„Defilada” i Korea Północna
Reżyseria i scenariusz: Andrzej Fidyk
Rok powstania: 1989
Gatunek: dokumentalny
→ Film dokumentalny jest sztuką odtwarzania, dokumentowania i interpretowania bieżącej rzeczywistości; realizowany jest w trakcie rzeczywistych wydarzeń, w miejscu, w którym te wydarzenia się dzieją i z udziałem ludzi, rzeczywiście biorących w nich udział, nie zaś zaangażowanych dla potrzeb filmu. Przez film dokumentalny należy rozumieć wszelkie metody rejestrowania na taśmie filmowej rozmaitych aspektów rzeczywistości interpretowanych bądź jako faktycznie sfilmowane, bądź też jako jej wiarygodna i usprawiedliwiona rekonstrukcja.
→ Film został zrealizowany w 1989 roku, w czterdziestą rocznicę powstania Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Z tej okazji władze koreańskie zorganizowały uroczyste obchody, na które zaprosiły przywódców i ekipy filmowe z zaprzyjaźnionych krajów socjalistycznych, w tym z Polski. Wszystkie wykorzystane w nim teksty, były dosłownym tłumaczeniem wypowiadających się osób lub zostały zaczerpnięte z książek i gazet koreańskich. Film "Defilada" został doceniony przez widzów i krytyków, o czym świadczą liczne nagrody. Najważniejszą z nich była Nagrodą im. Willy'ego De Luca w kategorii „Dokument” (ang. Willy De Luca Prize for Documentaries) na festiwalu Prix Italia w Perugii.
→ "Defilada" ukazuje Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną w momencie obchodów 40. rocznicy jej istnienia. Uroczystości zbiegły się w czasie z olimpiadą w Seulu. Władze komunistyczne postawiły sobie za cel zorganizowanie święta narodowego tak, by siłą wyrazu i rozmachem przyćmiło światowe święto sportu. Autor dokumentuje przebieg uroczystości, niezliczoną masę ludzi ubóstwiających swojego wodza (Kim Ir Sen), oraz filmuje to, co chcieli pokazać Koreańczycy. Nie zamieszcza własnych komentarzy. Pozwala, by obraz mówił sam za siebie. Właśnie ta powściągliwość wydaje się być siłą filmu: same fakty kreują wrażenia odbiorcy. Ci ludzie wierzą w sens tego co robią, autentyczną czcią otaczają swego wielkiego przywódcę. Zdaniem Krzysztofa Kalukina, operatora filmu "Problem polega na tym, że oni są kompletnie odcięci od świata. Telewizja nie pokazuje niczego, co dzieje się na świecie z wyjątkiem krajów, z którymi Korea jest zaprzyjaźniona. Oni wierzą, że u nich jest najlepiej. Wychować takie społeczeństwo, to wielka sztuka". Z ekranu tchnie magia siły, dyscypliny, tłumu. Dla Europejczyka jest to również swojski obraz, z tą różnicą, że to co widzi na ekranie, ogląda jak relikt, ocenia poprzez pryzmat zmian, jakie zaszły w ostatnich latach w środkowo-wschodniej Europie. Niezależnie od położenia geograficznego, totalitaryzm ma wszędzie tę samą twarz.
→ Kim Ir Sen - dyktator komunistycznej Korei. Od 1924 przebywał w Chinach, gdzie wstąpił do młodzieżowego ruchu komunistycznego. Następnie od 1932 zorganizował partyzantkę anty-japońską. Pod koniec II wojny światowej walczył w szeregach Armii Czerwonej. W 1945 stanął na czele Komunistycznej Partii Korei (od 1948 Partia Pracy Korei). W 1948 proklamował powstanie Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej i objął stanowisko premiera. W 1953 otrzymał stopień marszałka, a w 1972 został prezydentem. Był inicjatorem agresji przeciw Korei Południowej, która przerodziła się w wojnę koreańską. Usunął wtedy wszystkich ewentualnych przeciwników w drodze do dyktatury. Stworzył kult własnej osoby, stąd określenie Wielki Wódz. Oparł go na filozofii Dżucze, według której system koreański jest szczytowym punktem rozwoju ludzkości. Realizował plan budowy broni atomowej. Zmarł na serce wyznaczając wcześniej na swojego następcę syna Kim Song Ila nazwanego Drogim Przywódcą. Kim Dzong Suk- pierwsza żona Kim Ir Sena i matka Kim Dzong Irla, jej wizerunek jest wciąż wykorzystywany przez aparat propagandy Korei Północnej, który tytułuje ją mianem: "Bohaterska rewolucjonistka antyjapońska".
→ OKREŚLENIA UŻYTE W FILMIE W ODNIESIENIU DO KIM IR SENA: "nasz ojciec, wielki wódz, zwycięzca światowej rewolucji, wielkie słońce naszego narodu, słońce wszystkich ludzi, ojciec narodu, generał, marszałek, najwybitniejszy partyzant wszech czasów "; DO KIM DZONG IRLA: "ukochany przywódca, syn i następca Wielkiego Wodza, wielki kompozytor, wielki architekt, wielki filozof, szanowany nauczyciel"; DO KIM JONG SUK "szanowana i kochana towarzyszka”.
→ OKREŚLENIA NA WROGÓW PAŃSTWA KOREAŃSKIEGO: "płatny agent", "imperialiści", "dranie", "łotry amerykańskie", "łobuzy", "południowokoreańskie marionetki", "faszystowska dyktatura", "muszą nosić amerykańskie imiona, jeść chleb zamiast ryżu i mówić po amerykańsku".
→ OKAZYWANIE HOŁDU PRZYWÓDCY PAŃSTWA KOREAŃSKIEGO: Czci się każde miejsce związane z Wielkim Wodzem, np. piasek, na którym uprawiał zapasy jako dziecko, skałę, na której siedział, gdy pasł krowy i wymyślił, że należy usunąć imperialistów, góry, których nie obejrzała żona Wielkiego Przywódcy, gdyż przypomniała sobie, że nie ugotowała dla męża obiadu, gigantyczne pomniki i portrety, olbrzymie napisy wykute na zboczach gór, masowe uroczystości.
→ W 1945 roku wyzwolona spod okupacji japońskiej Korea została podzielona wzdłuż 38 równoleżnika na część północną - zajmowaną przez wojska radzieckie i południową - zajmowaną przez wojska amerykańskie. W 1948 w części północnej proklamowano powstanie Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej z Kim Ir Senem na czele i na południu Republiki Korei ze stolicą w Seulu. Podział ten utrzymuje się do dnia dzisiejszego. Korea Północna pod rządami Kim Ir Sena, a od 1994 roku Kim Dzong Ila przekształcona została w państwo totalitarne, całkowicie izolowane przed światem zewnętrznym. Istnieje tylko jedna partia polityczna, władza dyktatora jest nieograniczona, brak możliwości działania opozycji politycznej, wszechobecny terror, funkcjonują obozy koncentracyjne, w których masowo morduje się więźniów, przeprowadza zbrodnicze eksperymenty medyczne, urządza publiczne egzekucje. Naczelną ideologią państwa jest dżucze (samowystarczalność), ta utopijna idea doprowadziła na przełomie 1996 i 1997 roku do załamania gospodarki i katastrofalnej fali głodu. Naukowcy szacują, że spośród 23 mln mieszkańców Korei 5 mln stanowią przedstawiciele aparatu władzy i aparatu przymusu. Kontrolowana jest każda sfera życia. Funkcjonuje jeden kanał telewizji państwowej. Służba bezpieczeństwa państwa północnokoreańskiego porywała i więziła wielu obywateli innych państw, np. Japonii, by zdobyć tłumaczy i nauczycieli, pracujących dla potrzeb wojska i wywiadu. Powszechnie stosuje się odpowiedzialność zbiorową, bardzo surowo karane są nawet najdrobniejsze wykroczenia, np. brak na ubraniu znaczka z wizerunkiem dyktatora.