English in your laboratory

Oprac. dr Rajmund Michalski na podstawie Wikipedii Chemistry

Chemia

Chemistry (from Greek χηµεία khemeia) is the science of matter at Chemia (z greckiego χηµεία khemeia) jest nauką o materii w skali the atomic to molecular scale. It deals with the composition and od atomów do cząsteczek. Traktuje o ich składzie i właściwo-properties of molecules and atoms, as well as their transforma-

ściach, jak również o wzajemnych oddziaływaniach i przemianach.

tions and interactions. The whole ambient material world consists Cały otaczający nas świat materialny zbudowany jest z cząstek of chemical molecules.

chemicznych.

The science of chemistry is historically a recent development but Chemia współczesna ma swoje korzenie w alchemii, która była has its roots in alchemy which has been practiced for millennia praktykowana przez minione tysiąclecia na całym świecie. Zgodnie throughout the world. According to modern chemistry, the physical ze współczesną chemią fizyczne właściwości materii są określone jej properties of materials are generally determined by their structure at strukturą w skali atomów, które z kolei są określone ich właściwościami the atomic scale which is determined by the properties and energies i energią oddziaływań.

of the interactions.

Tradycyjna chemia dotyczy oddziaływań pomiędzy substancjami Traditional chemistry involves interactions between substances in i ich chemicznych reakcji, podczas których jedna lub więcej substan-chemical reactions, during which one or more substances become cji tworzy nową substancję. Czasami reakcje te są przyspieszane za one or more other substances. Sometimes these reactions are driven pomocą katalizatorów.

by a catalyst.

Cała materia składa się z atomów, a one z protonów, elektronów All ordinary matter consists of atoms or the subatomic components i neutronów. Atomy tworzą bardziej złożone struktury, takie jak: that make up atoms: protons, electrons and neutrons.

jony, cząsteczki lub kryształy. Substancje są kla-Atoms may be combined to produce more com-

syfikowane pod względem ich energii lub stanu

plex forms of matter such as ions, molecules or skupienia. W niskich stanach energetycznych

crystals. Substances tend to be classified in terms występują trzy stany skupienia: stały, ciekły

of their energy or phase. The three phases of matter i gazowy.

at low energy are solid, liquid and gas.

Chemia obok fizyki i matematyki zaliczana jest do Chemistry beside physics and mathematics belongs nauk ścisłych. Często nazywana jest „nauką centralną”

to nature science. It is often called the “central scien-ze względu na powiązania z innymi dziedzinami nauki, ce” because it connects other sciences, such as physics, takimi jak: fizyka, materiałoznawstwo, nanotech-material science, nanotechnology, biology, pharmacy, nologia, farmacja, medycyna, bioinformatyka medicine, bioinformatics and geology.

czy geologia.

Chemistry is divided to many disciplines. The

Chemia dzieli się na wiele dyscyplin. W szkołach chemistry taught at school is often called “general jest zazwyczaj nauczana jako „chemia ogólna”

chemistry” and is intended to be an introduction i stanowi wprowadzenie do wielu różnych dziedzin to a wide variety of disciplines such as: analytical chemii, takich jak: chemia analityczna, chemia chemistry, physical chemistry, organic and

fizyczna, chemia organiczna i nieorganiczna

inorganic chemistry or quantum chemistry.

czy chemia kwantowa.

Chemistry is one of the fastest developing

Chemia należy do najszybciej rozwijających

science disciplines, especially in the range

się dziedzin nauki, szczególnie w zakresie nauk of applied sciences. Civilization progress

stosowanych. Nie byłoby postępu cywilizacyj-

would not be possible without the de-

nego bez postępu w chemii i wynikających

velopment of chemistry which resulted

z tego rozwoju nowych technologii, wzro-

in new technologies, improvement of

stu efektywności rolnictwa czy postępów

agriculture efficiency, and progress in

w leczeniu chorób.

diseases treatment. Recently chemistry

Do niedawna chemia była uważana

was considered as the main source of

za główną przyczynę wszelkich pro-

any public menace such as environ-

blemów społecznych, takich jak

mental pollutions and civilization

zanieczyszczenia środowiska czy

diseases. Currently it is considered

choroby cywilizacyjne. Obecnie

as important element of human

jest ona uważana za ważny ele-

development.

ment rozwoju ludzkości.

Laboratorium | 12/2006

58