Decyzja podatkowa

ORDYNACJA PODATKOWA - decyzja podatkowa

Art.207 orzekanie

• Organ podatkowy orzeka w sprawie w drodze decyzji, chyba, że przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.

• Decyzja rozstrzyga sprawę co do jej istoty albo w inny sposób kończy postępowanie
  w danej instancji.

Art.208 umorzenie postępowania

• Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ podatkowy wydaje decyzje o umorzeniu postępowania.

• Organ podatkowy może umorzyć postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądane postępowanie zostało wszczęte.

Art.209 zajęcie stanowiska przez inny organ

• Jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ,
  w tym wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażania stanowiska w innej formie, decyzje wydaje się.

• Organ podatkowy załatwiający sprawę, zwracając po zajęciu stanowiska przez ten organ się do innego organu o zajęcie stanowiska, zawiadamia o tym stronę.

• Organ do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, obowiązany jest przedstawić
  je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia wystąpienia o zajęcie stanowiska.

• W zakresie nie uregulowanym w §1-3 organ, o którym mowa w §3 stosuje przepisy
  art.106 § 4-6 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art.210 składki decyzji

1. Decyzja zawiera:

• oznaczenie organu podatkowego

• datę jej wydania

• oznaczenie strony

• powołanie podstawy prawnej

• rozstrzygnięcie

• uzasadnienie faktyczne i prawne

• pouczenie o trybie odwoławczym-jeżeli od decyzji służy odwołanie

• podpis osoby uprawnionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego.

1. Decyzja ,w stosunku do której może zostać wniesione powództwo do sądu powszechnego lub do sądu administracyjnego zawiera ponadto pouczenie o możliwości wniesienia powództwa lub skargi.

2. Przepisy prawa podatkowego mogą określać także inne składniki, które powinna zawierać decyzja.

3. Uzasadnienie faktyczne decyzji zawiera w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodem odmówił wiarygodności, uzasadnienie prawne zaś zawiera podstawę prawną decyzji z przytoczeniem przepisów prawa.

4. Można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony. Nie dotyczy to decyzji wydanej na skutek odwołania bądź na podstawie której przyznano ulgę w zapłacie podatku.

Art.211 doręczenie

Decyzję doręcza się stronie na piśmie.

Art.212 związanie organu decyzją

Organ podatkowy, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia.

Art.213 uzupełnienie lub sprostowanie decyzji

1. Strona może w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji żądać jej uzupełnienia co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania, wniesienie w stosunku do decyzji powództwa sądu powszechnego zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach.

2. Uzupełnienie lub sprostowanie decyzji, o której mowa w §1,następuje w drodze decyzji

3. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w §2,termin do wniesienia odwołania lub skargi od dnia doręczenia tej decyzji.

Art.214 błędne pouczenie co do prawa odwołania i inne

Nie można szkodzić stronie błędne pouczenie w decyzji co do prawa odwołania powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo brak takiego pouczenia.

Art.215 prostowanie błędów rachunkowych

1. Organ podatkowy może, z urzędu lub na żądanie strony, prostować w drodze postanowienia błędy rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanej przez ten organ decyzji.

2. Organ podatkowy, który wydał decyzję, na żądanie strony lub organ egzekucyjny wyjaśnia w drodze postanowienia wątpliwości co do treści decyzji.

3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.

STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI DECYZJI

Art.247 przesłanki

§ 1. Organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która:

• zmienia wydanie z naruszeniem przepisów o właściwości

• została wydana bez podstawy prawnej,

• została wydana z rażącym naruszeniem praw,

• dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną

• została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

• była niewykonana w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

• zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu prawa,

• w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.

§ 2 Organ podatkowy odmówił jednak stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli wydanie decyzji w tej sprawie nastąpiłoby po upływie terminów przewidzianych w art.68 lub
w art.70.

Art.248 właściwości

§ 1 Właściwy w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art.247 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja została wydana przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub przez samorządowe kolegium odwoławcze-ten organ.

§ 2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.

§ 3. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji następuje w formie decyzji.

Art.249 odmowa wszczęcia postępowania

§ 1. Organ podatkowy odmawia wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, jeżeli żądanie zostało wniesione po upływie roku od jej doręczenia.

§ 2.Termin określony w par1 stosuje się również do wszczęcia z urzędu postępowania
w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej.

§ 3. Odmowa rozpatrzenia żądania, o którym mowa w par1,następuje w formie decyzji

Art.250 wyłączenie

§ 1. Przepisów art. 249 nie stosuje się w razie stwierdzenia nieważności decyzji wydanych na podstawie przepisów prawnych, które utraciły moc lub zostały uchylone bądź zmienione w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

§ 2. W przypadku o którym mowa w par1,organ podatkowy odmawia stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej jeżeli:

• od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym doręczono decyzję,upłynęło5 lat

• wydanie decyzji w tej sprawie nastąpiłby po upływie terminów przewidzianych
  w art.68 lub w art.70.

Art.251 decyzja

§ 1. Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w formie decyzji.

§ 2. Organ podatkowy, odmawiając stwierdzenia nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w art.247 § 2. stwierdza w uzasadnieniu ,że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem prawa, oraz wskazuje okoliczności z powodu których nie stwierdził nieważności tej decyzji.

Art. 252.

§ 1. Organ podatkowy właściwy w sprawie stwierdza nieważność decyzji, wstrzymuje
z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że jest ona dotknięta jedną z wad wymienionych w art.247§ 1.

§ 2. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji służy zażalenia.

UCHYLENIE LUB ZMIANA DECYZJI OSTATECZA

Art253.przesłanki

§ 1.Decyzja ostateczna, na mocy której strona nie nabyła prawa, może być uchylona lub zmieniona przez organ podatkowy, który ją wydał lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes podatnika.

§ 2.Przepisu par1 nie stosuje się do decyzji:

• ustalających albo określających wysokość zobowiązania podatkowego

• o odpowiedzialności podatkowej płatników lub inkasentów

• o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich.

§ 3. Uprawnienie, o którym mowa w par1,nie przysługuje samorządowemu kolegium odwoławczemu.

§ 4.W przypadku wymienionych w par1 właściwy organ wydaje decyzję w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.

Art.254 zmiany okoliczności faktycznych

§ 1.Decyzja ostateczna, ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego na dany okres może być zmieniona przez organ podatkowy, który ją wydał, jeżeli po jej doręczeniu nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych mających wpływ na ustalenie wysokości zobowiązania, a skutki wystąpienia tych okoliczności zostały uregulowane w przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dniu wydania decyzji.

§ 2.Zmiana decyzji ostatecznej może dotyczyć tylko okresu, za który ustalono wysokość zobowiązania podatkowego.

Art.255 niedopłata czynności przez stronę

§ 1. Organ podatkowy pierwszej instancji uchyla decyzje, jeżeli została ona wydana
z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonych czynności a strona nie dopełnia ich
w wyznaczonym terminie.

§ 2.Organ podatkowy uchyla decyzję w formie decyzji.

Art.256 odmowa wszczęcia postępowania

§ 1. Organ podatkowy odmawia wszczęcia postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej, jeżeli żądanie zostało wniesione po upływie roku od jej doręczenia .

§ 2.Termin określony w par 1 stosuje się również do wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej.

§ 3.Odmowa rozpatrzenia żądania którym mowa w § 1 następuje w formie decyzji.

Art. 257 wyłączenie

§ 1. Przepisów art. 256 nie stosuje się do zmiany decyzji na podstawie art.254.

§ 2.W przypadku, o którym mowa w § 1,organ podatkowy nie może zmienić decyzji ostatecznej po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doręczono decyzję.

WYGAŚNIĘCIE DECYZJ

Art.258 przesłanki

§ 1.Organ podatkowy, który wydał decyzję w pierwszej instancji. Stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli:

• stała się bezprzedmiotowa

• została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku,
  a strona nie dopełniła tego warunku,

• strona nie dopełniła przewidzianych w tej decyzji lub w przepisach prawa podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ulg,

• -strona nie dopełniła określonych w przepisach prawa podatkowego warunków uprawnionych do skorzystania z ryczałtowych form opodatkowania,

• skreślony.

§ 2 Organ stwierdza wygaśnięcie decyzji w drodze decyzji.

§ 3.W przypadkach o których mowa w par 1 pkt 3 i 4,decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji wywołuje skutki prawne od dnia doręczenia decyzji, której wygaśnięcie się stwierdza.

Art.259 niedotrzymanie terminu płatności

§ 1 w razie niedotrzymania terminu płatności odroczonego podatku bądź terminu płatności którejkolwiek z rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa, następuje
z mocy prawa wygaśnięcie decyzji:

• od odroczeniu terminu płatności podatku-w całości

• o rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej-w części dotyczącej raty niezapłaconej w terminie płatności.

§ 2 Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do rozłożonych na raty należności płatników lub inkasentów, wynikających z decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej.

PRZYKŁADY DECYZJI PODATKOWYCH WYDAWANYCH PRZEZ URZĄD SKARBOWY

• Decyzja ustalająca wysokość stawki karty podatkowej

• Decyzja określająca zobowiązania podatkowe z tytułu podatku dochodowego osób fizycznych

• Decyzja określająca zobowiązania podatkowe z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego(ryczałt od przychodów ewidencyjnych)

• Decyzja określająca zobowiązania podatkowe z tytułu podatku od towarów i usług

• Decyzja w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowych

• Decyzja w sprawie umorzenia zaległości podatkowych lub odsetek

• Decyzja w sprawie nadania numer NIP (ewidencyjnego)

• Decyzja określająca zobowiązania podatkowe z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych

Decyzja - rodzaj indywidualnego aktu administracyjnego wydanego przez organ administracyjny w konkretnej sprawie danego adresata bądź grupy adresatów. Decyzja administracyjna jest podstawowym środkiem rozstrzygania spraw administracyjnych
w toku postępowania administracyjnego. Przez wydanie decyzji organ załatwia sprawę
w całości lub częściowo i kończy postępowaniem w danej instancji. Tryb wydania decyzji jej kształt są szczegółowo regulowane przez przepisy kodeksu postępowania administracyjnego; zgodnie z którymi każda decyzja musi zawierać: oznaczenie organu który ja wydał, oznaczenie strony postępowania, powołanie podstawy prawnej tj. przepisu prawa na podstawie której rozstrzygnięto sprawę, osnowę czyli treść decyzji jeśli jest to wymagane-prawne i faktyczne uzasadnienie ,pouczenie -czy i w jakim trybie służy od decyzji odwołanie; podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego. Nie każda decyzja musi zawierać uzasadnienie. Wymagane jest to tylko
w wypadku, gdy decyzja jest odmowna(w całości lub części), rozstrzyga spornie interesy stron, zakłada lub stwierdza nałożone obowiązki na stronę lub jeśli została w rezultacie odwołania. Decyzje wydaje się na piśmie. Można też ogłosić ją ustnie, o ile przemawia za tym interes strony, a przepis prawa nie stoi temu na przeszkodzie. Ustne ogłoszenie powinno znaleźć odzwierciedlenie w protokole podpisanym przez stronę.
W ciągu 14 dni od doręczenia stronie służy jej odwołanie. Jeśli upłynął termin do wniesienia odwołania lub tok instancji jest wyczerpany decyzji a jest ostateczna i może być wzruszona tylko w przypadkach, szczegółowo wymienionych przez ustawę.

Do przypadków takich należą; przesłanki uzasadniające wznowienie postępowania administracyjnego, nieważność decyzji, uchylenie lub zmiana decyzji na mocy której nikt nie nabył praw, uchylenie lub zmiana decyzji z uwagi na nadzwyczajne okoliczności. Decyzja podlega uchyleniu jako nieważna m.in. wtedy gdy została wydana przez organ przedmiotowo niewłaściwy, wydano ją bez jakiejkolwiek podstawy prawnej, jeśli jest niewątpliwie niewykonalna lub w razie wykonania spowodowałaby czyn zagrożony kara. Decyzja nie staje się nieważna z mocy prawa (obowiązuje bowiem tzw. zasada domniemania ważności decyzji)ale przestaje obowiązywać dopiero wtedy, gdy zostaje formalnie uchylona przez właściwy organ, na żądanie strony bądź z urzędu. Jeśli na mocy decyzji nikt nie nabył praw, to organ ,który ją wydał może ją w każdym czasie uchylić lub zmienić. Rzecz jasna, że zainteresowana strona powinna zostać poinformowana o zamiarze zmiany. Można też zmienić decyzje ostateczną, o ile strony godzą się na zmianę praw nabytych z decyzji. Naczelny organ administracyjny państw lub wojewoda może zmienić każdą decyzję, jeśli nie można w inny sposób usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzkiemu, zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej lub ważnych interesów Państwa. Jeśli strona poniosła wskutek tego uszczerbek majątkowy należy się jej odszkodowanie. Niektóre przepisy szczególnie przewidują możliwość zmiany ostatecznej decyzji przy zaistnieniu innych okoliczności niż wyżej podane.

Celem postępowania podatkowego jest rozstrzygniecie sprawy podatkowej. Rozstrzygniecie to następuje przez wydanie decyzji. Decyzja stanowi indywidualny akt administracyjny, kończący definitywnie postępowanie w danej instancji. W ten sposób niewątpliwie definiuje decyzję przepis art.207. We wstępie należy jednak stwierdzić, że decyzja podatkowa jest kwalifikowanym aktem administracyjnym, stanowiącym przejaw woli organów podatkowych, wydanym na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa podatkowego, o charakterze władczym i zewnętrznym, rozstrzygającym konkretna sprawę określonej osoby w postępowaniu unormowanym przepisami Ordynacji podatkowej. Charakteryzuje się określonymi cechami, które pozwalają odróżnić ją od innych indywidualnych aktów prawnych wydanych przez organy administracji. Decyzja podatkowa jest zatem przejawem woli organu podatkowego, co oznacza, że organ ten, na podstawie przyznanych mu kompetencji, rozstrzygając sprawę narzuca swoje stanowisko władczo i w sposób jednostronny. Efektem wydania decyzji podatkowej jest ukształtowanie indywidualnej sytuacji prawnej określonej osoby przez nałożenie obowiązku, stwierdzenie istnienia obowiązku, przyznanie, odmowę przyznania prawa lub też stwierdzenie istnienia określonego prawa w sferze prawa podatkowego. Decyzja podatkowa musi być wydana w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa podatkowego tj. ustawy i akty wykonawcze. Decyzja rozstrzyga również konkretną sprawę podatkową konkretnej osoby. Wyposażona jest ona w atrybut ważności. Jej adresat może się od niej odwoływać jedynie za pomocą środków przewidzianych w przepisach prawa. Natomiast w razie jej niewykonania mogą być zastosowane środki przymusu. Do ustalenia, że akt administracyjny pochodzący od organu podatkowego jest decyzją administracyjną, nie ma znaczenia jego nazwa. Zatem pismo zawierające rozstrzygnięcie w sprawie, która powinna być załatwiona w drodze decyzji, mimo iż nie posiada nazwy ”decyzja” stanowi decyzję podatkową, o ile zawiera minimum elementów niezbędnych do zakwalifikowania ich jako decyzji, tj. oznaczenie organu podatkowego, wskazanie adresata aktu, rozstrzygnięcie o istocie sprawy oraz podpis osoby reprezentującej organ podatkowy.

Wyróżniamy decyzje podatkowe :jeżeli kryterium podziału decyzji jest tok instancji, wyróżnia się decyzje wydane w pierwszej instancji. Podział ten jest konsekwencją dwuinstancyjności postępowania. Biorąc pod uwagę sposób rozstrzygnięcia wniosku sprawy, można wyróżnić decyzje pozytywne i negatywne. W doktrynie wyróżnia się również decyzje tworzące prawa dla stron oraz nie tworzące takich praw. Decyzja podatkowa nie tworzy praw dla strony, jeśli jest w całości negatywna dla strony. Natomiast decyzja, która przyznaje stronie jakieś uprawnienia lub je rozszerza, a także znosi obowiązki bądź je ogranicza, jest decyzją tworzącą prawa dla strony. Biorąc z kolei za kryterium klasyfikacji możliwość zaskarżenia decyzji środkami zwyczajnymi, wyróżnia się decyzje ostateczne i nieostateczne. Decyzje ostateczne to takie, które mogą być wzruszone wskutek zastosowania zwykłych środków prawnych. Od tych decyzji nie przysługują zwykle środki prawne, a zatem decyzje te nie podlegają uchyleniu lub zmianie w toku instancji. Innym podziałem decyzji jest podział na decyzje niewadliwe oraz wadliwe. Decyzje niewadliwe to takie, które są zgodne z prawem, przy czym chodzi tu zarówno o zgodność z normami prawa materiałowego, jak i normami prawa procesowego. Natomiast decyzje wadliwe to takie, które naruszają prawo, są niezgodne z normami prawa materiałowego lub procesowego. Niektóre wady mają charakter kwalifikowany, są wadami istotnymi, co stwarza konieczność usunięcia decyzji dotkniętych takimi wadami z obrotu prawa, Decyzje dzieli się również na rozstrzygające sprawę co do istoty oraz decyzje
w inny sposób kończące postępowanie w danej instancji. Do pierwszej kategorii należy zaliczyć decyzje, w których organ podatkowy merytorycznie załatwia sprawę podatkową, np. ustala wysokość zobowiązania podatkowego. Natomiast drugi rodzaj decyzji obejmuje akty ,które nie rozstrzygają sprawy merytorycznie, lecz stanowią jedynie formę zakończenia postępowania podatkowego. Decyzje takie wywołują wyłącznie skutki procesowe. Przykładem może być tu decyzja o pozostawieniu podania bez rozpoznania. Poza tym możemy podzielić decyzje na deklaratoryjne i konstytutywne. Konstytutywne to takie, które tworzą, zmieniają lub znoszą stosunki prawne. Wywołuje ona skutki prawne ex nunc, a więc z chwilą jej wydania a ściślej rzecz biorąc-z chwilą doręczenia. Decyzje deklaratoryjne to takie które w sposób wiążący potwierdzają określone stosunki prawne. Potwierdzają one w sposób wiążący, że w danej sytuacji, z mocy prawa stosunki takie zaistniały. Cechą tej decyzji jest to ,że działa z mocą ex tunc czyli tzw. mocą wsteczną, od chwili, gdy zaistniało pewne zdarzenie powodujące powstanie stosunku prawnego z mocy prawa.

Treść decyzji powinna zawierać:

• oznaczenie organu podatkowego

• datę jej wydania

• oznaczenie strony

• powołanie podstawy prawnej

• rozstrzygniecie

• uzasadnienie faktyczne i prawne

• pouczenie o trybie odwoławczym-jeżeli od decyzji służy odwołanie

• podpis osoby upoważnionej, z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego

Każdy z nich odgrywa bowiem większą lub mniejszą rolę przy ocenie prawidłowości decyzji podatkowej. Istnieje pewne minimum niezbędnych elementów, które muszą być zawarte w piśmie, by można było uznać ją za decyzję. Zaliczano do nich: oznaczenie organu administracyjnego wydającego akt, wskazanie adresata aktu, rozstrzygnięcie
o istocie sprawy oraz podpis osoby reprezentującej organ administracji. Brak jakichkolwiek z tych elementów powodował, iż pismo nie mogło zostać uznane za decyzję administracyjną.

Pierwszym z elementów decyzji podatkowej jest oznaczenie organu podatkowego. Pozwala on na ustalenie, czy w sprawie rozstrzygał organ właściwy do rozpoznania sprawy .W decyzji powinna zostać podana nazwa organu podatkowego oraz jego adres.
W decyzji powinna być wskazań też data jej wydania. Data ma także znaczenie dla oceny, czy była wykonana w dniu jej wydania.. Brak daty może skutkować uznanie jej za nieważną. Oznaczenie strony jest bardzo istotnym elementem decyzji. Pozwala bowiem na ustalenie podmiotu, dla którego została ustanowiona norma indywidualna. Jednocześnie pozwala na ustalenie, czy decyzja została skierowana do właściwej osoby. Oznaczenie strony powinno być pełne. Osoba fizyczna powinna zostać oznaczona imieniem
i nazwiskiem, a także powinien być podany jej adres zamieszkania lub pobyt. Natomiast osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej powinny zostać oznaczone przez podanie ich pełnej nazwy oraz siedziby. Brak oznaczenia strony
w decyzji powoduje, iż pismo takie nie jest traktowane jako decyzja .Powołanie podstawy prawnej decyzji polega na przytoczeniu przepisów prawa, które stanowiły podstawę wydania decyzji. Przywołanie przepisów prawa powinno polegać na dokładnym wskazaniu poszczególnych przepisów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia z podaniem jednostki systematyzacyjnej aktu prawnego oraz na określeniu samego aktu prawnego i źródła jego publikacji. Podstawą prawną decyzji podatkowych mogą być więc jedynie przepisy Konstytucji, ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych rozporządzenia oraz aktów prawa miejscowego. Kolejnym element decyzji stanowi rozstrzygnięcie. Jego treścią jest rozstrzygniecie o istocie sprawy będącej przedmiotem postępowania. Rozstrzygniecie powinno być sformułowane ze szczególną dbałością o jego jasność i zrozumiałość. Warunkuje to bowiem prawidłowe wykonanie decyzji. Decyzja powinna zawierać również uzasadnienie faktyczne i prawne. Uzasadnienie faktyczne decyzji zawiera w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Analiza dowodów i ocena materiału dowodowego powinna być dokonana nie później niż w momencie wydania decyzji rozstrzygającej sprawę. W uzasadnieniu faktycznym organ powinien odnieść się do wszystkich dowodów zebranych w sprawie. Uzasadnienie powinno zawierać podstawę prawną decyzji z przytoczeniem przepisów prawa. Organ powinien nadto przytoczyć samą treść przepisów. Decyzja powinna również zawierać pouczenie o trybie odwoławczym, jeżeli służy od niej odwołanie. Jeżeli natomiast odwołanie nie przysługuje, decyzja nie musi zawierać żadnego pouczenia e tej kwestii. Zatem gdy w stosunku do decyzji przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna ona także zawierać pouczenie o możliwości wniesienia takiego powództwa lub skargi. Brak powyższych pouczeń lub też błędne pouczenie co do prawa odwołania, wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie. Ostatecznie decyzja powinna zostać podpisana prze osobę sprawdzającą funkcję organu lub prze osobę prze nią upoważnioną. Organ podatkowy może udzielić takiego upoważnienia pracownikowi kierowanej jednostki organizacyjnej. Pracownikom urzędu skarbowego upoważnienia udziela naczelnik tego urzędu, natomiast pracownikom izby skarbowej-jej dyrektor. Upoważnienie może być udzielone wyłącznie w formie pisemnej. W przypadku gdy decyzję wydaje organ kolegialny, podpisy powinny złożyć wszystkie osoby, które orzekały w danej sprawie. Brak podpisu bądź złożenie podpisu przez pracownika do tego nie upoważnionego, stanowi istotną wadę decyzji, powodującą, że pismo nie może być uznane za decyzję administracyjną. Oprócz złożenia podpisu należy ponadto podpisać imię i nazwisko podpisującego oraz jego stanowisko służbowe .Dlatego podpisanie decyzji podatkowej bez podania imienia, nazwiska i stanowiska służbowego, z którego wynikałoby upoważnienie do jej wydania, powoduje, że decyzja jest wadliwa.

Niekiedy również przepisy prawa podatkowego uzależniają możliwości wydania decyzji podatkowej od stanowiska innego organu. Jeżeli zatem organ podatkowy chciałby wydać decyzje pozytywną dla podatnika, możliwość jej wydania uzależniona będzie od stanowiska przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego. Organ nie może wydać swej decyzji przed uzyskaniem opinii tego innego organu. Przepisy prawa podatkowego regulujące zasady tego współdziałania, w szczególności zaś sposób jego inicjowania. Organ do którego wystąpiono o zajęcie stanowiska, obowiązany jest przedstawić je niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia wystąpienia o zajęcie stanowiska. W przypadku nie zajęcia stanowiska w tym terminie na organie współdziałającym będą ciążyły identyczne obowiązki jak na organie załatwiającym sprawę podatkową. Będzie on więc obowiązany do zawiadomienia strony
o nie zajęciu stanowiska w przepisanym terminie oraz o przyczynach, które to spowodowały, a także o nowym terminie, w którym nastąpi zajęcie stanowiska. Z kodeksu prawa administracyjnego wynika, że organ obowiązany do zajęcia stanowiska może przeprowadzić w razie potrzeby postępowanie wyjaśniające. Można zatem wzywać strony, świadków, biegłych, żądać przedstawienia dowodów oraz przeprowadzić wszelkie inne dowody, które okażą się niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego w takiej części,
w jakiej jest to konieczne dla zajęcia stanowiska. W postępowaniu tym strona ma wszelkie uprawnienia procesowe. Może również brać udział w przeprowadzaniu wszelkich dowodów, a także ich przeprowadzenia. Wydanie decyzji podatkowej bez zasięgnięcia wymaganego przez prawo stanowiska innego organu stanowi podstawę do wznowienia postępowania. Decyzja musi być doręczona stronie na piśmie. Organ powinien doręczyć decyzję wszystkim stronom biorącym udział w postępowaniu. Od chwili skutecznego doręczenia jej stronie wywiera ona skutki zarówno dla organu podatkowego, jak też dla strony. Organ, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili skutecznego doręczenia jej stronie. Decyzja może zawierać również błędy, uchybienia czy też powodujące ich wadliwość. Wadliwość ta może mieć zarówno charakter istotny, jak też nieistotny. Wady nieistotne nie mają wpływu na byt decyzji i nie dają podstaw do jej uchylenia. Sprawdzają się one do omyłek, błędów pisemnych czy maszynowych lub też niejasności w treści decyzji. Ich usunięcie w trybie rektyfikacji decyzji, której obejmuje jej uzupełnienie, sprostowanie lub też wykładnię jej treści. Uzupełnienie decyzji może dotyczyć jedynie dwóch jej elementów składających: rozstrzygnięcia lub pouczeń co do prawa odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub co do skargi do sądu administracyjnego. Uzupełnienie rozstrzygnięcia będzie miało miejsce w przypadku, gdy organ podatkowy wydając decyzję nie rozstrzygnął całej sprawy podatkowej. Natomiast uzupełnienie decyzji co do pouczeń o przysługujących stronie środkach prawnych następuje w przypadku, gdy w decyzji nie zostało zamieszczone takie pouczenie. Na równi z brakiem pouczenia o przysługujących środkach prawnych Ordynacja podatkowa traktuje zamieszczenie błędnego pouczenia. Uzupełnienie jak
i sprostowanie decyzji następuje na żądanie strony. Żądanie to powinno być wniesione
w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji .Termin ten jest terminem prekluzyjnym. Jego upływ powoduje utratę prawa do skutecznego żądania uzupełnienia lub sprostowania decyzji. W terminie tym strona może wnieść nawet kilka żądań, które powinny zostać rozpatrzone przez organ. Rozstrzygnięcie żądania sprostowanie decyzji następuje w drodze decyzji. Jej treścią jest uzupełnienie lub sprostowanie decyzji pierwotnej. Może zostać ona poddana kontroli w ramach postępowania, którego przedmiotem będzie weryfikacja decyzji pierwotnej. Złożenie wniosku o uzupełnienie lub sprostowanie decyzji powoduje, iż nie biegną terminy do złożenia odwołania ani też skargi. Terminy te biegną dopiero od dnia doręczenia decyzji uzupełniającej. Błędne pouczenie albo brak pouczenia w decyzji podatkowej co do prawa odwołania, wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie. Jeżeli upłynie termin do wniesienia powództwa do sądu powszechnego z tego powodu, że strona wystąpiła
o uzupełnienie lub sprostowanie decyzji termin ten powinien być przywrócony. Decyzja może zawierać również omyłki rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Także one mogą zostać sprostowane przez organ podatkowy. Błędem rachunkowym, który może zostać sprostowany jest omyłka w działaniu matematycznym, włączonym do decyzji jako część składowa sentencji lub uzasadnienia .Natomiast inną oczywistą omyłką jest błąd, polegający na tym, że w decyzji prze pouczenie czy niewłaściwy dobór słów zostało wyrażone coś, co w sposób oczywisty i widoczny jest sprzeczne z myślą wyrażoną niedwuznacznie przez organ. Do oczywistych omyłek należą błędy pisemne. Sprostowanie błędów rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek decyzji może nastąpić zarówno
z urzędu, jak też na wniosek strony. Dokonuje go organ, który wydał decyzję dotkniętą wskazanymi wadliwościami. Sprostowanie wskazanych błędów i omyłek następuje
w drodze postanowienia na które służy stronie zażalenie. Ponadto decyzja może zostać sformułowana w taki sposób, że jej treść będzie budziła wątpliwości co do zakresu praw
i obowiązków strony. Organ, wyjaśniający w sposób wiążący ewentualne zawiłości czy też niejasności decyzji, powinno kierować się tym, by treść decyzji stała się na tyle jasna ,aby można było ustalić, na kim oraz w jakim zakresie spoczywa określony obowiązek lub też komu i w jakim zakresie przysługuje określone uprawnienie. Wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji może dotyczyć wszystkich elementów decyzji, w tym np. daty jej wydania. Dokonując wyjaśnienia treści decyzji, organ podatkowy nie może „wyjść poza treść” dokonanego rozstrzygnięcia. Wyjaśnienie może nastąpić na wniosek strony lub też na żądanie organu egzekucyjnego. Dokonuje go organ podatkowy, który wydał decyzję. Przybiera ono formę postanowienia, na które służy zażalenie.

Decyzja ostateczna ,na mocy której strona nie nabyła praw, może być uchylona lub zmieniona prze organ podatkowy, który ja wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes publiczny lub ważny interes podatnika. Mogą być uchylone lub zmienione jedynie decyzje ostateczne. Decyzja, która przyznaje stronie jakieś uprawnienia lub je rozszerza, albo znosi obowiązek bądź je ogranicza jest decyzją tworzącą prawa strony. Pewne wątpliwości mogą dotyczyć decyzji, które nakładają na stronę obowiązek. Decyzja ,która nakłada na stronę obowiązek również tworzy prawo. Tworzy je w tym znaczeniu, że ustala w sposób wiążący rodzaj i zakres obowiązków, jakie strona będzie musiała wykonać. Decyzje podatkowe nakładają obowiązki na adresatów, w tym decyzje wymiarowe, też tworzą prawa stron. Decyzje ostateczne ,na mocy której strona nie nabywa praw, mogą być uchylone lub zmienione w przypadku, gdy przemawia za tym interes publiczny lub interes podatnika. Ustalają one wysokość zobowiązania podatkowego na dany okres, może być zmieniona przez organ podatkowy, który ją wydał. Na zmianę ostatecznej decyzji podatkowej, która ustala wysokość zobowiązania podatkowego, jeśli są spełnione następujące warunki

• ustala wysokość zobowiązania” na dany okres”

• po doręczeniu decyzji nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych mających wpływ na ustalenie wysokości zobowiązania

• przepisy prawa podatkowego stanowią, iż wystąpienie tych zmian po doręczeniu decyzji powoduje zmianę wysokości należnego podatku

Należy dodać, że zmiana ostatecznej decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie art. 251 może dotyczyć tylko okresu, za który ustalono wysokość zobowiązania podatkowego. Art. 255 przewiduje możliwość uchylenia decyzji. Stanowi on że organ podatkowy pierwszej instancji uchyla decyzje. Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej może nastąpić zarówno z urzędu, jak też na wniosek strony. Wzruszenia decyzji podatkowej może też żądać prokurator w drodze sprzeciwu. Możliwości uchylenia jak i zmiany są ograniczone w czasie. Nie można bowiem ani uchylić ani też zmienić decyzji na wniosek strony, jeśli wniosła ona swoje żądanie po upływie roku od dnia doręczenia decyzji.

Organ podatkowy który wydał decyzje w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie jeżeli

• stała się bezprzedmiotowa

• została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku,
  a strona nie dopełnia tego warunku

• strona nie dopełniła przewidzianych w tej decyzji lub w przepisach prawa podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ulg

• strona nie dopełniła określonych w przepisach prawa podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ryczałtowych form opodatkowania

• strona nie dotrzymała terminu płatności określonego w decyzji o odroczeniu terminu płatności podatku.

Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji następuje w drodze decyzji, która ma charakter decyzji wydanej w pierwszej instancji, co oznacza, że służy od niej odwołanie.

Wygaśnięcie decyzji traktowane jest jako akt o charakterze deklaratoryjnym, powodującym wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji, ze skutkiem ex tunc tj. od momentu powstania przyczyny wygaśnięcia. Ordynacja podatkowa przewiduje odstępstwa od powyższej zasady. Stwierdzenie nie wygaśnięcia decyzji stwarza zatem sytuację, jaka miałaby miejsce gdyby decyzja, której wygaśnięcie stwierdzono, nie została nigdy wydana. Istnieją przepisy, które przewidują możliwości stwierdzenia wygaśnięcia w części decyzji podatkowej rozkładającej zaległość podatkową na raty. Przesłanką stwierdzenia jej wygaśnięcia jest niedotrzymanie terminu płatności którejkolwiek z rat. Przepisy Ordynacji podatkowej nie określają w sposób wyraźny, w jakiej części następuje stwierdzenie wygaśnięcia decyzji. Należy przyjąć, że stwierdzenie wygaśnięcia decyzji dotyczy raty, której termin płatności nie został dotrzymany. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji podatkowej w części następuje w drodze decyzji.

Pragnę nadmienić, iż w systemie podatkowym obowiązującym w Polsce decyzje podatkowe są jedynym z instrumentów prawnych narzucających podatnikom przymus fiskalny. Są one środkiem ostatecznym.

BIBLIOGRAFIA

1. ORDYNACJA PODATKOWA USTAWA Z 27 SIERPNIA 1997 (DZIENNIK USTAW NR 137, poz. 926 z późn. zmianami)

2. ORDYNACJA PODATKOWA-postępowanie (komentarz praktyczny)

Bogusław Brzeziński, Marek Kalinowski, Marian Masternak

3. MAŁA ENCYKLOPEDIA PRAWA - Warszawa 1980 Państwowe Wydawnictwo Naukowe

4. Przykłady decyzji podatkowych zaczerpnięte z przekazu pracownika Urzędu Skarbowego.

---