MODEL IS-LM
• Makroekonomiczny model gospodarki rynkowej
pokazujący powiązanie między podażą pieniądza
(rynek pieniądza) a wielkościami realnymi (rynek
dóbr i usług)
• Model Keynesa - Hicksa
• I=S (Investment = Saving); L=M (Liquidity = Money)
• Krzywe IS i LM konstruuje i analizuje się w układzie
współrzędnych wyznaczonych przez dochód (Y) i stopę
procentową (r)
• Punkt przecięcia się krzywych IS i LM wyznacza taki
poziom dochodu i stopy procentowej, przy których
osiągana jest jednocześnie równowaga na rynku dóbr
(zagregowany popyt równa się zagregowanej podaży)
oraz na rynku pieniądza (popyt na pieniądz równa się
podaży pieniądza)
KRZYWA IS
• Krzywa IS to zbiór punktów, będących kombinacją
wytwarzanego w gospodarce dochodu (Y) i poziomu
stopy procentowej (r), przy których rynek towarowy
znajduje się w stanie równowagi
• AD = Y <=> S = I
• Aby wyprowadzić graficznie krzywą IS, potrzebne są
następujące zależności:
1. długookresowa funkcja oszczędności S = f(Y)
2. warunek równowagi na rynku dóbr I = S
3. zależność inwestycji od stopy procentowej I = f(r)
• Przesunięcie krzywej IS w prawo rozumiemy jako
wzrost popytu (ekspansywna polityka fiskalna), a
przesunięcie krzywej IS w lewo jako spadek popytu
(restrykcyjna polityka fiskalna)
• Wszystkie punkty powyżej krzywej IS oznaczają
przewagę podaży nad popytem (I < S), zaś pod
krzywą nadwyżkę popytu (I > S)
• Położenie krzywej IS zależy od:
- poziomu wydatków budżetowych
- stopy opodatkowania
- wielkość eksportu i importu
- wartości wydatków prywatnych
• Nachylenie (elastyczność) krzywej IS zależy od:
- wrażliwości poziomu inwestycji na stopę procentową
- wrażliwości poziomu oszczędności na wielkość
dochodu
KRZYWA LM
• Krzywa LM to zbiór punktów, które obrazują różne
kombinacje wytwarzanego w gospodarce dochodu
(Y) i stopy procentowej (r), przy których rynek
pieniądza znajduje się w stanie równowagi
• L = M
• Aby wyprowadzić graficznie krzywą LM, potrzebne są
następujące zależności:
1. zależność popytu na pieniądz spekulacyjny od
stopy procentowej LS = f(r)
2. równowaga popytu na pieniądz i podaży pieniądza
L = M
3. funkcja popytu na pieniądz transakcyjny LT = f(Y)
• Przesunięcie krzywej LM w prawo oznacza wzrost
podaży pieniądza (ekspansywna polityka monetarna),
a przesunięcie krzywej LM w lewo, to spadek podaży
pieniądza (restrykcyjna polityka monetarna)
• Wszystkie punkty położone powyżej krzywej LM
oznaczają przewagę podaży na pieniądz nad jego
popytem (L < M), zaś pod krzywą nadwyżkę popytu
(L > M)
• Położenie krzywej LM zależy od:
- wielkości podaży pieniądza
• Nachylenie (elastyczność) krzywej LM zależy od:
- wrażliwości poziomu popytu na pieniądz
spekulacyjny na stopę procentową
- wrażliwości poziomu popytu transakcyjnego na
wielkość dochodu
10
2008-03-26
6
MODEL IS-LM
• Odpowiednia kombinacja ekspansywnej polityki fiskalnej
i monetarnej może prowadzić do wzrostu dochodu przy
nie zmienionym poziomie stóp procentowych
• Efekt polityki fiskalnej (wzrost dochodu) jest tym większy
im bardziej płaska jest krzywa LM (zmiany stopy
procentowej są względnie niewielkie)- polityka fiskalna
jest relatywnie bardziej skuteczna
• Efekt polityki monetarnej (wzrost dochodu) jest tym
większy im bardziej płaska jest krzywa IS (zmiany stopy
procentowej są względnie niewielkie)- polityka
monetarna jest relatywnie bardziej skuteczna
11