Krytyka społeczeństwa

"Krótka rozprawa między panem, wójtem a plebanem", jest to utwór o charakterze satyrycznym. Powstał w 1543 roku, tym samym rozpoczynając nową epokę literatury polskiej. W utworze tym ukazuje ostry już konflikt pomiędzy trzema stanami społecznymi, a pokazuje to nam na przykładzie: szlachty, chłopów i duchowieństwa. Każda z tych postaci ma swoje własne poglądy na życie. Pan wytyka duchowieństwu zaniedbywanie swych obowiązków, nieuctwo oraz zarzuca im chciwość w ściąganiu ofiar i opłat. Natomiast Pleban występuje z krytyką przeciwko prywacie posłów, życiu nad stan szlachty, przekupstwu urzędników. Chłop skarży się na niewolę, oraz na ucisk zarówno ze strony szlachty jak i duchowieństwa. Nie ulega wątpliwości, że Rej świadomie przyłącza się do tych wszystkich zarzutów. W ten sposób utrzymujemy dokładny obrazek z życia ówczesnego społeczeństwa.

---