Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Zajęcia nr 7

Temat: Montaż prostego układu elektronicznego

Współczesny elektryk na co dzień spotyka się z urządzeniami elektronicznymi. Znajdują one zastosowanie w urządzeniach pomocniczych, zabezpieczeniach, ale też i w układach sterowania i zasilania maszyn elektrycznych.

Umiejętność zaprojektowania i wykonania prostego układu elektronicznego jest niezbędna każdemu elektrykowi.

Projektowanie układu elektronicznego

Układy elektroniczne wykonujemy najczęściej na bazie płytek drukowanych. Są to płytki z laminatu pokryte cienką warstwą miedzi.

W celu zaprojektowania i wykonania płytki należy:

• Wykonać schemat połączeń elektrycznych.

• Rozplanować rozmieszczenie elementów na płytce z uwzględnieniem ścieżek łączących punkty o tym samym potencjale. Należy tak rozplanować połączenia, aby nie doszło do krzyżowania połączeń. Wykonać lustrzane odbicie projektu w celu przeniesienia ścieżek na płytkę.

• Oczyścić powierzchnię płytki z nalotów rozpuszczalnikiem lub denaturatem a następnie oczyścić mechanicznie drobnoziarnistym papierem ściernym.

• Nanieść na powierzchnię płytki ścieżki. Można posłużyć się metodą fotograficzną, wylepianiem taśmą klejącą, przeprasować ścieżki wydrukowane uprzednio na papierze kredowym drukarką laserową (toner pod wpływem ciepła przylegnie do powierzchni płytki), lub namalować ścieżki lakierem lub specjalnym pisakiem.

• Umieścić płytkę w substancji trawiącej (np. chlorku żelaza). Płytkę umieszczamy albo pionowo, albo drukiem do dołu. Pozwala to na swobodne opadniecie wytrawionej miedzi na dno naczynia z substancją trawiącą. W trakcie trawienia miedź pozostanie pod naniesionymi ścieżkami, a rozpuści się na nie pokrytych warstwą ochronną powierzchniach laminatu.

• Po wytrawieniu wypłukać płytkę i rozpuszczalnikiem usunąć warstwę chroniącą ścieżki.

• Wykonać w odpowiednich miejscach otwory pod nóżki elementów elektronicznych i przewody.

• Oczyścić nóżki elementów elektronicznych, a w razie potrzeby pokryć je cienką warstwą cyny (pobielić). Odpowiednio dogiąć nóżki elementów.

• Umieścić elementy w otworach tak, aby elementy znajdowały się po stronie laminatu przeciwnej do strony ze ścieżkami.

• Wykonać połączenia lutowane korzystając z lutownicy pistoletowej lub grzałkowej.

• Obciąć nadmiar nóżek elementów Powyżej powierzchni lutów.

• Załączyć układ i przeprowadzić test jego działąnia.

Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Prostownik ze stabilizatorem napięcia LM-317 lub LM-350

Układ ten pozwala na wyprostowanie napięcia przemiennego i nastawienie wartości wyjściowej tego napięcia. Napięcie wejściowe nie powinno przekraczać 30V

LM3xx

Vin

Vout

ADJ

R1

D1

D2

240

~

C3

C1

C2

1000 µF

0,1 µF

R2

1 µF

D3

D4

5k

Spis elementów:

- stabilizator napięcia LM317 lub LM350

- C1 = 0,1 µF

- C2 = 1 µF

- C3 = 1000 µF

- R1 = 240 Ω

- R2 = 5 kΩ (potencjometr lub rezystor nastawny)

- D1-D4 – diody prostownicze

Uwagi:

1) Stabilizator LM317 umożliwia pobór prądu do 1,5 A Stabilizator LM350 umożliwia pobór prądu do 5 A

2) Element R2 powinien być potencjometrem, jeżeli chcemy, aby układ pracował jako regulator napięcia. Jeśli układ ma być ustawiony w jedno, stałe napięcie, to element R2

powinien być rezystorem nastawnym.

3) Kondensator C3 może być pominięty, jeżeli układ prostownika, z którego jest zasilany stabilizator, posiada na wyjściu kondensator wygładzający przebieg wyprostowany i wartości nie mniejszej, niż zalecany kondensator C3.

Materiały dydaktyczne wyłącznie do użytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach.