„PROPOZYCJA OCENIANIA Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ”.

Konferencja nt. oceny ze szkolnego wychowania fizycznego. Kodrowska Izabela.
Lider 2004, wydanie internetowe.

Za podstawę przy opracowywaniu nowego systemu oceniania z wychowania fizycznego przyjęto:

- zapis w rozporządzeniu MEN z dnia 19 kwietnia 1999 r.,
- plan wychowawczy szkoły,

- system wewnątrzszkolnego oceniania,

- bazę szkoły,

- możliwości uczniów,

- dotychczasowe własne doświadczenia.

W proponowanym systemie oceniania, elementami składowymi oceny z wychowania fizycznego są oceny za:

- frekwencję,

- aktywność,

- postęp sprawności fizycznej,

- umiejętności.

Każdy z tych elementów stanowi 25% oceny z wf. Ocena końcowa z wf - to wypadkowa czterech ocen, tzn. za frekwencję, aktywność, postęp sprawności fizycznej i umiejętności.

Ocena za frekwencję - wystawiana jest na koniec semestru/roku na podstawie zgromadzonych „minusów” za nieobecność na lekcjach wf, przy czym:

obecność nieusprawiedliwioną - traktować jako „=” (dwa minusy),

obecność usprawiedliwioną - traktować jako „-„ (jeden minus).

Nauczycielka proponuje za:

- 100% obecności - ocenę celującą,

- 51% nieobecności - nieklasyfikowany,

- 50%-40% „minusów” - niedostateczny,

- 39%-30% „minusów” - dopuszczający,

- 29%-20% „minusów” - dostateczny,

- 19%-10% „minusów” - dobry,

- 9%-1% „minusów” - bardzo dobry.

Uwagi: Kryteria rozliczania frekwencji wśród młodzieży na lekcjach wf każdy nauczyciel może wypracować samodzielnie. Propozycja sprawdza się u autorki i jest skutecznym środkiem wychowawczym nie tylko na lekcjach wf.

Ocena aktywności - wystawiana jest na koniec semestru (roku) na podstawie ilości zgromadzonych „plusów” i „minusów”. Ocenie podlegają tu cztery sfery aktywności ucznia:

I SFERA - aktywność na lekcjach wf:

„+” można uzyskać m.in. za:

wybijające się zaangażowanie na lekcjach, inwencję twórczą, maksymalny wysiłek, duży zasób wiedzy,

zdyscyplinowanie, higienę stroju, pomoc w rozkładaniu i zbieraniu sprzętu sportowego, chęci do ćwiczeń, wyniki we współzawodnictwie wewnątrz klasowym (m.in.: za uzyskanie I m. - ilość „+” równa jest ilości drużyn, m.in.).

„-„można otrzymać m.in. za:

niechętne i negatywne uczestnictwo w zajęciach, brak dyscypliny, brak higieny, nieodpowiedni strój ćwiczebny, spóźnienia nieusprawiedliwione, brak stroju (dwa minusy - „=”).

II SFERA - udział w zawodach sportowych:

Za udział w zawodach:

wewnątrzszkolnych - 5 x „+”

powiatowych:

- w rezerwie - 5 x „+”

- bezpośrednio - 6 x „+”

wojewódzkich - 7 x „+”

Za nieobecność nieusprawiedliwioną na zawodach uczeń otrzymuje „=”.

III SFERA - udział w sportowych zajęciach pozalekcyjnych w szkole i poza szkołą.

Za każdy udział uczeń otrzymuje „+”.

IV SFERA - praca społeczna w zakresie wychowania fizycznego.

„+” można otrzymać za:

sędziowanie, pomoc w organizacji zawodów, pomoc w redagowaniu gazetki wydarzeń sportowych w szkole, konserwację sprzętu.

Ilość „+” w tej sferze aktywności zależy od rodzaju pracy ucznia.

UWAGA! Każdy jeden „-„ można zamienić (zlikwidować), tracąc uprzednio zdobyte cztery „+”

(4 x „+”).

Ocena końcowa z aktywności - wg poniższej tabeli.

Uwagi: Ilość zgromadzonych plusów i minusów musi być odczytywana stosownie do ilości aktywnie odbytych przez uczniów lekcji. W praktyce autorka przyjęła zasadę, że uczeń prawidłowo przygotowany do lekcji wf (odpowiedni strój) i aktywnie uczestniczący na każdej lekcji otrzymuje „+” (plusa), a więc nawet osoba, która nie bierze udziału w zajęciach pozalekcyjnych, zawodach czy pracach społecznych ma szansę uzyskać ocenę celującą z aktywności w semestrze.

Ocena za postęp sprawności fizycznej - otrzymuje się po zakończeniu wszystkich prób
w trakcie semestru lub na jego koniec. Każdy uczeń pod tym względem traktowany jest
indywidualnie. Polega ona na ocenie postępu w zakresie motoryki.

Przystępując do pierwszych prób, zaliczeń, zadań - uczeń swoim pierwszym wynikiem ustala swój standard (poziom możliwości). Następnie próby wykonujemy analogicznie do pierwszych po racjonalnym czasie, w którym możliwe jest osiągnięcie postępu sprawności fizycznej. Ze względu na różnego rodzaju częściowe zwolnienia lekarskie z ćwiczeń - osoby, które nie będą mogły wykonywać wszystkich prób - posiadają ograniczoną ilość zadań. I tak: uczniowie wykonujący wszystkie zadania - mają 7 prób (szybkość, wytrzymałość, skoczność, gibkość, zwinność, siła mięśni ramion i siła mięśni brzucha),

uczniowie częściowo zwolnieni - mają 4 próby (różne, w zależności od rodzaju ograniczenia w ćwiczeniach).

Uwagi: Autor proponuje w I semestrze w klasach początkujących za pierwsze próby wystawiać oceny, np.: dobre - za ogólnie bardzo słabe wyniki (poniżej przeciętnej),

bardzo dobre - za wyniki przeciętne,

celujące - za wyniki np. będące rekordami szkoły.

W klasach programowo najwyższych (maturalnych) proponuję zastosować od 4-5 prób
z powodu krótszego toku nauki.

Ocena za umiejętności - wystawiana przy końcu semestru na podstawie ocen cząstkowych.

Oceny cząstkowe uczniowie zdobywają na podstawie testów i sprawdzianów (metodą tradycyjną) z umiejętności w zakresie: gier zespołowych, lekkoatletyki, gimnastyki, wiadomości.

Ocena autorki za umiejętności opiera się głównie na testach. Forma taka ma swoje zalety, tzn.:

uczniowie świadomie podchodzą do wykonywania zadań ruchowych, dbając o ich szczegóły,

uczniowie wiedzą , co ich czeka, uczniowie znają jasne kryteria oceny danego elementu,

testy wychwytują najważniejsze elementy zadań ruchowych, pozwalają osiągnąć wyższe wyniki uczniom mniej zdolnym.

Taki rodzaj oceniania umiejętności został zaaprobowany przez uczniów.

Metodę oceny tradycyjnej nauczyciel bardzo rzadko, głównie w dziale gimnastyki. Często nauczyciel stosuje na lekcjach gimnastyki ocenę „komisyjną”, tzn. powołuję uczniowską komisję oceniającą (składa się ona z 3-7 uczniów i nauczyciela wf) i wystawiającą ocenę za wykonanie zadania wg uprzednio ustalonych i znanych kryteriów.

Podsumowując, przedstawiona propozycja oceniania z wychowania fizycznego promuje przede wszystkim aktywność i postęp ucznia, a nie umiejętności. Uczeń ma tutaj największy wpływ na kształtowanie swojej oceny z wf, po uprzednim zapoznaniu się z kryteriami tej oceny na początku roku szkolnego.

---