Nauka musi zawierać: własną terminologię, własną metodologię, własny przedmiot badań, własny teren badań System- układ powiązanych ze sobą pod względem logicznym i funkcjonalnym różnych elementów. Jest to układ wewnętrznie, niesprzeczny, dynamiczny, celowościowy efektywny. O efektywności układu decyduje jakość poszczególnych jego elementów oraz funkcjonowanie całości. W obrębie każdego systemu wyróżnić można szereg podsystemów o identycznej strukturze. Transfer pozytywny -zdolność przenoszenia wiadomości, umiejętności i dyspozycji z jednych dziedzin wiedzy do innych. System kształcenia(nauczania) - układ powiązanych ze sobą pod względem logicznym i funkcjonalnym trzech wartości: osoby, procesu, współczynnik systemu: Osoba- podmiot i przedmiot oddziaływań dydaktycznych. Podmiot to nauczyciel wychowawca. Przedmiot to uczeń wychowanek. Między tymi osobami występują relacje w formie zachodzących pomiędzy nimi procesów. Proces, np.- nauczania, uczenia się, wychowywania, socjalizacji, identyfikacji, naśladownictwa, samowychowania i samorealizacji. Współczynnik- zarówno ogólny cel systemu jak i cele operacyjne, treści, zasady i metody kształcenia oraz baza i środki kształcenia. Efekty systemów kształcenia: wiedza, postawa, umiejętności, sprawność. Pedagogika- nauka wychowaniu, kształceniu. Wychowanie w szerokim znaczeniu- wszelkie oddziaływania wychowawcy na wychowanka. Utożsamiane jest z socjalizacją. Wychowywanie w wąskim znaczeniu- proces celowego, systematycznego, świadomego oddziaływania na wychowanka w kierunku wywołania w nim zmian społecznie pożądanych. Tzw. ”pedagogika serca”, pedagogika oparta na pozytywnych emocjach. Antypedagodzy- negują pojecie wychowania. Nikt wg nich nie ma bowiem prawa nikogo wychowywać. Należałoby założyć, iż ten kto wychowuje jest lepiej wychowany od tego kogo ma wychować. Głoszą, iż kto kocha ten nie wychowuje automatyzacja działan z eliminacją elementów świadomości. Postawa- względnie trwała dyspozycja do podobnego zachowywania się w podobnych sytuacjach. Postawa przejawia się jak również kształtuje się wobec kogoś lub czegoś( obiekt/przedmiot postawy). Na strukturę postawy składają się następujące komponenty: poznawczy, emocjonalno-oceniajacy, bihawiralny (in. działaniowy). Osobowość wg Stelma. Składają się na nią cechy: 1.kierunkowe, np. sądy, opinie, przekonania , postawy. 2.Instrumentalne, np. wiedza, umiejętności, sprawność nauki. Kształcenie- łączne traktowanie nauczania i uczenia się. Kształcenie jest pojęciem szerszym niż nauczanie, gdyż poprzez kształcenie oddziałujemy zarówno na sferę kierunkową jak i instrumentalną osobowości człowieka. Nauczanie- proces przekazywania wiedzy(proces bierny, więc niedopuszczalny) obecnie rozumiane jest, jako proces kierowania uczeniem się, nie jest to podawanie gotowej wiedzy. Edukacja- proces rozumiany jeszcze szerzej niż kształcenie kształtuje ona także zarówno sferę kierunkowa jak i instrumentalną osobowości człowieka. Nauczanie alternatywne- nauczanie „inaczej”. Głoszą jednak, iż „inaczej” nie znaczy lepiej. Przedmiot badań kształcenia- wszelkie elementy wyróżnione w strukturze systemu kształcenia. Dydaktyka zajmuje się zarówno analizą celów i treści kształcenia, nośników tych treści(np. podręczniki, plany, programy nauczania) oraz zasad i metod kształcenia, środków dydaktycznych. Teren teorii kształcenia- wszelkie instytucje zajmujące się szeroko pojętym kształceniem: szkoły, uczelnie, placówki opiekuńczo wychowawcze placówki resocjalizacyjne, kursy kwalifikacyjne i rekwalifikacyjne. Oraz ludzie, którzy są uczestnikami różnych form kształcenia: nauczyciele, wykładowcy, instruktorzy, uczniowie, słuchacze, studenci. Dydaktyka jest nauką: 1. Teoretyczną w oparciu o rożnego rodzaju refleksje obserwacje, doświadczenia formuje się różnego rodzaju prawa naukowe dotyczące przebiegu i efektywności procesu kształcenia. 2.Praktyczną- dostarcza gotowych, praktycznych rozwiązań wielu zagadnień dydaktycznych. Metodologia- technika pomiaru dydaktycznego, czy pomiaru wiedzy i umiejętności. Źródło wiedzy o uczniu: 1. Pośrednie- wiedza książkowa. 2.Bezposrednie poznanie drugiego człowieka, tzw. „mini badania” Metoda- zespół zabiegów koncepcyjnych i wykonawczych, które zapewniają nam realizacje określonych celów badawczych. Metody realizuje się poprzez odpowiednie techniki oraz narzędzia badawcze. Techniki badawcze realizowane są za pomocą narzędzi badawczych. Rodzaje metod: sondaż diagnostyczny, metoda indywidualnych przypadków, monografia program powinien być jednolity. 7.Egzemplaryzm- lata 50 Vager Zejn głosi że jest potrzebna redukcja materiału w programach nauczania. Teoria ta mówiła jak uczyć i jak dobierać treści kształcenia . Przekazuje materiał w sposób nieciągły, wysypowy” 8. Teoria programowania dydaktycznego- Jak uczyć w sposób optymalny .Zasady programowania: *jasne i wyraźne określenie celów *podział materiału nauczania na powiązane ze sobą czynniki *obserwowalność skojarzeń *utrwalanie nowego materiału *z materiału nauczania wydzielić zagadnienia najważniejsze * nowy termin należy eksponować kilkukrotnie i w różnych kontekstach PROCESY SYSTEMU KSZTAŁCENIA Proces kształcenia- uporządkowany w czasie ciąg zdarzeń ukierunkowane przez odpowiedni dobór celów oraz warunki i środki jakie służą do wywołania zmian w zachowaniu uczniów. Herbart: jasność, kojarzenie, metoda. TREŚCI KSZTAŁCENIA: Metoda podająca: I ogniwo: uświadomienie uczniom celu i zadań kształcenia. Powinno temu Towarzyszyć motywacja, zrozumienie. Ad.1. Cel to przewidywanie stron rzeczy do którego jednostka dąży w faktu działania. Świadomości celu jest czynnikiem który motywuje do działania. Cel powinien spowodować ład zewnętrzny czyli dyscyplina i ład wewnętrzny – pozytywne motywacje do nauki. II. ogniwo zaznajomienie uczniów z nowym materiałem, poznawanie nowych rzeczy. Ad.2. Opracowanie nowego materiału. Trzy sposoby: * bezpośrednie zetknięcie się z nim oglądając jakiś obiekt itp., * za pomocą środków zastępczych np. modeli, obrazów itp., * za pomocą słowa mówionego lub drukowanego. Zaleca się, aby występowały w równych proporcjach. Nauczyciel powinien nawiązywać do ich wiedzy. III ogniwo. kierowanie procesem uogólnień. Ad.3. Nabywanie pojęć: Wyróżnia się etapy: 1.kojarzenie nazw z przedmiotami 2.tworzenie pojęć elementarnych na podst. zewnętrznych cech i zdarzeń 3.kształtowanie pojęć naukowych – charakterystyczne są czynności moralne i umysłowe ucznia: -zestawienie danych przedmiotów z innymi w celu określenia ich klasy -wyszukiwanie cech podobnych w wyróżnionej klasie -wyszukiwanie cech różniących przedmiotów danej klasy -określenie danego pojęcia na podstawie cech zewnętrznych -zastosowanie nowego pojęcia w różnych sytuacjach. IV. Ogniwo kierowanie procesem poznawania praw naukowych – utrwalanie z nowego materiału. Systematyzowanie wiedzy. Ad.4. Utrwalenie nowego materiału. Procesowi uczenia się towarzyszy proces zapominania. Jest ono szybkie na początku uczenia. Trwałość nowych wiadomości uwarunkowana jest: - procesami poznawczymi - cechy przyswojonego materiału, poziom uporządkowania, trudność - o poziomie utrwalania decyduje jakość nauczania i jego warunki do najskuteczniejszych sposobów utrwalania materiału to: * powtarzanie – mechaniczne lub logicze, ważna jest częstotliwość * systematyzowanie i klasyfikowanie np. przedstawienie nowego materiału jako plakatów itp. * ćwiczenia * uczenia się na pamięć – dotyczy materiału nie logicznego * pisanie ściąg. V. ogniwo – kierowanie procesem przechodzenia od teorii do praktyki nabywania nawyków, działania praktyczne. Ad.5. kształtowanie umiejętności nawyków. Wyróżnia się: - uświadomienie uczniom celu danej umiejętności, nawyku - ustalenie naukowych podstaw działania\ - pokaz danej umiejętności - próba samodzielnego wykonania pod nadzorem nauczyciela - samodzielne ćwiczenia przez jego powtarzanie - kontrola i ocena danej umiejętności Łączenie teorii z praktyką: Funkcje: źródło wiedzy, przekształcenie rzeczywistości , najważniejsze kryterium sprawdzenia teorii VI ogniwo. Kontrola i ocena wiadomości i umiejętności uczniów. Ad.6. Kontrola i ocena: -funkcja dydaktyczna oceny – powinna być wskaźnikiem tego co uczeń wie i umie -funkcja wychowawcza – realizuje się je za pomocą funkcji rytmizującej, motywującej |
pedagogiczna, eksperyment pedagogiczny. Rodzaje technik i ich narzędzia: 1. Obserwacja- proces świadomego, celowego, systematycznego postrzegania określonych zjawisk, faktów, procesów, bez ingerencji w ich przebieg. Wyróżniamy obserwacje: ciągła, próbek czasowych, z zewnątrz, uczestniczącą. Narzędzia obserwacji: kamery, specjalnie urządzone sale(jednostronnie widoczne szyby jak w sali przesłuchań), tzw. scheduła informacyjna(In. arkusz informacyjny)- wykaz obserwowanych zjawisk i faktów, które gdy zostaną a zaobserwowane są po prostu odznaczane. Łatwiej określić wówczas częstotliwość występowania danego zachowania, dzienniczki obserwacyjne o charakterze restrykcyjnym(uwagi). 2.Rozmowa- technika nieekonomiczna, czasochłonna, niezborowa często nieobiektywna. Narzędziem obserwacji są zadawane pytania w formie ustnej. 3. Wywiad- technika nieekonomiczna, czasochłonna, niezborowa, często nieobiektywna. Wiarygodność uwarunkowana jest: poziomem zaufania, nastawieniem ucznia do nauczyciela oraz cechami nauczyciela (obiektywność, życzliwość, otwartość). Narzędziem obserwacji są zadawane pytania w formie ustnej. 4. Ankieta- technika gromadzenia informacji. polegająca na wypełnianiu lub uzupełnianiu specjalnych kwestionariuszy, na ogół o wysokich stopniu standaryzacji, w obecności lub nie ankietera. Narzędziem obserwacji jest zadawanie pytań w formie pisemnej. Pytania mogą być zamknięte lub otwarte, skategoryzowane (tz. posiadające tzw. ekateferię- zestaw możliwych odpowiedzi). Aby zachować obiektywność odpowiedzi nauczycie powinien zadawać pytania: - max dostosowane do możliwości percepcyjnych ucznia - pojedyncze (1 odpowiedź) - niezwiązane z intymnością ucznia, niewrażliwe - niesugerujące odpowiedzi - niezawierające negacji - tzw. okłamywacze (pytania kontrolne) - z szacunkiem dla respondenta - zaciekawiające ankietowanego, niezbyt długie i trudne 5. Analiza dokumentów ucznia- każdy uczeń posiada: świadectwa szkolne, arkusze ocen, zaświadczenia o stanie zdrowia oraz z poradni psychologiczno-pedagogicznej, dane o rodzinie. Jest to technika poznawania biografii jednostek oraz opinii wyrażonych w dokumentach. Dostarcza nauczycielowi niezbędnej wiedzy pozwalającej na wyjaśnienie wielu problemów w funkcjonowaniu jednostki w roli ucznia oraz w przypadku trudności i niepowodzeń szkolnych- w podjęciu stosownych działań pomocowych 6. Analiza wytworów ucznia, m.in.: - teoretycznych: wypracowania, zadania, projekty, sprawdziany, kartkówki, programy komputerowe - praktycznych: modele, urządzenia. ad. 5 i 6: Analizę treści określa się jako technikę badawcza, która w sposób zobiektywizowany i systematyczny ustala i opisuje cechy językowe tekstów, z czego wnioskować można o niejęzykowych właściwościach ludzi. wykonując analizę tych dokumentów, nauczyciel może uzyskać następujące informacje: - objętość, poprawność, forma podania, które mogą świadczyć o intelekcie, zdolnościach literackich, orientalności ucznia - o autorze wytworu, tj. o jego zamierzeniach i intencjach, systemie wartości i cechach osobowości - o odbiorcach wytworu, tj. ich reakcjach i skutkach. W technice tej ważny jest etap doboru jednostek analizy (poddawanych klasyfikacji składników treści, pozwalające na ich ilościowe ujecie): slow, symboli, wyrazów, sądów i zdań, twierdzeń o przedmiocie, postaci (analiza cech określonych typów ludzkich) oraz miar czasowo-przestrzennych jak strona, akapit czy kadr. Grupa- zbiorowość ludzka, licząca minimum 3-5 osób, zbiór który powstał dla realizacji jakiegoś celu. Musi mieć również strukturę i podział ról, członków. Aby mogła zaistnieć i funkcjonować musi mieć swoje normy. Powinna posiadać aparat kontro- represyjny. Grupy dzieli się na: * formalne: powoływane są w sposób administracyjny (klasa, szkoła, cel narzucony)muszą posiadać normy- zazwyczaj pisane, są to regulaminy, kodeksy itp. * nieformalne: powstają w sposób spontaniczny (cel autonomiczny) normy tu są uznaniowe i niepisane Metoda socjometryczna- jest to metoda, która służy do pomiaru pozycji poszczególnych jednostek w grupie, do badania stosunków wewnątrzgrupowych. Warunkiem przeprowadzenia badań socjom. jest to, że badani muszą znać się ze sobą; formułujemy pytania zawierające kryterium pozytywne (np. z kim chciałbyś siedzieć w ławce-musi wymienić 3-5 osób) i negatywne (np. z kim nie chciałbyś siedzieć). Odpowiedzi nanosi się na specjalne matryce, z których bez problemu odczytujemy ilość wyborów pozytywnych i negatywnych. Później umieszcza się ucznia na skali sympatii i antypatii oraz wyznacza się jego status socjometryczny. Chcąc określić statusy należy opierać się na tablicy
|
Brontanbrenewa. Pozycje: akceptacja, polaryzacja, obojętność, izolacja, odrzucenie. Posługując się wynikami badań socjometrycznych otrzymuje się różne konfiguracje: para, trójkąt, łańcuch, gwiazda socjometryczna(osoba która ma najwięcej wyborów pozytywnych np.idol), idol i szara eminencja (osoba nierzucająca się w oczy, spokojna szara myszka, nikt jej nie lubi ani lubi) OGÓLNE CELE KSZTAŁCENIA Cel- antycypowany (przewidywalny) stan rzeczy, który chcemy uzyskać w procesie kształcenia. W dydaktyce ogólnej wyróżnia się cele kształcenia: -wyposażenie uczniów w system wiedzy, umiejętności i nawyków dotyczących przyrody, społeczeństwa itp. Wiedza- zbiór informacji dotyczących jakiegoś wycinka rzeczywistości, sprawdzonych, prawdziwych, wiarygodnych i naukowych Umiejętności to sprawności w posługiwaniu się szybko rozumianymi narzędziami Nawyki- doskonale opanowana, wyćwiczona umiejętność, wykonywana „automatycznie” z wyłączeniem elementów świadomości - kształtowanie podstaw naukowego światopoglądu DOKUMENTY ograniczające działalność nauczyciela: *o charakterze prawnym: podstawa programowa, ramowy i szkolny plan nauczania, program kształcenia, standardy wymogów klasyfikacji, podręczniki szkolne *druki do wypełnienia: dzienniki lekcyjne, e-dziennik, arkusze ocen, dzienniczki ucznia *nauczyciel sam sporządza: wewnątrzszkolny system oceniania (WSO), plan pracy dydaktyczno-wychowawczej, konspekty i scenariusze zajęć lekcji, testy wiadomości i narzędzia ewaluacji efektów procesu kształcenia Podstawa programowa- dokument opracowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i ogłoszony w Dzienniku Ustaw. Dla każdego przedmiotu można znaleźć na str. ministerstwa: www.mew.wap.pl Podst. programowa jest dokumentem obligatoryjnym i zawiera wykaz celów, treści nauczania oraz wymagane umiejętności i zadania wychowawcze, które należy uwzględnić w progr.nauczania. Jest ona gwarantem porównywalności programów szkolnych i osiągnięć szkolnych uczniów w zakresie tych samych przedmiotów kształcenia. Reforma systemu oświaty z 1999 wprowadziła zmiany o charakterze : *organizacyjnym- nowy poziom szczebli kształcenia * programowym- programy i podręczniki alternatywne, decentralizacja możliwości uczniów z powodu braku empirycznej weryfikacji podręczników i systemów szkolnych. Drożność pozioma kształcenia- bezkonfliktowe, bezproblemowe przechodzenie z klasy do klasy na tym samym poziomie kształcenia. Drożność pionowa kształcenia- bezkonfliktowe, bezproblemowe przechodzenie ze szkół niższego szczebla do szkół wyższego szczebla. Szable awansu zawodowego- nauczyciel kontraktowy, mianowany, dyplomowany Program kształcenia zawiera: cele o charakterze ogólnym i operacyjnycm, treści kształcenia (obejmują zwykłe hasła dotycz.różnych zagadnień, które zostały uwzględnione w programie), uwagi o realizacji programu (uwagi te odnoszą się do skomplikowanych fragmentów programów, gdzie autor uważa, że mogą sprawić trudności nauczycielowi), metody ewaluacji wyników kształcenia oraz sugestie narzędzi ewaluacyjnych Każdy program może mieć różną budowę. * Rodzaje układu treści programowych: -liniowy- dane treści stanowią podbudowę do danych treści itd. (idziemy do przodu i nie wracamy do starszych) -koncentryczny- wychodzi się od wąskiego zagadnienia i wokół niego zatacza się kręgi -spiralny- do tych samych treści wracamy na coraz wyższych poziomach - Modułowy charakteryzujący się: -brakiem tradycyjnej 45minutowej jednostki lekcyjnej, zamiast niej pojawia ją się jednostki ćwiczeniowe o różnym czasie trwania dostosowane do zawartości tematycznej -większość treści programu podzielona jest na zadania czyli jednostki modułowe -cele i treści kształcenia wynikają z przyszłych zadań -jednostki modułowe integrują treści kształcenia z różnych dziedzin wiedzy -proces uczenia dominuje nad procesem nauczania co wymaga stałego i systematycznego stosowania metod aktywizujących, zwłaszcza metody projektu Ramowe i szkolne programy nauczania- to siatki nauczania, wykaz przedmiotów obowiązkowych, które mają być zrealizowane w danym typie szkoły; z minimalną liczbą godzin przeznaczonych na ich realizację. Podręcznik szkolny- książka dla ucznia, może mieć różną formą: konwencjonalną, programową, czy komiksową. Współcześnie nie wytrzymuje konkurencji ze współczesnymi nośnikami. O wyborze podręcznika decyduje nauczyciel. Kryteria wyboru podręcznika- funkcje: -informacyjna- podręcznik powinien być zasadniczym źródłem wiedzy -badawcza- ujęcie problemowe wybranych tematów -transformacyjna- wyraża się ona wstępowaniem |
podręczników, ćwiczeń i zadań wymagających przekształcenia rzeczywistości której podlega podręcznik -samokształceniowa- podr. ukierunkowuje sposób uczenia w sposób ukryty, czyli uczy racjonalnego eksponowania treści -motywacyjna- podr. zachęca uczniów do sięgania po niego, atrakcja okładka. -kontrolno-sprawdzająca i utrwalająca- pozwala na samodzielną poprawność myślenia Nauczyciel powinien uzgodnić przy wyborze podręczników: -płaszczyznę merytoryczną- wiarygodność inf. -sposób strukturalizacji -adekwatność zawartych treści do określonego programu nauczania -płaszczyzna językowa-poprawność -atrakcyjność prezentowanej treści -estetykę i jakość wydania Mankamenty podręczników: brak dialogu z uczniem, bywają zbyt rozbudowane, przeważa w nich struktura monologowa, narracja pierwszoplanowa oraz rzeczowe przekazywanie wiedzy (odpersonalizowanie). NiI- nuda i lęk w szkole Metody aktywizujące- walczą z nudą w szkole Egzemlaryzm-„wyspy wiedzy” dotyczy skondensowanej wiedzy z danej dziedziny Futurologia- nauka zajmująca się przewidywaniem przyszłości. Cele powinny wyprzedzać rzeczywistość o minimum 15 lat i realizowane są przez treści kształcenia Kryteria doboru treści kształcenia: 1.Kryterium rozwojowe inaczej biomedyczne :tresci powinny być maxymalnie dostosowane do ucznia 2.Kryterium naukowości : w tresci kształcenia nie może się znalesc nie co było niezgodne ze współczesnością co by godziło z czyjąś osoba 3.kryterium społeczno-polityczne: szkoła służy umacnianiu istniejącego stanu rzeczy SCHEMAT STRUKTURY SYSTEMU KSZTAŁCENIA Proces- uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie, jest to sekwencja zmian zachodzących w danym układzie. Każdy proces odbywa się w określonym miejscu i czasie , posiada określoną budowę Podział procesów: 1.Procesy ciągłe- w dowolnym podziale czasowym można wyróżnić niekończącą się liczbę zmian 2. Procesy dyskretne- wyróżniamy skończoną liczbę zmian Najważniejsze procesy: 1.nauczania , 2. wychowania 3.uczenia, 4.samowychowania,5.socjalizacji,6.indetyfikacji 7.nasladownictwa Edukacja-(wg UNESCO)to realizacja programu istoty ludzkiej w toku całego zycia, z mysla i integralnym rozwoju w zakresie umysłowym fizycznym , afektywnym, moralnym i duchowym. Proces obejmujący nie tylko przekazywanie wiedzy i umiejętności szeroko pojętych wartości kultury lecz także szeroko otwartej postawy twórczej , sprzyjanie integracji jednostki z zyciem kulturalnym ,społecznym ,ekonomicznym , przygotowanie do jej wzbogacenia. Strategie wpolczesnej edukacji: *równośc szans *demokratyzacja *rozwój aktywności *szacunek dla róznic TEORIE KSZTAŁCENIA: 1.Materializm dydaktyczny-(encyklopedaryzmem) zwolennicy teorii tej uważali ze najważniejsze jest przekazanie uczniom jak najwięcej wiedzy z różnych dziedzin (Jan Amos, Komeński, Herbart. Uczeń miał być bierny miał przyjąć to co nauczyciel przekazywał w dużych ilościach Przeładowanie materiałów dydaktycznych 2.Materializm funkcjonalny- opracował te teorie W.Okoń, u podstawy tej teorii leży integralne działanie . W materiale nauczania należy eksponować idee światopoglądową 3.Formalizm dydaktyczny- nazwa pojawiła się pod koniec 18 w, Treści kształcenia są jedynie środkiem służącym do rozwijania zdolności, teoria ta znana była już w starożytności(Herakut,Kant,Cyceron) w współcześnie też spotykamy się z tą teorią. Dobór przedmiotu to jego przydatność. 4.Utylitaryzm dydaktyczny- powstał na przełomie 19/20 w. w Stanach Zjednoczonych(John Deway) popularny był tez w Niemczech wg Deweya proces i cel to to samo co indywidualna działalność ucznia, uczenie przez działanie, aktywizacja , łączenie pracy z zabawą, włączanie dzieci w nurt środowiska lokalnego, duża swoboda w doborze przedmiotów przez ucznia (treść i cel kształcenia) .Zajęcia typu ekspresyjnego miały aktywizować myślenie ucznia , łączenie pracy zabawa, nacisk na zajęcia praktyczne 5.Strukturalizm- Opracowal K.Sosnicki twierdził że programy są przeładowane materiałem .Do programu należy włączyć treści najważniejsze , programy powinny umożliwiać uczniom poznawanie rzeczywistości pod względem praktycznym i teoretycznym. Budowa programów o niepełnej strukturze, luki w programie nauczyciel mógł luki te wypełnić treściami które uważał za słuszne .Miały być tylko szkielety programów 6.Programowo-kompleksowa –twórcą Bogdan Suchodolski , twierdził ze szkoła ogólna powinna ułatwiać dzieciom rzeczywistości a nie przygotowywać do zawodu. Wykształcenie ogólne stanowi składnik wykształcenia zawodowego. Jej |
|---|