Filozofia - nauka zajmująca się ogólnymi rozważaniami na temat istoty i struktury bytu, ludzkiego poznania, zasad wartościowania, miejsca człowieka w świecie i jego poglądu na świat, obejmująca tradycyjnie historię filozofii, teorię poznania, ontologię, logikę, psychologię, etykę, estetykę i metodologię nauk.

FILOZOFIA

Wiedza graniczy z obszarem niewiedzy; tego, co nieznane. Gdy ktoś dociera do tej granicy lub ją przekracza, zapuszcza się w dziedzinę spekulacji. I właśnie owa spekulatywna aktywność stanowi jeden z wyróżników dociekań, którym oddają się filozofowie, (…) Jeśli jakaś dyscyplina osiąga solidne podstawy, rozwija się dalej samodzielnie, pozostawiając filozofii kwestię metody oraz niektóre problemy ze swego pogranicza.

Bertrand Russell

Nauki wyzwolone - średniowiecze

• gramatyka,

• dialektyka,

• retoryka,

• muzyka,

• arytmetyka,

• geometria,

• astronomia.

Nauka - «ogół wiedzy ludzkiej ułożonej w system zagadnień, wyrażonej w sądach prawdziwych i przypuszczeniach;

- dyscyplina badawcza odnosząca się do pewnej dziedziny rzeczywistości»

Nauki humanistyczne «nauki, których przedmiotem badań jest człowiek jako istota społeczna i jego wytwory, np. język, literatura, sztuka, historia»

Nauki ścisłe «nauki matematyczne i przyrodnicze w odróżnieniu od humanistycznych.»

Karl Popper (1902-1994)

Postęp nie ma charakteru nieuchronnego, jakiejś historycznej konieczności; nic nie gwarantuje nam lepszego jutra.

- Uniwersytety w sposób zupełnie głupi pokawałkowały wiedzę na różne wyspecjalizowane dziedziny; każda, bez żadnej konieczności, zamknięta została w swym rytuale i w swym słownictwie. Trzeba przeciwstawiać się tej fragmentacji nauki.

Dwa układy sygnałów

Pierwszy - bezpośrednie doznania zmysłowe,

Drugi - symboliczne znaczenia bodźców zmysłowych.

Na początku było Słowo…

św. Jan

Język pełni dwie funkcje:

• komunikacyjną,

• reprezentacyjną.

Rola nauki

Budowanie modeli rzeczywistości

model - «układ względnie odosobniony, możliwie mało skomplikowany, działający analogicznie do oryginału, którym może być istota żywa, maszyna, zakład przemysłowy, organizacja społeczna itp.»

David Hilbert (1862-1943

W 1900 roku w Paryżu przedstawił listę 23 problemów, których rozwiązanie miało uczynić z matematyki naukę zupełną.

Alfred Whitehead (1861-1947)
Bertrand Russell (1872-1970)

• Principia Mathematica (1910, 1912, 1913)

Kurt Gödel (1906-1978

• Twierdzenie o niezupełności bogatszych systemów matematyki:

• Logika nie jest w pełni niezawodnym narzędziem badania rzeczywistości.

Przestroga przed matematyzacją

Panie, ofiaruj każdemu z nas, czego mu w życiu brak.

Bułat Okudżawa

Nie wystarczy czegoś opisać matematycznie, żeby to się samoczynnie uporządkowało.

Pedagogika

1. nauka o wychowaniu i nauczaniu;

2. świadoma i celowa działalność wychowawcza

Jan Ámos Komenský (1592-1670)

Po klęsce pod Białą Górą (1620) - na Węgrzech, od 1628 - w Lesznie.

Zwolennik powszechnego kształcenia „pansoficznego”; tolerancja, humanizm, ekumenizm.

Organizacja szkolnictwa - szkoła macierzyńska, elementarna (jęz. ojczysty), średnia (łacina) i akademia.

„Wielka Dydaktyka” (Opera Didactica Omnia) - 1657,

„Świat w obrazach (Orbis sensualium pictus) - 1658; nauczanie poglądowe, nie tylko mechaniczne pamięciowe przyswajanie wiadomości.

Jean Jacques Rousseau (1712-1778

Encyklopedysta (Wielka encyklopedia francuska)

Prześladowany za poglądy demokratyczne - niebezpieczne dla absolutyzmu

Emil czyli o wychowaniu (1762) - wychowanie swobodne.

Johannes Bernhard Basedow (1724-1790)

• filantropiści - krzewienie oświaty, wychowanie naturalne; atmosfera miłości, dobro dziecka, również rozwój fizyczny, elementy zabawy; nauczanie poglądowe, zajęcia praktyczne

• Philantropinum, 1774, Dessau

Komisja Edukacji Narodowej
(1773-1794)

• Pierwsza w Europie Środkowej świecka władza oświatowa.

• 1775 - Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych,

• 1780-83 - Ustawy dla stanu akademickiego i na szkoły w krajach Rzeczypospolitej przepisane

Jan Ámos Komenský (1592-1670)

Poważną przeto część należytej organizacji szkoły stanowić będzie odpowiednie rozłożenie prac i odpoczynku, względnie zajęć i wakacji oraz przerwy w pracy (recreationes).

Tissot

Choroby literatów pochodzą z (...) ustawicznej pracy rozumu i (...) ciągłego bezruchu (...) Siedzenie uciska trzewia - stąd złe trawienie i bezsenność. Szkodliwy jest wpływ dymu z lamp i świec. Niezdrowe jest zatrzymywanie uryny. Szczególnie na to są narażeni kaznodzieje i uczeni. Szkodzi też kawa i tytoń.

Czas wolny - Toczek-Werner

lei-sure

rzecz.

1. wolność od obciążeń pracą lub obowiązkami,

2. czas wolny od pracy lub obowiązków,

3. niespieszna łatwość,

przym.

4. wolny lub niezajęty,

5. mający czas wolny; nie konieczny do pracy na życie,

6. zaprojektowany do użytku rekreacyjnego.

loisir - zespół zajęć, którym jednostka oddawać się może z własnej woli dla odpoczynku, rozrywki bądź dla rozwoju swojej wiedzy i bezinteresownego kształcenia się, dobrowolnego uczestnictwa w życiu społecznym i swobodnego rozwoju swych zdolności twórczych, po uwolnieniu od obowiązków zawodowych, rodzinnych i społecznych. [Kiełbasiewicz-Drozdowska, 2001]

Dzieje czasu wolnego

W czasach prehistorycznych,

W średniowieczu,

W epoce przemysłowej,

Obecnie.

Kulturotwórcza funkcja czasu wolnego

• Czas wolny - niezbędny czynnik tworzenia kultury.

rekreacja - odpoczynek, wytchnienie, rozrywka.

• działanie i zachowanie człowieka w czasie wolnym,

• wypoczynek po pracy,

• zjawisko społeczne wynikające ze skrócenia czasu pracy i wydłużenia czasu wolnego, który należy odpowiednio wykorzystać.

rekreacja - odpoczynek, wytchnienie, rozrywka

[SJP]

rekreacja - bardziej szczegółowo słowem tym określa się działania i zachowania człowieka w czasie wolnym, wypoczynek po pracy oraz zjawisko społeczne wynikające ze skracania ogólnego czasu pracy i tym samym wydłużania czasu wolnego, który należy odpowiednio wykorzystać

[R. Winiarski

rekreacja - zespół korzystnych procesów fizycznych i/lub psychicznych zachodzących w ustroju człowieka wskutek dobrowolnego podejmowania przez niego w czasie wolnym działalności umysłowej lub ruchowej, przynoszącej mu przyjemność i zadowolenie

[W. Petryński

rekreacja - działalność umysłowa i/lub ruchowa, podejmowana dobrowolnie przez człowieka w czasie wolnym, przynosząca mu przyjemność i wywołująca w jego ustroju korzystne procesy fizyczne lub psychiczne.

[W. Petryński

Rekreacja wg Joffre Dumazediera

L - leczenie

W - widowiska

RU - rozrywki umysłowe

1

jazda do pracy, do szkoły

jazda samochodem dla przyjemności

szycie (źródło dochodu), uprawianie działki (źródło dochodu)

robótki ręczne dla przyjemności, hobbystyczne uprawianie ogrodu

niezbędne

dowolne,

dla przyjemności

niezbędne (konieczność biologiczna)

spotkanie towarzyskie

rehabilitacja,

wychowanie fizyczne

rekreacja, sport przyjemnościowy

niezbędne

(konieczność biologiczna)

relaks

praca domowa

zakupy

jedzenie

ćwiczenia fizyczne

spanie

podróże

czasu wolnego

czasu zajętego

CZYNNOŚĆ

ROZRYWKA

Aktywność i rozwój umysłowy (zabawa czynna, hobby)

ROZWÓJ FIZYCZNY

Aktywność i rozwój fizyczny (sport, turystyka)

ODPRĘŻENIE

RU

L

W

Regeneracja przez brak czynności

---