PPST 30.04

Środki prawne działania organów administracji samorządowej

Ustawa o samorządzie gminnym art. 9

Gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Przypadki te precyzuje ustawa o gospodarce komunalnej.

Ustawa o gospodarce komunalnej art. 10

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

• istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym,

• występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób, spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.

Ust o SG Art. 45. Samodzielność podmiotów mienia komunalnego.

Podmioty mienia komunalnego samodzielnie decydują o przeznaczeniu i sposobie wykorzystania składników majątkowych, przy zachowaniu wymogów zawartych w odrębnych przepisach prawa.

Ust o SG Art. 49. Odpowiedzialność gminy.

1. Gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy.

2. W przypadku zniesienia lub podziału gminy odpowiedzialność za jej zobowiązania ponoszą solidarnie gminy, które przejęły jej mienie.

Formy prawne działania organów administracji samorządowej

Na gruncie prawa administracyjnego prawna forma działania administracji to określony typ czynności, który podejmowany jest przez organy administracji w celu realizacji zadań.

Do podstawowych form prawnych działania administracji zalicza się:

Stanowienie przepisów powszechnie obowiązujących

Wydawanie aktów administracyjnych

Zawieranie umów

Zawieranie porozumień

Prowadzenie działalności społeczno-organizatorskiej

Wykonywanie czynności materialno-technicznych

Ust o Gospodarce komunalnej Art. 4. Postanowienia organów jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wyboru formy gospodarki, opłat za usługi komunalne

Organy stanowiące jednostki samorządu terytorialnego postanawiają co do:

1) wyboru sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej,

2) wysokości cen i opłat albo o sposobie ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego.

Ust o GK Art. 2. Prowadzenie gospodarki komunalnej w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego

Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.

Ust o GK Art. 6. Tworzenie, łączenie, przekształcanie form samorządowych zakładów budżetowych

Samorządowe zakłady budżetowe prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych w przepisach ustawy o finansach publicznych.

Ust o GK Art. 7. Skutek wykraczania działalności poza użyteczność publiczną

Działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej nie może być prowadzona w formie samorządowego zakładu budżetowego.

Ustawa o GK Art. 17. Reprezentacja gminy w spółce przez wójta, zarząd spółki

Jednoosobowa spółka gminy – przedsiębiorstwo komunalne, w stosunku do którego rada gminy do 30 czerwca 97 roku nie postanowiła o wyborze formy organizacyjno-prawnej lub o ego prywatyzacji. Gminęw spółce gminnej reprezentuje wójt (burmistrz, prezydent miasta)

Ustawa o GK Art. 9. Tworzenie przez jednostki samorządowe spółek zoo, akcyjnych, komandytowych i komandytowo-akcyjnych

Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, a także mogą przystępować do takich spółek.

Mogą także tworzyć spółki komandytowe lub komadytowo-akcyjne. Do wnoszenia wkładów oraz obejmowania udziałów i akcji stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz przepisy Kodeksu cywilnego.

Ustawa o samorządzie wojewódzkim Art. 13. Tworzenie przez województwo spółek zoo lub akcyjnych - przesłanki

1. W sferze użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne lub spółdzielnie, a także może przystępować do takich spółek lub spółdzielni.

2. Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne oraz przystępować do nich, jeżeli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych, wydawniczych oraz na wykonywaniu działalności w zakresie telekomunikacji służących rozwojowi województwa.

Ust o GK Art. 10. Przesłanki tworzenia spółek prawa handlowego przez gminę poza sferą użyteczności publicznej

Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki prawa handlowego na zasadach i w formach określonych w ustawie o samorządzie województwa.

Ustawa z 19 grudnia 2008 roku o partnerstwie publiczno – prawnym (Dz. U. 2009 nr 19 poz. 100 z późn. zmianami)

Ustawa PPP określa zasady współpracy podmiotu publicznego o partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prawnego

Przedmiotem partnerstwa publiczno-prawnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym.

Ust PPP Art. 7. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym

Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego.

Ust PPP Art. 8. Prawo do kontroli realizacji przedsięwzięcia przez partnera prywatnego

Podmiot publiczny ma prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia przez partnera prywatnego.

Ust PPP Art. 14. Partnerstwo publiczno-prywatne w formie spółki

Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną.

Organy samorządu województwa, powiatów i gmin

Konstytucja RP, art. 169

Jednostki samorządu terytorialnego wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych.

GMINA

UoSG Art. 11a. Organy gminy

1. Organami gminy są:

rada gminy – organ stanowiący i kontrolujący,

wójt (burmistrz, prezydent miasta) – organ wykonawczy

UoSG Art. 26a. Zastępca wójta - tryb powoływania

1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę lub zastępców i określa ich liczbę.

2. Liczba zastępców wójta nie może być większa niż:

jeden w gminach do 20 000 mieszkańców,

dwóch w gminach do 100 000 mieszkańców,

trzech w gminach do 200 000 mieszkańców,

czterech w gminach powyżej 200 000 mieszkańców.

UoSG Art. 11b. Działalność organów gminy

1. Działalność organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw.

2. Jawność działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.

UoSG Art. 14. Uchwały rady gminy

Uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.

UoSG Art. 29a. ślubowanie wójta

"Obejmując urząd wójta (burmistrza, prezydenta) gminy (miasta), uroczyście ślubuję, że dochowam wierności prawu, a powierzony mi urząd sprawować będę tylko dla dobra publicznego i pomyślności mieszkańców gminy (miasta)."

UoSG Art. 23a. Treść ślubowania radnego

"Wierny Konstytucji i prawu Rzeczypospolitej Polskiej, ślubuję uroczyście obowiązki radnego sprawować godnie, rzetelnie i uczciwie, mając na względzie dobro mojej gminy i jej mieszkańców."

Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania: "Tak mi dopomóż Bóg."

UoSG Art. 31. Reprezentowanie gminy jako zadanie wójta

Wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.

UoSG Art. 33. Urząd gminy

Jest kierownikiem urzędu gminy (miasta). Wójt (burmistrz, prezydent miasta) wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy.

UoSG Art. 30. Zadania wójta

1. Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa.

2. Do zadań wójta należy w szczególności:

1) przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,

1a) opracowywanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju;

2) określanie sposobu wykonywania uchwał,

3) gospodarowanie mieniem komunalnym,

4) wykonywanie budżetu,

5) zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.

UoSG Art. 27. Zakaz łączenia funkcji wójta

Funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:

1) funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie,

2) członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta,

3) zatrudnieniem w administracji rządowej,

4) mandatem posła lub senatora.

UoSG Art. 28f. Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji

1. W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego funkcję, do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta, pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.

UoSG Art. 17. Liczba radnych

W skład rady wchodzą radni w liczbie:

1)piętnastu w gminach do 20.000 mieszkańców,

2)dwudziestu jeden w gminach do 50.000 mieszkańców,

3)dwudziestu trzech w gminach do 100.000 mieszkańców,

4)dwudziestu pięciu w gminach do 200.000 mieszkańców oraz po trzech na każde dalsze rozpoczęte 100.000 mieszkańców, nie więcej jednak niż czterdziestu pięciu radnych.

Rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak raz na kwartał.

Art. 25b. Zakaz łączenie mandatu radnego

Mandatu radnego gminy nie można łączyć z:

1) mandatem posła lub senatora,

2) wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody,

3) członkostwem w organie innej jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 18a. Cel powołania komisji rewizyjnej

Rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję rewizyjną.

Art. 19. Przewodniczący i wiceprzewodniczący - tryb powoływania i zadania

1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.

2. Zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady.

Art. 24a. Radny - zakaz pełnienia niektórych funkcji

1. Z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie gminy, w której radny uzyskał mandat.

2. Radny nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy.

Art. 24d. Radny a niemożność zawarcia z nim umowy cywilnoprawnej

Wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Art. 24f. Działalność gospodarcza z wykorzystaniem mienia komunalnego radnego

Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat.

Przedstawiciele organów gminy obowiązani są do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym („oświadczenia majątkowego”)

Art. 36. Zebranie wiejskie i sołtys jako organy w sołectwie - zadania

1. Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym - sołtys. Działalność sołtysa wspomaga rada sołecka.

2. Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania.

Art. 37. Organ uchwałodawczy w dzielnicy

1. Organem uchwałodawczym w dzielnicy (osiedlu) jest rada o liczbie członków ustalonej według art. 17 liczba radnych, nie więcej jednak niż 21.

2. Organem wykonawczym w dzielnicy (osiedlu) jest zarząd. Na czele zarządu stoi przewodniczący.

4. Statut osiedla może ustalić, że w osiedlu organem uchwałodawczym jest ogólne zebranie mieszkańców. Ogólne zebranie wybiera zarząd osiedla