Przedmiot praw pokrewnych
Przedmiot praw pokrewnych obejmuje szeroki zakres dóbr niematerialnych, takich jak: artystyczne wykonanie, fonogramy i wideogramy, nadania i pierwsze wydania programów radiowych i telewizyjnych, wydania krytyczne lub naukowe.
Artystyczne wykonanie:
w swym charakterze najbardziej zbliżone do utworu (np. recytatorzy, wokaliści)
pozostaje pod ochroną niezależnie od jego: wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażania
wykonanie, któremu nie towarzyszy jednoczesne utrwalanie
przedmiotem ochrony jest utwór, który jest wykonywany, również wykonanie dzieł sztuki ludowej
„wolne świadczenia"- występy artystów cyrkowych jeśli odtwarza utwór
nie ma w tym przypadku znaczenia czy utwór wykonywany korzysta z prawa autorskiego (wykonanie podlega ochronie, sam utwór już nie musi).
Co podlega ochronie:
jeżeli artystycznie wykonanie zostanie wykonanie przez obywatela RP albo osobę zamieszkałą na terenie RP, UE, Europejskiego porozumienia o wolnym handlu
artystyczne wykonanie, które zostało ustalone po raz pierwszy na terenie RP
artystyczne wykonanie chronione na podstawie umów międzynarodowych
Fonogramy i wideogramy:
nie chodzi o materialny nośnik
konkretny fonogram i wideogram jest jeden, a istnieje wiele jego kopii
fonogram - pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu lub innych zjawisk akustycznych
wideogram -pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów z dźwiękiem lub bez
prawo do publicznego udostępniania fono- lub wideogramu tak, aby do niego dostęp w dowolnym miejscu i czasie gaśnie z upływem lat 50-ciu. od roku kiedy został on sporządzony.
producentem fono- lub wideogramy jest osoba, pod której nazwiskiem lub firmą został po raz pierwszy sporządzony fonogram lub wideogram. Ma on prawo do korzystania i rozporządzania nimi.
Nadanie i pierwsze wydanie programów radiowych i telewizyjnych:
są nastawione na rozpowszechnianie
tworzenie i emisja wymaga korzystania z nowoczesnych technologii przekazu
konieczne jest uzyskanie prawa do emisji
ustawodawca przyznał organizacjom radiowo-telewizyjnym wyłączne prawo do rozpowszechniania i wykorzystywania swoich programów w zakresie ich utrwalania, zwielokrotniania, nadawania, reemitowania, wprowadzania do obrotu, odtwarzania, udostępniania
ochroną objęty jest cały program przygotowany przez konkretnego nadawcę niezależnie od tego, czy stanowi przejaw działalności twórczej czy artystycznej
przedmiotem ochrony nie jest sam program, ale jego nadanie
rozpowszechnianie może mieć miejsce za pomocą audycji, czyli części programu RTV stanowiącej odrębną całość ze względu na treści, formę i przeznaczenie
prawo o którym mowa gaśnie w upływem 50 lat od pierwszego nadania programu.
Pierwsze wydanie - jeżeli wydawca jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikuje lub w inny sposób rozpowszechni utwór, którego czas ochrony już wygasł, a egzemplarz utworu nie był jeszcze publikowany, udostępniany publicznie, to takiemu wydawcy przysługuje prawo do rozporządzania i korzystania z tego utworu na wszystkich polach eksploatacji. Przysługuje przez pierwsze 25 lat od pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia.
Wydanie krytyczne i naukowe
jeżeli po upływie okresu ochrony prawa autorskiego do utworu przygotujemy jego wydanie krytyczne lub naukowe (nie będące utworem) to mamy prawo do wyłącznego rozporządzania takim wydaniem krytycznym lub naukowym przez okres 30 lat od czasu jego publikacji.