MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
WOJSKOWA OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
					Do użytku służbowego Egz. nr ...........
				Obowiązuje od 01.01.2009 r.
ANEKS DO PROGRAMU KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE STRAŻAKA Kurs nauczania kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej
WARSZAWA
2008
			Warszawa dn. 19.12.2008 r.
SZEF WOJSKOWEJ OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ

W związku z postanowieniami § 1 ust.1 pkt 4) i § 4 ust.1 pkt 4) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 sierpnia 1992 r. w sprawie zasad i trybu wykonywania zadań przez Wojskową Ochronę Przeciwpożarową ( Dz. U. z 1992 r. Nr 66, poz. 334 z późn, zm.) wprowadzam do użytku z dniem 1 stycznia 2009 roku niniejszy Aneks, który stanowi załącznik do „ Programu kształcenia w zawodzie strażaka - kurs nauczania kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej ”.

płk mgr inż. Andrzej DEREWOŃKO

I. ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE

1. Cel kształcenia

1. Niniejszy „Aneks …” stanowi zbiór wytycznych do prowadzenia szkolenia żołnierzy zawodowych i pracowników wojskowych straży pożarnych dopuszczonych do zdawania egzaminów końcowych w trybie eksternistycznym.

2. Celem przeprowadzenia szkolenia jest przygotowanie szkolonych do wykonywania zadań na stanowiskach funkcyjnych w wojskowych strażach pożarnych.

2. Warunki przyjęcia na kurs

2.1 Kandydatów na szkolenie kieruje organ kadrowy macierzystej jednostki wojskowej według terminów i limitu przydzielonych miejsc określonych przez właściwego terytorialnie szefa delegatury WOP.

2.2 Kandydat zostanie dopuszczony do szkolenia i zdawania egzaminów w trybie eksternistycznym jeżeli spełnia następujące kryteria:

• wykształcenie - minimum średnie;

• ukończony kurs dowódców sekcji lub drużyn oraz co najmniej 3 lata praktyki na stanowisku funkcyjnym w wojskowej straży pożarnej.

2.3 Kandydat skierowany na szkolenie powinien posiadać:

• skierowanie na szkolenie wystawione przez organ kadrowy macierzystej jednostki wojskowej z adnotacją, że kierowany nie posiada przeciwwskazań do pełnienia służby w wojskowej straży pożarnej na stanowiskach bezpośrednio związanych
  z działaniami ratowniczymi;

• zaświadczenie wystawione przez organ kadrowy macierzystej jednostki wojskowej o pełnieniu służby (pracy) na stanowisku funkcyjnym w wojskowej straży pożarnej co najmniej przez 3 lata lub kopie takich zaświadczeń z potwierdzeniem zgodności z oryginałem;

• zaświadczenie (kopię z potwierdzeniem zgodności z oryginałem) zaświadczenia
  o ukończeniu kursu dowódców sekcji lub dowódców drużyn;

• zaświadczenie lekarskie, stwierdzające możliwość uczestniczenia w kursie
  w systemie skoszarowanym;

• atestat żywnościowy;

• wyposażenie indywidualne: mundur ćwiczebny, przybory do higieny osobistej, przybory piśmiennicze itp.

Jeżeli osoba skierowana na szkolenie posiada ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy powinna przedstawić do wglądu oryginał lub jego kopię z potwierdzeniem zgodności z oryginałem.

3. Ustalenia organizacyjne

3.1 Na realizację szkolenia przewidziano w sumie 10 dni:

a. 1 dzień - rozpoczęcie oraz zakończenie kursu;

b. 2 dni - zajęcia doskonalące;

c. 2 dni - szkolenie z zakresu kierowania ruchem drogowym;

d. 2 dni - szkolenie z zakresu BHP;

e. 3 dni - egzaminy końcowe.

Zajęcia doskonalące przeznaczone są przede wszystkim na uzupełnienie wiedzy teoretycznej oraz zgrywanie zastępów (rot) przed egzaminem praktycznym.

Zajęcia dydaktyczne są realizowane od poniedziałku do piątku w wymiarze 8 godzin dydaktycznych w danym dniu szkoleniowym.

Komendant Szkoły Specjalistów Pożarnictwa może podjąć decyzję o realizacji zajęć dydaktycznych w wymiarze 10 godzin w dniu szkoleniowym oraz w sobotę jeżeli zaplanowane zajęcia z przyczyn niezależnych nie mogły zostać zrealizowane.

3.2 Egzamin końcowy przeprowadza się z następujących przedmiotów:

a. „Wyposażenie techniczne";

b. „Taktyka działań gaśniczych";

c. „Taktyka działań ratowniczych";

d.,, Bezpieczeństwo i Higiena Pracy`';

e.,, Kierowanie ruchem drogowym''.

3.3 Egzamin końcowy składa się z:

a. części teoretycznej;

b. części praktycznej.

3.4 Egzamin końcowy przeprowadza komisja egzaminacyjna.

Przewodniczącego komisji egzaminacyjnej oraz termin przeprowadzenia egzaminów ustala Szef Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej.

Zastępcę przewodniczącego oraz pozostałych członków komisji ustala Komendant Szkoły Specjalistów Pożarnictwa.

W skład komisji egzaminacyjnej wchodzą:

1. Komendant Szkoły Specjalistów Pożarnictwa lub osoba przez niego upoważniona jako zastępca przewodniczącego;

2. wykładowca z przedmiotu „Taktyka działań gaśniczych" jako członek komisji;

3. wykładowca z przedmiotu „Taktyka działań ratowniczych" jako członek komisji;

4. wykładowca z przedmiotu „Wyposażenie techniczne" jako członek komisji;

5. wykładowca z przedmiotu „Kierowania ruchem drogowym'';

6. wykładowca z przedmiotu „Bezpieczeństwo i higiena pracy” jako członek komisji;

W skład komisji egzaminacyjnej mogą również wchodzić przedstawiciele Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej skierowani przez Szefa WOP jako członkowie komisji egzaminacyjnej oraz pozostała kadra dydaktyczna Szkoły Specjalistów Pożarnictwa.

3.5 Część teoretyczną egzaminu końcowego należy przeprowadzać w formie testów egzaminacyjnych, w których zadania do rozwiązania odpowiadają treściom kształcenia każdego z przedmiotów egzaminacyjnych.

Oceny części teoretycznej na egzaminie końcowym dokonuje się z zastosowaniem skali ocen

a. ocena celująca - 6;

b. ocena bardzo dobra - 5;

c. ocena dobra - 4;

d. ocena dostateczna - 3;

e. ocena dopuszczająca - 2;

f. ocena niedostateczna - 1.

3.6 Część praktyczną egzaminu końcowego należy przeprowadzać z zastosowaniem zadań łączących treści kształcenia z trzech przedmiotów egzaminacyjnych.

Dobór zadań do zaliczenia zadania praktycznego odbywa się w drodze losowania.

Oceny części praktycznej na egzaminie końcowym dokonuje się zgodnie ze skalą określoną w pkt 3.5.

3.7 W sprawach nie określonych w niniejszym „Aneksie …” zastosowanie mają zapisy zawarte w „ Programie kształcenia w zawodzie strażaka - kurs nauczania kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej” wprowadzonego do użytku z dniem 02.01.2007 r.

3.8 Zabezpieczenie materiałowo - techniczne planować w oparciu o „ Program kształcenia w zawodzie strażaka - kurs nauczania kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej” wprowadzony do użytku z dniem 02.01.2007 r.

II TREŚCI KSZTAŁCENIA

WYPOSAŻENIE TECHNICZNE.

1. Podział sprzętu pożarniczego.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Dokonać podziału sprzętu pożarniczego;

• Przyporządkować sprzęt pożarniczy do grupy sprzętowej;

• Wyjaśnić przeznaczenie grup sprzętowych.

2. Ubrania ochronne.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje ubrań ochronnych;

• Wyliczyć rodzaje ubrań żaroochronnych;

• Wskazać przeznaczenie ubrań żaroochronnych;

• Przedstawić budowę ubrań żaroochronnych;

• Wymienić zasady przygotowania ubrań żaroochronnych do pracy;

• Przygotować ubranie żaroochronne do nałożenia;

• Nałożyć ubranie żaroochronne;

• Wymienić zasady bhp podczas wykonywania prac w ubraniu żaroochronne,;

• Wykonać pracę w ubraniu żaroochronnym;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą ubrania żaroochronnego i złożyć je do pokrowca;

• Wyliczyć elementy ekwipunku osobistego strażaka;

• Wskazać przeznaczenie elementów ekwipunku osobistego;

• Wymienić zasady bhp podczas użytkowania elementów ekwipunku osobistego;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą ekwipunku osobistego.

3. Środki gaśnicze.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Przedstawić podział środków gaśniczych;

• Wymienić i wyjaśnić sposoby przerywania procesu spalania;

• Dokonać klasyfikacji pożarów i scharakteryzować grupy pożarów;

• Wymienić zasady gaszenia poszczególnych grup pożarów;

• Wyliczyć rodzaje środków gaśniczych;

• Wskazać przeznaczenie i zakres działania różnych środków gaśniczych;

• Wymienić wady i zalety stosowania wody i piany;

• Omówić wytwarzanie piany;

• Wymienić i scharakteryzować rodzaje pian;

• Omówić właściwości gaśnicze proszków gaśniczych;

• Omówić właściwości gaśnicze gazów gaśniczych;

• Dobrać środek gaśniczy do sytuacji pożarowej.

4. Podręczny sprzęt i agregaty gaśnicze.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego;

• Wskazać przeznaczenie podręcznego sprzętu gaśniczego;

• Wymienić rodzaje gaśnic;

• Wymienić i omówić elementy budowy gaśnic;

• Odczytać informacje z oznakowania gaśnic;

• Uruchomić gaśnice;

• Wyliczyć rodzaje agregatów gaśniczych;

• Wymienić i omówić elementy budowy agregatów gaśniczych;

• Odczytać informacje z oznakowania agregatów gaśniczych;

• Omówić techniki gaszenia pożarów z wykorzystaniem agregatu gaśniczego;

• Uruchomić agregat gaśniczy.

5. Sprzęt ochrony dróg oddechowych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić proces oddychania;

• Wymienić stany niedotlenienia organizmu;

• Podać skutki niedotlenienia organizmu;

• Przedstawić podział sprzętu ochrony dróg oddechowych;

• Wymienić zasady bhp podczas eksploatacji sprzętu ochrony dróg oddechowych;

• Omówić budowę aparatu izolującego nadciśnieniowego;

• Sprawdzić aparat powietrzny nadciśnieniowy przed przystąpieniem do pracy;

• Sprawdzić, dopasować i założyć maskę od aparatu powietrznego;

• Zamontować i zdemontować butlę od aparatu powietrznego;

• Wykonać wysiłek w aparacie powietrznym;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu ochrony dróg oddechowych.

6. Sprzęt łączności.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić rodzaje sprzętu łączności;

• Rozróżnić systemy łączności bezprzewodowej: simplex i duplex;

• Wyjaśnić pojęcia - kanał łączności i kryptonim;

• Wyróżnić rodzaje sprzętu łączności bezprzewodowej;

• Omówić zastosowanie radiotelefonów stacjonarnych, przenośnych i przewoźnych;

• Omówić zasady eksploatacji radiotelefonów.

7. Sprzęt ratowniczy i ewakuacyjny.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje sprzętu ratowniczego i ewakuacyjnego;

• Wskazać przeznaczenie sprzętu ratowniczego i ewakuacyjnego;

• Sprawdzić przed przystąpieniem do pracy linki ratownicze, szelki ratownicze i rękawy ratownicze;

• Wymienić zasady bhp podczas sprawiania i eksploatacji sprzętu ratowniczego i ewakuacyjnego;

• Sprawić sprzęt ratowniczy;

• Przeprowadzić ratowanie z użyciem linki ratowniczej, szelek ratowniczych i rękawów ratowniczych;

• Omówić zasady ewakuacji osób z wykorzystaniem rękawa ewakuacyjnego;

• Ewakuować ludzi z zastosowaniem kosy drabin mechanicznych i podestów podnośników hydraulicznych;

• Samoratować się przy użyciu linki strażackiej;

• Wykonać węzły pożarnicze;

• Podać przykłady zastosowania węzłów pożarniczych;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu ratowniczego i ewakuacyjnego.

8. Drabiny pożarnicze.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje drabin przenośnych;

• Rozróżnić drabiny przenośne na podstawie oznakowania;

• Wskazać przeznaczenie drabin przenośnych;

• Przedstawić budowę drabin przenośnych;

• Wymienić zasady bhp podczas sprawiania i eksploatacji drabin przenośnych;

• Omówić zasady sprawiania drabin przenośnych;

• Sprawić drabiny przenośne;

• Wymienić zasady chodzenia po drabinach;

• Zabezpieczyć się podczas podawania prądów gaśniczych na drabinie;

• Wchodzić i schodzić po drabinach;

• Poprowadzić linie wężowe po drabinie;

• Zabezpieczyć linie wężowe prowadzone po drabinie;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą drabin przenośnych.

9. Sprzęt i armatura wodna.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć sprzęt wchodzący w skład armatury wodnej;

• Wskazać przeznaczenie sprzętu stanowiącego armaturę wodną;

• Wymienić zasady bhp podczas sprawiania sprzętu armatury wodnej i pracy tym sprzętem;

• Zdjąć sprzęt z samochodu gaśniczego / przyczepy gaśniczej;

• Sprawić klucz i stojak do hydrantu nadziemnego i podziemnego;

• Zbudować i zabezpieczyć linię ssawną, prowadzoną poziomo i pionowo;

• Zastosować wysysacz;

• Rozwinąć węże tłoczne z kręgu pojedynczego, podwójnego, ósemki, zwijadeł kołowych;

• Połączyć i rozłączyć węże tłoczne między sobą;

• Połączyć i rozłączyć węże tłoczne z nasadami pomp, prądownicami i innym sprzętem armatury wodnej;

• Odwodnić linie wężowe;

• Zwinąć węże tłoczne w krąg pojedynczy, podwójny, ósemkę, na zwijadła kołowe;

• Założyć i zabezpieczyć sprzęt na samochodzie gaśniczym / przyczepie gaśniczej;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu stanowiącego armaturę wodną.

10. Sprzęt i armatura pianowa.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć sprzęt stanowiący armaturę pianową;

• Wskazać przeznaczenie sprzętu pianowego;

• Omówić budowę sprzętu do podawania piany;

• Rozróżnić sprzęt do podawania piany;

• Scharakteryzować sprzęt do podawania piany na podstawie oznaczenia;

• Wymienić zasady bhp podczas sprawiania i pracy sprzętem do podawania piany;

• Sprawić sprzęt do podawania piany;

• Zbudować linię gaśniczą do podawania piany średniej i ciężkiej;

• Podać pianę z prądownic i wytwornic pianowych;

• Podać pianę z działka wodno - pianowego;

• Dobrać zasysacz liniowy;

• Obsłużyć generator i agregat piany lekkiej;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu do podawania piany.

11. Motopompy i autopompy.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje pomp pożarniczych;

• Wskazać przeznaczenie pomp pożarniczych;

• Rozróżnić autopompy i motopompy na podstawie ich oznakowania;

• Podać i wyjaśnić parametry pomp na podstawie ich oznakowania;

• Wymienić zasady bhp podczas eksploatacji pomp pożarniczych;

• Uruchomić autopompę i motopompę;

• Odczytać i wyjaśnić wskazania urządzeń pomiarowych;

• Wymienić urządzenia zasysające stosowane w autopompach i motopompach;

• Przedstawić zasadę działania urządzeń zasysających;

• Włączyć napęd autopompy w samochodzie gaśniczym;

• Uzupełnić zbiornik samochodu gaśniczego;

• Załączyć i rozłączyć autopompę;

• Podać wodę na linie tłoczne, linie szybkiego natarcia i działko pojazdu;

• Podać pianę ze zbiornika pojazdu i zbiornika zewnętrznego;

• Wymienić zasady pracy pompą w niskich temperaturach;

• Podać przykłady niedomagań eksploatacyjnych w pracy pomp pożarniczych;

• Przeprowadzić próbę szczelności pomp;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą pomp.

11. Sprzęt oświetleniowy i dielektryczny.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje sprzętu oświetleniowego i dielektrycznego;

• Wyliczyć elementy sprzętu dielektrycznego;

• Wskazać przeznaczenie sprzętu oświetleniowego i dielektrycznego;

• Wymienić zasady bhp podczas sprawiania i eksploatacji sprzętu oświetleniowego i dielektrycznego;

• Przygotować sprzęt oświetleniowy i dielektryczny do pracy;

• Obsłużyć reflektory przenośne z osprzętem i lampy sygnalizacji ostrzegawczej;

• Sprawić maszt oświetleniowy;

• Oświetlić teren pry użyciu masztu oświetleniowego;

• Obsłużyć sprzęt dielektryczny;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą narzędzi i sprzętu.

13. Ratownicze zestawy hydrauliczne.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje zestawów hydraulicznych;

• Rozróżnić narzędzia i osprzęt wchodzące w skład zestawów hydraulicznych;

• Wskazać przeznaczenie rozpieraka szczękowego, rozpieraka kolumnowego, nożyc i pompy hydraulicznej;

• Podać przeznaczenie osprzętu współdziałającego z narzędziami hydraulicznymi;

• Wymienić zasady bhp podczas przygotowania zestawów hydraulicznych do pracy i podczas wykonywania czynności pomocniczych;

• Przygotować sprzęt hydrauliczny do pracy;

• Obsłużyć zestawy hydrauliczne w ramach wykonywania czynności pomocniczych w rocie;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą narzędzi i osprzętu.

14. Ratownicze zestawy pneumatyczne podnoszące.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje zestawów pneumatycznych podnoszących;

• Podać przeznaczenie zestawów pneumatycznych podnoszących;

• Rozróżnić zestawy pneumatyczne podnoszące;

• Wymienić zasady bhp podczas przygotowania do pracy i sprawiania zestawów pneumatycznych;

• Wyliczyć elementy składające się na wysokociśnieniowy zestaw pneumatyczny;

• Wymienić kolejność łączenia elementów w wysokociśnieniowym zestawie pneumatycznym;

• Przygotować komplet poduszek wysokociśnieniowych do pracy;

• Połączyć elementy w wysokociśnieniowy zestaw pneumatyczny;

• Podnieść ciężar przy pomocy zestawu poduszek wysokociśnieniowych;

• Wyliczyć elementy składające się na niskociśnieniowy zestaw pneumatyczny;

• Wymienić kolejność łączenia elementów w niskociśnieniowym zestawie pneumatycznym;

• Przygotować komplet poduszek niskociśnieniowych do pracy;

• Połączyć elementy w niskociśnieniowy zestaw pneumatyczny;

• Podnieść ciężar przy pomocy zestawu poduszek niskociśnieniowy;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą narzędzi i osprzętu.

15. Ratowniczy sprzęt mechaniczny.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje sprzętu mechanicznego;

• Wskazać przeznaczenie pilarek łańcuchowych, przecinarek tarczowych, młotów udarowych i wyciągarek;

• Wymienić zasady bhp podczas przygotowania do pracy i eksploatacji sprzętu mechanicznego;

• Wymienić i pokazać podzespoły pilarek łańcuchowych;

• Podać wymagania eksploatacyjne pilarek łańcuchowych;

• Sprawdzić pilarkę łańcuchową przed pracą;

• Przygotować pilarkę łańcuchową do pracy;

• Wyjaśnić technikę przerzynki drzewa leżącego;

• Przeciąć leżące drzewo;

• Wymienić i pokazać podzespoły przecinarek tarczowych;

• Podać wymagania eksploatacyjne przecinarek tarczowych;

• Sprawdzić przecinarkę tarczową przed pracą;

• Przygotować przecinarkę tarczową do pracy;

• Wykonać ciecie przecinarką tarczową;

• Wskazać przeznaczenie młotów udarowych i młotów udarowo - obrotowych;

• Wymienić i pokazać podzespoły młotów udarowych i młotów udarowo - obrotowych;

• Wyjaśnić technikę pracy młotem udarowym i młotem udarowo - obrotowym;

• Przygotować młot udarowo - obrotowy do pracy;

• Wykonać pracę młotem udarowo - obrotowym;

• Wskazać przeznaczenie wyciągarek samochodowych i ręcznych;

• Podać parametry wyciągarek samochodowych i ręcznych;

• Wyjaśnić zastosowanie lin, zawiesi i zbloczy;

• Przygotować wyciągarkę samochodową i ręczną do pracy;

• Wyjaśnić techniki pracy wyciągarką samochodową i ręczną;

• Obsłużyć wyciągarkę samochodową i ręczną;

• Wykonać czynności obsługowe po zakończeniu pracy pilarką łańcuchową, przecinarką tarczową, młotem udarowo - obrotowym;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą sprzętu mechanicznego.

16 Podręczny sprzęt burzący.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje podręcznego sprzętu burzącego;

• Wskazać przeznaczenie bosaka, topora ratowniczego ciężkiego, kilofa, inopuru, nożyc ręcznych;

• Wymienić zasady bhp podczas pracy podręcznym sprzętem burzącym;

• Dobrać sprzęt burzący do zdarzenia;

• Wykonać pracę bosakiem, kilofem, inopurem, ciężkim toporem ratowniczym itp.;

• Przeciąć nożycami pręt stalowy;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą podręcznego sprzętu burzącego.

17. Pojazdy pożarnicze.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić pojęcie pojazd pożarniczy;

• Dokonać podziału pojazdów pożarniczych;

• Przyporządkować pojazd pożarniczy do odpowiedniej kategorii;

• Wskazać przeznaczenie pojazdów pożarniczych;

• Wymienić parametry pojazdów pożarniczych na podstawie ich oznakowania;

• Wyliczyć rodzaje przyczep pożarniczych;

• Wskazać przeznaczenie przyczep pożarniczych.

18. Sprzęt do ograniczania i usuwania rozlewisk i substancji niebezpiecznych dla środowiska.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Dokonać podziału sprzętu do ograniczania i usuwania rozlewisk olejowych;

• Wyliczyć rodzaje zapór przeciwolejowych;

• Wskazać przeznaczenie różnych typów zapór przeciwolejowych;

• Wymienić i pokazać elementy składowe w różnych typach zapór przeciwolejowych;

• Wymienić zasady bhp podczas montażu i przygotowania do pracy zapór przeciwolejowych;

• Przygotować zapory do pracy;

• Przygotować zapory do przechowywania;

• Przeprowadzić konserwację bieżącą zapór przeciwolejowych;

• Wyliczyć sprzęt do usuwania substancji niebezpiecznych;

• Wskazać przeznaczenie pomp turbinowych i pomp zbierających;

• Wymienić zasady bhp podczas pracy pompą zbierającą;

• Przygotować pompę zbierającą do pracy;

• Uruchomić pompę zbierającą i wykonać pompowanie.

19. Przyrządy pomiarowe.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje przyrządów pomiarowych;

• Wskazać przeznaczenie przyrządów pomiarowych;

• Wymienić i rozróżnić przyrządy wykrywające podwyższoną temperaturę;

• Omówić przygotowanie do pracy przyrządów wykrywających podwyższona temperaturę;

• Wymienić i rozróżnić przyrządy mierzące stężenie tlenu;

• Omówić przygotowanie do pracy przyrządów mierzących stężenie tlenu;

• Wymienić i rozróżnić przyrządy mierzące stężenie wybuchowe;

• Omówić przygotowanie do pracy przyrządów mierzących stężenie wybuchowe.

TAKTYKA DZIAŁAŃ GAŚNICZYCH

1. Proces spalania.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wymienić czynniki niezbędne do rozpoczęcia procesu spalania;

• wyjaśnić na przykładzie zjawisko spalania płomieniowego;

• wyjaśnić na przykładzie zjawisko spalania bezpłomieniowego;

• rozróżnić spalanie bezpłomieniowe, tlenie i żarzenie;

• omówić przebieg spalania wybranych ciał stałych, cieczy i gazów;

• wykazać znaczenie dolnej i górnej granicy palności / wybuchowości gazów.

2. Pożar i jego rozwój.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• zdefiniować pożar;

• dokonać podziału pożarów ze względu na wielkość;

• określić wielkość pożaru na podstawie użytych prądów gaśniczych;

• rozróżnić pożary wewnętrzne i zewnętrzne;

• narysować schemat strefowego modelu pożaru;

• scharakteryzować strefę spalania, konwekcyjną, podsufitową (zadymienia) i oddziaływania promieniowania cieplnego;

• wyliczyć zagrożenia dla ratowników w strefie zadymienia;

• wymienić i scharakteryzować fazy rozwoju pożaru wewnętrznego;

• wyjaśnić zjawisko rozgorzenia;

• wyliczyć oznaki ryzyka wystąpienia zjawiska wstecznego ciągu płomieni;

• wyjaśnić zjawisko wstecznego ciągu płomieni;

• wskazać warunki zaistnienia zjawisk wykipienia i wyrzutu.

3. Teren pożaru i teren akcji.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wyjaśnić pojęcie - teren pożaru;

• wymienić i omówić elementy terenu pożaru;

• wyjaśnić pojecie - teren akcji;

• rozróżnić teren pożaru i teren akcji;

• narysować teren akcji z podziałem na pozycje;

• wyliczyć i scharakteryzować pozycje terenu akcji;

• nazwać i omówić stanowiska bojowe.

4. Formy działań taktycznych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wyjaśnić pojęcia - lokalizacja pożaru i likwidacja pożaru;

• zdefiniować natarcie;

• rozróżnić natarcie wewnętrzne, zewnętrzne i skoncentrowane;

• zdefiniować obronę;

• rozróżnić obronę bliższą i obronę dalszą;

• wyjaśnić pojęcie - działania połączone;

• rozróżnić i omówić szyki - frontalny, oskrzydlający i okrążający.

5. Organizacja pododdziałów pożarniczych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• rozróżnić pojęcia - rota, zastęp i sekcja;

• omówić fazy rozwinięcia bojowego;

• wymienić czynności funkcyjnych w rocie i zastępie;

• odczytać oznakowanie funkcyjnych w rocie i zastępie;

• podać przykłady zadań taktycznych wykonywanych przez zastępy gaśnicze;

• wymienić czynności ratowników po wydaniu komend;

• wykonać zadania funkcyjnych w rocie i zastępie po wydaniu komend;

• wyjaśnić zadania zastępów specjalnych;

• wskazać rodzaje i zadania specjalistycznych grup ratowniczych.

6. Gotowość bojowa i alarm bojowy.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• zdefiniować pojęcie gotowości bojowej;

• omówić utrzymanie gotowości bojowej;

• wyjaśnić stan podwyższonej gotowości operacyjnej;

• rozróżnić stopnie podwyższonej gotowości operacyjnej;

• omówić przebieg zmiany służby w straży pożarnej;

• wymienić sposoby ogłoszenia alarmu bojowego;

• wymienić zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu bojowego;

• skorzystać z ześlizgu;

• zająć miejsce w samochodzie pożarniczym w zależności od pełnionej funkcji;

• wyliczyć zadania roty i zastępu po ogłoszeniu alarmu i podczas jazdy na miejsce akcji.

7. Rozpoznanie pożaru.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• zdefiniować rozpoznanie;

• scharakteryzować rozpoznanie wstępne, szczegółowe i bojem;

• wyliczyć rodzaje rozpoznania;

• omówić rozpoznanie wodne i ogniowe;

• wyjaśnić pojecie - patrol rozpoznania;

• dobrać wyposażenie niezbędne do przeprowadzenia rozpoznania ogniowego;

• dobrać wyposażenie niezbędne do przeprowadzenia rozpoznania wodnego;

• wymienić zasady obowiązujące przy przeprowadzaniu rozpoznania;

• przeprowadzić rozpoznanie wodne;

• wskazać źródła informacji o pożarze;

• złożyć meldunek z rozpoznania.

8. Stanowiska gaśnicze.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wyliczyć rodzaje stanowisk gaśniczych;

• rozróżnić stanowiska gaśnicze zewnętrzne i wewnętrzne;

• podać przykłady stałych i ruchomych stanowisk gaśniczych;

• sklasyfikować i omówić stanowiska gaśnicze ze względu na położenie;

• wymienić rodzaje linii wężowych;

• zbudować linię ssawną, zasilającą, główną, gaśniczą;

• zbudować linie wężowe przez torowisko, rów, przeszkodę pionową;

• zbudować linie wężowe po klatce schodowej i elewacji budynku;

• wymienić zadania prądownika;

• przyjąć pozycje prądownika;

• ustawić, zabezpieczyć i obsłużyć rozdzielacz;

• przedstawić zasady budowania stanowiska wodnego.

9. Techniki gaszenia pożarów.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wyliczyć rodzaje prądów gaśniczych;

• dobrać rodzaj prądu gaśniczego do pożaru;

• wymienić i scharakteryzować techniki podawania środków gaśniczych;

• omówić zasady operowania prądami gaśniczymi wody, piany i proszku;

• podać prądy gaśnicze wody i piany;

• omówić zasady operowania prądami gaśniczymi w utrudnionych warunkach;

• wymienić zasady bezpieczeństwa i zagrożenia podczas otwierania pomieszczeń objętych pożarem;

• otworzyć drzwi do pomieszczeń objętych pożarem;

• wymienić zasady bezpieczeństwa i zagrożenia podczas wykonywania przejść do pomieszczeń objętych pożarem;

• wykonać przejścia do pomieszczeń objętych pożarem;

• podać przykłady zagrożeń dla ratownika podczas prowadzenia działań gaśniczych w utrudnionych warunkach;

• wymienić sposoby oddymiania pomieszczeń;

• dobrać sposób oddymiania dla pomieszczenia objętego pożarem;

• oddymić pomieszczenie przez wentylację grawitacyjną;

• wymienić zasady przeprowadzania wentylacji nadciśnieniowej i podciśnieniowej;

• zabezpieczyć teren akcji.

10. Łączność w akcji ratowniczo - gaśniczej.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wymienić techniki łączności;

• podać przykłady zastosowania technik łączności;

• wymienić zasady prowadzenia korespondencji radiowej;

• przeprowadzić korespondencję radiową;

• uzgodnić znaki linką ratowniczą;

• wydać i odebrać znaki linką ratowniczą;

• wydać i odebrać polecenia z zastosowaniem znaków gestowych, dźwiękowych i świetlnych.

11. Dostarczanie wody na duże odległości.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• wymienić systemy dostarczania wody;

• wskazać wady i zalety przetłaczania;

• wskazać wady i zalety przepompowywania;

• rozróżnić przetłaczanie i przepompowywanie;

• omówić system dowożenia wody;

• podać warunki sprawnego dostarczania wody na duże odległości;

• dobrać system dostarczania wody do warunków pożaru;

• przygotować punkty odbioru i poboru wody;

• utrzymać łączność między stanowiskami odbioru i poboru wody.

12. Ewakuacja i ratownictwo podczas pożaru.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Rozróżnić pojęcia - ewakuacja i ratownictwo;

• Podać przykłady zachowania się osób zagrożonych;

• Wymienić sposoby ewakuacji pojedynczych osób z niższych i wyższych kondygnacji;

• Omówić przebieg ewakuacji zbiorowej;

• Przeprowadzić ewakuację grupy osób;

• Przygotować miejsce pobytu dla osób ewakuowanych;

• Wskazać zasady ewakuacji zwierząt domowych i hodowlanych;

• Wymienić i omówić systemy ewakuacji mienia ruchomego.

13. Pożary w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, inwentarskich

i na terenach wojskowych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Podać przykłady obiektów mieszkalnych, użyteczności publicznej i inwentarskich;

• Omówić przebieg pożarów w obiektach mieszkalnych;

• Scharakteryzować pożary ukryte;

• Omówić przebieg pożarów w obiektach użyteczności publicznej;

• Omówić przebieg pożarów w obiektach inwentarskich;

• Omówić przebieg pożarów na terenach wojskowych (magazyny amunicji, MPS itp.);

• Wymienić zagrożenia dla ratownika podczas pożarów w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, inwentarskich i na terenach wojskowych;

• Przeprowadzić rozpoznanie pożaru w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, inwentarskich i na terenach wojskowych;

• Przeprowadzić działania ratowniczo - gaśnicze w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, inwentarskich i na terenach wojskowych;

14. Pożary lasów, torfowisk i upraw rolnych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje pożarów lasów;

• Scharakteryzować pożary podpowierzchniowe, przyziemne i całkowite drzewostanów;

• Podać przykłady zagrożeń dla ratowników podczas pożarów lasów;

• Podać przykłady zagrożeń dla ratowników podczas pożarów na terenach poligonowych;

• Przedstawić zasady przeprowadzania rozpoznania pożaru lasu;

• Omówić sposoby prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych w lasach i na terenach poligonowych;

• Omówić sposoby gaszenia pożarów płodów rolnych;

• Przeprowadzić działania ratowniczo - gaśnicze podczas pożaru lasu;

15. Pożary w transporcie drogowym i szynowym.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić cechy charakterystyczne pożarów w transporcie drogowym i szynowym;

• Podać przykłady zagrożenia dla ratowników podczas pożarów w transporcie drogowym i szynowym;

• Przedstawić zasady przeprowadzania rozpoznania pożarów w transporcie;

• Omówić sposoby gaszenia pożarów w transporcie drogowym i szynowym;

• Przeprowadzić działania ratowniczo - gaśnicze podczas pożaru w transporcie drogowym.

16. Zakończenie akcji gaśniczej.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić pojecie - posterunek pogorzeliskowy;

• Wyliczyć obowiązki pogorzeliskowego;

• Omówić zasady zabezpieczenia miejsca pożaru;

• Wymienić zasady obowiązujące przy zwijaniu sprzętu;

• Wymienić czynności roty i zastępu po powrocie do strażnicy.

TAKTYKA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH

1. Podstawy działań ratowniczych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć podmioty ratownicze funkcjonujące poza jednostkami ochrony przeciwpożarowej;

• Wymienić zadania jednostek Państwowej Straży Pożarnej w zakresie ratownictwa;

• Rozróżnić pojęcia - akcja ratownicza i działania ratownicze.

2. Ratownictwo w transporcie drogowym.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić elementy nośne w pojazdach samochodowych;

• Wyliczyć elementy konstrukcyjne w pojazdach samochodowych;

• Wymienić rodzaje instalacji zasilających pojazdy samochodowe;

• Podać przykłady zagrożeń wynikających z instalacji zasilającej;

• Wskazać sprzęt i akcesoria do znakowania terenu działań;

• Oznakować teren działań;

• Podać przykłady zabezpieczenia miejsca zdarzenia;

• Zabezpieczyć miejsce zdarzenia;

• Przygotować pole składowania narzędzi ratowniczych;

• Wykonać stabilizację pojazdu samochodowego;

• Wskazać miejsca cięcia, rozpierania i odginania w pojeździe samochodowym;

• Przedstawić zasady uwalniania i wydobywania osób poszkodowanych

• z pojazdu;

• Wymienić i omówić sposoby uwalniania i wydobywania osób poszkodowanych z uszkodzonych pojazdów;

• Wykonać dostęp do osób uwięzionych w pojazdach samochodowych;

• Wykonać zabezpieczenie poszkodowanych i ratowników podczas prowadzenia działań ratowniczych.

3. Ratownictwo w transporcie szynowym.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić elementy nośne w pojazdach szynowych;

• Wyliczyć elementy konstrukcyjne w pojazdach szynowych;

• Wymienić rodzaje instalacji zasilających pojazdy szynowe;

• Podać przykłady zagrożeń wynikających z rodzaju instalacji zasilającej;

• Wyszczególnić przykłady zagrożeń występujących w transporcie szynowym;

• Rozróżnić znaki bezpieczeństwa używane w kolejnictwie;

• Oznakować teren działań;

• Podać przykłady zabezpieczenia miejsca zdarzenia;

• Zabezpieczyć miejsce zdarzenia;

• Przygotować pole składowania narzędzi ratowniczych;

• Wykonać stabilizację pojazdu szynowego;

• Wskazać miejsca cięcia, rozpierania i odginania w pojeździe szynowym;

• Wykonać dostęp do osób uwięzionych w pojazdach szynowych;

• Wymienić i omówić techniki prowadzenia działań ratowniczych w tunelach, na wiaduktach i nasypach;

• Wymienić sposoby zabezpieczania poszkodowanych i ratowników podczas prowadzenia działań ratowniczych.

4. Ratownictwo chemiczno-ekologiczne.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Scharakteryzować zasady, ługi, kwasy i sole;

• Omówić właściwości związków ropopochodnych;

• Wymienić zasady ostrzegania i alarmowania zagrożonej ludności;

• Podać zasady podziału terenu akcji na strefy;

• Wskazać zasady oznakowania terenu akcji;

• Oznakować i zabezpieczyć teren akcji;

• Wyliczyć i omówić zasady ograniczania rozprzestrzeniania się wycieków i emisji;

• Wyjaśnić pojęcie dekontaminacja wstępna;

• Zbudować stanowisko do dekontaminacji;

• Przygotować ratownika do wyjścia ze strefy;

• Wymienić i omówić zasady ograniczania rozlewów olejowych;

• Wykonać obwałowanie rozlewu;

• Sprawić zaporę przeciwolejową;

• Wyjaśnić zastosowanie sorbentów i neutralizatorów.

5. Działania ratownicze podczas awarii i katastrof budowlanych.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić i omówić rodzaje zagruzowań;

• Podać przykłady zagrożeń towarzyszących awariom i katastrofom budowlanym;

• Wymienić sposoby zabezpieczania instalacji w budynkach;

• Oznakować teren działań;

• Wyliczyć zagrożenia wynikające z utraty stabilności konstrukcji budowlanych;

• Wykonać prace pomocnicze przy zabezpieczaniu, rozbiórkach i wyburzeniach.

6. Działania ratownicze podczas powodzi

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyliczyć rodzaje powodzi;

• Podać przykłady zagrożeń występujących podczas powodzi;

• Wymienić i omówić sposoby zabezpieczania zagrożonych obiektów;

• Wskazać techniki układania worków z piaskiem podczas zabezpieczania obiektów;

• Wskazać przykłady zabezpieczenia poszkodowanych i ratowników podczas powodzi;

• Omówić zasady obowiązujące podczas ewakuacji ludzi, zwierząt i mienia z terenów zagrożonych;

• Przedstawić zasady wypompowywania wody z piwnic, studni i dużych rozlewisk;

• Przeprowadzić wypompowywanie wody z piwnicy.

7. Działania ratownicze podczas innych miejscowych zagrożeń.

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić pojęcie - inne miejscowe zagrożenie;

• Podać przykłady miejscowych zagrożeń;

• Wymienić zasady postępowania podczas uszkodzenia sieci wodno - kanalizacyjnej;

• Wymienić zasady postępowania przy zerwanych liniach energetycznych;

• Podać przykłady zagrożeń występujących po zerwaniu linii energetycznych;

• Wyliczyć zasady przemieszczania się po zamarzniętym akwenie wodnym;

• Przemieścić się po zamarzniętym akwenie wodnym;

• Omówić działania ratownicze w przypadku załamania się lodu pod człowiekiem / zwierzęciem;

• Wskazać zasady postępowania podczas silnych wiatrów i intensywnych opadów śniegu.

ORGANIZACYJNO - PRAWNE PODSTAWY SŁUŻBY W PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ.

1. Organizacja ochrony przeciwpożarowej w Polsce

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić akty prawne regulujące organizację ochrony przeciwpożarowej w Polsce;

• Omówić zadania ochrony przeciwpożarowej;

• Wymienić jednostki organizacyjne ochrony przeciwpożarowej;

• Wskazać akty prawne regulujące działanie Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego oraz systemu ratowniczego w resorcie obrony narodowej;

• Wymienić i scharakteryzować zadania Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego;

2. Organizacja i zadania Państwowej Straży Pożarnej

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić zadania Państwowej Straży Pożarnej;

• Wymienić jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej;

• Wyliczyć jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej;

• Omówić strukturę organizacyjną komendy powiatowej Państwowej Straży Pożarnej;

• Wymienić zadania komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej.

3. Służba w Państwowej Straży Pożarnej

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić prawa i obowiązki strażaka;

• Rozróżnić rozkład czasu służby;

• Omówić odpowiedzialność dyscyplinarną;

• Omówić odpowiedzialność materialną.

4. Służba wewnętrzna

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Rozróżnić stopnie służbowe;

• Wyjaśnić zależności służbowe w Państwowej Straży Pożarnej;

• Omówić zasady wydawania i wykonywania rozkazów;

• Przedstawić drogę postępowania z dokumentami służbowymi;

• Sporządzić raport służbowy, meldunek i zażalenie;

• Wyliczyć terminy postępowania służbowego;

• Sformułować zasady przekazania i przyjęcia służby wewnętrznej;

• Wymienić obowiązki dyżurnego;

• Wskazać zasady postępowania podczas uroczystości pożarniczych i religijnych;

• Przyjąć postawę zasadniczą i swobodną;

• Oddać honory starszym stopniem i przełożonym;

• Wystąpić z szyku;

• Zająć miejsce w szyku.

5. Umundurowanie strażaków

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyszczególnić rodzaje umundurowania strażaka;

• Wymienić zasady przyznawania sortów mundurowych;

• Dobrać umundurowanie do okoliczności.

6. Etyka i obyczaje strażaków Państwowej Straży Pożarnej

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić znaczenie ślubowania;

• Przytoczyć rotę ślubowania;

• Wymienić powinności moralne strażaka wobec państwa;

• Omówić obyczaje występujące w służbie pożarniczej.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH

1. Technika pracy umysłowej

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Sporządzić notatkę z filmu bądź wycieczki;

• Wyliczyć zasady higieny pracy umysłowej;

• Przedstawić zasady organizacji miejsca pracy.

2. Strażak w służbie

Przystępujący do egzaminu powinien umieć::

• Wymienić przykłady potencjalnych i rzeczywistych zagrożeń w służbie;

• Wyliczyć cechy psychofizyczne niezbędne w pracy strażaka;

• Omówić cechy osobowości „dobrego” strażaka.

3. Sytuacje trudne w działaniach ratowniczych

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wskazać różnice między sytuacją normalną i sytuacją trudną;

• Wymienić i omówić rodzaje sytuacji trudnych;

• Określić wpływ sytuacji trudnych na funkcjonowanie człowieka;

• Podać przykłady możliwych zachowań w sytuacji wypadku drogowego

• z ofiarami;

• Wyliczyć przyczyny gromadzenia się ludzi na miejscu zdarzenia;

• Wymienić przyczyny powstawania paniki.

4. Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić pojęcie stresu;

• Rozróżnić stres chroniczny i stres ostry;

• Wymienić źródła stresu w służbie;

• Wskazać przykłady objawów stresu;

• Wyjaśnić pojęcie - ofiara;

• Podać przykłady sposobów radzenia sobie ze stresem;

• Wskazać dostępne formy pomocy psychologicznej w straży pożarnej;

• Omówić cele wsparcia psychologicznego;

• Wskazać konsekwencje stosowania patologicznych form radzenia sobie ze stresem.

5. Komunikacja interpersonalna

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Omówić proces komunikowania się;

• Rozróżnić komunikację werbalną i komunikację niewerbalną;

• Podać przykłady niewerbalnego przekazywania informacji;

• Przytoczyć przykłady źródeł nieporozumień ze strony nadawcy i odbiorcy;

• Podać przykłady barier utrudniających komunikowanie się w służbie;

• Wyjaśnić pojęcie - skuteczne porozumiewanie się;

• Omówić sposoby skutecznego porozumiewania się.

• Sporządzić notatkę z filmu bądź wycieczki;

• Wyliczyć zasady higieny pracy umysłowej;

• Przedstawić zasady organizacji miejsca pracy.

6. Strażak w służbie

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić przykłady potencjalnych i rzeczywistych zagrożeń w służbie;

• Wyliczyć cechy psychofizyczne niezbędne w pracy strażaka;

• Omówić cechy osobowości „dobrego” strażaka.

7. Sytuacje trudne w działaniach ratowniczych

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wskazać różnice między sytuacją normalną i sytuacją trudną;

• Wymienić i omówić rodzaje sytuacji trudnych;

• Określić wpływ sytuacji trudnych na funkcjonowanie człowieka;

• Podać przykłady możliwych zachowań w sytuacji wypadku drogowego z ofiarami;

• Wyliczyć przyczyny gromadzenia się ludzi na miejscu zdarzenia;

• Wymienić przyczyny powstawania paniki.

8. Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wyjaśnić pojęcie stresu;

• Rozróżnić stres chroniczny i stres ostry;

• Wymienić źródła stresu w służbie;

• Wskazać przykłady objawów stresu;

• Wyjaśnić pojęcie - ofiara;

• Podać przykłady sposobów radzenia sobie ze stresem;

• Wskazać dostępne formy pomocy psychologicznej w straży pożarnej;

• Omówić cele wsparcia psychologicznego;

• Wskazać konsekwencje stosowania patologicznych form radzenia sobie ze stresem.

9. Komunikacja interpersonalna

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Omówić proces komunikowania się;

• Rozróżnić komunikację werbalną i komunikację niewerbalną;

• Podać przykłady niewerbalnego przekazywania informacji;

• Przytoczyć przykłady źródeł nieporozumień ze strony nadawcy i odbiorcy;

• Podać przykłady barier utrudniających komunikowanie się w służbie;

• Wyjaśnić pojęcie - skuteczne porozumiewanie się;

• Omówić sposoby skutecznego porozumiewania się.

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

1. Regulacje prawne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w służbie

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić akty prawne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy;

• Wymienić zagadnienia z zakresu bhp z działu X „Kodeksu pracy”;

• Wymienić zagadnienia z zakresu bhp z „Ustawy o Państwowej Straży Pożarnej” i „Ustawy o ochronie przeciwpożarowej”;

• Wymienić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

• Wskazać zapisy dotyczące bhp w „Ustawie o Państwowej Straży Pożarnej” oraz w „Ustawie o ochronie przeciwpożarowej”;

• Wymienić zagadnienia z zakresu bhp z „Rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy”;

• Wymienić zagadnienia omówione w rozporządzeniu o warunkach bezpieczeństwa i higieny służby strażaków.

2. Ergonomia w służbie

Przystępujący do egzaminu powinien umieć

• Wymienić zadania ergonomii;

• Wyjaśnić pojęcia: stanowisko pracy, płaszczyzna pracy, pole widzenia;

• Podać przykłady ergonomicznych warunków pracy;

• Wymienić i omówić rodzaje pozycji przy pracy;

• Dobrać pozycję pracy do sprzętu;

• Podać przykłady zagrożeń wynikające z przyjmowania niewłaściwych pozycji przy pracy.

3. Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w służbie

Przystępujący do egzaminu powinien umieć

• Wymienić rodzaje czynników szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych;

• Podać przykłady czynników szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych;

• Rozróżnić czynniki szkodliwe i niebezpieczne;

• Wyjaśnić pojecie mikroklimat środowiska pracy;

• Wymienić źródła hałasu;

• Podać sposoby ograniczania hałasu;

• Podać przykłady zagrożeń dla człowieka, spowodowanych przez hałas w miejscu pracy;

• Wyliczyć rodzaje oświetlenia;

• Podać przykłady zagrożeń dla człowieka spowodowanych przez złe oświetlenie w miejscu pracy;

• Wymienić parametry prądu elektrycznego;

• Podać przykłady zagrożeń dla człowieka spowodowane przez prąd elektryczny;

• Wymienić rodzaje zabezpieczeń przed porażeniem prądem elektrycznym;

• Wyjaśnić pojęcie - napięcie krokowe;

• Rozróżnić promieniowania elektromagnetyczne i jonizujące;

• Podać przykłady urządzeń emitujących promieniowanie;

• Podać przykłady urządzeń emitujących promieniowanie jonizujące;

• Wymienić sposoby zabezpieczeń przed promieniowaniem jonizującym.

4. Wypadki w służbie i choroby zawodowe

Przystępujący do egzaminu powinien umieć

• Wyjaśnić pojęcie - wypadek w służbie;

• Wyliczyć zagrożenia występujące w służbie;

• Podać przykłady wypadków w służbie;

• Wymienić rodzaje odszkodowań z tytułu wypadku w służbie;

• Rozróżnić wypadek i chorobę zawodową;

• Wymienić rodzaje odszkodowań z tytułu choroby zawodowej.

5. Bezpieczeństwo i higiena pracy w strażnicach i wyposażeniu technicznym

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić drogi komunikacyjne w strażnicy;

• Podać zasady bezpiecznego korzystania z dróg komunikacyjnych w strażnicy;

• Rozróżniać znaki bezpieczeństwa;

• Wymienić zasady bezpiecznego korzystania z ześlizgu;

• Omówić system alarmowy w strażnicach;

• Rozróżniać sygnały alarmowe;

• Wymienić czynności zakazane w pomieszczeniach socjalno - bytowych strażnicy;

• Podać wymagania dotyczące warunków wypoczynku przez strażaków

w porze nocnej;

• Wskazać sposoby wentylacji pomieszczeń garażowych;

• Podać zasady bhp przy urządzeniach elektrycznych.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas transportu

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Podać zasady indywidualnego i zespołowego ręcznego przenoszenia materiałów;

• Wymienić sprzęt pomocniczy stosowany przy transporcie materiałów;

• Wymienić zasady transportu przy pomocy narzędzi prostych (np. liny, pasy);

• Podać normy dźwigania ciężarów dla kobiet i mężczyzn;

• Wymienić zasady obowiązujące podczas transportu mechanicznego.

7. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy w szkoleniu pożarniczym

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić rodzaje szkoleń prowadzonych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej;

• Wymienić wymagane rodzaje szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy;

• Podać przykłady zagrożeń występujących podczas szkoleń pożarniczych;

• Wymienić obowiązki uczestników szkolenia w zakresie bezpieczeństwa

i higieny pracy.

8. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy podczas działań ratowniczo-gaśniczych

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Podać przykłady zagrożeń występujących podczas akcji ratowniczo - gaśniczych;

• Wymienić zasady bezpieczeństwa podczas prowadzenia rozpoznania;

• Wyjaśnić znaczenie zabezpieczenia miejsca akcji;

• Przedstawić zasady bhp podczas akcji ratowniczo - gaśniczych;

• Wymienić zasady oznakowania tereny akcji;

• Wyliczyć zasady bezpieczeństwa podczas prowadzenia prac na wysokości;

• Wskazać rodzaje zabezpieczeń stosowanych podczas prowadzenia prac na wysokości;

• Wyjaśnić pojecie - stan wyższej konieczności;

• Podać przykłady sytuacji pozwalających na odstąpienie od przestrzegania przepisów z zakresu bhp.

Należy przewidzieć tematy programu ramowego ujętego w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia
w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

BEZPIECZEŃSTWO BUDYNKÓW

1. Charakterystyka pożarowa materiałów budowlanych

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Rozróżnić materiały palne i niepalne;

• Podać przykłady palnych i niepalnych materiałów budowlanych;

• Wyliczyć stopnie palności materiałów budowlanych;

• Omówić zachowanie się materiałów budowlanych w warunkach pożarowych;

• Wskazać zagrożenia związane ze spalaniem tworzyw sztucznych.

2. Elementy konstrukcyjne budynku

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Rozróżnić pojęcia - obiekt budowlany, budynek, budowla;

• Wymienić rodzaje budynków ze względu na przeznaczenie i sposób użytkowania;

• Dokonać kategoryzacji budynków ze względu na zagrożenie ludzi;

• Wymienić rodzaje budynków ze względu na grupy wysokości;

• Wymienić elementy konstrukcyjne budynku;

• Omówić funkcje elementów konstrukcyjnych budynków;

• Wymienić rodzaje ścian ze względu na ich funkcję w budynku;

• Wskazać wymagania dla dróg ewakuacyjnych.

3. Instalacje użytkowe w budynkach

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Wymienić warunki stosowania instalacji gazowej zasilanej z sieci gazowej;

• Wymienić warunki stosowania instalacji gazowych na gaz płynny

w budynkach;

• Omówić zagrożenia pożarowe związane z instalacjami gazowymi zasilanymi z sieci oraz na gaz płynny;

• Omówić zagrożenia pożarowe związane z instalacjami elektrycznymi;

• Wymienić zagrożenia pożarowe wywołane przez instalacje grzewcze;

• Rozróżnić oznakowania instalacji użytkowych w budynkach;

• Odszukać główny kurek gazowy i przeciwpożarowy wyłącznik prądu

w budynku.

4. Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę i instalacja wodociągowa przeciwpożarowa

Przystępujący do egzaminu powinien umieć:

• Podać przykłady źródeł naturalnego i sztucznego zaopatrzenia w wodę;

• Podać przykłady uzupełniających źródeł wody do celów przeciwpożarowych;

• Wskazać źródła zasilania sieci wodociągowych;

• Wymienić i omówić rodzaje hydrantów zewnętrznych;

• Scharakteryzować hydrant na podstawie tabliczki informacyjnej;

• Odnaleźć hydrant podziemny na podstawie tabliczki informacyjnej;

• Wyjaśnić przeznaczenie dróg pożarowych;

• Wymienić rodzaje budynków wymagające doprowadzenia drogi pożarowej;

• Wymienić i omówić rodzaje hydrantów wewnętrznych;

• Wskazać miejsca zastosowania hydrantów wewnętrznych;

• Uruchomić hydrant wewnętrzny i zewnętrzny.

4

---