Wszystkie wydatki związane z działalnością
Orzecznictwo sądowe daje kilka wskazówek, jak rozumieć kryteria zaliczania wydatków do kosztów podatkowych. Nie oznacza to, niestety, że nie zdarzają się orzeczenia o innej treści.
- Po pierwsze, aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodu, nie jest wymagane faktyczne osiągnięcie przychodu. Koszt bowiem może być poniesiony w celu uzyskania przychodu, który jednak nie wystąpi; ryzyko jest przecież nieusuwalnym elementem działalności gospodarczej (wyrok NSA w Gdańsku z 21 marca 1997 r., I SA/Gd 3280/95).
- Po drugie, organy podatkowe mogą jedynie w ograniczonym stopniu oceniać „celowość” poniesienia kosztu i racjonalność działań podatnika, który poniósł koszt z myślą o osiągnięciu przychodu (wyrok NSA z 23 lipca 2004 r., III SA 949/03). Biznes prowadzą przedsiębiorcy, a nie organy administracji, i to oni wiedzą najlepiej, co w nim może się przydać. Przy czym do kosztów można włączyć nie tylko wydatki niezbędne, ale też po prostu potrzebne, przydatne w działalności gospodarczej. Organ może zdyskwalifikować jako koszt podatkowy jedynie wydatki jawnie nieracjonalne z punktu widzenia maksymalizacji zysku (wyrok NSA z 25 listopada 2004 r., FSK 671/04) np. służące celom prywatnym (wyrok NSA z 5 czerwca 2001 r. III SA 540/00) przedsiębiorcy.
- Po trzecie, związek z przychodem może mieć charakter bezpośredni (jak zakup materiałów potrzebnych do wytworzenia sprzedawanych produktów) lub pośredni (jak koszt oświetlenia hali produkcyjnej czy usług doradczych mających stwierdzić opłacalność wdrażanego projektu).
- Wreszcie do kosztów podatkowych można zaliczyć nawet takie wydatki, które nie mają bezpośredniego związku z jakimkolwiek konkretnym przychodem podatkowym, lecz pozwalają podatnikowi na uzyskanie oszczędności, uniknięcie ciężarów, zachowanie ciągłości funkcjonowania lub płynności finansowej, a nawet zapobieżenie stratom (wyrok WSA w Warszawie z 8 sierpnia 2006 r., III SA/Wa 1447/2006, uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 18 czerwca 2007 r., II FPS 8/2006, wyrok NSA we Wrocławiu z 20 maja 2003 r., I SA/Wr 2854/2000). Przykładowo dotyczyć to może kosztów obsługi prawnej związanej z prowadzonymi sporami sądowymi lub usług nabywanych w związku z poszukiwaniem inwestora.