Radiologia 07.12.2009r
Wykład 6
Guzy kanału kręgowego
są rzadkie - za wyjątkiem przerzutów
MR - metoda z wyboru:
dokładna lokalizacja
określenie charakteru: lity / torbielowaty
wzmocnienie kontrastowe
T1 i T2 - echa spinowego
-DWI
-FLAIR
-STIR
są 2 fizjologiczne poszerzenia: odc. szyjny i lędźwiowy - nie mylić z guzami
Guzy:
wewnątrzrdzeniowe
zewnątrzrdzeniowe wewnątrzoponowe
zewnątrzrdzeniowe zewnątrzoponowe
torbiele i zmiany guzopodobne
guzy łagodne
guzy złośliwe
Ad 1.
syringohydromyelia
SM → blaszki T1 hypointensywne, T2 hyperintensywne
poprzeczna mielinoza rdzenia (zamknięcie małych naczyń → martwica → demielinizacja)
- odcinkowe poszerzenie rdzenia
-T1 hypo
-T2 hyper
Guzy → większość npl złośliwe
astrocytoma
- u młodych, częściej u mężczyzn
- zazw. odc. szyjny, piersiowy
-T1 hypo
-T2 hyper
- w astrocytoma często torbiele
ependymoma
- zazw. dolny odc. rdzenia
- poszerzenie rdzenia lub nici końcowej
- T1 izointens.
- T2 hyper
hemangioblastoma
- w 1/3 przyp. - w zesp. VHL
- 60% torbiel
-1-
- 40% lity
przerzuty
- sutek
- płuco
- chłoniak
- białaczka
- czerniak
Ad 2.
epidermoid
- rzadki
- wrodzony - zwykle stożek rdzenia
- nabyty - dolny odc L
→ zalecane DWI !!! (test)
dermoid
- wrodzony
- odc. lędźwiowo-krzyżowy
- T1 hypo (woda wydz. przez gruczoły skóry)
hyper ( tłuszcz)
- T2 hyper
guzy z osłonki nerwowej
- schwannoma (najczęstszy)
- neurofibroma - gorzej odgraniczony od schwannoma, nieotorebkowane
oponiak
- 2. co do częstości po guzach osłonek nerwowych
- odc piersiowy
- może zawierać zwapnienia
- może powodowac hyperostozę
- T1 i T2 izodens
przerzuty : odc. lędźwiowo - krzyżowy
Ad 3.
ziarniniak kwasochłonny
- zmaina łagodna o charakterze litycznym
- b. rzadko po 30 rż
- klasyczna przyczyna złamania pojedynczego kręguu młodej osoby
- T1 niejednorodny
- T2
stłuszcz. nadtwardówkowy (?)
- odc. piersiowy
- T1 i T2 hyper
torbiel synowialna
- zwyrodnienia stawów międzykręgowych
- różny sygnał (zal. od zawartości krwi i białka)
torbiel pajęczynówki
- uchyłek pajęczynówki wypełniony PMR
-dolny odc. Th
-T1 hypo T2 hyper bo z PMR
-2-
Guzy łagodne:
haemangioma
- najczęstszy lagodny guz kręgosłupa
- kr. Th
osteoid osteoma
osteochondroma
Guzy złośliwe:
chordoma
- niejednorodny sygnał, w linii pośrodkowej kręgosłupa
lymphoma
- może być również wewnątrzrdzeniowo, wownątrzoponowo
-T1 hypo/izo
-T2 hyper/izo
szpiczak mnogi
osteosarcoma
chondrosarcoma
przerzuty
- sutek
- płuco
- prostata
- mogą być lityczne/sklerotyczne ( różnicowanie w CT), mieszane
- najczęściej w nasadzie łuku
Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego
Czy potrzebne jest badanie obrazowe?
→ możemy odstąpić gdy:
brak tkliwości w linii środkowej
brak deficytów neurologicznych
brak bolesnych objawów in. urazu
prawidłowy stan świadomości
brak objawów intoksykacji
Jakie badanie?
RTG - niska lub średnia czułość → przoczone 61% złamań
zdjęcie boczne
AP
na ząb obrotnika
2. TK
pacjenci po urazach wielonarządowych i z zaburzeniami świadomości
zmiany patologiczne w radiogramach
brak korelacji pomiędzy prawidłowym RTG a stanem klinicznym
3. MR
chorzy po urazie kręgosłupa + objawy neurologiczne
zmiany w obrazie TK sugerujące uszkodzenie struktur nerwowych
-3-
Podziały urazów kręgosłupa:
złamania i przemieszczenia
urazy krążka międzykręgowego
urazy typu strzał z bicza
Tylna cześć trzonu kręgu zawsze przemieszcza się do kanału kręgowego
Uraz zgnieceniowy
=złamanie Jeffersona
- niestabilne
- złamanie 4, 3, 2 - odłamowe
Uraz wyprostny
=złamanie „pługowe”
- kostny odpowiednik złamania więzadła poprzecznego
Uraz kompresyjny
- 50 % wszystkich złamań kręgosłupa
- stabilny - zmniejszenie wysokości trzonu <50% i gdy w większym stopniu dotyczy górnej blaszki
- niestabilny - zmniejszenie wysokości >50%
Zwichnięcia i przemieszczenia
- objaw nagich powierzchni - zwichnięcie w obu stawach międzykręgowych
- niestabilne
Złamanie Chance'a
- siła dystrakcyjna
- poprzeczne złamanie trzonu
3 kolumny Denisa (więzadła)
→ urazy niestabilne jeżeli obejmują:
wszystkie 3
2 sąsiadujące
tylko środkowa
Zasada 3x3
przestrzeń przedzębowa ≤ 3 mm
↓ wysokości przedniej części trzonu kręgowego > 3 mm sugeruje złamanie
↑ wymiaru a-p trzonu kręgowego
Złamania zęba kręgu obrotowego → zawsze MR!
Pułapki TK:
szczeliny złamania przebiegające w płaszczyźnie poprzecznej oraz niewielkie podwichnięcia mogą być niewidoczne
.
.
.
.-4-
.
Strzał z bicza
tylko w 1% przypadków - złamanie i zwichnięcie
Podział:
uraz pierwotny
uraz wtórny
- obrzęk → penumbra → wczesne zmiany niedokrwienne → miany malacyjne → blizny glejowe
- miesiące, lata
- atrofia rdzenia - ↑ i ↓ poziom urazu pierwotnego
- pourazowa syringomielia
Urazy rdzenia kręgowego - MR (gold standard)
brak zmian hyper w obrazach T2 zależnych - dobrze rokuje neurologicznie
rutynowe sekwencje MR nie dają informacji o przerwaniu dróg
objawy śródrdzeniowych ognisk krwotocznych - zawsze źle rokuje - obszary hypointens. w GRE → najczulsza sekwencja wykryw. obecności śródrdzeniowo wynaczynionej krwi
-5-