Specyfika
socjologicznego
spojrzenia na świat.

Socjolog

to człowiek, który jest

w stanie

„ przejść

ponad ”

swoimi

bezpośrednimi

uwarunkowaniami i

ujrzeć rzeczywistość w

innym świetle.

„ Socjologia pokazuje

konieczność uzyskania

szerszego spojrzenia na to,

dlaczego jesteśmy, kim

jesteśmy i dlaczego

działamy tak, jak działamy.

A. Giddens

Uczy, że to, co uważamy za

naturalne, nieuchronne, dobre

lub prawdziwe, wcale nie musi

takie być, i że to, co w naszym

życiu „ dane ”, jest w znacznym

stopniu wytworem historii

i społeczeństwa”.

A.Giddens

„

Podstawą wypracowania

socjologicznego
spojrzenia na świat jest

zrozumienie

subtelnych, a

zarazem skomplikowanych
i zasadniczych

mechanizmów

, za sprawą

których nasze
doświadczenie społeczne
znajduje odbicie w życiu
każdego z nas”.

Czyli

myślenie

w szerszych

kategoriach, ujmowanie

rzeczy

w różnych aspektach,

z różnych perspektyw,

w szerszym kontekście,

polega na

ĆWICZENIU
WYOBRAŹNI.

WYOBRAŹNIA
SOCJOLOGICZNA

Sformułował je C. W. Mills [1970]

Można stwierdzić, że na niej

głównie polega praca socjologa.

Co to takiego???



zdystansowanie się od
standardowego postrzegania
rzeczywistości



spojrzenie na różne sprawy

na nowo, „ świeżym okiem”

Pomaga nam zauważyć

, że

wiele zdarzeń dotyczących
życia danej jednostki, pozornie
rutynowych, lub
indywidualnych, tak
naprawdę

dotyka szerszych

kwestii.

PRZYKŁAD:

Osoba bezrobotna przeżywać może
osobisty dramat, ale jeżeli znaczna
liczba osób znajduje się w podobnej
sytuacji, to jest to już poważny
problem społeczny, wymagający nie
tylko pewnych działań, ale przede
wszystkim

zbadania i wyjaśnienia

tej

kwestii.

P. Sztompka rozwija pojęcie socjologicznej
wyobraźni wskazując, że jest to bardzo złożona
umiejętność, na którą składa się wiele elementów
:



dostrzeganie, że wszelkie fenomeny

społeczne są efektem zamierzonym lub

niezamierzonym, natychmiastowym lub

skumulowanym, bezpośrednim lub

pośrednim działań , decyzji , wyborów

sprawczych podmiotów społecznych

( jednostek lub zbiorowości)



świadomość głębokich, ukrytych

zasobów lub barier strukturalnych i

kulturowych, wyznaczających szanse

działań podmiotowych



rozpoznanie we wszelkich fenomenach
społecznych skumulowanego dziedzictwa
przyszłości, czyli tradycji społecznej i
kulturowej wpływającej na współczesne
działania podmiotów



postrzeganie życia społecznego, w tym
także pozornie trwałych instytucji czy
organizacji, poprzez ich ciągłą zmienność



akceptacja wielkiej różnorodności form

i przejawów życia społecznego.

Socjologiczna wyobraźnia

według
P. Sztompki jest to „ zdolność
wiązania wszystkiego, co dzieje się
w społeczeństwie, z warunkami
strukturalnymi, kulturowymi
i historycznymi oraz z działaniami
podejmowanymi w tych warunkach
przez podmioty indywidualne i
zbiorowe, które w efekcie kształtują
świat społeczny
w całej jego złożoności i
różnorodności”

Specyficzne - socjologiczne
spojrzenie – „wielowymiarowe”

na rzeczywistość, z różnych perspektyw,
innych niż nasze własne, pozwala
zrozumieć problemy innych ludzi, a także
pomóc im.
Dzięki temu znamy rodzaj, charakter ich
społecznego doświadczenia.
Pozwala nam pomóc w lepszym
zrozumieniu samego siebie tzw.
samopoznanie.

Reasumując

Wyobraźnia socjologiczna umożliwia

przeciwstawianie się czy

ograniczanie

fatalizmu,

determinizmu, mitu absolutnej

wolności człowieka

woluntaryzmu

prezentyzmu, dogmatyzmu

czy

etnocentryzmu

. W ten sposób

odrzuca

statyczny punkt widzenia na

rzecz dynamiki oraz

uczy

tolerancji

wobec różnych aspektów życia

społecznego.

Twórcą

tzw. socjologii humanistycznej

i opartej na niej socjologicznej

teorii wychowania był

Florian

Witold Znaniecki

(1882-1958).

Jego zasługą było nowe spojrzenie

socjologiczne na proces

wychowawczy oraz naukowe

wyjaśnienie wychowania

jako zjawiska społecznego

Swój pogląd na świat Znaniecki
określał mianem

"kulturalizmu"

Podkreślał, iż rzeczywistość
składa się z wielu porządków, nie
tylko fizyczno-przyrodniczego, ale
i psychicznego, społecznego,
idealnego. Wymagał, by badacz
spoglądał na penetrowaną przez
siebie rzeczywistość oczami jej
uczestników, a nie z jakiegoś
absolutnego punktu widzenia.