Konspekt lekcji dla klasy czwartej
Temat:
Czas przeszły czasowników
Cel dydaktyczny: Przypomnienie wiadomości o czasowniku, umiejętność zapisywania i odróżniania czasowników w czasie przeszłym, wprowadzenie wiadomości o rodzaju męskoosobowym i niemęskoosobowym
Metoda: mapa mentalna (rysunek na tablicy) ćwiczenia praktyczne z całą klasą, praca z zeszytem ćwiczeń,
Środki dydaktyczne: podręcznik, zeszyt ćwiczeń
Zapisanie na tablicy tematu.
Krótkie powtórzenie wiadomości o czasowniku : kilka pytań do uczniów:
- Co to jest czasownik?
- Na jakie pytania odpowiada?
- Jakie znacie przykłady czasowników? (zapisanie na tablicy) 4min.
3. Wspólne wykonanie ćwiczenia 1./s.43. Zapisanie na tablicy zdań:
W starożytnym Egipcie..................... (rządzi, rządził) faraon.
Egipcjanie....................... (budowali, zbudują) piramidy, czyli ogromne grobowce faraonów.
(wynajdą, wynaleźli) ........................... pismo obrazkowe zwane hieroglifami. 11 min.
4.Wprowadzenie nowej wiadomości. Zapisuję na tablicy, a uczniowie w zeszytach. Podkreślam końcówki czasowników.
Czasowniki w czasie przeszłym informują, że czynności odbywały się w przeszłości.
Widziałem piramidy. Michał zwiedził stolicę Egiptu.
Proszę uczniów o podanie formy bezosobowej tych czasowników oraz formy czasu teraźniejszego. Zapisuję te formy na tablicy. 7 min.
5. Ćwiczenie utrwalające
* Wykonanie ćwiczenia 2./s.43, zapisanie zdania na tablicy.
Uczniowie mają wybrać czasowniki w czasie przeszłym i uzupełnić nimi zdanie
Spałem, siedzę, odpoczywam, bawiłem się , wyjadę, czytałem, pisałem
Wczoraj ................... ,...................... ,..................... ,.....................
6. Wprowadzenie nowej wiadomości, uczniowie przepisują ramkę do zeszytu:
W czasie przeszłym czasowniki odmieniają się przez osoby, liczby i rodzaje.
Liczba pojedyncza
Rodzaj męski rodzaj żeński rodzaj nijaki
Os. (ja) leżałem leżałam _____
Os. (ty) leżałeś leżałaś _____
Os.(on) leżał (ona) leżała (ono) leżało
Liczba mnoga
Rodzaj męskoosobowy rodzaj niemęskoosobowy
Os.(my) leżeliśmy leżałyśmy
Os.(wy) leżeliście leżałyście
Os. (oni leżeli leżały
Piszę na tablicy wyraz wziąć i pytam uczniów jak by odmienili przez osoby wyraz wziąć . Zapisuję odmianę na tablicy.
7. Ćwiczenia utrwalające
* Wspólne wykonanie polecenia 5./45.
Uczniowie dopisują do podanych rzeczowników czasowniki w czasie przeszłym w odpowiednim rodzaju.
odpoczywały, odpoczywał, odpoczywała, odpoczywali, odpoczywało.
Kierowca _____________ Zawodniczki________________
Mężczyźni_____________
Niemowlę ____________
Kobieta ______________
* Wspólne wykonanie ćwiczenia 6./45
Uczniowie maja określić liczbę i rodzaj czasowników. Wprowadzenie skrótów na określenie rodzajów.
Morze szumiało. l. __________________ r. __________
Dziewczęta się opalały. l. ___________________ r. __________
Chłopcy biegali. l. ___________________ r. __________
Ratownik gwizdał. l. ___________________ r. __________
Gwiazda błyszczała l. ___________________ r. __________
8. Wprowadzenie nowej wiadomości.
* Uczniowie zapisują w zeszytach.
Jeżeli w grupie wykonawców czynności są sami mężczyźni (chłopcy) lub przynajmniej jeden mężczyzna (chłopiec) używamy wtedy czasowników w rodzaju męskoosobowym.
Chłopcy wygrali
Mama i tata przyszli.
Jeżeli grupa składa się z samych kobiet (dziewcząt), zwierząt, roślin, rzeczy, to używamy wtedy czasowników w rodzaju niemęskoosobowym.
Koleżanki przyszły
Psy biegały
Drzewa urosły
Samochody przejeżdżały
* Rysuję na tablicy mapę mentalną. Pod strzałkami rysuję przykładowe zbiory symbolicznych osób lub rzeczy i osób.
Rodzaj męskoosobowy rodzaj niemęskoosobowy
* Wykonanie ćwiczenia 10. Z użyciem rysunku na tablicy.
Dwie znudzone żaby (grać) ______ ___ dziś w warcaby.
Aż cztery fryzjerki (zaplatać)______ _______ warkocz Elki.
Podczas sztormu marynarze (mieć)___________ bardzo blade twarze.
9. Podsumowanie lekcji. Polecam uczniom podać kilka wyrazów w czasie przeszłym, kiedy mówimy o rodzaju męskoosobowym i niemęskoosobowym, form w jakiej liczbie dotyczą.
10. Praca domowa: ćwiczenie 4/ 44; 7/45; 9, 11/ 47.