System medialny w ujęciu teoretycznym
3 sposoby postrzegania problematyki psm
Politologiczny - relacje między systemem politycznym i a mediami masowymi
system autorytarny - instrumentalne traktowanie mediów masowych przez elity rządzące. Głównym narzędziem kontroli jest cenzura prewencyjna oraz manipulacja.
System demokratyczny - pluralizm mediów, regulatorem jest prawo tworzone przez organa władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Wolność mediów i wysoka etyka zawodowa.
4 wymiary związków struktur politycznych i medialnych
stopień kontroli i nadzoru państwa na mediami masowymi
stopień powiązania mediów z partiami politycznymi
stopień integracji mediów masowych z elitami politycznymi
stopień legitymizacji instytucji medialnych
Rynkowy - rynkowy charakter relacji między środkami masowego komunikowania a otoczeniem
Strukturalny - potrzeba większego wnikania w strukturę systemu medialnego.
System medialny (Dobek-Ostrowska) zbór układów strukturalnych i finansowych, limitowanych przez specyficzne, prawne i instytucjonalne czynniki, które obejmują problem własności, dostępu do mediów, kontroli środków przekazu i politycznych ograniczeń.
Wg D-O system medialny to system medialny + otoczenie systemu medialnego
System medialny obejmuje:
system prasowy
system radiowy
system telewizyjny
nowe media
telematykę, czyli nową technologię informatyczną, zespalającą dorobek informatyki i telekomunikacji
Otoczenie systemu medialnego;
publiczność
zleceniodawców
agencje reklamowe
agencje informacyjne
agencje PR
dystrybutorów
producentów
instytucje reglamentujące
Dwa podstawowe rynki (D-O):
Pierwotny - relacje pomiędzy systemem medialnym a publicznością środków masowego przekazu i rynkiem reklamy
Wtórny - powiązania mediów z rynkiem producentów i dystrybutorów oraz z instytucjami publicznymi powołanymi do kontroli
Struktura systemu komunikowania masowego (M. Mrozowski)
instytucje nadawcze (media komercyjne, publiczne i niekomercyjene)
instytcuje medialne (nie wprowadzają przekazów masowych, ale wywiwerają wpływ na proces komunikowania masowego):
instytucje regulujące
instytucje samoregulujące
instytucje dostawcze
instytucje wspomagające
instytucje dystrybujące
4 Szczeble organizacji systemu komunikowania masowego (Mrozowski)
media ogólnokrajowe
media regionalne
media lokalne
media środowiskowe
Występujące na wszystkich poziomach i instytucje nadawcze tworzą rozwinięty system medialny.
Dwie koncepcje systemu medialnego
- sesnu stricto -
wszystkie media masowe (instytucje nadawcze) legalnie działające w danym państwie w poparciu o regulacje prawne, zasady orgaanizacyjne i normy etyczne, okreslające ich miejsce i rolę wewnątrz tego sytemu
- sensu largo -
media masowe (będące jądrem tego systemu), jak i instytucje medialne (tworzące otoczenie jądra), powiązane wzajemnie różnymi zależnościami funkcjonalnymi, których cłość tworzy mechanizm funkcjonowania tego systemu
globalny system medialny - twórcami są ponadnarodowe koncerny medialne, narzucające standardy programowe czy technologiczne i budujace w ten sposób ogólnoświatowy rynek mediów masowych
Ewolucja polskich środków komunikowania masowego po 1989 roku
Po 1989 roku:
upadek socjalizmu
gospodarka wolnorynkowa
modernizacja sytemu politycznego oraz norm prawnych
likwidacja cenzury
nowe kodeksy etyczne
powstanie KRRIT
wymiana pokoleniowa w środowisku dziennikarskim
zjawisko koncentracji
ważne są czynniki ekonomiczne
pojawienie się Internetu
dynamiczny rozwój prasy kolorowej (rozrywkwej)
komercjalizacja mediów publicznych
zanik mediów lokalnych
3. Współczesny rynek dzienników ogólnokrajowych w Polsce
Podział ze względu na zawartość merytoryczną
dzienniki ogólnoinformacyjne ( 8 tytułów)
dzienniki specjalistyczne ( 9 tytułów)
Podział ze względu na prezentowane w nich typy dziennikarstwa
Dzienniki prestiżowe
Dzienniki sensacyjne (tabloidowe)
Dzienniki ekonomiczne
Dzienniki sporotwe
Dzienniki ogłoszeniowe
Dzienniki o wyraźnym profilu politycznyn
Podział ze względu na kolportaż
bezpłatne
płatne
NAKŁADY (sprzedane)
Fakt - 439 652 (Axel Springer)
Gazeta Wyborcza - 343 033 (Agora)
Polska ( 8 dzienników regionalnych, Polska Presse) - 276 411
Super Express (Murator) - 186 087
Rzeczpospolita (Presspublica) - 145 784
Metro - 407 871
Echo Miasta - 318 821
Najważniejsze polskie wydawnictwa prasowe
Polskie - Agora i Murator
Niemieckie- Axel Sringer Polska, Polska Presse
Mieszane - Presspublica
Wpływy reklamowe największych polskich wydawców dzienników ogólnokrajowych w 2008 roku
Agora SA - 1,02 mld
Axel Springer Polsak - 650 mln
Polska Presse - 236 mln
Murator - 207 mln
Presspublica - 181 mln
Zabiegi pozwalające zwiększyć dochody z reklam
kampanie wizerunkowe dziennika
promowanie wybranej części gazety
publikowanie dodatków
dodawanie gadżetów
Czytelnictwo dzienników w Polsce 2008 rok (TGI)
60% Polaków, czyli ok, 18 mln
z tego 53 % to mężczyźni, kobiety 47%
wykształcenie: 34% średnie, 27% wyższe i zawodowe, 12% podstawowe
najbardziej aktywna grupa w wieku 50-59 lat, najmniej 15-19 lat
37% z miast powyżej 100 tyś, 33% ze wsi, 30% miasta 0d 10 do 100 tyś
4. Prasa informacyjno publicystyczna
Wydawnictwo RSW Prasa- Książka- Ruch
Powstało w 1973 roku.
„Gazeta Wyborcza”
- początek wiąże się z Obradami Okrągłego Stołu 17 kwietnia 1989 roku. Lech Włęsa wyznaczył na szefa gazety Adama Michnika (wspomagali go H. Łuczywo, E. Skalski)
- Wydawcą została spółka Agora (członkowie: Z. Bujak, A. Paszyński, A. Wajda)
Zespół dziennikarski kształotwał się w trzech etapach: trzon stanowili dziennikarze prasy konspiracyjnej, druga grupa to dziennikarze, którzy przeszli do Wyborczej z Tygodnika Solidarność oraz osoby z otwartej rekrutacji
Pierwszy numer ukazał się 8 maja 1989 roku. Pierwszy nakład - 80 tysięcy. Rok 2006 ok. 450 tyś.
1992 roku dokonano podziału spółki na dwa podmioty - Agorę Gazetę i Agorę Druk.
1999 Agora weszła na giełdę
2001 roku wydawanie „Metra”
2002 rok zakup 12 kolorowych czasopism
2005 rok próba założenia nowej gazety „Nowy Dzień”
Karta Gazety Wyborczej - wewnętrzny dokument, rodzaj kodeksu etycznego
Rzeczpospolita
Pierwszy numer w styczniu 1982 roku. Wydawaca - Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita.
Była źródłem informacji prawnej, pierwsza drukowałe sjemowe i rządowe akty.
2/3 rozpowszechnianow w prenumeracie
1989 premier mazowiecki desygnowała na naczelnego Dariusza Fikusa
W 1990 pomysł prywatyzacji. Powstaje spółka Press Publica ( 1992) w skład wchodzą PPW Rzeczpospolita - 51% i francuska Socpress S.A -49%
Strona francuska przeprowadziła reorganizację pracy w dzienniku.
W 1995 roku storna francuska dokupuje 2% udziałów, a PPW przekształca się w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.
W 1996 51% udziałów PressPubliki odkupiła norweska spółka Orkla Media.
2006 udziały od Orkla kupił Mecom
Po śmierci Fikusa redaktorem naczelnym został Piotr Aleksandrowicz.
Sprzedaż w 2006 - 165 tysięcy
Super Ekspress i Fakt
SW sięga historią do przekształceń w Ekspressie Wiczornym. . Naczelnym został Lindenberg. Od kwietnia 92' wydawany dodatek Super Tydzień.
Od początku SE miał charakter bulwarowy. Sukcesem były konkursy organizowane przez redakcje. W 1994 roku popadł w tarapaty finansowe. Za wykupienie długów sprzedano 30% udziałów szwedzkiej spółce.
Fakt pojawił się 22 października 2003 roku. Wydawaca Axel Springer. AS wydawał także: Pani Domu, Auto Świat, Komputer Świat, Newsweek. Pierwszy naczelny G. Jankowski.
Wiedza o reklamie (mam pół tekstu)
Reklama to element marketingu, którego celem jest bezpośrednie oddziałowywanie na strukturę zakupów.
Telewizja
Pierwsza polska transmisja telewizyjna - 1952
Telewizja publiczna
Lata 1989-1993 okres przejściowy
1 stycznia 1994 - telewizja Polska S.A.
Pierwszy prezes TVP - Wiesław Wlendziak
1994 - 1996 - spór między TVP a rządem
1996 nowym prezesem zostaje Ryszard Miazak
1998 rok prezesem zostaje Robert Kwiatkowski
2003 rok prezesem zostaje Jan Dworak
2006 rok prezes Bronisław Wildstein
Polonia 1
Założona w marcu 1993 roku Polonia 1 była siecią telewizyjną, w skład której wchodziło kilkanaście stacji lokalnych. Tylko jedna z nich miała tymczasowe zezwolenie na nadawanie.
Stacja miała bardzo niejasne powiązania z włoskim inwestorem. Stacja mimo braku koncesji nadal nadawała.
1996 roku wykupiono Polonię 1
Polsat
W 1995 roku ruszyła emisja Telewizji Satelitarnej Polsat. Koncesje przyznano 1993 roku.
W 1993 roku zarejestrowano spółkę akcyjna Polsat. 1 marca 1994 roku oficjalnie przyznano Polsatowi dziewięcioletnią koncesje.
W 1994 roku Universal kupił 20% udziałów.
TVN
Otrzymał koncesję w 1996 roku. Właścicielem była spółka ITI i CME. Początkowo telewizja regionalna, obejmujące tzw. Sieć północną. W 1997 roku Krajowa rada zezwoliła tvn na zakup Telewizji Wisła, co pozwoliło tvn nadać na większym terenie. Wisła i TVN oficjalnie połączyły się w 2004 roku.
Telewizje katolickie
W 1994 roku Krajowa rada przyznała koncesję na nadawanie programów lokalnych telewizji Niepokalanów. Program miał być emitowany na terenie województwa skierniewickiego. Drugi proces koncesyjny rozszerzył zasięg o Łódź, Opole i Kraków. Od 1998 roku TN miała nadajniki naziemne w w sześciu miastach. TN rozwijała się dzieki pomocy Episkopatu Polski USA.
W 1997 roku powstałą spółka producentka Telewizja Familijna, która z czasem wykupiła cześć udziałów TN. TF rozpoczęła produkcję programu TV Puls - telewizji chrześcijańskiej. Puls uruchomiono w 2001 roku. W 2003 roku współwłaścicielem TV Puls został Solorz, który sprzedał udziały franciszkanom, którzy sprzedali je potem amerykańskiej spółce. Postanowiono zmienić charakter programu na bardziej uniwersalny.
W 2001 roku pojawiła się telewizja Niepokalanów II nadawana drogą satelitarną
TV Trwam
W łaścicielem jest fundacja LUX Veritatis. Trwam rozpoczeła działalność w 2003 roku., w tym samym czasie otrzymała koncesję na nadawanie programu satelitarnego.
Kanały satelitarne i platformy cyfrowe
Do 1997 roku 11 kanałów telewizji satleitarnej nadawało po polsu- HBO, Canal +, Discovery, Eurosport, Tylko Muzyka, Planete, Polonia, Polsat 2, RTL 7, Polonia 1, Telewizja Wisła.
Wśród telewizji satelitarnych największym powodzeniem cieszył się Canal + oraz Telewizyjna Korporacja Partycypacyjna.
1998 rok pierwsza polska platforma cyfrowa - Wizja TV
potem Canal + i Cyfrowy Polsat
W 2001 roku Wizja TV i Canal +połączyła się w Cyfrę +
W 2006 roku powstała telewizja N.
Telewizje lokalne i sieci kablowe
W pierwszym procesie koncesyjnym przyznano koncesje na nadawanie około 30 stacjom lokalnym. Część z nic nie zaczęła emitować programu. 6 zawarło porozumienie i stworzyło blok programowy Odra, który zaczął współpracę z Polsatem - TV 4.
W 2004 roku na 9 telewizji lokalnych 4 emitowało program własny.
W 2005 roku powołano spółkę Telewizja Odra, w której skład weszli niektórzy nadawcy lokalni.