Europejski Trybunał Obrachunkowy
Europejski Trybunał Obrachunkowy zwany też Trybunałem Rewizyjnym, Trybunałem Audytorów lub Trybunałem Rewidentów Księgowych kontroluje finanse UE. Jego rola polega na usprawnianiu zarządzania finansami UE i przygotowywaniu sprawozdań na temat wykorzystywania środków publicznych.
Kontrola finansów Unii Europejskiej:
Podobnie jak w krajowych systemach ustrojowych, również w Unii Europejskiej występują zróżnicowane formy kontroli finansów publicznych, która stanowi jeden z przejawów demokratycznego charakteru funkcjonowaniu sektora publicznego, w tym także "międzynarodowego". Analogicznie do systemów krajowych, także we Wspólnotach możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje kontroli: kontrolę wewnętrzną i zewnętrzną.
Kontrolę wewnętrzną operacji (w tym także tych realizowanych w państwach członkowskich) związanych z wpływami i wydatkami z budżetu wspólnotowego sprawują kontrolerzy finansowi (wewnętrzni audytorzy), ustanawiani w każdej z instytucji organów Wspólnot oraz księgowi, zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu finansowym Rady. Kontrola pozyskiwania środków stanowiących stronę dochodową budżetu wspólnotowego leży w niemal wyłącznej kompetencji państw członkowskich. Niezależnie od tego Komisja Europejska wypracowała i nadzoruje określone instrumenty nakierowane na zwalczanie nadużyć, w ramach których dysponuje m.in. możliwościami przeprowadzania własnych kontroli "na miejscu".
Kontrolę zewnętrzną wykonania budżetu sprawują Europejski Trybunał Obrachunkowy (zwany także Trybunałem Audytorów lub Trybunałem Rewidentów Księgowych) oraz Parlament Europejski, który corocznie głosuje w sprawie udzielenia absolutorium Komisji Europejskiej z wykonania budżetu.
Trybunał został utworzony w 1975 roku i ma siedzibę w Luksemburgu.
Cel:
Trybunał Obrachunkowy jest uprawniony do weryfikacji (kontroli) każdej osoby lub organizacji dysponującej środkami UE - w ten sposób czuwa nad tym, by pieniądze europejskich podatników były wydawane właściwie. Trybunał często przeprowadza kontrole na miejscu. Ustalenia Trybunału są przedmiotem sprawozdań przekazywanych Komisji oraz rządom krajowym UE.
Trybunał Obrachunkowy nie posiada uprawnień w zakresie egzekwowania prawa. Jeżeli kontrolerzy wykryją nadużycia lub nieprawidłowości, informują o tym OLAF - Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych.
Zadania:
Jednym z kluczowych zadań Trybunału jest przedkładanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie corocznego sprawozdania za poprzedni rok budżetowy (coroczna procedura udzielania absolutorium). Przed podjęciem decyzji w sprawie zatwierdzenia wykonania budżetu przez Komisję Parlament szczegółowo analizuje sprawozdanie Trybunału.
Trybunał wydaje również opinie dotyczące przepisów prawa UE w kwestiach finansowych oraz wspierania działań UE związanych ze zwalczaniem nadużyć.
Kontrolerzy często przeprowadzają inspekcje w instytucjach UE, państwach członkowskich oraz krajach otrzymujących pomoc od UE. Chociaż praca Trybunału w znacznej mierze dotyczy pieniędzy, za które odpowiada Komisja, w praktyce 80% tych dochodów i wydatków pozostaje w gestii organów krajowych.
Skład:
Aby skutecznie wypełniać swoje zadania, Trybunał Obrachunkowy musi zachowywać całkowitą niezależność od pozostałych instytucji, jednocześnie utrzymując z nimi stałe kontakty.
W skład Trybunału wchodzi 27 członków, po jednym z każdego państwa UE. Członkowie są mianowani przez Radę UE, po konsultacji z Parlamentem Europejskim na 6-letnią odnawialną kadencję. Członkowie wybierają spośród siebie prezesa na 3-letnią (również odnawialną) kadencję. W styczniu 2008 roku prezesem został wybrany Vítor Manuel da Silva Caldeira z Portugalii. Reprezentantem Polski w ETO jest Augustyn Kubik.
Innymi organami ETO są: Kolegium, Komisja Administracyjna, 5 Grup Kontroli i Sekretarz Generalny.
Organizacja:
Trybunał Obrachunkowy zatrudnia około 800 osób, w tym zarówno tłumaczy i administratorów, jak i kontrolerów. Kontrolerzy, którzy dzielą się na „grupy kontroli”, przygotowują projekty sprawozdań przyjmowanych przez Trybunał.
1