Prawo karne: wykład 27.02

-Nie można orzec grzywny kumulatywnej obok kary pozbawienia wolności

-dla wymierzenia kumulatywnej kary grzywny nie jest istotne czy przestępstwo zawiera w swoich znamionach cel osiągnięcia korzyści majątkowej

-korzyść majątkowa- przysporzenie które da się wyrazić w pieniądzach, korzyść bez podstawy prawnej

-przysporzenie powiększenie aktywów pomniejszenie pasywów

- korzyść majątkowa korzyść również dla innej osoby- można również orzec grzywnę kumulatywną oraz jednocześnie korzyść dla siebie i dla innej osoby także art. 33 p2- odp.

1.Podział grzywien ze wzg. na formę orzekania:

-grzywny w stawkach dziennych- są wymierzane 2 etapowo,: art. 53, 33p3- od tego art. Nie ma wyjątku

*najpierw sąd będzie określał liczbę stawek dziennych- sąd kieruje się ogólnymi dyrektywami orzekania

* a w drugiej wysokość 1 stawki dziennej- art. 33,p3 sytuacja majątkowa i rodzinna sprawcy, możemy ustalić by grzywna była odpowiednio dolegliwa w zależności od sytuacji majątkowej sprawcy

Sąd musi określić w wyroku liczbę stawek dziennych i wysokość jednej stawki dziennej, sąd na etapie orzekania nie przelicza ,w samym wyroku tylko dopiero na etapie wykonania orzeczenia to następuje. Jeżeli sąd nie określi stawek to wyrok można uchylić jest on niewykonalny.

-grzywny kwotowa- nie występuje w k.k pojawia się w ustawodawstwie szczególnym, art. 11 ustawy wprowadzającej k.k art2 wyłączenie przepisów kk jeżeli dany typ jest uregulowany w ustawie szczególnej jako grzywny kwotowej

-ustawa 2009 -minimalna grzywna kwotowa 100 zł

-wymierza się zgodnie z sprawcy sytuacja majątkową art. 33 p 3

2.Zasady orzekania kary grzywny

a)Podstawy:

-Grzywnę można orzec jeżeli jest przewidziana w sankcji za przestępstwo np.:Art. 58 p 3 k.k ,.

-Jeżeli nie jest przewidziana w sankcji można orzec przy nadzwyczajnym złagodzeniu kary dolna art. 60 p 6.

-Art. 33 p 2- kara kumulatywna

b)Dyrektywy orzekania kary grzywny:

-sytuacja majątkowa sprawcy

Zakaz orzekania kary orzekania art. 58 p 2 k.k- jeżeli sprawca nie uiści grzywny, nie pozwala mu na to sytuacja majątkowa . *W przypadku jeżeli sankcji przewiduje tylko kare grzywny to art. 59- jest to swoiste łamanie prawa przez sąd – zalecane odstąpienie od kary

#In dubio pro reo -dotyczy faktów nie wykładni przepisów !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

-kara grzywny może ulec warunkowemu zawieszeni art. 69 dotyczy wyłącznie kary samoistnej nie ma znaczenie wysokość kary grzywny każdą kare można warunkowo zawiesić

ZD: jak postąpić w przypadku gdy dopiero na etapie postępowania wykonawczego skazany na karę grzywny znajdzie się w takiej położeniu że grzywny nie będzie mógł uiścić

Art. 44. § 1.Skazanego na grzywnę sąd wzywa do jej uiszczenia w terminie 30 dni.

§ 2.W razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu grzywnę ściąga się w drodze egzekucji.

Art. 45.

§ 1.Jeżeli egzekucja grzywny nieprzekraczającej stu dwudziestu stawek dziennych okaże się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd może zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną, przyjmując, że dziesięć stawek dziennych jest równoważnych miesiącowi pracy społecznie użytecznej, z zaokrągleniem, w górę, do pełnego miesiąca. Pracę społecznie użyteczną określa się w miesiącach oraz ustala wymiar godzin pracy od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym, kierując się wskazaniami zawartymi w art. 53 Kodeksu karnego.

§ 2.Do wykonywania pracy, o której mowa w § 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 53-58 i art. 60.

§ 3.Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do grzywny określonej kwotowo, z tym że górna granica grzywny podlegającej zamianie nie może przekroczyć 240.000 złotych, a miesiąc pracy społecznie użytecznej jest równoważny grzywnie w kwocie do 20.000 złotych.

§ 4.Na postanowienie w przedmiocie zamiany grzywny na pracę społecznie użyteczną przysługuje zażalenie.

Granice kary grzywny:

-Art. 33 p 1 wyjątki

*art. 38 p 2 zaostrzenie do 810 stawek

*kara grzywny obok kary z warunkowym zawieszeniem dokonania art. 71 p1 270/135 stawek dziennych

*kara łączna górna granica 810 stawek art. 86

#art 309- górna granica kwoty łącznej do 4500 stawek art. 86 2b k.k

ZD: Max wysokość grzywny w stawkach dziennych- wyliczyć 4500*2000= 9 mln O.o

KARA OGRANICZENIA WOLNOŚCI:

1.Geneza- późniejsze ustawodastwo radzieckie, kara pracy poprawczej w 1951 r. ustawa o orzecznictwie sąd-adm. w sprawie wykroczeniach , potrącenia z wynagrodzenia pracy albo pracy bez wynagrodzenia po 1958r. ta kara się nie pojawia, 1969 k.k znajduje się kare ograniczenia wolności kara za przestępstwo od 3 mies do 2 lat. Obowiązki sprawcy : zakaz zmiany miejsca pobytu bez zgody sądu świadczenie pracy wskazanej przez sąd pozbawienie prawa sprawowania funkcji w org. Społ. Obowiązek udzielania wyjasnień co do przebiegania kary , przymus pracy bezpłatnej , potrącenia z wynagrodzienia z wykonania o pracy można ale też sąd mógł tez orzec przeproszenie o napraweinie wyrządzei szkody .nie było możlwiści sprawowania kontroli nie było dozoru ale p[rzewidywał zwolnienie jeżeli odbył połowe kary charakter bezwarunkowy.

1997- zbliżenie kary ograniczenia wolności do środków probacyjnych. Można było wymierzyć 12 m-cy wyjątkowo 18 m-cy.

2 fromy:

Nieodpłatna kontrolowana praca na cel społeczny od 20 do 40 h na mies.

Potrącenia z wynagrodzenia pracy

Obowiązki przez ustawodastwo:

- zakaz zmiany miejsca pobytu bez zgody sądu

-świadczenia nieodpłatnej pracy wskazanej przez sąd

- udzielanie wyjaśnień

- możliwość dozoru

2003 -możliwość zmiany formy kary ograniczenia wolności w trakcie wykonywania art. Kkw 63

2009:

- Zniesienie możliwości dozoru, ponieważ dublowało by to obowiązki należące prokuratora sądowego

-Rozszerzenie katalog obowiązków skazanego:-art. 72 k.k wszystkie warunkowe zawieszenie kary art. 74 k.k obowiązki mogą być modyfikowane art. 74 p 2 nie wolno zwolnic sprawcy od naprawienia sprawy – sprzeczność art. 61 kkw.

ZD: czy w jest możliwe zwolnienie z obowiązku z naprawienia szkody nałożonego na sprawce skazanego na ograniczenie wolności? Art36 p 2 – art. 72/4 i art. 61 k..k.w.

Art. 36. –k.k

§ 1. (uchylony).

§ 2. Wymierzając karę ograniczenia wolności, sąd może orzec wobec skazanego

obowiązki wymienione w art. 72.

§ 3. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.

Art. 61.

§ 1. Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, sąd może w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać obowiązki, o których mowa w art. 36 § 2 Kodeksu karnego, albo od wykonania tych obowiązków zwolnić.

§ 2.Z tych samych względów sąd może zmniejszyć orzeczoną liczbę godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym lub wysokość miesięcznych potrąceń z wynagrodzenia za pracę, jednak nie więcej niż do granicy ustawowego minimum określonego w art. 35 § 1 i 2 Kodeksu karnego.

§ 3. Na postanowienia wydane na podstawie § 1 przysługuje zażalenie.

2010:

- nie sąd wskazuje prace tylko sądowy kurator zawodowy w oparciu o art. 57 k.k.w

-potrącenia nie mogą być dokonywane na rzecz SP ale na cele społeczne

-wydłużono czas kary do 2 lat : art. 38 p2 k.k 58 p 3 art. 86 p 1

2.Formy kary.:

a)praca nieodpłatna kontrolowana na wskazany cek społeczna wskazany przez sąd ale nie wskazuje samej pracy, od 20-40h w mies.

b) potrącenia z wynagrodzenia o prace od 10 do 25 % mies. wsakazany przez sąd cel społeczny

- nie ma możliwości kumulacji tych kar są alternatywne ,i zamienne tylko podczas wykonywania i

-wobec osoby zatrudnionej na podstawie każdej umowy o prace ,

- skazany nie może bez zgody sądy rozwiązać stosunku pracy jeżeli ma charakter czysto cywilnoprawny to tej zgody nie trzeba (zlecenie, dzieło)

ZD:czy na podstawie 35 p 2 k.k sad w 1 wyroku w stotunku do tego samego zkazanego może orzec potrącenia na rzecz kilku podmiotów które będą wykonywane w 1 miesiącu

Art. 35.

§ 1. Nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne jest wykonywana w wymiarze

od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym.

§ 2. W stosunku do osoby zatrudnionej sąd zamiast obowiązku, o którym mowa w

art. 34 § 2 pkt 2, może orzec potrącenie od 10 do 25% wynagrodzenia za pracę

w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd; w okresie odbywania

kary skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy.

ZD: czy w przypadku gdy skazany jest zatrudniony w kilki miejscach i uzyskuje kilka różnych wynagrodzeń potrącenia o których mowa ą dokonywane z każdego z nich czy z każdego z nich

Można orzec na rzecz kilku podmiot pod warunkiem że z ich sumy potrącenie nie wynosi więcej niż 25 % wynagrodzenia. Sąd nie może konkretnie napisać w wyroku z którego wynagrodzenia będzie następowało potrącenie. Potrącenie nie jest możliwe jeżeli mamy do czynienia z płaca minimalną. Nie wolno potrącać z dochodów działalności gospodarczej tylko z ze stosunku pracy.

3. Treść kary ograniczenia wonności:

-obowiązki ustawowe

*k.k art. 34 §

2. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany:

1) nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu,- - Art. 55. K.k.w

§ 1. Nadzór nad wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz orzekanie w sprawach

dotyczących wykonania tej kary należą do sądu rejonowego, w którego

okręgu kara jest lub ma być wykonywana.

§ 2. Czynności związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kary

ograniczenia wolności oraz obowiązków nałożonych na skazanego odbywającego

tę karę wykonuje sądowy kurator zawodowy. Przepisy o dozorze i kuratorze sądowym stosuje się odpowiednio.

2) jest obowiązany do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele

społeczne,- dotyczy tylko pracy nie potrąceń !!!

3) ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.-ale trzeba najpierw wystąpić o zgodę do sądu

Obowiązki te nie ulegają modyfikacji ,są stałe.

-obowiązki nakładane przez sąd:

Art. 72. K.k

§ 1. Zawieszając wykonanie kary, sąd może zobowiązać skazanego do:

1) informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,- nie stosuje się do kary ograniczenia wolności

2) przeproszenia pokrzywdzonego,- musi być zgodnie z wolą pokrzywdzonego biorąc pod uwagę racjonalne ramy

3) wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,- np.: nie płacenia alimentacji, te obowiązki musza już wcześniej z czegoś wynikać z kodeksu albo z orzeczeni sądu- charakter deklaratoryjny , musi być wskazany termin sposób zapłaty

4) wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu, dotyczy i potrąceń i pracy bez wynagrodzenia, jest nie konstytucyjny bo obowiązek do 18 roku życia, wskazanie przez sąd rodzaj kursu

5) powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków

odurzających,- słowo nadużywanie, zakaz używania środków odurzających- nie dla uzależnionych, środkami odurzający to ten który jest wymieniony w załączniku do ustawy o przeciwdziałaniu narkomani , środkiem który może oddziaływać na układ nerwowy ten tez spoza ustawy

6) poddania się leczeniu, w szczególności odwykowemu lub rehabilitacyjnemu,

albo oddziaływaniom terapeutycznym,- za jej zgodą

6a) uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,- zmiana negatywnych cech, program wzbogacenie wiedzy skazanego

7) powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,-chodzi o konkretne miejsce

7a) powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami

w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób,-zakazany sposób kontaktowania musi być przez sąd wskazany

7b) opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym,- nie można wobec właściciela lokalu może ono tylko następować na podstawie ustawy ale można wobec najemcy

8) innego stosownego postępowania w okresie próby, jeżeli może to zapobiec

popełnieniu ponownie przestępstwa.

§ 1a. Nakładając na sprawcę przestępstwa popełnionego z użyciem przemocy lub

groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej obowiązek wymieniony w § 1 pkt

7b sąd określa sposób kontaktu skazanego z pokrzywdzonym.

§ 2. Sąd może zobowiązać skazanego do naprawienia szkody w całości lub w części,

chyba że orzekł środek karny wymieniony w art. 39 pkt 5, albo do uiszczenia

świadczenia wymienionego w art. 39 pkt 7.- wydanie przedmiotu labo zapłata określonej sumy pieniężnej są to środki karne

ZD: art. 72 p 5 można nałożyć na skazanego obowiązek powstrzymania się od używania środków psychotropowych

ZD: w jaki sposób sąd powinien doprecyzować w wyroku zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego

ZD: czy dopuszczalne jest wymierzenie świadczenia pieniężnego o którym mowa w art. 72 p 2 w zw z art. 39 p 7 k.k

Zd czy art. 83 w przypadku praezyden rp przez łaskę zmieni skazanego na kare ograniczeia wolności

4.Utawowy wymiar kary

a)Czas trwania kary ograniczenia wolności od 1 do 12 miesięcy i zawsze wymierzany w mies.. Wyjątki:

-art. 38 p 2 k.k

-art. 58 p 3 w zw z p 4 k.k

-art. 86 p 1 k.k

b)liczbę godzin pracy od 20 do 40 godz. i wysokość potrąceń do 10 do 25 % w stosunku mies.- nie ma wyjątków ale można modyfikować na etapie wykonywania orzeczenia ale nie można przekraczać granic wyżej wskazanych art. 61 p 2 k.k.w

c) podstawy orzekania kary ograniczenia wolności :

-jest przewidziana w sankcji za dany typ przestępstwa

-art. 58 p 3

-art. 60 par 6 p 3 i 4

d)kara ogr. wolności a warunkowe zawieszenie kary – art. 69 k.k każda kare można warunkowo zawiesić- obowiązki muszą być powtórzony przy zawieszeniu nie tylko sam wyrok !!!

e) zakaz orzekania kary ogr. Wolności:

-praca-art. 58 p 2 a stan zdrowia warunki osobiste

-potrącenia- wtedy gdy skazany nie jest zatrudniony w stosunku pracy art. 35 p 2 k.k

f) zwolnienie z reszty kary ogr. Wolności art. 83k.k

Art. 83.

Skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył przynajmniej połowę orzeczonej

kary, przy czym przestrzegał porządku prawnego i sumiennie wykonywał

wskazaną pracę, jak również spełnił nałożone na niego obowiązki i orzeczone środki

karne, sąd może zwolnić od reszty kary, uznając ją za wykonaną

-czas i liczba godzin to integrLNE CZEŚCI PRZY POŁOWIE WYKONYWANIA WYROKU musi być połowa godzini okresu kary

-praca wskazanego przez kuratora , a przy potraceniach nikt jej nie wskazuje

-sąd rejonowy podejmuje decyzje opłata 45 zł

g) forma orzeczenia i zwolnienia:

postanowienie w przedmiocie zwolnienia- zaskarżalne zażaleniem jeżeli oskarżonemu się odmówi

Art. 64. K.kw

W razie niewykonania pełnego wymiaru pracy albo niedokonania całości potrąceń z

wynagrodzenia za pracę lub niewykonania innych obowiązków związanych z karą

ograniczenia wolności w okresie, na jaki karę tę orzeczono – sąd orzeka o tym, czy i

w jakim zakresie karę tę uznać za wykonaną ze względu na osiągnięte cele tej kary,

chyba że chodzi o obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia

nie ma okresu próby

art. 24 k.k.w

Art. 24.

§ 1. Jeżeli ujawnią się nowe lub poprzednio nie znane okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia,

sąd może w każdym czasie zmienić lub uchylić poprzednie postanowienie.

§ 2. Niedopuszczalna jest zmiana lub uchylenie postanowienia, przewidzianego w §

1, na niekorzyść skazanego po upływie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się

postanowienia.

§ 3. Na postanowienie wydane na podstawie § 1 przysługuje zażalenie tylko wtedy,

gdy przysługiwało również na postanowienie podlegające zmianie lub uchyleniu

Środki karne:

Wcześniej nazywane karami dodatkowymi – orzekane były, gdy następowało odstąpienie od wymierzenia kary; środki karne pełnią także inne funkcje, nie tylko represyjną.

Pojęcie.

Środki karne – forma reakcji na czyn zabroniony stanowiąca dolegliwość dla sprawcy. Orzekane najczęściej obok kary albo zamiast kary.

Funkcje:

represyjna – forma dolegliwości w odpowiedzi na popełniony przez niego czyn zabroniony.

zapobiegawcza – wyłącznym celem niektórych środków karnych jest zapobieżenie popełnieniu przestępstwa, np. zakaz prowadzenia pojazdów

wychowawcza – np. obowiązek naprawienia szkody

ochronna – np. art. zakaz nauczania

kompensacyjna – najbardziej widoczna przy obowiązku naprawienia szkody

Katalog środków karnych – charakteryzuje je wielka kazuistyka, która utrudnia stosowania tych przepisów w praktyce.

pozbawienie praw publicznych i zarazy oraz nakazy – art. 39 pkt. 1-3

przepadek

przedmiotów

korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa

obowiązek naprawienia szkody

nawiązka i świadczenie pieniężne – środki pieniężne

podanie wyroku do publicznej wiadomości

Art. 39 Katalog zamknięty czy otwarty?

Zdeterminowany odpowiedzią na pytanie nulla poena sine lege. Pod pojęciem kary rozumie się wszystkie dolegliwości, również środki karne. Sądowi nie wolno orzekać innych środków karnych, gdyż katalog art. 39 jest zamknięty. Jeśli sąd wymierzy inny środek – jest to bezwzględna przyczyna odwoławcza.

Pozbawienie praw publicznych (art. 40 KK)

Treść:

utrata czynnego i biernego prawa wyborczego do organów władzy publicznej – do sejmu, senatu i na urząd prezydenta.

utrata czynnego i biernego prawa wyborczego do organu samorządu zawodowego, gospodarczego

utrata prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości – sędzia, prokurator, adwokat, ławnik

utrata prawa do pełnienia funkcji (przewodniczącego rady gminy, dziekana izby radców prawnych) w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego lub zawodowego

degradacji – do stopnia szeregowego

utrata orderów, odznaczeń i tytułów honorowych

* nie obejmuje utraty nagród, stopnia doktorskiego, doktora habilitowanego ani tytułu profesorskiego

Czy ten środek można orzec wobec np. 20 latka skazanego na 25 lat pozbawienia wolności?

Nie ma znaczenia to czy osoba, wobec której orzeka się środek karny, posiada już to czynne lub bierne prawo wyborcze jeśli ma prawa to je utraci, jeśli nie ma to ich nie nabędzie.

Czy pozbawienie praw publicznych oznacza utratę czynnego i biernego prawa publicznego do Parlamentu Europejskiego? tak

Przesłanki orzekania: art. 40 par.2

przedmiotowe:

musi dojść do skazania

wymiar kary: kara pozbawienia wolności – od 3 lat w górę

podmiotowa: motywacja zasługująca na szczególne potępienie

Czy można orzec pozbawienie praw publicznych w przypadku wymierzenia kary 3 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania?

art. 60 par. 5 jeśli ktoś popełnił przestępstwo z motywacją zasługującą ze szczególnym okrucieństwem to można mniemać, że nie ma pozytywnej perspektywy kryminologicznej dla tego sprawcy. Odp: NIE

Czy przestępstwo, o którym mowa w art. 40 par. 2 może być tylko umyślne czy też nieumyślne?

W sprawie o przestępstwo nieumyślne nie można orzec ppp, bo nie ma motywacji zasługującej na szczególne potępienie (wyrok SN), a ppp jest najbardziej represyjnym środkiem, orzekanym za najpoważniejsze przestępstwa, więc przepisy trzeba interpretować ściśle.

A z winy kombinowanej? (umyślny typ wyjściowy i nieumyślne przestępstwo; zachowanie sprawcy –> skutek -> następstwo (9 par. 3))? Przyjmuje się, że jest to przestępstwo umyślne, bo gdyby nie typ wyjściowy to nie nastąpiłoby przestępstwo i skutek. Można stosować pozbawienie praw publicznych. np. art. 156

motywacja zasługująca na szczególne potępienie – powszechnie nieakceptowana, wywołująca silne reakcje repulsywne, budząca odrazę, np. zabicie na pieniędzy

W typie kwalifikowanym zabójstwa – ppp

Jak będzie odpowiadała matka, która w okresie porodu zabija dziecko, w skutek motywacji zasługującej na szczególne potępienie. Można orzec ppp. Skazanie z 149 czy z 149 w zbiegu z 148?

Czasokres.

Na jaki okres orzeka się ppp – art.. 43: od 1 roku do 10 lat orzeka się w latach

Czy skazany może głosować w więzieniu?

Tak, ale gdy jest pozbawiony pp to nie, bo:

obowiązywanie środka (pojęcie szersze) =/ bieg okresu, na jaki środek orzeczono

Sąd Okręgowy w Trn wymierzył oskarżonemu karę 4 lat pw oraz środek karny w postaci ppp na okres 5 lat. Jak długo ppp będzie obowiązywało w stosunku do tego sprawcy?

9 lat.

!!! Okres biegu terminu, na który orzeczono środek karny – stosuje się obliczenia jak wyżej.

W przypadku przepustek, niezależnie od podstawy wymierzenia, nie wydłuża się kary pozbawienia wolności (skazany nie musi jej „dosiedzieć”) – w tym czasie ppp nie biegnie, czas przepustki nie skraca czasu trwania ppp (przerwa tak).

Naruszenie sankcjonowane (TAK/NIE):

nieprzestrzeganie jest więc bezkarne, gdyż art. 244 KK nie wymienia kary ppp

Zakaz wykonywania zawodu, zajmowania określonego stanowiska, prowadzenia działalności (art. 41)

Treść:

Rodzaje zakazów:

zakaz wykonywania zawodu

zakaz zajmowania określonego stanowiska

stanowisko – określona funkcja w określonej jednostce organizacyjnej

zawód – profesja wyuczona, jak i wykonywana faktycznie

„określone stanowisko”, „określony zawód” – należy w wyroku dokładnie to określić

Nie można w praktyce ograniczyć się do określenia konkretnych tylko czynności związanych z zawodem – nie można wykonywać żadnej czynności. Zakaz nie może być ograniczony przedmiotowo, terytorialnie.

Czy środek karny z art. 41 par. 1 może być orzeczony wobec duchownego?

Nie można, bo bycie księdzem to nie zawód, jest to posługa.

Przesłanki orzekania:

związek przestępstwa z zajmowanym stanowiskiem lub wykonywanym zawodem; nadużycie stanowiska lub wykonywanego zawodu – wykorzystanie w sposób sprzeczny z istotą, z uprawnieniami i obowiązkami

okazanie, że zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobro chronionym prawem – przesłanka alternatywna; wybitnie ocenna (przy ocenie bierze się pod uwagę intensywność ochrony, funkcjonalność danego dobra, miejsce w obrocie prawnym; ocena musi mieć charakter kompleksowy)

Można orzec za przestępstwo umyślne i nieumyślne.

Czy można orzec ten środek (41 par. 1) w przypadku warunkowego umorzenia postępowania. (art. 67 par. 3) relacja między art. 41 par. 1 i art. 67 par. 3 KK?

art. 41 par. 1a

bardzo kazuistyczny

małoletni – każda osoba, która nie ukończyła lat 18 w chwili popełniania czynu

terminowo (art. 43 par. 1) – w razie skazania na karę grzywny, kow, kpw (za inne przestępstwo, ew. za to samo przestępstwo ale wobec dorosłego), gdy sąd uzna to za celowe („celowe” – art. 56?) gdy nie są spełnione przesłanki z par. 2

bezterminowo (art. 41 par. 1a i 1b)? formalnie dwa rodzaje, ale praktycznie przesłanki są określone tylko dla bezterminowego

przesłanki bezterminowego:

fakultatywnie na zawsze: skazanie na karę pw; kara może być warunkowo zawieszona; wymiar nieistotny; przestępstwo godzi w wolność seksualną LUB obyczajność (art. 197-204 kk); pokrzywdzonym musi być małoletni

obligatoryjnie na zawsze w przypadku recydywy; nieprzestrzeganie tego środka jest sankcjonowanego w 244

zakaz prowadzenia działalności – art. 41 par. 2

pojęcie

działalność gospodarcza – działalność prowadzona przez podmiot prawa cywilnego dla zysku

przesłanki:

skazanie za przestępstwo (sąd karę orzekł lub odstąpił od wymierzenia, nieważne czy zawiesił wykonanie kary warunkowo czy nie); niemożliwe jest przy warunkowym umorzeniu postępowania

przestępstwo w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej (związek pośredni i bezpośredni)

zagrożenie dla istotnych* dóbr chronionych prawem

* o istotności decyduje intensywność ochrony dobra (intensywność = sankcje)

czasokres:

1-10 lat, w latach; czas obowiązywania i bieg jw.; nie można go orzec na zawsze

Naruszenie sankcjonowane (TAK/NIE):

umyślne naruszanie tego zakazu jest sankcjonowane – art. 244 KK

!!!nie można orzec wobec sprawcy zakazu prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej; nie można tego zakazu ograniczyć terytorialnie

Obowiązek powstrzymywania się od przebywania w środowiskach lub miejscach;

zakaz kontaktowania się, nakaz opuszczenia miejsca pobytu

treść	przesłanki	czasokres
obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach	fakultatywnie: w razie skazania bez względu na rodzaj kary orzeczonej przez sąd przestępstwo musi być przeciwko wolności seksualnej LUB obyczajności (art. 197-204) pokrzywdzonym musi być osoba małoletnia skazanie za inne przestępstwo przeciwko wolności (art. 189-193) skazanie za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy* w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej	1-15 lat ! na zawsze w przypadku recydywy
zakaz kontaktowania się (całkowity lub ograniczony) – osoba, z którą nie wolno się kontaktować musi być personalnie wskazana
zakaz zbliżania się do określonych osób (art. 41a par. 4 – sąd wskazuje odległość)
zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu – środek podobny do kow	obligatoryjnie: skazanie na kpw bezwzględną (bez warunkowego zawieszania jej wykonania) wymiar: powyżej 2 lat przestępstwo musi być przeciwko wolności seksualnej LUB obyczajności (art. 197-204) pokrzywdzonym musi być osoba małoletnia
nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym (quasi-eksmisja)		1-10 lat ! nie można tego środka karnego orzec na zawsze

*Czy przemoc musi należeć do znamion strony przedmiotowej?

MUSI; jeśli nie, to należy zaliczyć tu także uszczerbki na zdrowiu, a byłoby to wykładnią na niekorzyść sprawcy, więc nie można tak tego traktować.

przestępstwo popełnione z użyciem przemocy – przemoc nie należy do znamion, ale charakteryzuje samo zachowanie sprawcy; przemoc jako modus operandi

przestępstwo z użyciem przemocy – przemoc zalicza do istoty przestępstwa, przemoc należy do znamion (art. 115 par. 3)

Czy można orzec środek karny określony w art. 41a par. 1 w przypadku, gdy sprawca 10 minut przed północą używa przemocy wobec małoletniego pokrzywdzonego, natomiast 10 minut po północy (po skończeniu 18 lat) obcuje z pokrzywdzonym płciowo?

!!! osoba fizyczna kończy swój wiek z początkiem dnia ostatniego (gdy urodzona 13 lutego o 23.55 to kończy wiek 13 lutego o 00.00)

*osoba najbliższa – art. 115 par. 11

Zakaz wstępu na imprezy masowe (art. 41b)

Podstawy orzekania:

przestępstwo popełnione z związku z imprezą masową

skazanie nie sformułowane w par. 1, występuje w art. 41b par. 3, 5, 7

związek przestępstwa z imprezą masową (bezpośredni lub pośredni)

udział w imprezie masowej zagraża jakimkolwiek dobrom chronionym prawnie (nie muszą to być dobra istotne)

Pojęcie:

impreza masowa – z ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych w art.3

*nie dotyczy to imprez kulturalnych

Treść:

zakaz wstępu sensu stricto:

wszelkie imprezy masowe na terenie RP

mecze piłki nożnej rozgrywane przez polską kadrę narodową lub polski klub sportowy poza granicami RP zakaz pozostaje w mocy również poza granicami RP

obowiązki dodatkowe nakładane przez sąd:

obowiązek przebywania w określonym miejscu stałego pobytu (ciąży on na sprawcy tylko w czasie trwania określonych imprez wskazanych przez sąd), kontroluje się to w warunkach monitoringu elektronicznego; obowiązek ten można nałożyć na sprawcę na okres od 6 do 12 miesięcy

obowiązek meldowania się we właściwej komendzie policji po upływie okresu monitorowania elektronicznego

obowiązek orzekany w miejsce dozoru elektronicznego stawiennictwa w określonej komendzie policji

czasokres:

2-6 lat

charakter:

fakultatywny – art. 41b par.1

obligatoryjny – w przypadku recydywy, w wypadkach wskazanych w ustawie – w KK nie ma takiego przypadku oprócz art. 41b par.4; takie sytuacje przewiduje ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych w art. 66 w zw. z art. 59 i art. 60 (wniesienie broni itp., wdarcie na teren, na którym rozgrywane są zawody sportowe)

Naruszenie sankcjonowane (TAK/NIE):

naruszenie zakazu sankcjonowane w art. 244 i art. 244a

Zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych.

Przesłanki:

skazanie za przestępstwo

przestępstwo popełnione w związku z organizowaniem gier hazardowych lub udziałem w tych grach – nie występuje w KK

środek ten martwy w KK, w KKS (art. … KKS), ale KKS nie odsyła do KK, więc środek jest martwy

Czasokres:

1-10 lat

Naruszenie sankcjonowane (TAK/NIE):

naruszenie: sankcjonowane – art. 244

zakaz prowadzenia pojazdów:

Podstawy orzekania.

jako środek karny (art. 42 KK)	jako środek zabezpieczający (art. 99 i 100 KK)	jako obowiązek probacyjny w przypadku warunkowego umorzenia postępowania (art. 67 par.3 )
	kiedy? gdy mamy do czynienia ze sprawcą niepoczytalnym (art. 31 par. 1) – treść taka sama, jak treść zakazu orzekanego jako środka karnego; różnica – sąd nie określi terminu obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów (będzie obowiązywał od momentu uprawomocnienia, sankcjonowany na podst. art. 244 przesłanki: pełna niepoczytalność 2. wzgląd na ochronę porządku prawnego	w tym przypadku środek zawsze pozostaje fakultatywny, nawet jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości w czasie popełnienia czynu tylko na czas do 2 lat (przepis nie podaje dolnej granicy – w praktyce na co najmniej 1 rok)

Zakres podmiotowy.

uczestnik ruchu –par. 1; KK nie definiuje, należy odwołać się do prawa o ruchu drogowym – art. 2 pkt. 17

Czy można orzec zakaz prowadzenia pojazdów wobec pieszego, który spowodował wypadek komunikacyjny?

W literaturze są dwa stanowiska:

dopuszczalne, bo:

art. 42 par. 1 mówi o uczestniku ruchu

sprawcą wypadku komunikacyjnego może być także pieszy

sformułowanie przepisu po przecinku podaje przykładową sytuację

można orzec wobec osoby, która nie posiada prawa jazdy

Lachowski: więcej argumentów przemawia za tym, żeby orzekać wobec wszystkich uczestników ruchu

niedopuszczalne – bo

akcentują to, co jest po przecinku jako zawężenie

zakaz prowadzenia pojazdów ze względów funkcjonalnych będziemy orzekać wobec osób prowadzących pojazdy

Można orzec wobec każdego uczestnika ruchu, jeśli jest jakiś związek między przestępstwem a działaniem uczestnika ruchu.

sprawca – par. 2,3

Ścisłe rozumienie: wyłącznie sprawca wykonawczy czy szerokie rozumienie – także pomocnik, podżegacz, sprawca polecający i kierowniczy?

Jeśli ustawodawca ma na myśli formy niesprawcze (podżegacza i pomocnika), formułuje „współdziałający”. Jeśli chodzi o sprawcę wykonawczego formułuje „sprawca”.

Jeśli chodzi o sprawstwo polecające i kierownicze – można orzekać wobec każdej sprawczej formy z art. 18 KK.

Rozumiemy:

sprawstwo indywidualne wykonawcze

sprawstwo kierownicze

polecające

współsprawstwo

Nie rozumiemy:

podżegania

pomocnictwa

osoba prowadząca pojazd mechaniczny – par. 4

Czy osoba kierująca pojazd zdefiniowana w prawie o ruchu drogowym to jest to samo, co osoba prowadząca pojazd?

Pod pojęciem kierującego rozumiemy kierującego pojazd mechaniczny.

Na jakiej podstawie można orzec zakaz prowadzenia pojazdów wobec osoby jadącej wierzchem drogą publiczną w stanie nietrzeźwości?

Na podstawie art. 43 par. 1,2, 3, ponieważ prawo o ruchu drogowym uznaje go za kierującego, czyli jest on uczestnikiem ruchu.

Zakres przedmiotowy (jakie pojazdy?).

Może obejmować pojazdy określonego, w tym wszelkie pojazdy mechaniczne lub pojazdy mechaniczne określonego rodzaju. Nie można orzec zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów. Wyjątkiem jest art. 43 par. 2. W wyroku należy w sposób precyzyjny wskazać rodzaj pojazdu. Wskazanie musi być pozytywne (NIE negatywnie, czyli „z wyjątkiem”). Może polegać na określeniu kategorii prawa jazdy. Nie muszą to być pojazdy, co do których trzeba uzyskać pozwolenie, by je prowadzić.

Z tym obowiązkiem wiąże się obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu. Do chwili wykonania obowiązku, na który zakaz orzeczono, nie biegnie – art. 43 par. 3.

Trzeba zawsze wskazać okres, na jaki zakaz orzeka się.

Przesłanki orzekania.

terminowy

bezterminowy

fakultatywny – art. 42 par. 1 Przesłanki: skazanie skazanie musi dotyczyć osoby uczestniczącej w ruchu skazanie musi dotyczyć przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji – rozdział XXI (art. 173, 174, 175 – tylko jeśli sprawca przygotowujący w chwili popełnienia czynu był uczestnikiem ruchu, 177, 178, 178a, 179 – nie, 180 – tylko jeśli sprawca w chwili popełnienia czynu był uczestnikiem ruchu [najczęściej nie]) obligatoryjny – art. 42 par. 2 skazanie skazanie sprawcy, nie uczestnika ruchu – wszystkie przestępstwa z rozdziału XXI, bez wyjątków skazanie musi dotyczyć przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był w stanie nietrzeźwości sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był pod wpływem środka odurzającego – SN pojęcie należy rozumieć szerzej niż w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii i alkoholizmowi, jako każdy, który oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy*; jaka ilość? – taka, która choćby w minimalnym stopniu wywołuje zaburzenia zbiegnięcie z miejsca zdarzenia – dot. katastrofy i wypadku komunikacyjnego zbiegnięcie – oddalenie się z miejsca zdarzenia z zamiarem udaremnienia postępowania

obligatoryjny względnie – art. 42 par. 3 Przesłanki: katastrofa (p. umyślne, nieumyślne, z winy kombinowanej) ze skutkiem śmiertelnym lub ze spowodowaniem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu sprawca popełnia przestępstwo zwykłego wypadku komunikacyjnego albo wojskowego wypadku komunikacyjnego (art. 355 par. 2) stan nietrzeźwości, stan pod wpływem środka odurzającego, zbiegnięcie z miejsca zdarzenia obligatoryjny bezwzględnie – art. 42 par. 4 Przesłanki: osoba prowadząca pojazd mechaniczny recydywa sąd musi orzec zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze zatarcie skazania nigdy nie nastąpi, dlatego, że sprawca nigdy nie wykona środka karnego (jedyną opcją jest prośba o prezydencki akt łaski)

* czy odnieść to można do środka psychotropowego?

Odpowiedzialność karna za nieprzestrzeganie zakazu.

Naruszenie sankcjonowane (TAK/NIE):

sankcjonowane na mocy art. 244 i art. 178a.