ustawa o ograniczeniu demo

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment

pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora

sklepu na którym można

nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji

. Zabronione są

jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z

regulaminem serwisu

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie

internetowym

Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com

USTAWA

O OGRANICZENIU

PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY

PEŁNIĄCE FUNKCJE PUBLICZNE

Warszawa 2009

USTAWA

O OGRANICZENIU

PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY

PEŁNIĄCE FUNKCJE PUBLICZNE

Agnieszka Rzetecka-Gil

Stan prawny na 15 marca 2009 r.

Wydawca
Izabella Małecka

Redaktor prowadzący
Anna Berska

Opracowanie redakcyjne
Izabela Ratusińska

Skład i łamanie
Anna Atanaziewicz

ISBN: 978-83-7601-450-0

Wydane przez:
Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.

Redakcja Książek
01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a
tel. (022) 535 80 00
31-156 Kraków, ul. Zacisze 7
tel. (012) 630 46 00
e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl

www.wolterskluwer.pl
księgarnia internetowa www.profinfo.pl

SpiS treści

Wykaz skrótów...................................................................................................7

Zamiast wstępu................................................................................................11

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r.

o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej

przez osoby pełniące funkcje publiczne.........................................................13

Art. 1.. [Zakres.podmiotowy.ustawy]............................................................13

Art. 2.. [Zakres.podmiotowy.ustawy]............................................................3

Art. 3.. [Słowniczek pojęć]............................................................................47

Art. 4.. [Zakazy prowadzenia działalności gospodarczej].............................0

Art. 5.. [Sankcje naruszenia zakazów z ustawy]..........................................106

Art. 6.. [Wyjątek od zakazu zajmowania stanowisk w spółkach]................12

Art. 7.. [Roczny zakaz zatrudnienia]...........................................................132

Art. 8.. [Oświadczenie o działalności gospodarczej małżonka]..................144

Art. 9.. [Nieważność wyboru jako sankcja naruszenia zakazów .

z ustawy]..........................................................................................149

Art. 10. [Oświadczenie majątkowe].............................................................12

Art. 11.. [Formularz oświadczenia majątkowego].........................................164

Art. 12.. [Rejestr korzyści].............................................................................170

Art. 13.. [Sankcje niezłożenia oświadczeń – odpowiedzialność .

służbowa].........................................................................................178

Art. 14.. [Sankcje niezłożenia oświadczeń – odpowiedzialność karna]........181

Art. 15.. [Sankcje naruszenia art. 7 ustawy]..................................................184

Art. 16. [Zmiana ustawy o SN].....................................................................189

Art. 17. [Zmiana ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych]................190

SPiS tReści

Art. 18. [Zmiana ustawy o prokuraturze]......................................................191

Art. 19. [Zmiana ustawy o samorządzie terytorialnym]...............................192

Art. 20. [Zmiana ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych].............19

Art. 21. [Zmiana ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych]......19

Art. 22. [Zmiana ustawy o NSA]..................................................................196

Art. 23. [Zmiana ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora]...........197

Art. 24. [Zmiana ustawy o służbie cywilnej]................................................197

Art. 25. [Zmiana ustawy o gospodarce komunalnej]......................................198

Art. 26.. [Przepis przejściowy]......................................................................198

Art. 27. [Przepis przejściowy]......................................................................198

Art. 28.. [Przepis przejściowy]......................................................................199

Art. 29. [Utrata mocy poprzednio obowiązującej ustawy]...........................199

Art. 30. [Wejście w życie ustawy]................................................................199

Bibliografia.....................................................................................................201

Literatura....................................................................................................201

Orzeczenia sądów.......................................................................................207

Skorowidz rzeczowy.......................................................................................211

WykAz SkrótóW

Akty prawne

k.c.

– ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

(Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

k.k.

– ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U.

Nr 88, poz. 553 z późn. zm.)

k.p.

– ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst

jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)

k.p.a.

– ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępo-

wania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r.

Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.)

k.r.o.

– ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny .

i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.)

k.s.h.

– ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek

handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.)

k.w.

– ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (tekst

jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756 z późn. zm.)

prawo spółdzielcze – ustawa z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spół-

dzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz.

1848 z późn. zm.)

prawo o stowarzyszeniach – ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo .

o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79,

poz. 855 z późn. zm.)

u.s.d.g.

– ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności

gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz.

1095 z późn. zm.).

ustawa antykorupcyjna (zwana także „ustawą”) – ustawa z dnia 21 sierpnia

1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospo-

darczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst

jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584 z późn. zm.)

ustawa antykorupcyjna z dnia 5 czerwca 1992 r. (zwana także „poprzed-

nio obowiązującą ustawą”) – ustawa z dnia 5 czerw-

ca 1992 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności

gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne

(Dz. U. Nr 56, poz. 274 z późn. zm.)

ustawa o cBA – ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o centralnym Biurze .

Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104, poz. 708 z późn. zm.)

ustawa o fundacjach – ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (tekst

jedn. Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 z późn. zm.)

ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym – ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r.

o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. Dz. U.

z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.)

ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych – ustawa

z dnia 15 grudnia .

2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.

Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.)

ustawa o samorządzie gminnym – ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samo-

rządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142,

poz. 1591 z późn. zm.)

ustawa o samorządzie powiatowym – ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o sa-

morządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r.

Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.)

ustawa o samorządzie województwa – ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. .

o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r.

Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.)

czasopisma z orzecznictwem

Biul. SN

– Biuletyn Sądu Najwyższego

M. Prawn.

– Monitor Prawniczy

NZS

– Nowe Zeszyty Samorządowe – Opinie Prawne

WyKAZ SKRótóW

ONSAiWSA – Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego .

i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

OSA

– Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych

OSNAPiUS

– Orzecznictwo Sądu Najwyższego. izba Administra-

cyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

OSNc

– Orzecznictwo Sądu Najwyższego izby cywilnej od

199.r..

OSNcP

– Orzecznictwo Sądu Najwyższego izby cywilnej i izby

Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

od.1963.r..do.1994.r..

OSNP

– Orzecznictwo Sądu Najwyższego. izba Pracy, Ubez-

pieczeń Społecznych i Spraw Publicznych

OtK

– Orzecznictwo trybunału Konstytucyjnego

OwSS

– Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych

PPH

– Przegląd Prawa Handlowego

Pr. Pracy

– Prawo Pracy

Prok. i Pr.

– Prokuratura i Prawo

PUG

– Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

– Samorząd terytorialny

St..Jur.

– Studia iuridica

ZNSA

– Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego

Inne

cBA

– centralne Biuro Antykorupcyjne

Dz. U.

– Dziennik Ustaw

KRS

– Krajowy Rejestr Sądowy

LeX

– system informacji prawnej LeX

niepubl.

– niepublikowany

NSA

– Naczelny Sąd Administracyjny

– sąd apelacyjny

– Sąd Najwyższy

– sąd okręgowy

– trybunał Konstytucyjny

WSA

– wojewódzki sąd administracyjny

WyKAZ SKRótóW

ZAmiASt wStępu

truizmem będzie stwierdzenie, że zwalczanie korupcji jest niezwykle

trudnym zadaniem. Zwłaszcza gdy uwzględni się okoliczność, że korup-

cja jest zjawiskiem powszechnym. O korupcji mówi się nawet, że to „nie-

uleczalna choroba”, a walka z nią to „walka z wiatrakami”.

Z kolei prawo, tworzone przez władzę ustawodawczą, jest na tyle dobre

i doskonałe, na ile człowiek może być doskonały. Ktoś kiedyś zapytał:

„czy znasz jakikolwiek wytwór człowieka, który byłby doskonały? Nie

znasz? No właśnie, a prawo jest wytworem człowieka…”. taką zależność

doskonale widać na przykładzie ustawy zwanej powszechnie antykorup-

cyjną. Można by przewrotnie rzec, że zawiera ona wszelkie ludzkie przy-

wary i niedoskonałości. Od braku konsekwencji, poprzez swoistą niefra-

sobliwość, brak pożądanej precyzji i jasności. Wreszcie do milczenia tam,

gdzie winno być wyraźnymi słowy powiedziane. Wszystkie te „ludzkie”

cechy ustawy antykorupcyjnej rodzą pytanie o pełnioną przez nią rolę,

a przede wszystkim o celowość jej funkcjonowania w obecnym kształcie

w systemie polskiego prawa.

Agnieszka Rzetecka-Gil,

radca prawny

30 sierpnia 2008 r.

UStAWA

z dnia 21 sierpnia 1997 r.

o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej

przez osoby pełniące funkcje publiczne

(tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584; zm. Dz. U. z 2008 r. .

Nr 223, poz. 1458)

Art. 1. [Zakres.podmiotowy.ustawy]

ustawa określa ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodar-

czej przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, w rozu-

mieniu przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze sta-

nowiska państwowe, oraz przez sędziów trybunału Konstytucyjnego.

1. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia dzia-

łalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn.

Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584 z późn. zm.) w swoim założeniu – naj

ogólniej rzecz ujmując – ma przeciwdziałać korupcji na najwyższych

szczeblach władzy, zapobiegając wzajemnemu „przenikaniu się” sfery

władztwa publicznego i gospodarki. Dlatego określa się ją powszechnie

potocznym mianem „ustawy antykorupcyjnej”. W konsekwencji intencją

jej stworzenia było ograniczenie wykorzystywania pełnionej funkcji pub-

licznej do osiągania prywatnych korzyści. cel ustawy antykorupcyjnej

ujmowany jest również jako zapobieżenie angażowaniu się osób publicz-

nych w sytuacje i uwikłania mogące nie tylko podawać w wątpliwość ich

osobistą bezstronność czy uczciwość, ale także podważać autorytet konsty-

tucyjnych organów państwa oraz osłabiać zaufanie wyborców i opinii pub-

licznej do ich prawidłowego funkcjonowania (uchwała trybunału Konsty-

tucyjnego z dnia 13 kwietnia 1994 r., W 2/94, OtK 1994, nr 1, poz. 21).

2. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działal-

ności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, podobnie jak

poprzedzająca ją ustawa z dnia 5 czerwca 1992 r. o tym samym tytule, sta-

nowi istotne ogniwo systemu prawnego ukierunkowane na ograniczenie

zjawiska korupcji w sferze publicznej. Wprowadzając zakaz łączenia okre-

ślonych funkcji publicznych z działalnością gospodarczą, ustawodawca zmie-

rza do usunięcia jednego ze źródeł korupcji i nadużyć, a ściślej, do zapobie-

żenia powstaniu układów, w których bezinteresowność osób pełniących

funkcje publiczne mogłaby zostać narażona przez zaangażowanie się w dzia-

łalność gospodarczą własną lub innych podmiotów, zwłaszcza spółek prawa

handlowego, i przez uwikłanie się w niepożądane zależności. temu celowi

służą ustawowe zakazy prowadzenia równolegle, pod różnymi postaciami,

działalności gospodarczej, adresowane do określonych kategorii osób uczest-

niczących w sprawowaniu władztwa publicznego, ale również w zarządzaniu

podmiotami gospodarującymi mieniem państwowym (uchwała składu sied-

miu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2001 r., i KZP 9/2001,

Biuletyn Sądu Najwyższego 2001, nr 10, s. 17, Jurysta 2001, nr 11, s. 27).

3. Regulacje zawarte w ustawie antykorupcyjnej ukierunkowane są

przeciw powstawaniu układów korupcjogennych i mają w swoim zało-

żeniu pełnić rolę prewencyjną (cytowana powyżej uchwała Sądu Naj-

wyższego z dnia 18 października 2001 r.).

4..ustawa antykorupcyjna nie zawiera preambuły określającej

motywy jej uchwalenia, jednakże lektura jej przepisów pozwala je usta-

lić. chodzi w niej bowiem o przeciwdziałanie patologiom, polegającym

na wykorzystywaniu stanowisk przez osoby pełniące funkcje publiczne

dla czerpania korzyści materialnych w sposób sprzeczny z zasadami

współżycia społecznego, powszechnie uznawanymi standardami przy-

zwoitości, ogólnie akceptowanymi normami moralnymi, itp., a w szcze-

gólności przez stronnicze lub interesowne decyzje bądź umowy, eksploata

cję mienia państwowego i komunalnego, a także przez wpływ na decyzje

podmiotów gospodarczych lub nieobiektywną ocenę ich działalności

(udział w zarządach, radach nadzorczych i komisjach rewizyjnych okreś

lonych spółek) – (por. G. Jyż, Kilka uwag w sprawie ustawy z dnia 5 czerw-

ca 1992 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez

osoby pełniące funkcje publiczne. Radca Prawny 1993, nr 3–6, s. 40).

Art. 1

Zakres podmiotowy ustawy

5. Ustawa antykorupcyjna, pomimo swego niemalże jedenastoletniego

obowiązywania i wielokrotnych nowelizacji – zawsze była i ciągle jest

przedmiotem uzasadnionej krytyki ze strony przedstawicieli piśmiennictwa

prawniczego. tytułem przykładu można wskazać poniższe zastrzeżenia:

a) postrzegana jest jako akt prawny wysoce nieprecyzyjny, stwarzający

znaczne trudności interpretacyjne (por. i. GalińskaRączy; W sprawie

możliwości łączenia zatrudnienia w urzędzie skarbowym na stano-

wisku pracy ds. kontroli podatkowej z funkcją członka rady nadzor-

czej spółek z udziałem Skarbu Państwa i osób komunalnych. Opinia

prawna. Zeszyty Prawnicze 2006, nr 1, s. 130);

b) wskazuje się na liczne wątpliwości, jakie rodzą się w praktyce przy

stosowaniu zakazów z ustawy antykorupcyjnej i jednocześnie pod-

nosi nieodzowność „ingerencji” ustawodawcy, by doprecyzować oraz

uzupełnić ustawowe zakazy (M. Bator, G. Ninard, Ograniczenia

prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje

publiczne, PPH 2006, nr 6, s. 16);

c) ustawa antykorupcyjna przez nieprecyzyjne sformułowania nie gwa-

rantuje pewności i bezpieczeństwa obrotu prawnego (W. Gontarski,

Dziurawe prawo, Rzeczpospolita z 8 listopada 2003 r., s. c3);

d) przepisy antykorupcyjne zakazujące osobom sprawującym funkcje

publiczne, wśród nich wójtom, burmistrzom i prezydentom miast

oraz radnym, zajmowania różnych stanowisk i prowadzenia określo-

nej działalności gospodarczej są bardzo rygorystyczne. Zakazy usta

nowiono bardzo szeroko i wywołują daleko idące konsekwencje – stąd

mogą budzić wątpliwości interpretacyjne (Samorządy pod sądową

kontrolą. Wywiad z prof. Januszem trzcińskim, Prezesem Naczel-

nego Sądu Administracyjnego. Rzeczpospolita z 15 maja 2006 r.).

6. Ustawa antykorupcyjna z 21 sierpnia 1997 r. zastąpiła ustawę anty-

korupcyjną z 5 czerwca 1992 r. Ustawodawca, uchwalając ustawę w 1997 r.,

wziął pod uwagą praktykę stosowania poprzedniej ustawy i dlatego, po

pierwsze – rozciągnął zakazy na nowe, dotychczas nimi nieobjęte stany

faktyczne, po drugie – zrezygnował z kryteriów ocennych, które pozwa-

lały dość swobodnie oceniać zakres zakazu, np. usunięto takie pojęcia,

jak „sprzeczność z obowiązkami pracownika samorządowego” czy „po-