Różne koncepcje poezji i jej stosunku do tradycji w Polsce lat międzywojennych.
1. Skamandryci (Julian Tuwim, Jan Lechoń, Kazimierz Wierzyński, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz):
Bezprogramowość, w imię swobody artystycznej rezygnowali z krępowania twórczości przez z góry zakreślone ramy. Poczucie więzi z przeszłością, aprobata współczesności, chęć uprozaicznienia poezji, poczucie odpowiedzialności za pracę poetycką, kult talentu - to, wbrew bezprogramowości, elementy programu. Skamandryci wychodzili naprzeciw teraźniejszości, zaczęli z góry atakować wzorce poezji romantycznej i młodopolskiej jako anachronistyczne. W imię teraźniejszości pragnęli pisać wiersze zanurzone w codzienności i w problemach zwykłych ludzi, a to było obce tamtym epokom. Jednakże epoki te stanowiły fundament tradycji literackiej, a więc Skamandryci wybrali drogę kompromisu z tradycją.
2. Futuryzm (Aleksander Wat, Anatol Stern, Stanisław Młodożeniec, Bruno Jasieński):
Zrywają z przeszłością i tradycją narodową, wierzą w maszynę i GGA gąsiora, chcę powyrzucać "mumie Mickiewiczów" i skończyć z ortografią. Manifestem jest "But w butonierce" Bruno Jasieńskiego. Język pozbawiony jest szablonów, nieharmonijny, tworzony przez artystę. Prowokacyjny stosunek do ładu i porządku.
3. Awangarda krakowska (Tadeusz Peiper, Julian Przyboś, Jalu Kurek):
Tematem poezji staje się 3M (miasto, masa, maszyna). Kreatywna rola poety, miał kształtować odbiorcę. Wiersz metaforyczny, krótki, zwięzły i logiczny. Dla intelektualistów, zrywają z tradycją.
4. Awangarda lubelska (Józef Czechowicz):
Tematy: śmierć, wojna, kryzys cywilizacji, choć także tradycyjne, np.: wieś, pejzaże, uczucia. Zamiłowanie do metafory. Czechowicz głosi muzyczną poezję snu, skojarzeń i miazgi psychicznej.
5. Żagary (Czesław Miłosz, Tadeusz Bujnicki, Jarosław Rymkiewicz):
Sprzeciw indywidualizmowi i jednostce. Żagaryści głosili katastrofizm - czyli przeczucie zagłady świata i kresu istnienia ludzkiego. Poeci wracali do romantyzmu i symbolizmu, więc korzystali z tradycji.
6. Kwadryga (Stanisław Dobrowolski, Konstanty Ildefons Gałczyński, Lucjan Szenwald):
Uspołecznienie poezji - literatura komunikatywna i zaangażowana, związana z pracą i życiem prostych ludzi. Wzorowali się nieco na Skamandrytach.
7. Leopold Staff:
Kontynuuje swoją twórczość, jest poetą klasycznym, otwartym na tradycję.
8. Poeci "trzech salw" (Władysław Broniewski, Witold Wandurski, Ryszard Stande):
Wzorce dla swej poezji znajdował w romantyzmie, uważając, że współczesność wymaga postawy heroicznej i prometejskich. Poezja ma porywać do walki. Umiłowanie kultury, ziemi, mowy ojczystej.
9. Bolesław Leśmian:
Powrót do natury, poszukiwanie człowieka pierwotnego. Sięganie do folkloru. Fascynacja śmiercią i brzydotą. Był przeciwnikiem tematyki aktualnej opiewającej współczesność i przeżycia zbiorowe. Jego utwory mogą przypominać utwory symbolistów.