonym z bankiem

terminie

Cechy umowy kredytu bankowego

Umowa pożyczki – Kodeks Cywilny

Tytuł XIX. POŻYCZKA

Art. 720.

§ 1. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy (...), a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

§ 2. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Art. 723. Jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

Pożyczka a kredyt - różnice

Czynność bankowa

Kredyt

Pożyczka

Instytucje uprawnione

do udzielania

banki

banki, instytucje finansowe,

osoby prawne, osoby fizyczne

Podstawa prawna

Prawo bankowe

Kodeks cywilny

Rodzaj własności

Oddanie do dyspozycji kredytobiorcy środków należących do banku

Przeniesienie własności środków pieniężnych lub rzeczy

Sposób wykorzystania

Na warunkach i zasadach określonych w umowie kredytowej

Dowlony

Cel

Konkretny, sprecyzowany i wskazany w umowie

Dowlony, nieistotny

Rodzaj umowy

Pisemna pod rygorem nieważności

Pisemna tylko do celów dowodowych,

może być np. ustna

Oprocentowanie

Występuje

Dowolnie

Klasyfikacja kredytów bankowych

Przedmiot kredytowania

  • kredyty dla osób indywidualnych

  • kredyty dla przedsiębiorstw

Okres kredytowania

  • kredyty krótkoterminowe (do 1 roku)

  • kredyty średnioterminowe (1-3 lat)

  • kredyty długoterminowe (pow. 3 lat)

Formy prawnej zabezpieczenia

  • kredyty niezabezpieczone

  • kredyty zabezpieczone

Waluta kredytu

  • kredyty złotowe

  • kredyty dewizowe

  • kredyty denominowane

Metoda kredytowania

  • kredyt w rachunku bieżącym

  • kredyt w rachunku kredytowym

  • kredyt odnawialny (rewolwingowy)

  • kredyt lombardowy

  • kredyt kart kredytowych

Cel, przedmiot kredytowania

  • kredyty ratalne

  • kredyty samochodowe

  • kredyty hipoteczne, budowlane

  • kredyty na zakup papierów wartościowych

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie! Co określa?

strony umowy

  • KREDYTDAWCA - bank, konsorcjum bankowe

  • KREDYTOBIORCA - konsument, osoby prawne

kwotę i walutę kredytu

  • kredyty walutowy (EUR, USD, CHF) lub złotowy

cel, na który kredyt został udzielony

  • bank ma obowiązek kontrolowania wykorzystania udzielonego kredytu

  • kredytobiorca ma obowiązek wykorzystywania kredytu zgodnie z umową i umożliwić bankowi kontrolowanie

zasady i termin spłaty kredytu

  • bank określa sposób i termin spłat rat kapitałowych wraz z odsetkami w harmonogramie spłat

  • raty mogą być spłacane w ratach równych lub w ratach malejących

wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany

  • oprocentowanie to wynagrodzenie kredytodawcy

  • bank jest zobowiązany do określenia warunków zmiany oprocentowania i sposobu powiadomienia kredytobiorcy

zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu

terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych

wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje

warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy

Koszt kredytu, oprocentowanie i prowizja

Oprocentowanie to wynagrodzenie za udostępnienie środków finansowych

Oprocentowanie składa się z dwóch elementów:

Oprocentowanie w praktyce zależy od:

Koszt kredytu, oprocentowanie i prowizja

Wyciąg z taryfy prowizji i opłat:

Opłata przygotowawcza za rozpatrzenia wniosku oraz przygotowanie i zawarcie umowy o udzielenie kredytu/pożyczki:

•będącego kredytem konsumenckim 50,00 zł

•nie będącego kredytem konsumenckim 0,00 zł

  1. Udzielenie kredytu - od kwoty kredytu/pożyczki: od 0% do 3,5%

  2. Wcześniejsza całkowita spłata kredytu/pożyczki (z wyłączeniem kredytów i pożyczek podlegających ustawie o kredycie konsumenckim) - od kwoty spłaty:

•ze zmienną stopą procentową 1,5% nie mniej niż 200 zł

•ze stałą stopą procentową 2% nie mniej niż 200 zł

  1. Zmiana waluty kredytu/pożyczki - od kwoty aktualnego zadłużenia od 0,8%

  1. Oszacowanie wartości nieruchomości mającej stanowić zabezpieczenie kredytu lub pożyczki hipotecznej od każdej nieruchomości od 200,00 zł

  2. Inne czynności wykonane na wniosek klienta związane ze zmianą postanowień umowy kredytu mieszkaniowego wymagające sporządzenia aneksu do umowy 150,00 zł

  3. Inne czynności wykonywane na życzenie klienta lub za klienta 50,00 zł

Schemat procedury kredytowej

Przyjęcie wniosku kredytowego i jego sprawdzenie pod względem formalnym

Ocena formalna i merytoryczna wniosku kredytowego

Ocena formalna (Etap I) Sprawdzenie czy :

Ocena merytoryczna (Etap II)

Zdolność kredytowa – podstawy warunek! art. 70 Prawa bankowego

Ocena zdolności kredytowej osób indywidualnych - metody

Analiza ilościowa

Ocena zdolności kredytowej osób indywidualnych - metody

Analiza jakościowa

Jak wyznacza jest zdolność kredytowa?

Dn – średni miesięczny dochód netto gospodarstwa domowego, tj. przychód o charakterze stałym pomniejszony o składki ZUS i podatek dochodowy

R – rata wnioskowanego kredytu wraz z odsetkami

Z – miesięczne zobowiązania finansowe (np. czynsz, energia, telefon, gaz, alimenty, spłata zaciągniętych wcześniej kredytów)

L – liczba osób korzystających z dochodów S – kwota ustalona przez bank

Ocena zdolności kredytowej osób indywidualnych - metody

Credit scoring

Przykład skróconej i uproszczonej karty scoringowej

Charakterystyki i ich atrybuty

Wagi

5. Długość okresu zamieszkania pod obecnym adresem

1. Zawód lub charakter pracy klienta

profesjonalista lub członek kadry kierowniczej

10

więcej niż rok

2

robotnik wykwalifikowany

8

rok lub mniej

1

pracownik biurowy

7

6. Telefon w domu lub mieszkaniu

student

5

tak

2

robotnik niewykwalifikowany

4

nie

0

pracownik pracujący w niepełnym wymiarze czasu

2

7. Liczba osób pozostających na utrzymaniu podawana przez klienta

2. Status mieszkaniowy

właściciel domu

6

nikt

3

najemca domu lub mieszkania

4

jedna

3

mieszkający przy rodzinie

2

dwie

4

3. Ocena wiarygodności kredytowej

trzy

4

bardzo dobra

10

więcej niż trzy

2

przeciętna

5

8. Prowadzone rachunki bankowe

brak danych

2

rozliczeniowe

4

niska

0

tylko rachunek oszczędnościowy

3

stanowisku

tylko oszczędnościowo-rozliczeniowy

2

więcej niż rok

5

brak rachunku

0

Klient dobry – kredyt przyznany

43-30

Klient przeciętny- przyznanie kredytu pod warunkiem

ustanowienia dodatkowych zabezpieczeń

29-15

Klient zły – odmowa kredytu

14-0

Zalety credit scoring

Analiza ilościowa i jakościowa – ocena zdolności kredytowej firm

przedsięwzięcia

Po co bank wymaga zabezpieczenia spłaty kredytu?

Podstawowe rodzaje zabezpieczeń spłaty kredytu?

Poręczenie według prawa cywilnego

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Weksel własny in blanco - weksel niezupełny, gwarancyjny

  • Zawiera pisemne, bezwarunkowe przyrzeczenie zapłacenia określonej sumy pieniężnej przez wystawcę na rzecz osoby, która weksel posiada. Jest to sformalizowany zapis długu podlegający prawu wekslowemu.

    • Wystawcą weksla własnego może być każdy kto posiada zdolność zaciągania zobowiązań.

    • Weksel własny in blanco nie posiada istotnych elementów określonych w art. 101 - sumy wekslowej, terminu płatności, miejsca płatności.

    • Jego głównym przeznaczeniem jest zabezpieczenie udzielonego kredytu.

    • Ważne jest, iż na wekslu własnym in blanco powinien znajdować się podpis wystawcy złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego.

    • Weksel własny in blanco zawiera upoważnienie kredytodawcy (odbiorcy weksla), do jego wypełnienia poprzez wpisanie na nim:

      • Kwoty, na jaką opiewa zabezpieczona wierzytelność - jako suma wekslowa.

      • Dnia wymagalności zabezpieczonej wierzytelności - jako terminu płatności weksla.

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk –

Katowice – Warszawa, 2007

Awal

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Gwarancja bankowa

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Przelew wierzytelności (cesja wierzytelności)

  • Przelew wierzytelności (cesja wierzytelności)

    • jest umową

    • między kredytobiorcą a bankiem udzielającym kredytu,

    • na mocy której kredytobiorca przenosi na bank prawo do swoich wierzytelności wobec osoby trzeciej (np. od której ma otrzymać płatności za sprzedane towary, usługi).

  • Cesja może dotyczyć wierzytelności już istniejących jak i przyszłych. Wierzytelności objęte cesją muszą być bezsporne i realne do ściągnięcia.

  • Z tej formy zabezpieczenia prawnego korzystają głównie przedsiębiorcy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.

  • Przy kredytach udzielanych osobom fizycznym banki stosują bardzo często jako zabezpieczenie spłaty kredytu cesje praw z polisy ubezpieczeniowej mieszkania, domu jednorodzinnego, samochodu, itp.

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk –

Katowice – Warszawa, 2007

Przystąpienie do długu kredytowego

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Zastaw ogólny i zastaw rejestrowy

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Przewłaszczenie na zabezpieczenie

  • Przewłaszczenie na zabezpieczenie
    • przeniesieniu przez kredytobiorcę na bank posiadanych przez niego rzeczy ruchomych, np. maszyn, urządzeń, samochodów, surowców, itd.

    • Umowa przeniesienia własności powinna być sporządzona na piśmie z zawartym warunkiem, że w przypadku terminowej spłaty kredytu wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami, przeniesienie własności wygasa i kredytobiorca ponownie staje się właścicielem tej rzeczy ruchomej.

    • Wraz z umową przewłaszczenia powinna być dokonywana cesja praw z polis ubezpieczeniowych tych rzeczy ruchomych, których prawo własności zostało przeniesione na Bank.

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk –

Katowice – Warszawa, 2007

Blokada środków na rachunku bankowym

środków pieniężnych złotowych i walutowych.

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Hipoteka

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Hipoteka

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007

Hipoteka

  • Ustanowienie hipoteki na rzecz banku powstaje z chwilą dokonania wpisu do księgi wieczystej nieruchomości prowadzonej przez sąd rejonowy.

  • Wniosek o dokonanie wpisu może być złożony przez właściciela nieruchomości lub przez bank udzielający kredytu.

  • Wniosek musi zawierać określone elementy, takie jak:

    • oznaczenie właściwego dla miejsca położenia nieruchomości sądu rejonowego,

    • numer księgi wieczystej,

    • oznaczenie banku (nazwa banku, jego siedziba), na rzecz którego ma być ustanowiona (wpisana) hipoteka,

    • oznaczenie osoby, której prawo ma być wpisem dotknięte – czyli identyfikacja właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego,

    • wartość przedmiotu wniosku, czyli wysokość wpisu hipoteki wyrażona w złotych lub w walucie obcej,

    • f) żądanie wpisu hipoteki i określenie rodzaju hipoteki,

    • g) podpis wnioskodawcy.

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk –

Katowice – Warszawa, 2007

Hipoteka - rodzaje

Hipoteka umowna zwykła

  • Stosowana jest wyłącznie przy zabezpieczaniu oznaczonej wierzytelności, czyli wierzytelność ta istnieje i znana jest jej określona wysokość.

  • Źródłem powstania hipoteki zwykłej jest umowa zawarta pomiędzy bankiem a właścicielem tejże nieruchomości.

Hipoteka umowna kaucyjna

Stosowana jest jako zabezpieczenie wierzytelności:

mogących powstać w przyszłości, tzw. wierzytelności przyszłe,

  • o nieustalonej wysokości,

  • Źródłem powstania hipoteki kaucyjnej jest umowa kredytowa zawarta pomiędzy bankiem a właścicielem nieruchomości.

Hipoteka przymusowa

  • Powstaje na skutek jednostronnego żądania wierzyciela, czyli powstaje bez zgody właściciela nieruchomości.

  • Nie służy uzyskaniu kredytu lecz zabezpieczeniu i egzekucji wierzytelności już istniejącej.

  • W celu ustanowienia hipoteki przymusowej wierzyciel musi uzyskać odpowiednie orzeczenie, które stanowi podstawę jej wpisu do księgi wieczystej

Źródło: Bankowość dla praktyków, Europejski Certyfikat Bankowca. EFCB, CZĘŚĆ I, PRACA ZBIOROWA, Gdańsk – Katowice – Warszawa, 2007


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Bankowosc materialy 2014 [tryb zgodnosci]
Bankowosc materialy 2014 [tryb zgodnosci]
21 materia skondensowana [tryb zgodności]
22 materia skondensowana [tryb zgodności]
22 materia skondensowana [tryb zgodności]
Microsoft PowerPoint Alergia na materiały protetyczne [tryb zgodności]
3 Materiały półprzewodnikowe, własności, wytwarzanie i ich obróbka mechaniczna [tryb zgodności]
System Bankowy [tryb zgodności]
4 halogenki alkilowe SN materiały [tryb zgodności]
Sprawozdanie 3 (tryb zgodności), Prywatne, Budownictwo, Materiały, IV semestr, od Beaty, Semestr 4,
3 Materiały półprzewodnikowe, własności, wytwarzanie i ich obróbka mechaniczna [tryb zgodności]
14 12 2009 Lisowska Modyfikacje genetyczne w rolnictwie OK [tryb zgodnoœci]
2012 KU W5 tryb dzienny moodle tryb zgodnosci

więcej podobnych podstron