1.Pomiary geodezyjne-podział, podstawowe zasady obowiązujące w trakcie pomiarów.
2.Osnowy geodezyjne poziome i pionowe-omówić przy tym rodzaje stabilizacji punktów osnowy.
3.Pomiary liniowe-omówić zasady, podział. Pomiary bezpośrednie i pośrednie-omówić na podstawie przykładów.
4.Przyrządy do pomiarów liniowych: taśmy, ruletki, tyczki węgielnice, dalmierze-omówić.
5.Metody tyczenia prostych-omówić, zilustrować (w tym przez przeszkody).
6. Metody redukcji długości pomierzonych do poziomu-omówić, zilustrować, wypisać wzory.
7.Przestrzenny obraz kąta poziomego-omówić w kontekście budowy teodolitu.
8. Definicja i omówienie pomiaru kąta poziomego metodą zwyczajną (kolejne czynności przy pomiarze).
9. Budowa teodolitu; narysować schematyczny przekrój i omówić poszczególne części.
-9.a. Omówić lunetę geodezyjną i zilustrować ją.
-9.b.Omówić i zilustrować poziomowanie instrumentów geodezyjnych.
10. Obliczyć kąt poziomy i zapisać w dzienniku pomiaru kąta poziomego, pomiar wykonany w następujący sposób:
(Będzie podany rysunek mierzonego kąta i podane odczyty przy kole lewym i kole prawym na poszczególnych ramionach tego kąta).
11. Metody pomiaru sytuacyjnego.
12. Koło pionowe teodolitu i pomiar kąta pionowego-narysować, omówić.
13. Obliczyć wysokość obiektu dostępnego pomierzonego teodolitem z kołem pionowym o następującym opisie:
(narysowany opis koła, podane MO, podane położenie okularu ). W zadaniu podane będą odczyty do punktów: górnego i dolnego danego obiektu, oraz odległość instrumentu od obiektu.
14. Metody pomiaru wysokości obiektu niedostępnego (przestrzenne wcięcie w przód i metoda jednej płaszczyzny pionowej).
15.Pojęcie wysokości punktu terenowego-poziomy odniesienia.
16. Rodzaje pomiarów wysokościowych - omówić, zilustrować.
17. Niwelacja geometryczna-zasada, techniki pomiaru (ze środka, w przód).
18. Niwelatory-rodzaje, konstrukcja.
19. Łaty niwelacyjne-narysować obraz widziany w lunecie niwelatora z:
-odczytem prostym (np.1862)
-odczytem odwróconym(np. 2091)
20. Ciąg niwelacji podłużnej-narysować schemat i omówić oznaczenia na nim zastosowane.
21. Zapisać w dzienniku niwelacji i narysować schemat ciągu niwelacyjnego składającego się z trzech stanowisk, między reperami o wysokościach:
(przykładowe)
H(A)=201,345m.n.p.m.
H(B)=198,973m.n.p.m.
22. Metody niwelacji terenowej (powierzchniowej)-omówić, zilustrować.

1. Pomiary Geodezyjne -
mierzymy: długości kąty wysokości
Rodzaje: liniowe, kątowe, wysokościowe
Pomiar sytuacyjny: liniowe i kątowe
sytuacyjno wyjściowe: kątowe, liniowe i wysokościowe
Zasady:
od ogółu do szczegółu- zasada ta nakłada obowiązek odniesienia każdego pomiaru do osnów geodezyjnych
kontrola- każdy pomiar i obliczenie powinno być skontrolowane

2. Osnowa geodezyjna poziomą, określone jest wzajemne poziome położenie punktów na powierzchni, bez uwzględnienia różnic wysokości,

Reper -osnowa geodezyjna pionowa, jest zasadniczym elementem znaku wysokościowego lub samodzielnym znakiem wysokościowym, wykonanym najczęściej z metalu i mającym jednoznacznie określony charakterystyczny punkt, którego wysokość jest znana
stabilizacja ziemna i ścienna

3. Pomiary liniowe - mierzenie długości poziomych

Pomiary te dzielą się na:
bezpośrednia: mierzoną długość porównujemy do znanej wzorcowej (przymiaru wstęgowego -> taśmy ruletki)

d=n*l+r
pośrednie: celem zaznajomienia się z długością szukaną mierzy się inne elementy niż szukane np. dalmierze lub konstrukcje geometryczne

D=k*l+c D = 100 * 0,075m +0 = 7,5m

D/sinΒ=dab/sin Γ=dbc/sinδ
D= dab * sin Β / sin Γ dbc=dab* sin δ / sin Γ

4.Tyczki sygnały ustawianych w punktach, do których kierowana jest oś celowa lunety teodolitu podczas pomiaru kątów. Przy pomiarach teodolitami klasycznymi i teodolitami elektronicznymi funkcję sygnałów spełniają tyczki geodezyjne
Ruletka - taśma zwijana na widelki z uchwytem
Węgielnice - to proste, optyczne przyrządy geodezyjne, które wykorzystuje sie do prac zwiazanych
z wyznaczeniem kata 90 i 180. Zasada działania węgielnic bazują na zjawisku załamania promieni światła na granicy dwóch ośrodków i odbicia od powierzchni zwierciadlanej. W praktyce stosowane są węgielnice tzw. pentagony podwójne zbudowane z dwóch odpowiednio nałożonych na siebie pryzmatów pięciokątnych. Węgielnic używa sie razem z pionem sznurkowym (drazkowym)
Dalmierz (odległościomierz) - przyrząd służący do pomiaru odległości bez potrzeby jej przebywania. Ze względu na zastosowania wyróżnia się dalmierze optyczne topograficzne i artyleryjskie (dokładniejsze). Rodzaje: optyczne, elektromagnetyczne i laserowe

5. Tyczenie wykonuje się okiem nieuzbrojonym lub za pomocą lunety instrumentu optycznego. Tyczenie prostej ma na celu wytyczenie kierunku, w którym będzie prowadzony pomiar odległości. Tyczenie w przód polega na wyznaczaniu położenia i zasygnalizowaniu punktów pośrednich na prostej, pomiędzy punktami A i B. Obserwator ustawia się w odległości 3 ÷ 5 m za jednym z nich i naprowadza pośrednią tyczkę pomocnika na prostą.

Tyczenie „na siebie” - polega na tyczeniu prostej na przedłużeniu punktów A i B. Ten sposób tyczenia można wykonać samodzielnie, ustawiając poza tyczkami w punktach A i B, tak jak w poprzednim przypadku, tyczkę w punkcie C, który „na oko” wydaje się leżeć na przedłużeniu prostej AB. Następnie należy odsunąć się o 2 - 3 cm w celu uzyskania lepszej widoczności i spojrzeć w kierunku tyczki ustawionej w punkcie A. Jeśli tyczki nie pokrywają się, należy korygować położenie tyczki C aż do skutku, czyli do momenty, w którym tyczki A, B i C będą widziane przez tyczącego jako jedna.
metoda redukcji-schodkowa Jeżeli ukształtowanie terenu nie pozwala na poziome rozciągnięcie całej długości taśmy, stosuje się tzw. metodę schodkową. Rozciąga się w poziomie odpowiednio krótsze odcinki taśmy, a ich końce odrzutowuje na teren za pomocą pionu sznurkowego.

6. Metody redukcji długości pomierzonych do poziomu

Mierzone D'=po terenie mierzonym Beta - kąt nachylenia terenu D- poziom D = D' * cos Β

Mierzone: D - odległość po nachyleniu terenu Δhab - różnica wysokości ab D=pierwiastek(d^2+ Δhab)

7. Definicja kąta poziomego (α) określa go jako różnicę dwóch kierunków zrzutowanych na płaszczyznę poziomą (inaczej-wycinek płaszczyzny poziomej zawarty między dwoma kierunkami: OA i OB wychodzącymi ze wspólnego wierzchołka O). Faktycznie mierzony kąt, to kąt α' zawarty między kierunkami OA' i OB' skierowanymi do punktów terenowych usytuowanych w terenie na dowolnych wysokościach, natomiast jego miarą jest kąt α powstały po zrzutowaniu w/w mierzonych kierunków na płaszczyznę poziomą P za pomocą płaszczyzn pionowych (kolimacyjnych) π1 i π2 .

8. Pomiaru kąta poziomego metodą zwyczajną -

Oznaczenie ramion kąta tyczkami
1. Centrowanie instrumentu nad punktem wierzchołkowym O
- pion sznurkowy i optyczny
2. (jednocześnie z 1.) poziomowanie instrumentu
3.ustawiamy koło poziome w pierwszej pozycji (koło lewe)
4. Celowanie na lewe ramię kąta (celowniki-kolimatory) przy zwolnionych śrubach zaciskowych
5. (Zaciśnięte śruby zaciskowe) Celowanie leniwkami celujemy na dół tyczki
6. Wykonanie odczytu OA0
7. Zwolnienie śrub zaciskowych
8. Celowanie na ramię prawe OB.
9. Wykonanie odczytu OB.
10. Obliczenie kąta beta Β=OB-OA
11.przerzucenie lunety przez zenit (zw. Śruby zacisku lunety i alidady) z położenia koła pionowego - koło prawe
12. Wykonanie pomiaru kąta rozpoczynamy od OB.
13.obliczenia kąta 3 centygradu dopuszczalna tolerancja
14. Średnia wartość kąta, metoda wolna od błędu kolimacji

9.Teodolit

1. Spodarka - z 3 śrubami, Dolna część teodolitu, opiera się na 3 śrubach nastawczych. Służą one do poziomowania instrumentu
2. Alidada Górna część teodolitu, to alidada. Zawiera ona pozostałe istotne części składowe teodolitu.
3. Limbus Ukryte pod obudową alidady znajduje się koło poziome teodolitu, czyli limbus
4. Libela rurkowa (alidadowa) Na alidadzie usytuowane są zwykle dwie libele:, są ampułkami odpowiednio o kształcie: rurki i walca -pudełkowa, Są wypełnione trudno zamarzalną cieczą wewnątrz znajduje się pęcherzyk powietrza, którego położenie wskazuje, czy instrument jest spoziomowany.
5. Libela pudełkowa
6. Zacisk alidady
7. Dźwigary ich rolą jest utrzymywanie lunety i koła pionowego teodolitu.
8. Krąg pionowy, znajduje się Przy jednym z dźwigarów Służy do pomiarów kątów pionowych
9. Luneta
10. Zacisk limbusa

9a.Luneta

Luneta jest to urządzenie optyczne składające się z kilku odrębnych zespołów optycznych, za pomocą, którego dokonuje się celowania na wybrany punkt. Dwa podstawowe zespoły optyczne lunety, to obiektyw i okular. Obiektyw-zespół soczewek działający jak soczewka skupiająca, okular natomiast funkcjonuje na zasadzie lupy. Ponadto we współczesnych lunetach (o stałej długości), wewnątrz tubusa znajduje się tzw. soczewka wewnątrzogniskująca. Jej działanie powoduje to, że przy obserwacji celów znajdujących się w różnych odległościach od instrumentu nie zmienia się jej długość. Niemniej istotną częścią składową lunety jest tzw. diafragma -płytka szklana z naniesionym krzyżem nitek, służącym do celowania na określony punkt. Środek krzyża nitek jest właściwym punktem, który naprowadzamy na cel.

9b.Czynność poziomowania prowadzi się w kilku etapach. Po zwolnieniu śruby zaciskowej alidady ustawia się libelę alidadową równolegle do linii łączącej dwie śruby nastawcze i pokręcając nimi w dwóch przeciwnych kierunkach doprowadza się pęcherzyk libeli do górowania. Następnie obraca się instrument o kąt 90 stopni, ustawiając libelę w pozycji prostopadłej względem ustawienia poprzedniego. Teraz wykorzystuje się śrubę trzecią-tę, która dotychczas nie uczestniczyła w procesie poziomowania. Pokręca się nią dotąd, aż pęcherzyk libeli zajmie położenie najwyższe. To powinno wystarczyć do spoziomowania instrumentu-sprawdzamy obracając go wokół głównej osi, czy libela, po chwilowym zawahaniu spowodowanym ruchem, powraca do położenia równowagi. Jeżeli zaobserwujemy znaczne wychylenie w dowolnym położeniu, należy poziomowanie powtórzyć (poczynając od innych dwóch śrub, niż poprzednio), a w braku zadowalających efektów, należy dokonać rektyfikacji teodolitu.

10.

stanowisko	cel	Odczyty kierunku				Kąt obliczony		Średnia wartość kąta		uwagi
				I położenie koła							II położenie koła
				G	C	G	c	G	c		g	c
	O(gamma)	A	42	35	242	32	75	32	75		31
		B	117	67	317	62	75	30

11. Metody pomiaru sytuacyjnego:
-metoda biegunowa
-metoda domiaru prostokątnego
-metoda wcięć, tj. wcięcia kątowego, liniowego lub kątowo-liniowego w przód lub wstecz

12. Kąt pionowy jest natomiast zawarty w płaszczyźnie pionowej i zawiera się między dwoma kierunkami, z których jeden jest usytuowany poziomo (widoczne są dwa kąty pionowe β' i β” ), lub pionowo

Przy jednym z dźwigarów znajduje się krąg pionowy. Służy do pomiarów kątów pionowych. Na koło pionowe rzutowane są kierunki mierzonego kąta pionowego, przy czym jeden z nich -poziomy, lub pionowy ma swoje stałe miejsce w opisie koła , a jego położenie jest wyznaczane przy udziale bądź to specjalnej libeli koła pionowego, lub też urządzenia autoredukcyjnego.

15. Wysokość punktu jest jego pionową odległością od:
− powierzchni bezwzględnego zera, czyli od powierzchni średniego poziomu morza (wysokość bezwzględna),
− dowolnego punktu w terenie przyjętego umownie jako poziom odniesienia (wysokość względna).

16. Rodzaje pomiarów wysokościowych:
-barometryczna(stopień barometryczny wysokość co ile zmienia się jednostka ciśnienia) wykonywane barometrem, na podstawie zależności zmiany ciśnienia od wysokości
-hydrostatyczna
-fotogrametryczna

-trygonometryczna

Hp=Ha+i+DtgB-i = Ha+DtgB
-geometryczna

17. Niwelacja geometryczna: techniki w przód i ze środka

Wprzód

Ze środka

Porównanie:
-odległość niwelatora od łaty do 50 m: w przód jedno stanowisko 50m, ze środka jedno stanowisko 50m + 50m - ekonomia pomiaru dłuższy odcinek objęty jednym stanowskiem(do 118m)
-błąd z tytułu zakrzywienia ziemi - przy niwelacji w przód obarcza pomiar, przy niwelacji ze środka znosi się

Fz-odchyłka z tytułu zakrzywienia ziemii

- błedy z tytułu refrakcji - powoduje zakrzywienie promienia w dół ze środka znosi się z przodu obarcza
-błedy instrumentalne - oś celowania nie jest pozioma ze środka znosi się

18.Niwelatory
Ze względu m.in. na sposoby uzyskiwania poziomej osi niwelatora, dzielimy je na:
-niwelatory libelowe,
-niwelatory samopoziomujące (automatyczne),
-niwelatory cyfrowe,
-niwelatory laserowe.

19. Łaty odczyt odwrócony

20. Ciąg niwelacji podłużnej -

-długości między punktem znanym a tym do którego odległości mamy przenieść jest za duża
-odległość nie jest duża, ale różnica wysokości jest tak duża że nie ma możliwości objąć tego jednym stanowsiskiem
-odległość nie jest duża ale występuje przeszkoda którą trzeba obejść
-trzeba wyznaczyć szereg punktów w określonych długościach np. niwelacja trasy

21.

stanowisko	cel	Odczyty na łatach			Delta h	Delta h śr	Wys. Punktu obliczona	Wys punktu wyrównana	uwagi
				Wstecz						W przód
	1	rp	1927 1851				0573	0574		250,123
		1		1354 1277			0573			250,697

22. niwelacja punktów rozproszonych
-metoda niwelacji siatkowej
-metoda niwelacji profilów
-metoda tachimetri

---