1.Podaj ogólną klasyfikacje materiałów: Materiały dzielimy na: Metaliczne, kompozyty, niemetaliczne(polimery) 2.Klasyfikacja właściwości materiałów: Mechaniczne, technologiczne, fizyczne-chemiczne, eksploatacyjne 3.Wymień mechaniczne właściwości materiałów: Wytrzymałość, twardość, udarność, ciągliwość, sprężystość 4.Klasyfikacja wytrzymałości ze względu na rodzaj sil obciążających: Rozciąganie, ściskanie, zginanie, skręcanie 5.Różnica pomiędzy wytrzymałością doraźną i zmęczeniową: Zasadnicza różnicą jest to że w wytrzymałości doraźnej występuje obciążenie jednoosiowe lub jednokrotne a natomiast w ob. zmęczeniowym obciążenie cykliczne (długotrwale) 6.Zdefiniować wytrzymałość doraźną: ? wytrzymalosc dorazna: obciążenie jednoosiowe, jednokrotne, statyczne 7.Zdefiniować granicę plastyczności: Granica plastyczności jest to naprężenie, po osiągnięciu którego występuje wyraźny wzrost wydłużenia rozciąganej próbki bez wzrostu lub nawet przy spadku obciążenia. 8.Zdefiniować granicę sprężystości: 9.Na czym polega pomiar twardości metoda Brinella(HB): W próbkę metalu wciska się kulkę z węglików spiekanych. Średnica kulki (1 do 10 mm), czas oraz siła docisku, zależy od rodzaju materiału i grubości próbki 10.Zdefiniować pojęcie wydłużenia: ? początkowo wydłużenie próbki zwiększa się proporcjonalnie do siły rozciągającej. Po zdjeciu obciążenia próbka wraca do początkowej długości.Wydłużenie próbki ma charakter spręzysty. 11. Jakie cząsteczki elementarne występują w rdzeniu atomowym proton, neutron i elektrony nie walencyjne. 12. Które cząsteczki elementarne posiadają ładunek elektryczny 13. Czym różnią się izotopy pierwiastka? izotopy różnią się l. neutronów, masą atomową, gęstością, temp wrzenia, topnienia i sublimacji. 14. Które cząsteczki elementarne decydują o masie atomu? 15. Narysować wykres sił wzajemnego oddziaływania pomiędzy dwoma atomami. 16. Na czym polega wiązanie jonowe. polega na dążeniu różnych atomów do tworzenia trwałych 8 elektronowych konfiguracji gazów szlachetnych poprzez uwspólnienie elektronów. 17. Na czym polega wiązanie kowalencyjne (atomowe)? polega na powstaniu par elektronów wiążących atomy, co wynika z dążenia do tworzenia 2 lub 8 elektronowych konfiguracji gazów szlachetnych. Elektrony przechodzą kolejno z jednego atomu do drugiego. 18. Na czym polega wiązanie metaliczne? polega na oderwaniu się elektronów wartościowości i utworzeniu tzw. gazu elektronowego, tzn. że mogą swobodnie przemieszczać się między dodatnimi jonami wiążąc je ze sobą. 19. Na czym polega różnica pomiędzy cieczą, ciałem amorficznym i krystalicznym? 20. Zdefiniować pojęcie wykresu równowagi 2 pierwiastków wykresy rzeczywiste o bardzo złożonej i rozbudowanej konstrukcji skladają się z dających się wyodrębnić wykresów prostych. 21. Co to jest faza ? jest to jednoroda pod względem chemicznym i kryptograficznym cześć układu, oddzielona od reszty powierzchnią rozdziału( granicą miedzyfazową- np. linią solidus), po przekroczeniu której nastepuje skokowazmiana właściwości 22. Przemiana fazowa (przejście fazowe) to taka zmiana układu fizycznego lub chemicznego, której towarzyszy skokowa zmiana parametrów układu, np. zmiana stanu skupienia układu lub jego składowych. 23. Przemiana alotropowa to zmiana struktury krystalograficznej pierwiastka chemicznego. Taka przemiana może być samorzutna lub wymuszona przez np. bardzo wysokie ciśnienie. Warunkiem pojawienia się przemiany alotropowej jest istnienie odmian alotropowych. Przykłady: przemiana węgla (np. grafitu) w diament 24. Sieć krystaliczna - sposób wypełnienia atomami przestrzeni tak, że pewna konfiguracja atomów zwana komórką elementarną jest wielokrotnie powtarzana. 25. Rodzaje sieci krystalicznych. Trójskośny, jednoskośny, rombowy, tetragonalny, heksagonalny, romboedryczny, regularny. 26. parametry opisujące sieć krystaliczna.

27. Centrowane przestrzennie 28.centrowane powierzchniowo to jest ściennie centrowane 29. Faza prosta- tj czyste pierwiastki(np. składniki tworzące wykres równowagi) 30. Roztwór stały różnowezłowy - czyli substytucyjne. Występujący w stopach o strukturze złożonej. Atomy składnika rozpuszczonego zastepują atomy rozpuszczalnika w węzłach sieci krystalicznej. 31. Zdefiniować pojęcie roztworu stałego międzywęzłowego. R.międzywęzłowe- rozpuszczalnikiem są metaleprzejściowe(Ni,Co,Fe,Mn,Cr),krystalizujące przeważnie w nieskomplikowanych sieciachA1,A2lubA3.Atomy składnika rozpuszczonego zajmuja w tych sieciach luki międzywęzłowe- tetraedryczne lub oktaedryczne. 32. zdefiniować pojęcie roztworu stałego ciągłego. roztwor ciągły - stężenie atomów drugiego pierwiastka w sieci pierwiastka podstawowego może zmieniać się w zakresie 0-100% 33. Zdefiniować pojęcie roztworu stałego ograniczonego. Roztwór ograniczony to taki, w którym rozpuszczalność istnieje tylko do pewnego zakresu składów, poniżej którego metale nie tworzą jednej wspólnej fazy. 34. Zdefiniować pojęcie fazy międzymetalicznej. Faza międzymetaliczna - faza zbudowana z dwóch pierwiastków, o ściśle określonej stechiometrii i sieci krystalicznej różnej od sieci tych pierwiastków. 35. Wymienić fazy występujące w układzie żeliwo-cementyt. Ferryt, austenit, cementyt (Fe3C), ciekły roztwór węgla w żelazie. 36. Wymienić składniki strukturalne występujące w układzie żelazo-cementyt. Ledeburyt, ledeburyt przemieniony, perlit. 37. Wymienić fazy występujące w układzie żeliwo-grafit. austenit, grafit, perlit 39. Na czym polega przemiana eutektyczna w układzie żeliwo-cementyt. W temp. 1148C w ciekłym stopie zachodzi proces krystalizacji w wyniku przemiany eutektycznej tworzy się ledeburyt( mieszanina cementytu i austenitu). 40. Na czym polega przemiana eutektyczna w układzie żeliwo-grafit. W temp. 1153C w ciekłym stopie zachodzi proces krzepnięcia, w wyniku przemiany eutektycznej tworzy się eutektyka grafitowa( mieszanina austenitu i grafitu). 41. Na czym polega przemiana eutektoidalna w układzie żelazo-cementyt: w temp 827°C z austenitu zawierającego tylko 0,77%C w wyniku przemiany eutektoidalnej powstaje perlit w przemianie eutektoidalnej strukturę stopu stanowi cementyt drugorzędowy i perlit. 42. Na czym polega przemiana eutektoidalna w układzie żelazo-grafit: w temp 827°C z austenitu zawierającego tylko 0,77%C w wyniku przemiany eutektoidalnej powstaje perlit w przemianie eutektoidalnej strukturę stopu stanowi cementyt drugorzędowy i perlit. 43. Co to jest cementyt pierwszorzędowy: krystalizujacy bezposrednio z cieczy wzdluz lini CD w stopach zawierajacych powyzej 4.30% C w postaci wydzielen płytkowych 44. Co to jest cementyt drugorzędowy: Cementyt drugorzędowy - krystalizujący z austenitu wzdłuż lini SE. W stopach zawierających powyżej 0,77% C w postaci siatki na granicach ziaren (białego austenitu) 45. co to jest austenit: jest to roztwór stały międzywęzłowy węgla w alotropowej wysokotemperaturowej odmianie żelaza γ która jest trwała w zakresie temp. 912-1394°C ( na wykr od punk G do N). Roztwór jest oznaczony Fey (c) lub y. obszar występowania ferrytu na wykresie to NJESG. Jest to roztwór węgla w którym rozpuszczalność węgla jest również ograniczona ale większa niż w ferrycie sieć typu A1 regularna płasko centrowana zmienia się wraz z temp Max rozpuszczalnośc węgla w temp 1148°C (punkt E). poniżej temp 1148°C rozpuszczalność węgla w austenicie zaczyna się zmiejszać zgodnie z linią ES. 46. Co to jest ferryt: jest to roztwór stały międzywęzłowy węgla w alotropowej niskotemperaturowej odmianie żelaza ά które jest trwałe do tem 912°C (na wykr. Punkt G) roztwór jest oznaczony jako Fe2 (c) lub ά. Jest to roztwór w którym rozpuszczalność węgla zmienia się wraz z temperaturą. Max rozpuszczalność węgla 0.02% w temp 727°C punkt P. w temp otoczenia jest miejsza od 0,008% punkt Q. tak mała rozpuszczalność wynika z sieci regularna przestrzennie centrowana. 47. Co to jest grafit: alotropowa węgla o barwie czarno szarej i metalicznym połysku, mało reaktywna, bardzo miękka (wartość 1 w skali twardości Mohsa). Powstaje w wysokich temperaturach przy braku tlenu odmiana alotropowa węgla o barwie czarno szarej i metalicznym połysku, mało reaktywna, bardzo miękka (wartość 1 w skali twardości 48. Co to jest perlit: powstaje w wyniku przemiany eutektoidalnej w temp. 727° C z austenitu zawierającego 0,77% C. Fey (c) → Feά (c) + Fe3 C. Perlit jest mieszaniną eutektoidalną, składającą się z ułożonych na przemian płytek ferrytu i cementytu, powstającą w wyniku rozpadu austenitu w temp. 723C 49. Co to jest ledeburyt: w temp 1148°C w ciekłym stopie zachodzi proces krzepnięcia. W wyniku przemiany eutektycznej tworzy się ledeburyt mieszanina złożona z austenitu zawierającego 2,11%C i cementytu zawierającego 6,67%C. 50. Co to jest ledeburyt przemieniony poniżej temp. przemiany eutektoidalnej z austenitu eutektycznego zawierającego 0,77%C powstaje perlit. Tak więc w temp. poniżej 727°C w strukturze stopu występuje mieszanina złożona z cementytu i perlitu powstałego z austenitu eutektycznego. Ta mieszanina nosi nazwę ledeburytu przemienionego. 50. Co to jest ledeburyt przemieniony? mieszanina eutektyczna perlitu i cementytu.

51. Jakie cechy charakteryzują wg normy grafit? - Norma: PN-EN ISO 945:1999 „Określenie cech wydzieleń grafitu” - kształt wydzieleń grafitu, rozmieszczenie grafitu, wlk wydzieleń grafitu, dodatkowo ilość grafitu (metalografia ilościowa). 52. Jakie składniki strukturalne występują w stali podeutektoidalnej? - ferryt i perlit, cementyt trzeciorzędowy 53. Jakie składniki strukturalne występują w stali nadeutektoidalnej? - austenit, cementyt drugorzędowy, 54. Jakie składniki strukturalne występują w żeliwie podeutektycznym? - austenit preeutektyczny, perlit 55. Jakie składniki strukturalne występują w żeliwie nadeutektycznym? - grafit preeutektyczny, cementyt pierwszorzędowy. 56. Co to jest żeliwo szare? - jest stopem odlewniczym żelaza z węglem, przy czym węgiel występuje głownie w postaci wydzieleń grafitu płatkowego. 57. Co to jest żeliwo białe? - to żeliwo w którym nie ma grafitu. Strukturę stopu eutektycznego stanowi ledeburyt przemieniony. 58. Co to jest żeliwo połowiczne? - to żeliwo o strukturze stanowiącej mieszaninę struktur typowych dla żeliwa szarego i białego. 59. Co to jest żeliwo ciągliwe? - jest to żeliwo odlewane jako żeliwo białe, a następnie poddane obróbce cieplnej w atmosferze odwęglającej w celu uzyskania materiału częściowo lub całkowicie odwęglonego. 60. Do czego wykorzystuje się współczynnik nasycenia eutektycznego Sc? - do określenia stopnia układu chemicznego żeliwa od składu eutektycznego. 61. Jak wartość współczynnika Sc wpływa na wytrzymałość żeliwa szarego? 62. Jak zawartość krzemu i manganu wpływa na wartość współczynnika Sc? 61. Jakie pierwiastki wchodzą w skład każdego żeliwa? pierwiastki grafityzujące: węgiel, krzem, aluminium, fosfor. Pierwiastki węglotwurcze: mangan,bor, chrom,siarka 62. Jak szybkość krzepnięcia wpływa na strukturę żeliwa? im wiekszy wspołczynnik nasycienia tym mniejsza wytrzymalosc 63. Jak grubość ścianki odlewu wpływa na strukturę żeliwa? wraz ze wzrostem grubości ścianki odlewu zmniejsza sie zawartość węgla i krzemu 64. Co to jest skłonność żeliwa do zabieleń skłonnośc do zabieleń- technologiczna właściwość określająca skłonność żeliwa do krzpnięcia ledeburytu 65. Od czego zależy skłonność żeliwa do zabieleń. jest to technologiczna wlasciwosc okreslająca sklonnosc zeliwa do krzepniecia ledeburytu 66. Jak mierzy suę skłonność żeliwa do zabieleń 67. Jakie to żeliwo EN-GJL-200? żeliwo szare o strukturze ferrytycznej 68. Jakie to żeliwo EN-GJS-500-7? żeliwo sferoidalne 69. Jakie to żeliwo EN-GJL-350? żeliwo szare o strukturze perlitycznej 70. Klasyfikacja żeliwa stopowego ze względu na strukturę osnowy metalowej? 71. Klasyfikacja żeliwa stopowego ze względu na postać węgla: Żeliwa możemy podzielić za względu na postać zawartego węgla: białe - podeutektyczne, eutektyczne, nadeutektyczne; połowiczne; szare; sferoidalne, ciągliwe - czarne, perlityczne, białe 72. Klasyfikacja żeliwa stopowego ze względu na przeznaczenie: 73. Klasyfikacja żeliwa stopowego ze względu na zawartość dodatków stopowych: 74. Co to jest chłodzenie stali: Jest to wydłużenie przemiany ze względu na spowolnienie dyfuzji węgla. Tym samym zmniejsza się średnia szybkość tej przemiany. 75. Co to jest okres inkubacji przemiany: Jest to zależność stopnia przechłodzenia stopu. Początkowo im większe jest przechadzanie tym krótszy jest czas inkubacji i przemiany.

76. Co to jest martenzyt: Martenzyt to ferryt o sieci tetragonalnej (twardy 3,2 x ferryt eutektoidalny) 77. Na czym polega przemiana martenztyczna: Przemiana martenzytyczna jest to przemiana fazowa austenitu przechłodzonego w martenzyt, polegająca na bezdyfuzyjnej przebudowie regularnej, ściennie centrowanej sieci austenitu na tetragonalną przestrzennie centrowaną sieć martenzytu 78. Jakie są właściwości martenzytu: martenzyt jest bardzo twardy, mocno przesycony weglem, ma strukture heksagonalną 79. Co to jest szybkość krytyczna przemiany martenztycznej: Jest to zmiana się zgodnie z zasada „S” największą jest przy 50%udziale perlitu 80. Co oznacza skrót CTPi ? czas - temperatura - przemiana przy chłodzeniu izotermicznym 81. Co oznacza skrót CTPc ? czas - temperatura - przemiana przy chłodzeniu ciągłym 82. Na czym polega różnica pomiędzy wykresem CTPi i wykresem CTPc ? na sposobie chłodzenia 83. Co to jest hartowność stali ? hartowność stali, jest to zdolność do tworzenia struktury martenzytycznej. 84. Jak określa się hartowność stali ? za pomocą średnicy krytycznej(maksymalna średnica próbki jaką da się zahartować na wskroś) lub metodą hartowania od czoła 85. Jakie czynniki decydują o hartowności stali ? skład stopu, masywność przedmiotu, (nie wiem czy to wszystko) 86. Jak zawartość węgla wpływa na hartowność stali ? im większa zawartość węgla tym wyższa twardość (chyba nie o to chodzi) 87. W jakich ośrodkach chłodzących przeprowadza się studzenie podczas hartowania ? nieruchomy, mieszanie, natrysk 88. Na czym polega proces hartowania ? polega na nagrzaniu stali do temperatury austenityzowania, krótkim wygrzaniu w tej temperaturze i oziębieniu z szybkością umożliwiającą uzyskanie struktury martenzytycznej lub bainitycznej. 89. Jak dobiera się temperaturę wygrzewania stali w procesie hartowania ? przy hartowaniu stali niestopowych i niskostopowych materiał nagrzewamy do temperatury 30-50°C powyżej linii ACF, natomiast stale wysokostopowe nagrzewamy do temperatur znacznie wyższych (1100-1200°C) 90. Na czym polega proces odpuszczania stali po hartowaniu? Polega na nagrzaniu zahartowanej stali do temp niższej odA1, przetrzymaniu w niej przez określony czas i po zakończeniu zachodzących w tej temp przemian fazowych, chłodzenia do temp otoczenia. 91. W jakim celu przeprowadza się proces odpuszczania stali po hartowaniu? Podgrzanie do wyższych temperatur (odpuszczanie stali) aktywizuje dyfuzję i prowadzi do zmiany struktury i właściwości stali. 92. Jak temp odpuszczania wpływa na właściwości zahartowanej stali? Temp odpuszczania powoduje że stal staje się mniej krucha i mniej twarda. 93. W jaki sposób uzyskuje się strukturę sorbityczną stali? 94. Na czym polega proces nawęglania stali? Polega na dyfuzyjnym nasyceniu węglem powierzchniej warstwy stali. 95. W jakim celu przeprowadza się nawęglanie stali? Celem nawęglania jest umożliwienie wytworzenia twardej powierzchni. 96. Jakie stale poddaje się zabiegowi nawęglania? Nawęglaniu poddaje się obrobione mechanicznie przedmioty wykonane z niskowęglowych stali zawierających 0,1-0,2%C 97. Wymienić metody nawęglania. W ośrodkach stałych (przy użyciu węgla drzewnego) - w ośrod ciekłych (kropelkowe; przeprowadza się w ciekłych solach zawierających SiC lub BaC2 z CaC2) - w osro gazowych (Wygrzanie elementów w atmosferze gazów) 98. Dlaczego po nawęgleniu stal poddaje się ulepszeniu cieplnemu? 99.Jaki jest rozkład struktur w nawęglonej stali? Odp. Zawartość węgla na powierzchni nawęglonego przedmiotu nie przekracza 1,0% a grubość warstwy zawiera się w granicach 0,5-2,5mm. Liczy się ją do głębokości na której strukturę stanowi w 50% perlit i w 50% ferryt.

---